ຟື້ນຟູສິລະປະປະຫວັດສາດ ເລື່ອງລາວຂອງ Kieu

ປີ 2025, ຄົບຮອບ 260 ປີແຫ່ງວັນກຳເນີດຂອງນັກກະວີຜູ້ຍິ່ງໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູ໋ຈ້ອງ (1765-2025), ນິທານ ກຽວ ສືບຕໍ່ໄດ້ຮັບການຈົດຈຳວ່າເປັນມໍລະດົກອັນລ້ຳຄ່າຜ່ານແຫຼ່ງວັດທະນະທຳທີ່ຍັງໄຫຼເຂົ້າມາໃນຊີວິດໃນປະຈຸບັນ.

Báo Nhân dân•10/12/2025

ສາກຈາກການເຕັ້ນລຳກຽວ, ໄດ້ຮັບການດົນໃຈຈາກບັນດາບົດປະພັນ * Truyen Kieu* ໂດຍນັກກະວີຜູ້ຍິ່ງໃຫຍ່ ຫງວຽນຢູ. (ພາບ: THUY MINH)

ຈາກບັນດາສິ່ງພິມທີ່ຄົ້ນຄວ້າຢ່າງພິຖີພິຖັນ ແລະໂຄງການແປພາສາສາກົນ ຈົນເຖິງການດັດແປງລະຄອນ, ການສະແດງພື້ນເມືອງ, ແລະ ກິດຈະກຳ ການສຶກສາ , ຕະຫຼອດຮອດສິລະປະຍຸກສະໄໝ, ລ້ວນແຕ່ປະກອບສ່ວນເຜີຍແຜ່ຄຸນຄ່າຂອງບົດປະພັນນີ້. ຄຸນຄ່າທາງດ້ານຄວາມງາມ, ມະນຸດສະທຳ, ຈິດໃຈຂອງຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບການຄົ້ນພົບຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ, ສືບຕໍ່, ຊຸກຍູ້ໃຫ້ນັບມື້ນັບເລິກເຊິ່ງ ແລະ ກວ້າງຂວາງກວ່າ.

ນຳເອົາເລື່ອງລາວຂອງກີ່ເຂົ້າສູ່ຊີວິດຍຸກສະໄໝ.

ຕາມແຜນການຂອງແຂວງ ຮ່າຕິ້ງ, ແມ່ນພິທີສະເຫຼີມສະຫຼອງ 260 ປີແຫ່ງວັນເກີດຂອງນັກກະວີຜູ້ຍິ່ງໃຫຍ່ ຫງວຽນຝູ໋ຈ້ອງ ໄດ້ຈັດຂຶ້ນຢູ່ສະໜາມຫຼວງ Thanh Sen (ຫວອດ ແທງເຊີນ) ດ້ວຍລາຍການສິລະປະ “ນັກກະວີຜູ້ຍິ່ງໃຫຍ່ ຫງວຽນດູ່ງ - ຫົວໃຈທີ່ສ່ອງແສງ”. ເວທີຫຼາຍຊັ້ນຄາດວ່າຈະໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງຢ່າງລະອຽດ, ປະສົມປະສານກັບເຕັກໂນໂລຢີການປະຕິບັດທີ່ທັນສະໄຫມ. ມີນັກສິລະປິນກວ່າ 200 ຄົນທີ່ມາຈາກສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນຈະເຂົ້າຮ່ວມສ້າງບັນດາຊັ້ນອາລົມຈິດ, ໂຊກດີ, ຈິດໃຈມະນຸດສະທຳຂອງໄຕງວຽນຜ່ານພາສາແສງ ແລະ ດົນຕີ . ນີ້ແມ່ນວິທີການໃໝ່ຢ່າງສິ້ນເຊີງ, ນຳມາໃຫ້ບັນດາບົດປະພັນໃນຍຸກສະໄໝ, ເພີ່ມທະວີການພົວພັນລະຫວ່າງປະເພນີ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ. ນອກຈາກນັ້ນ, ຍັງຈະມີບັນດາການເຄື່ອນໄຫວທີ່ອຸດົມສົມບູນໄປດ້ວຍເອກະລັກດ້ານວັດທະນະທຳຄື: ການສະແດງກຽວ, ການຮ້ອງເພງກ້ຽວ, ການຂຽນຕົວໜັງສື Kieu, ການລະຫຼິ້ນພື້ນເມືອງກ່ຽວກັບຕົວລະຄອນ ແລະ ນິທານຂອງນັກກະວີຜູ້ຍິ່ງໃຫຍ່ ຫງວຽນຟຸ໋ກ. ຫຼາຍທ້ອງຖິ່ນ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນເມືອງ ຕຽນດ້ຽນ, ໄດ້ວາງແຜນຈັດຕັ້ງງານບຸນທີ່ມີປະຊາຊົນເຂົ້າຮ່ວມໂດຍກົງໃນການສະແດງ, ອ່ານບົດຂຽນຂອງ Kieu, ແລະ “ດຳລົງຊີວິດຢູ່ກັບ Kieu”.

ໃນຂົງເຂດການສຶກສາ ແລະ ເຜີຍແຜ່, ໄດ້ນຳເອົາປຶ້ມໃໝ່ຫຼາຍຫົວກ່ຽວກັບເລື່ອງນິທານເກື່ອງ, ໃນນັ້ນມີການຄົ້ນຄ້ວາ, ປຽບທຽບ ແລະ ອະທິບາຍ ເພື່ອຮັບໃຊ້ຜູ້ອ່ານທັງທົ່ວໄປ ແລະ ພິເສດ. ສິ່ງພິມເຫຼົ່ານີ້ປະກອບສ່ວນໃຫ້ຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບຕົວໜັງສື, ແລະ ມີຫຼາຍອັນຖືກນຳສະເໜີໃນຮູບແບບທີ່ດຶງດູດສາຍຕາ, ອ່ານງ່າຍ ເໝາະສຳລັບໄວໜຸ່ມ. ກອງປະຊຸມສຳມະນາກ່ຽວກັບບັນດານັກສຶກສາ ຫງວຽນຟູ໋ຈ້ອງ ແລະ ນິກາຍກຽວ ໄດ້ຮັບການກະກຽມ, ເຕົ້າໂຮມບັນດາຜູ້ຊ່ຽວຊານດ້ານພາສາ, ວັດທະນະທຳ, ວັດທະນະທຳທັງຫວຽດນາມ ແລະ ຕ່າງປະເທດເຂົ້າຮ່ວມ. ເປັນທີ່ສັງເກດ, ໂຄງການຈໍານວນຫນຶ່ງໃນການແປພາສາ masterpiece ເປັນພາສາໃນທົ່ວ ໂລກ , ເຊັ່ນດຽວກັນກັບອົງການຈັດຕັ້ງຂອງກອງປະຊຸມສາກົນກ່ຽວກັບການແປພາສາຍັງສືບຕໍ່ຂະຫຍາຍຕົວ.

ໃນຂົງເຂດວັດທະນະທໍາ, ສິລະປະ, ໃນ 5 ປີຜ່ານມາ, ຜູ້ກຳກັບ, ນັກສິລະປິນ, ນັກອອກແບບຍຸກສະໄໝຫຼາຍທ່ານກໍ່ເລີ່ມເຂົ້າໃກ້ Truyen Kieu ໃນຮູບແບບໃໝ່, ສົມທົບກັນຫຼາຍຮູບຫຼາຍແບບ, ນຳໃຊ້ສິລະປະດີຈີຕອນ, ສິລະປະວິດີໂອ, ດົນຕີທັນສະໄໝ, ພາບປະກອບ, ງານວາງສະແດງແບບໂຕ້ຕອບ… ເພື່ອເປີດກວ້າງການໂອ້ລົມສົນທະນາກັບເຕັກໂນໂລຢີ ແລະວິໄສທັດຂອງປະຈຸບັນ. ໂຮງລະຄອນ, ນັກສິລະປິນຫຼາຍແຫ່ງໄດ້ມານະພະຍາຍາມເພື່ອເປີດເສັ້ນທາງຄວາມງາມອັນໃໝ່ໃຫ້ແກ່ບັນດານັກສິລະປະການ ຫງວຽນດື໋໋ ໃນການສົນທະນາກັບປະຊາຊົນ. ເຄື່ອງຫມາຍທີ່ຊັດເຈນທີ່ສຸດຂອງທ່າອ່ຽງນີ້ສາມາດເຫັນໄດ້ໃນບົດລະຄອນ "Ballet Kieu" ຂອງ Ho Chi Minh City Ballet Symphony Orchestra and Opera (HBSO). ກປ.ອອນໄລ - ຕອນເຊົ້າວັນທີ 20 ມິຖຸນາ 2020, ພາຍໃຕ້ການຊີ້ນໍາ-ນໍາພາຂອງນັກສະແດງ-ນັກສະແດງ ຫງວຽນທິຕື໋ມິງ, ຜົນງານດັ່ງກ່າວໄດ້ສ້າງຄວາມປະຫລາດໃຈໃຫ້ແກ່ໂລກສິລະປະ ເມື່ອໄດ້ເລົ່າຄືນມູນເຊື້ອຂອງ ກຽນ ດ້ວຍພາສາການເຄື່ອນໄຫວອັນລະອຽດອ່ອນຂອງບະເລ, ປະສົມກັບບັນດາເຄື່ອງດົນຕີພື້ນເມືອງ. ການປະສົມປະສານຂອງເທັກໂນໂລຍີການສະແດງທີ່ທັນສະໄໝ ແລະ ເອກະລັກຂອງຊາດ ໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ “ບະເລັ໋ກເກີ” ສ້າງມາດຕະຖານໃໝ່ເພື່ອເຂົ້າຫາບັນດາວັນນະຄະດີຄລາສສິກເທິງເວທີ. ມັນບໍ່ເປັນເລື່ອງບັງເອີນທີ່ໃນປີ 2025, ການລະຫຼິ້ນຈະສືບຕໍ່ຖືກຟື້ນຟູໂດຍນັກສິລະປິນຫນຸ່ມແລະກະຕືລືລົ້ນ.

ສິລະປະຮ່ວມສະໄໝຍັງແມ່ນການຟື້ນຟູຈິດໃຈຂອງວຽກງານໂດຍຜ່ານສິລະປະພາບແລະສະຖານທີ່ໂຕ້ຕອບ. ຢູ່ນະຄອນ ດ່າໜັງ, ວົງຄະນາຍາດນັກສິລະປິນໜຸ່ມ ໄດ້ສ້າງ “ສາຍລົມໃໝ່” ໃນແນວທາງຂອງ Truyen Kieu ຜ່ານງານວາງສະແດງສື່ມວນຊົນຂະໜາດໃຫຍ່, ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກໂຄງການ “ເຊື່ອມຕໍ່ຜ່ານວັດທະນະທຳ 2025” ຂອງສະພາອັງກິດ ແລະ ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືເຕັກໂນໂລຢີໃຫຍ່. ທຳລາຍຂີດຈຳກັດຂອງຮູບແຕ້ມເຈ້ຍແບບດັ້ງເດີມ ຫຼືຮູບແຕ້ມ, ງານວາງສະແດງໄດ້ສົມທົບກັບວັດສະດຸທີ່ອຸດົມສົມບູນຄື: ສິລະປະວິດີໂອ, ສິລະປະດິຈິຕອລ, ຮູບແຕ້ມ, ການອອກແບບກາຟິກ, ສິລະປະຕິດຕັ້ງ, ແສງ, ສຽງໃນຊ່ອງທີ່ແບ່ງອອກເປັນຫຼາຍສາຍທາງອາລົມທີ່ກະຕຸ້ນການເດີນທາງຂອງມະນຸດ ແລະຈິດໃຈຂອງ Kieu, ໃນຂະນະທີ່ຂະຫຍາຍໄປສູ່ຄຳຖາມສະໄໝໃໝ່ຄື: ສະຖານະພາບຂອງແມ່ຍິງ, ສິດທິໃນການເລືອກ, ຄຸນຄ່າຂອງການເສຍສະຫຼະ ແລະຈິດໃຈເສລີ.

ຕ້ອງການການລົງທຶນໃນຄວາມເລິກຫຼາຍ.

ເຖິງວ່າ Truyen Kieu ໄດ້ສ້າງແຮງບັນດານໃຈຢ່າງແຮງກ້າຫຼາຍປະເພດ, ແຕ່ບັນດານັກຊ່ຽວຊານ, ນັກສິລະປິນຫຼາຍຄົນເຫັນດີວ່າ: ເພື່ອໃຫ້ມໍລະດົກອັນຍິ່ງໃຫຍ່ນີ້ເຂົ້າສູ່ຊີວິດຍຸກສະໄໝຢ່າງແທ້ຈິງ, ມີທ່າທີສົມຄວນ, ການລົງທືນຢ່າງເລິກເຊິ່ງກວ່າ, ມີວິທີການ, ມີຄວາມເປັນມືອາຊີບແມ່ນປັດໃຈສຳຄັນພິເສດ. ຮອງສາດສະດາຈານ, ດຣ ຫງວຽນດັ້ງດິງ, ຜູ້ອຳນວຍການສະຖາບັນວັນນະຄະດີ, ເນັ້ນໜັກວ່າ: “ເຈິ່ນກວຽດ ແມ່ນສິລະປະຫຼາຍຊັ້ນ, ໃນນັ້ນ, ແຕ່ລະຄຳສັບ, ຮູບພາບ ລ້ວນແຕ່ຕິດພັນກັບໂຄງປະກອບການເລົ່າເລື່ອງ, ລະບົບນິທານວັດທະນະທຳ, ຖ້າແຍກອອກຈາກສະພາບຄວາມງາມຂອງ ຫງວຽນດິ່ງ, ຫຼືຕີຄວາມໝາຍຕາມຄວາມມັກຂອງຈິດຕະກຳ, ຈິດຕະວິທະຍາຊົ່ວຄາວນັ້ນແມ່ນໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ. ຕາມທ່ານແລ້ວ, “ການປ່ຽນໃໝ່” ບໍ່ຄວນເຂົ້າໃຈວ່າແມ່ນການປ່ຽນແປງ ຫຼື ພະຍາຍາມ “ຫັນເປັນທັນສະໄໝ” ດ້ວຍຊັ້ນປະດັບປະດາທີ່ສວຍສົດງົດງາມ, ແຕ່ສິ່ງທີ່ຈຳເປັນແມ່ນຕ້ອງເປີດກວ້າງບັນດາວິທີການ ແລະ ທັດສະນະໃໝ່ ໃນຂະນະທີ່ຍັງຄົງຮັກສາມະນຸດສະທຳ, ປັດຊະຍາ, ຄວາມງາມຂອງພາສາ luc bat ທີ່ທ່ານ Nguyen Du ໄດ້ອອກແຮງສ້າງ.

ແບ່ງປັນທັດສະນະດຽວກັນ, ນັກວິຈິດສິນ ຫງວຽນແອງຕ໋ວນ - ໜຶ່ງໃນບັນດາຜູ້ສືບຕໍ່ເສີມຂະຫຍາຍມູນເຊື້ອວັດທະນະທຳໃນກະແສສິລະປະໃໝ່, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: “ບັນດານັກສິລະປະນຳມາໃຫ້ລະບົບນິເວດທີ່ເປັນສັນຍາລັກ, ສາມາດປ່ຽນແປງໄດ້ຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ. ສະນັ້ນ, ບັນດານັກສິລະປະຍຸກສະໄໝບໍ່ຄວນມີຂອບເຂດຈໍາກັດໃນຂອບເຂດຂອງຕົວໜັງສື, ແຕ່ສາມາດເຂົ້າໃກ້ມັນດ້ວຍວັດຖຸພັນໃໝ່, ສະນັ້ນ ແຕ່ລະຮູບແບບການປະດິດຄິດແຕ່ງໃໝ່, ສິລະປະບໍ່ອາດມີ. ຄົ້ນຫາວິທີບົດກະວີຈະເປັນແນວໃດໃນເວລາທີ່ເຂົ້າໄປໃນຊ່ອງດິຈິຕອນ, ໃນເວລາທີ່ມັນຖືກແບ່ງແຍກ, ການປັບໂຄງສ້າງຫຼືການກະຕຸ້ນການເຄື່ອນໄຫວ.

ຮອງສາດສະດາຈານ ຟ້າມຊວນຖາກ ໃຫ້ຄຳເຫັນວ່າ: “ການຂະຫຍາຍຂອບເຂດຂອງເລື່ອງເລົ່າເລື່ອງກຽ່ວຍັງຕ້ອງພິຈາລະນາເຖິງຄວາມງາມຂອງພາສາສາດໃນຍຸກສະໄໝ, ສິ່ງສຳຄັນບໍ່ແມ່ນການປະດິດສ້າງຄືນໃໝ່ຢ່າງຖືກຕ້ອງ, ແຕ່ຕ້ອງຮັກສາຈິດໃຈມະນຸດສະທຳຫຼັກຂອງຕົນໄວ້, ຖ້າພວກເຮົາພິຈາລະນາບັນດາບົດປະພັນໜຶ່ງໃຫ້ສົມບູນແບບ, ມັນກໍ່ເປັນການຍາກຫຼາຍທີ່ຈະເພີ່ມຄຸນຄ່າຕື່ມອີກ, ນັ້ນແມ່ນ, ພວກເຮົາແຍກຕົວອອກຈາກການປະດິດຄິດແຕ່ງຂອງເຜົ່າໄຕເທົ່ານັ້ນ. ຕົກຢູ່ໃນສອງລັດ: ບໍ່ວ່າຈະອີງໃສ່ວຽກງານຕົ້ນສະບັບຫຼາຍເກີນໄປຫຼືທໍາລາຍມັນພຽງແຕ່ເພື່ອດຶງດູດຄວາມສົນໃຈ, ເສັ້ນທາງທີ່ຖືກຕ້ອງຕ້ອງເປັນເສັ້ນທາງຂອງການສົນທະນາ, ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ນັກສິລະປິນຕອບຄໍາຖາມ: ເປັນຫຍັງວຽກງານນີ້ຍັງມີຄວາມສໍາຄັນຕໍ່ຄົນໃນທຸກມື້ນີ້?

ໃນຄວາມເປັນຈິງ, ຂໍ້ຈໍາກັດບາງຢ່າງຍັງມີຢູ່ໃນວິທີການປັບຕົວຂອງວຽກງານ. ມີຮູບເງົາທີ່ໄດ້ຮັບແຮງບັນດານໃຈຈາກ The Tale of Kieu ທີ່ບໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມເຊື່ອ. ຄວາມມານະພະຍາຍາມສ້າງໂລກຂອງ Kieu ໃນຫນ້າຈໍຄືນໃຫມ່ມັກຈະຕົກຢູ່ໃນຈັ່ນຈັບຂອງແບບຢ່າງຂອງສະຖານະການແລະການກູ້ຢືມຈາກສິລະປະຄລາສສິກ, ແທນທີ່ຈະພັດທະນາພາສາ cinematic ທີ່ເປັນເອກະລັກທີ່ທັງສອງເຄົາລົບວັດທະນະທໍາຫວຽດນາມແລະເຫມາະສົມກັບຄວາມງາມທີ່ທັນສະໄຫມ.

ໃນຂະນະນັ້ນ, ໃນຂົງເຂດພິມຈຳໜ່າຍ ແລະ ຄົ້ນຄ້ວາ, ຫຼາຍສະບັບຂອງ ເຈີ່ນກວກເກື່ອງ ໄດ້ພິມຈຳໜ່າຍ, ປຽບທຽບ, ປະກອບຄຳເຫັນ ແລະ ແປເປັນຫຼາຍພາສາໃນທົ່ວໂລກ... ແຕ່ຄຸນຄ່າຂອງມັນບໍ່ໄດ້ຮັບການຮັບປະກັນສະເໝີໄປ. ການແປພາສາຕ່າງປະເທດບາງສະບັບຂາດຄວາມສອດຄ່ອງໃນການບົ່ງບອກຄວາມຫມາຍ, ແລະບາງຜະລິດຕະພັນກໍ່ຖືກຕີພິມເປັນການຄ້າໂດຍບໍ່ມີຄະນະກໍາມະການທົບທວນຊື່ສຽງ. ນີ້ບໍ່ໄດ້ຕັ້ງໃຈສ້າງຄວາມສັບສົນຂອງຂໍ້ມູນ, ເຮັດໃຫ້ມັນຍາກສໍາລັບຜູ້ອ່ານສາກົນທີ່ຈະກໍານົດຄຸນຄ່າຂອງ masterpiece ຢ່າງຖືກຕ້ອງ.

ເຖິງແມ່ນວ່າໃນການສະແດງລະຄອນແລະສິລະປະການສະແດງ, ຫຼາຍໂຄງການຍັງຄົງເປັນພຽງແຕ່ຮູບແຕ້ມ, ບໍ່ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງແທ້ຈິງໃນການສົນທະນາກັບຄຸນຄ່າຂອງມະນຸດທີ່ເລິກເຊິ່ງແລະຄວາມເລິກທາງດ້ານປັດຊະຍາ. ຂໍ້ຈໍາກັດເຫຼົ່ານີ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນເຖິງບົດຮຽນທີ່ສໍາຄັນ: ການຕໍ່ອາຍຸການເຮັດວຽກທີ່ປະສົບຜົນສໍາເລັດພຽງແຕ່ສາມາດບັນລຸໄດ້ໂດຍຜ່ານຄວາມເຂົ້າໃຈຢ່າງເລິກເຊິ່ງ, ທັດສະນະຄະຕິ, ຄວາມເຄົາລົບຕໍ່ຂໍ້ຄວາມຕົ້ນສະບັບ, ແລະວິທີການສ້າງສັນທີ່ທັນສະໄຫມ. ພຽງແຕ່ໃນເວລາທີ່ຄວາມພະຍາຍາມໄດ້ຖືກລົງທຶນຢ່າງຖືກຕ້ອງ - ຈາກການຄົ້ນຄວ້າແລະການປັບຕົວໄປສູ່ເວທີ, ຮູບເງົາ, ດົນຕີ, ແລະສິລະປະ - ວຽກງານສາມາດຍ້າຍອອກຈາກພຽງແຕ່ "ເຮັດຊ້ໍາ" ກັບ "ກັບຄືນສູ່ຊີວິດ" ຢ່າງແທ້ຈິງໃນສະຕິຍຸກປະຈຸບັນ.

ໄມລູ

ທີ່ມາ: https://nhandan.vn/boi-dap-suc-song-cho-kiet-tac-truyen-kieu-post929137.html