2023 là một năm tích cực với kinh tế thế giới, khi Chỉ số bất ngờ kinh tế toàn cầu của City Group cho thấy các số liệu thực tế trong năm luôn cao hơn dự báo.
 |
| Nhiều lý do để lạc quan về triển vọng kinh tế thế giới năm 2024. (Nguồn: Bloomberg) |
Các xu hướng kinh tế cũng đưa ra nhiều lý do để lạc quan về triển vọng của năm 2024.
Thứ nhất, nền kinh tế thế giới đã thể hiện khả năng phục hồi đáng chú ý. Từ năm 2020, kinh tế thế giới liên tiếp hứng chịu các cú sốc do đại dịch, xung đột ở châu Âu và gián đoạn chuỗi cung ứng. Tất cả những yếu tố này gây ra lạm phát cao kỷ lục và chu kỳ tăng lãi suất cao nhất trong nhiều thập kỷ.
Tuy nhiên, các nền kinh tế trên thế giới đã thích nghi tốt hơn kỳ vọng và điều này tiếp tục diễn ra trong năm 2023.
Theo chỉ số toàn cầu của Fitch Ratings, trong quý III/2023, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thế giới cao hơn 9% so với mức trước đại dịch.
Thứ hai, lạm phát đang giảm nhanh. Lạm phát toàn cầu ở mức 8,9% vào năm ngoái và dự kiến sẽ giảm xuống 5,1% vào cuối năm 2024. Lạm phát giá thực phẩm – từ lúa mỳ đến dầu ăn – đã giảm mạnh, trong khi giá năng lượng cao cũng đang giảm dần.
Các cú sốc của chuỗi cung ứng trong thời kỳ đại dịch cũng giảm bớt. Lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ vẫn ở mức cao, nhưng là do thị trường việc làm ổn định và tăng trưởng tiền lương nhanh chóng.
Thứ ba, lo ngại về chu kỳ chính sách tiền tệ kiểu “Núi Bàn” (chỉ việc lãi suất tăng cao và duy trì ở mức đỉnh trong thời gian dài, giống như ngọn núi có đỉnh phẳng mang tên Table Mountain tại Cape Town, Nam Phi) đã giảm.
Các ngân hàng trung ương lớn hiện có khả năng sẽ giảm lãi suất vào đầu năm 2024, sớm hơn so với dự kiến. Đây là tin tốt cho nhiều hộ gia đình và doanh nghiệp. Và mặc dù ba ngân hàng khu vực của Mỹ và Credit Suisse sụp đổ vào tháng 3/2023, hậu quả do lãi suất cao đã được ngăn chặn.
Thứ tư, sự bùng nổ của thị trường tài chính. Các chỉ số hàng đầu của Phố Wall gần hoặc vượt mức cao kỷ lục trong tháng 12/2023. Thị trường trái phiếu cũng kết thúc năm một cách mạnh mẽ. Và cơ hội “hạ cánh mềm” cho nền kinh tế Mỹ trong năm 2024 đã tăng với việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thành công trong việc kiểm soát lạm phát mà không gây nên suy thoái.
Không phải tất cả các nền kinh tế đều được kỳ vọng sẽ tăng trưởng tốt. Kinh tế đã chững lại ở Anh và Đức. Sự phục hồi sau đại dịch của Trung Quốc cũng gây thất vọng. Nhưng nhiều nền kinh tế khác đang hứa hẹn có triển vọng tốt. Ấn Độ, Mexico và Việt Nam đang hưởng lợi từ sự thay đổi mô hình thương mại và các nhà đầu tư mong muốn tăng đầu tư vào các thị trường này trong năm tới.
Quản lý kinh tế thận trọng cũng được thực hiện tại nhiều nước. Nợ chính phủ của Hy Lạp đã trở lại mức khuyến nghị đầu tư sau một thập kỷ gián đoạn. Các ngân hàng trung ương ở nhiều nước đang phát triển cũng đi đầu trong việc kiểm soát lạm phát.
Thứ năm, 2023 là một năm tốt đối với lĩnh vực công nghệ như một số người đã mong đợi. ChatGPT đã trở thành ứng dụng phát triển nhanh nhất mọi thời đại và tiếng vang về AI tạo sinh đã giúp thúc đẩy thị trường chứng khoán. Việc các doanh nghiệp áp dụng AI tạo sinh vào năm 2024 có thể giúp hỗ trợ tăng năng suất, vốn đã có những dấu hiệu khởi sắc ở Mỹ trong năm nay.
Mặc dù vậy, nền kinh tế toàn cầu sẽ đối mặt với những thách thức trong năm 2024, từ các cuộc bầu cử cho đến tình trạng nợ công ngày một tăng. Tuy nhiên, sau màn thể hiện kiên cường trong năm 2023, vẫn có cơ hội để nền kinh tế thế giới phát triển tốt hơn dự kiến.
