ໃນຕອນເຊົ້າຂອງວັນທີ 15 ຕຸລາ, ນັກຂ່າວ ຈາກໜັງສືພິມ Dan Tri ໄດ້ໄປປະກົດຕົວທີ່ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຕອນປາຍ ຮ່າໂນ້ຍ - ອຳສະເຕີດຳ ສຳລັບນັກຮຽນທີ່ມີພອນສະຫວັນ. ຫຼັງຈາກການສ້ອມແປງ ແລະ ປັບປຸງເປັນເວລາຫຼາຍເດືອນ, ຫ້ອງອອກກຳລັງກາຍຍັງບໍ່ສາມາດໃຊ້ງານໄດ້. ພື້ນຝຶກຊ້ອມມີຮອຍເປື້ອນຂອງໜອງນ້ຳຈາກນ້ຳຖ້ວມຄັ້ງກ່ອນ.
ອີງຕາມຄູສອນວິຊາພະລະສຶກສາ ທ່ານ ຫງວຽນ ຢຸຍ ຕວຽນ, ຫ້ອງອອກກຳລັງກາຍຮົ່ວໄຫຼທຸກຄັ້ງທີ່ຝົນຕົກກ່ອນການປັບປຸງ, ເຮັດໃຫ້ຮູ້ສຶກຄືກັບວ່ານັກຮຽນກຳລັງອອກກຳລັງກາຍຢູ່ກາງແຈ້ງ. ເຖິງແມ່ນວ່າຫຼັງຈາກປ່ຽນຫລັງຄາ ແລະ ລະບົບລະບາຍນ້ຳທັງໝົດແລ້ວ, ສະຖານະການກໍ່ຍັງບໍ່ດີຂຶ້ນເທົ່າໃດ; ການຮົ່ວໄຫຼຍັງຄົງຢູ່.
ຫຼັກຖານຂອງເລື່ອງນີ້ແມ່ນພະຍຸຝົນຕົກໜັກສອງຄັ້ງທີ່ເກີດຈາກພະຍຸໄຕ້ຝຸ່ນ Bualoi ແລະ Matmo, ເຊິ່ງເຮັດໃຫ້ນ້ຳຝົນຮົ່ວໄຫຼຜ່ານຫລັງຄາໃໝ່, ເຮັດໃຫ້ພື້ນຝຶກຊ້ອມກາຍເປັນໜອງນ້ຳ.
ພື້ນອອກກຳລັງກາຍເປື້ອນດ້ວຍນ້ຳຍ້ອນຫລັງຄາຮົ່ວໃນລະຫວ່າງຝົນຕົກໜັກໃນວັນທີ 7 ຕຸລາ (ພາບ: ຮວ່າງ ຮົງ).
ຢູ່ບໍລິເວນປ່ອງຢ້ຽມ, ເຖິງແມ່ນວ່າຝາໄດ້ຖືກປູນ ແລະ ທາສີໃໝ່ແລ້ວ, ສີຍັງຄົງເປັນຕຸ່ມເມື່ອມັນດູດຊຶມນໍ້າ, ແລະ ແຖບເຫຼັກກໍ່ເປັນສະໜິມ; ເມື່ອເບິ່ງຈາກພາຍນອກ, ບໍ່ມີໃຜຄິດວ່າພື້ນທີ່ດັ່ງກ່າວຫາກໍ່ໄດ້ຮັບການປັບປຸງໃໝ່.
ພະນັກງານຮັກສາຄວາມປອດໄພຂອງໂຮງຮຽນໄດ້ນຳພານັກຂ່າວໄປຕາມພື້ນທີ່ຊັ້ນລຸ່ມ, ບ່ອນທີ່ມີຫ້ອງປະຕິບັດການ, ຫ້ອງ ການແພດ , ຫ້ອງເກັບມ້ຽນອຸປະກອນປ້ອງກັນ, ບ່ອນຈອດລົດ, ແລະອື່ນໆ. ລາວໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນເກືອບ 10 ຈຸດທີ່ນ້ຳໄດ້ຊຶມເຂົ້າໄປໃນຄານຊີມັງ.
ຫ້ອງທີ່ໃຊ້ໄດ້ຜົນ - ບ່ອນທີ່ຄູສອນວິຊາພະລະສຶກສາພັກຜ່ອນ - ມີຝາຜະໜັງສ່ວນໃຫຍ່ເປື້ອນສີເຫຼືອງ ແລະ ເປັນຕຸ່ມນ້ຳ ເຖິງວ່າຫາກໍ່ທາສີໃໝ່ໆກໍຕາມ (ຮູບພາບ: ຮວ່າງ ຮົງ).
ນ້ຳຝົນທີ່ໄຫຼຜ່ານຄານຕາມການເວລາໄດ້ເຮັດໃຫ້ເຫຼັກທີ່ກັດກ່ອນພາຍໃນເປີດເຜີຍ. ເຖິງແມ່ນວ່າສະພາບອາກາດພາຍນອກຈະມີແດດອອກ, ຊັ້ນລຸ່ມຂອງໂຮງຮຽນຍັງຊຸ່ມຊື່ນ ແລະ ມີເຊື້ອລາຢູ່ສະເໝີ. ຝາຂອງຫ້ອງເຮັດວຽກ ແລະ ຫ້ອງພະຍາບານທີ່ຫາກໍ່ທາສີໃໝ່, ແມ່ນມີສີເຫຼືອງ ແລະ ເປັນຕຸ່ມນ້ຳເປັນຈຸດໃຫຍ່ໆແລ້ວ.
ເພດານຂອງຫ້ອງແພດຍັງມີຮອຍຮົ່ວຢູ່ບໍລິເວນທີ່ວາງຕຽງຄົນເຈັບ. ຮອຍເປື້ອນນ້ຳຍັງເຫັນໄດ້ຢູ່ເທິງຜ້າປູບ່ອນນອນ.
ພະນັກງານສາທາລະນະສຸກ ໂຮງຮຽນຊີ້ໃຫ້ເຫັນເຖິງການຮົ່ວໄຫຼ ແລະ ການຊຶມຂອງນໍ້າຢ່າງຮ້າຍແຮງຢູ່ໃນໂຮງໝໍ (ຮູບພາບ: Hoang Hong).
ຫໍປະຊຸມ 700, ບ່ອນທີ່ຈັດງານຕ່າງໆຂອງໂຮງຮຽນ ແລະ ກິດຈະກຳສຳຄັນອື່ນໆອີກຫຼາຍຢ່າງຂອງພະແນກສຶກສາທິການ ແລະ ຝຶກອົບຮົມຮ່າໂນ້ຍ, ກໍ່ເປັນໜຶ່ງໃນສະຖານທີ່ທີ່ໄດ້ຮັບການລົງທຶນເພື່ອປັບປຸງ. ທ່ານ ຮວ່າງວັນທັບ, ຜູ້ຈັດການສະຖານທີ່ຂອງໂຮງຮຽນ, ໄດ້ຊີ້ໄປທີ່ບໍລິເວນທີ່ມີເທບປິດລ້ອມ, ບ່ອນທີ່ມີຕັ່ງອີ້ບ່າໄຫລ່ຂາດ ແລະ ບ່ອນນັ່ງຫັກ.
ລາວເວົ້າວ່າປະມານໜຶ່ງເດືອນກ່ອນ, ກະເບື້ອງຝາໃກ້ກັບຫຼັງຄາໄດ້ຕົກລົງມາຝັງຕົວມັນເອງເຂົ້າໄປໃນບ່ອນນັ່ງໂດຍກົງ. ກະເບື້ອງມີຂະໜາດ 60x60 ຊມ ແລະ ມີນ້ຳໜັກປະມານ 22 ກິໂລກຣາມ. ໂຊກດີ, ບໍ່ມີກິດຈະກຳໃດເກີດຂຶ້ນຢູ່ທີ່ນັ້ນໃນມື້ນັ້ນ.
ຝາຜະໜັງທີ່ເປັນຫີນໄດ້ພັງລົງມາ, ຈີກດ້ານຫຼັງຂອງຕັ່ງອີ້ໃນຫ້ອງປະຊຸມທີ່ມີ 700 ບ່ອນນັ່ງ (ພາບ: ຮວ່າງ ຮົງ).
ຢູ່ບ່ອນອື່ນຢູ່ເບື້ອງຊ້າຍຂອງເວທີ, ນ້ຳຝົນໄດ້ຮົ່ວໄຫຼອອກມາຈາກຮອຍແຕກ ແລະ ໄຫຼລົງໃສ່ຝາ, ເຮັດໃຫ້ລະບົບສຽງເສຍຫາຍ. “ກ່ອນທີ່ຈະປ່ຽນຫລັງຄາໃໝ່, ຫໍປະຊຸມກໍ່ຮົ່ວແລ້ວ. ຫຼັງຈາກປ່ຽນຫລັງຄາໃໝ່, ຫໍປະຊຸມຍັງຮົ່ວຢູ່, ບາງຄັ້ງກໍ່ຮ້າຍແຮງກວ່ານັ້ນອີກ,” ທ່ານ Tap ກ່າວ.
ບໍລິເວນທີ່ຮົ່ວໄຫຼຢ່າງຮ້າຍແຮງອີກແຫ່ງໜຶ່ງແມ່ນຂົວເຫຼັກທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ອາຄານບໍລິຫານກັບອາຄານອື່ນໆ. ນາງ ດັງ ຫງວຽດ ແອງ, ຄູສອນວັນນະຄະດີ, ກ່າວວ່າ: “ໃນຕອນເຊົ້າຂອງວັນທີ 30 ກັນຍາ, ຮ່າໂນ້ຍໄດ້ປະສົບກັບຝົນຕົກໜັກຍ້ອນຊາກຫັກພັງຂອງພາຍຸໄຕ້ຝຸ່ນເບີ 10. ຂ້ອຍມາຮອດໂຮງຮຽນປຽກຊຸ່ມໝົດ. ຫຼັງຈາກປ່ຽນເສື້ອຜ້າແຫ້ງ ແລະ ຂ້າມຂົວເຫຼັກເພື່ອໄປຮອດອາຄານ K2, ຂ້ອຍກໍ່ປຽກອີກ. ເຖິງວ່າຈະມີຫຼັງຄາສອງຊັ້ນ, ນ້ຳຝົນຍັງໄຫຼລົງມາຈາກຂົວຄືກັບວ່າພວກເຮົາຢູ່ກາງແຈ້ງ. ນັກຮຽນທີ່ຜ່ານໄປມາກໍ່ປຽກຄືກັນ.”
ອີງຕາມການເວົ້າຂອງ ນາງ ຫງວຽດ ແອງ, ທີ່ຂົວເຫຼັກແຫ່ງນີ້, ຫຼາຍປີກ່ອນ, ປະມານສອງຫຼືສາມປີຫຼັງຈາກໂຮງຮຽນໄດ້ສ້າງຂຶ້ນໃໝ່, ລູກສາວຂອງນາງ, ຜູ້ທີ່ເປັນນັກຮຽນຢູ່ໂຮງຮຽນໃນເວລານັ້ນ, ໄດ້ລື່ນລົ້ມລົງຍ້ອນກະເບື້ອງພື້ນໄມ້ແຕກ. ຂົວດັ່ງກ່າວໄດ້ຮັບການປັບປຸງສອງຫຼືສາມເທື່ອແລ້ວ, ແຕ່ບັນຫາຝົນຮົ່ວບໍ່ເຄີຍໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂ.
ບໍລິເວນອ້ອມຮອບຂົວເຫຼັກຖືກຝົນປຽກຊຸ່ມຄືກັບວ່າມັນຢູ່ກາງແຈ້ງ, ເຖິງວ່າຈະມີຫຼັງຄາສອງຊັ້ນກໍຕາມ (ຮູບພາບຈາກຄລິບວິດີໂອທີ່ຖ່າຍໂດຍນາງ ດັງ ຫງວຽດ ແອງ ໃນວັນທີ 30 ກັນຍາ).
ສິ່ງທີ່ເຮັດໃຫ້ນາງ ຫງວຽດ ແອງ ແລະ ທ່ານ ຫງວຽດ ຢຸຍ ຕວຽນ ກັງວົນຄືຄວາມປອດໄພ ແລະ ສຸຂະພາບຂອງນັກຮຽນ. ການຮົ່ວໄຫຼຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງໃນເວລາຝົນຕົກ, ຄວາມຊຸ່ມໃນຫ້ອງຮຽນ ແລະ ຫ້ອງນ້ຳ, ການສ້ອມແປງຊ້ຳແລ້ວຊ້ຳອີກ ແລະ ບໍ່ເປັນທີ່ພໍໃຈ, ແລະ ການເກີດຂຶ້ນຂອງອັນຕະລາຍອື່ນໆເຊັ່ນ: ກະເບື້ອງຝາຜະໜັງຕົກລົງໃນຫໍປະຊຸມ... ທັງໝົດນີ້ເຮັດໃຫ້ຄູອາຈານມີຄວາມກັງວົນຢູ່ສະເໝີ.
ທ່ານນາງ ເຈິ່ນ ທຸຍ ເຢືອງ, ຜູ້ອຳນວຍການໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຕອນປາຍຮ່າໂນ້ຍ-ອຳສະເຕີດຳ ສຳລັບນັກຮຽນທີ່ມີພອນສະຫວັນ, ໄດ້ກ່າວຕໍ່ສື່ມວນຊົນວ່າ ຫຼັງຈາກການກໍ່ສ້າງເປັນເວລາຫຼາຍເດືອນ, ໂຮງຮຽນຍັງບໍ່ຮູ້ວ່າມັນສາມາດໄດ້ຮັບການກວດກາ ແລະ ອະນຸມັດຢ່າງເປັນທາງການຫຼືບໍ່. “ຈາກທັດສະນະວິຊາຊີບ, ພວກເຮົາບໍ່ຮູ້ສາເຫດຕົ້ນຕໍ, ເພາະວ່າຫຼັງຈາກຄວາມພະຍາຍາມຫຼາຍຄັ້ງໃນການແກ້ໄຂ, ການຮົ່ວໄຫຼແມ່ນຮ້າຍແຮງກວ່າເກົ່າ,” ທ່ານນາງ ເຢືອງ ແບ່ງປັນ.
ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຕອນປາຍ ຮ່າໂນ້ຍ - ອຳສະເຕີດຳ ສຳລັບຄົນມີພອນສະຫວັນ ເປັນໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຕອນປາຍຊັ້ນນຳຂອງຮ່າໂນ້ຍ ແລະ ທົ່ວປະເທດ. ໃນປີ 2010, ນະຄອນໄດ້ລົງທຶນກໍ່ສ້າງໂຮງຮຽນໃໝ່ ເທິງເນື້ອທີ່ 5 ເຮັກຕາ ຢູ່ຖະໜົນ ຮວ່າງມິງຢຳ. ນີ້ຍັງເປັນໂຄງການສຳຄັນເພື່ອສະເຫຼີມສະຫຼອງ 1.000 ປີ ແຫ່ງເມືອງທັງລອງ - ຮ່າໂນ້ຍ, ເລີ່ມຕົ້ນໃນປີ 2008 ແລະ ສຳເລັດໃນປີ 2010 ດ້ວຍເງິນລົງທຶນຫຼາຍກວ່າ 430 ຕື້ດົ່ງ.
ຕາມແຜນການ, ໂຮງຮຽນດັ່ງກ່າວໄດ້ຖືກສ້າງຂຶ້ນຕາມມາດຕະຖານສາກົນ, ທັນສະໄໝ ແລະ ມີອຸປະກອນຄົບຄັນ, ຕາມແບບຢ່າງໂຮງຮຽນຫຼາຍຈຸດປະສົງ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ຫຼັງຈາກດຳເນີນງານມາ 15 ປີ, ຫຼາຍພາກສ່ວນຂອງໂຮງຮຽນໄດ້ຊຸດໂຊມລົງ.
ໂຄງການກໍ່ສ້າງ ແລະ ປັບປຸງໂຮງຮຽນແມ່ນໄດ້ຮັບການຄຸ້ມຄອງໂດຍຄະນະຄຸ້ມຄອງໂຄງການລົງທຶນກໍ່ສ້າງພົນລະເຮືອນນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ, ດ້ວຍມູນຄ່າການລົງທຶນທັງໝົດ 94.856 ຕື້ດົ່ງ, ໂດຍໄດ້ຮັບທຶນຈາກງົບປະມານຂອງນະຄອນ. ໂຮງຮຽນເປັນພຽງຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດເທົ່ານັ້ນ.
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: https://dantri.com.vn/giao-duc/do-gan-100-ty-ngan-sach-vao-sua-chua-truong-ams-van-dot-tu-noc-dot-xuong-20251015130813087.htm
(0)