ການແກ້ໄຂຄວາມຂັດແຍ່ງທາງດ້ານນະໂຍບາຍ: ເປັນ “ການຊຸກຍູ້” ໃຫ້ແກ່ຄົນງານຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ

ໃນໄລຍະປີ 2012 – 2024, ມະຕິເລກທີ 42/2012/QD-TTg (ຕື່ມດ້ວຍຂໍ້ຕົກລົງເລກທີ 64/2015/QD-TTg) ຂອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ (ຂໍ້ຕົກລົງສະບັບເລກທີ 42) ໄດ້ມີບົດບາດປະຕິບັດຕົວຈິງໃນການຊ່ວຍເຫຼືອປະກັນສັງຄົມ ແລະ ຍົກສູງຄຸນນະພາບແຮງງານຢູ່ບັນດາຊົນເຜົ່າ.

Báo Đắk Lắk•25/06/2025

ແນວໃດກໍດີ, ພາຍຫຼັງກວ່າ 1 ທົດສະວັດ, ນະໂຍບາຍນີ້ຕ້ອງໄດ້ຮັບການປັບປຸງ ເພື່ອສ້າງ “ການຊຸກຍູ້” ເພື່ອປົດປ່ອຍແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນມະນຸດຢູ່ເຂດດ້ອຍໂອກາດ ແລະ ກ້າວເຂົ້າສູ່ໄລຍະພັດທະນາໃໝ່.

ມະຕິເລກທີ 42 ກ່ຽວກັບການໜູນຊ່ວຍບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງ, ຫົວໜ່ວຍຈ້າງແຮງງານບັນດາເຜົ່າຢູ່ເຂດພູດອຍ ແລະ ເຂດປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ຖືວ່າແມ່ນນະໂຍບາຍໃຫຍ່, ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຕັດສິນໃຈຂອງລັດໃນການໄປຄຽງຄູ່ວິສາຫະກິດ, ພະນັກງານບັນດາເຜົ່າ, ປະກອບສ່ວນສ້າງວຽກເຮັດງານທຳ, ຍົກສູງລາຍຮັບ, ສະຖຽນລະພາບດ້ານປະກັນສັງຄົມຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ ແລະ ຫ່າງໄກສອກຫຼີກ.

ໄລຍະ 2012 – 2024, ທົ່ວປະເທດມີຄົນງານ 569.000 ກວ່າຄົນໄດ້ຮັບການໜູນຊ່ວຍຈາກລັດໃນການຊຳລະປະກັນສັງຄົມ, ປະກັນ ສຸຂະພາບ , ປະກັນໄພຫວ່າງງານ, ປະກອບສ່ວນຮັບປະກັນສິດ, ສະຖຽນລະພາບຊີວິດ ແລະ ສ້າງຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຕໍ່ບັນດານະໂຍບາຍ. ເກືອບ 88 ຕື້ດົ່ງ ໄດ້ຮັບການຈັດສັນໃຫ້ແກ່ການຝຶກອົບຮົມວິຊາຊີບ, ຊ່ວຍໃຫ້ກຳມະກອນ 47.340 ຄົນຍົກສູງທັກສະຢູ່ວິສາຫະກິດ ຫຼື ໂຮງງານຜະລິດ. ຍອດຈຳນວນງົບປະມານໃນການປະຕິບັດນະໂຍບາຍໜູນຊ່ວຍໃນໄລຍະນີ້ແມ່ນປະມານ 1.270 ຕື້ດົ່ງ, ໃນນັ້ນມີຄ່າປະກັນໄພ, ບຳລຸງສ້າງ, ມາດຕະຖານແຮງງານ ແລະ ຍົກເວັ້ນຄ່າເຊົ່າທີ່ດິນ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມໝັ້ນໃຈອັນແຂງແຮງຂອງລັດໃນການລົງທຶນເຂົ້າແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນມະນຸດຢູ່ບັນດາເຂດປະສົບໄພ. ມີຫຼາຍກຸ່ມບໍລິສັດ ແລະ ກຸ່ມອຸດສາຫະກຳຢາງພາລາ, ກາເຟ ແລະ ເຈ້ຍ ທີ່ຈ້າງຄົນງານຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກນະໂຍບາຍ ແລະ ມີເງື່ອນໄຂພັດທະນາຢ່າງໝັ້ນຄົງ.

ກຳມະກອນຊົນເຜົ່າຢູ່ໝູ່ບ້ານ ກອນຮະລິງ (ຕາແສງ ເອີເຢືອງ, ເມືອງ ກົມປາກ) ເຂົ້າຮ່ວມຊຸດຮຽນປະຖົມການທໍຜ້າແພ. ພາບ: ດິງງາ

ຕາມປົກກະຕິ, ແຂວງ ດັກລັກ , ໄລຍະ 2012 – 2024, ແຂວງ ໄດ້ປະຕິບັດບັນດານະໂຍບາຍຕາມມະຕິເລກທີ 42 ເປັນຢ່າງດີ., ພິເສດແມ່ນແຂວງ ໄດ້ໜູນຊ່ວຍບຳລຸງສ້າງອາຊີບໃຫ້ແກ່ພະນັກງານບັນດາເຜົ່າ 735 ຄົນ, ດ້ວຍມູນຄ່າທັງໝົດກວ່າ 2,1 ຕື້ດົ່ງ. ແຕ່ປີ 2012 ຮອດກາງປີ 2025, ແຂວງໄດ້ໜູນຊ່ວຍເກືອບ 62 ຕື້ດົ່ງເຂົ້າໃນການປະກັນສັງຄົມ, ປະກັນສຸຂະພາບ, ປະກັນການຫວ່າງງານໃຫ້ຄົນງານ 9.531 ຄົນໃນ 24 ວິສາຫະກິດ, ຕົ້ນຕໍແມ່ນຂະແໜງກາເຟ, ຢາງພາລາ, ກາໂກ້, ປ່າໄມ້, ການບໍລິການປູກພືດ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ແຂວງໄດ້ຍົກເວັ້ນ ແລະ ຫຼຸດຄ່າເຊົ່າທີ່ດິນໃຫ້ 5 ວິສາຫະກິດ, ດ້ວຍຍອດຈຳນວນເງິນກວ່າ 113 ຕື້ດົ່ງ. ຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດປະກອບມີ: ບໍລິສັດຫຸ້ນສ່ວນຢາງພາລາ ດັກລັກ, ບໍລິສັດ ຫຸ້ນສ່ວນຢາງພາລາ Ea H'leo ຈຳກັດ, ບໍລິສັດຫຸ້ນສ່ວນກາເຟ Ea Pok, ບໍລິສັດ Ea Tul Coffee One Member Co., Ltd ແລະ ບໍລິສັດ Drao Coffee One Member Co., Ltd.

ຕາມການຕີລາຄາຂອງກົມຮ່ວມມືເສດຖະກິດ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ( ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ) ແລ້ວ , ນະໂຍບາຍໜູນຊ່ວຍບັນດາອົງການ, ຫົວໜ່ວຍນຳໃຊ້ແຮງງານບັນດາເຜົ່າ ຕາມມະຕິເລກທີ 42 ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນປະສິດທິຜົນຢ່າງຈະແຈ້ງ. ຜ່ານນະໂຍບາຍໜູນຊ່ວຍ, ໄດ້ຊ່ວຍບັນດາວິສາຫະກິດຫຼຸດຜ່ອນຕົ້ນທຶນລົງທຶນ, ຫຼຸດຕົ້ນທຶນການຜະລິດ, ເພີ່ມລາຍຮັບ, ບຳລຸງສ້າງ ແລະ ຂະຫຍາຍການຜະລິດ ແລະ ດຳເນີນທຸລະກິດ.

ນະໂຍບາຍໜູນຊ່ວຍຄົນງານຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນການລົງທຶນຂອງປະຊາຊົນເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນການລົງທຶນເພື່ອພັດທະນາແບບຍືນຍົງຢູ່ເຂດພູດອຍ ແລະ ພິເສດແມ່ນເຂດປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ.

ທ່ານ ເລດຶກທິ້ງ, ຫົວໜ້າກົມຮ່ວມມືເສດຖະກິດ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ.

ໂດຍສະເພາະ, ການສະຫນັບສະຫນູນການປະກັນໄພໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ອອກແຮງງານມີຄວາມຮູ້ສຶກປອດໄພໃນຄໍາຫມັ້ນສັນຍາໄລຍະຍາວ, ແລະສິດທິຂອງເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບການຮັບປະກັນໃນເວລາທີ່ເຂົາເຈົ້າເຈັບປ່ວຍ, ຫວ່າງງານຫຼືເຖິງອາຍຸບໍານານ. ຍ້ອນເຫດນັ້ນ, ຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍມີວຽກເຮັດງານທຳທີ່ໝັ້ນຄົງ, ປະກອບສ່ວນຮັກສາຄວາມປອດໄພ, ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍໃນຂົງເຂດສຳຄັນ. ການຝຶກອົບຮົມວິຊາຊີບໃຫ້ແກ່ຜູ້ອອກແຮງງານບັນດາເຜົ່າໄດ້ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການປ່ຽນຈິດສຳນຶກ, ປັບປຸງຄຸນສົມບັດ, ທັກສະ ແລະ ຄວາມສາມາດນຳໃຊ້ຄວາມກ້າວໜ້າທາງດ້ານເຕັກນິກເຂົ້າໃນການຜະລິດ. ຈາກນັ້ນ, ແນວຄິດການຜະລິດແບບວິຊາຊີບກໍ່ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນເທື່ອລະກ້າວ, ລົບລ້າງການປູກຝັງຂະໜາດນ້ອຍ, ເປັນສ່ວນຕົວ, ປະກອບສ່ວນຍົກສູງສະມັດຕະພາບແຮງງານ, ເພີ່ມລາຍຮັບ ແລະ ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ.

ເຖິງວ່າໄດ້ນຳມາເຊິ່ງໝາກຜົນອັນແນ່ນອນ, ແຕ່ພາຍຫຼັງກວ່າ 1 ທົດສະວັດແຫ່ງການປະຕິບັດ, ນະໂຍບາຍນີ້ແມ່ນຄ່ອຍໆ “ອອກຈາກບາດກ້າວ” ດ້ວຍການເຄື່ອນໄຫວພັດທະນາໃໝ່. ມະຕິເລກທີ 42 ໄດ້ເລີ່ມເປີດເຜີຍຂໍ້ຈຳກັດຄື: ຂອບເຂດການນຳໃຊ້ແຄບເກີນໄປ, ຂັ້ນຕອນທີ່ຫຍຸ້ງຍາກ, ຫຼາຍເນື້ອໃນບໍ່ສອດຄ່ອງກັບລະບົບກົດໝາຍໃນປະຈຸບັນເຊັ່ນ: ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວິສາຫະກິດ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນສະບັບປັບປຸງ...

ຕົວຢ່າງ, ເມື່ອກົດໝາຍວ່າດ້ວຍວິສາຫະກິດປີ 2020 ປະກົດຜົນເປັນຈິງ, ວິສາຫະກິດຫຼາຍແຫ່ງພາຍຫຼັງການຖືຫຸ້ນສ່ວນແມ່ນບໍ່ມີສິດນຳໃຊ້ນະໂຍບາຍຕາມມະຕິເລກທີ 42. ກໍລະນີຂອງບໍລິສັດຫຸ້ນສ່ວນຢາງພາລາ ດັກລັກ ເປັນຫຼັກຖານຢັ້ງຢືນ. ເຖິງວ່າຈ້າງຄົນງານຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍກວ່າ 1.200 ຄົນ (ກວມກວ່າ 52% ຈຳນວນຄົນງານທັງໝົດ), ແຕ່ປີ 2021 ຮອດປະຈຸບັນ, ວິສາຫະກິດແຫ່ງນີ້ບໍ່ໄດ້ຮັບການໜູນຊ່ວຍອີກແລ້ວ, ແຕ່ຍັງຕ້ອງຈ່າຍຄ່າເຊົ່າທີ່ດິນ ແລະ ປະກັນສັງຄົມນັບສິບຕື້ດົ່ງ. ຄວາມກົດດັນນີ້ສົ່ງຜົນກະທົບໂດຍກົງເຖິງຊີວິດຂອງຄົນງານ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວຜະລິດ.

ນອກນີ້, ລະບຽບການກ່ຽວກັບການຝຶກອົບຮົມວິຊາຊີບຍັງບໍ່ມີການຜັນແປ. ບັນດາວິສາຫະກິດປາດຖະໜາຢາກດຳເນີນການຝຶກອົບຮົມວິຊາຊີບໄລຍະສັ້ນໃຫ້ຜູ້ອອກແຮງງານໃໝ່ຕ້ອງຜ່ານບັນດາຫົວໜ່ວຍທີ່ມີໃບອະນຸຍາດ, ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີຫຼາຍຂັ້ນຕອນ, ມີຕົ້ນທຶນສູງ, ບໍ່ເໝາະສົມກັບສະພາບການຜະລິດ. ລະບຽບການຍົກເວັ້ນຄ່າເຊົ່າທີ່ດິນ ແລະການຫຼຸດຜ່ອນ, ມາດຕະຖານແຮງງານຍັງຫຍຸ້ງຍາກທີ່ຈະນຳໃຊ້.

ກຳມະກອນຊົນເຜົ່າ ເຮັດວຽກຢູ່ ບໍລິສັດ ແສງຮຸ່ງເຮືອງ ດາກລັກ ຈຳກັດ. ພາບ: ດິງງາ

ທ່ານນາງ ເລືອງທິອຽນ, ຫົວໜ້າສະຫະກອນຜະລິດກະສິກຳ ເອີລົບ (ເມືອງ ແອຮເລວ) ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ໜ່ວຍງານມີຄວາມຕ້ອງການບຳລຸງສ້າງ ແລະ ບຳລຸງສ້າງພະນັກງານບັນດາເຜົ່າ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ປະຈຸບັນ, ລະດັບໜູນຊ່ວຍຍັງຕ່ຳ, ການຈັດຕັ້ງຊຸດອົບຮົມຍັງບໍ່ເໝາະສົມກັບສະພາບຕົວຈິງຢູ່ທ້ອງຖິ່ນ, ສະນັ້ນຈຶ່ງບໍ່ດຶງດູດຄົນງານເຂົ້າຮ່ວມ. ສະນັ້ນ, ນະໂຍບາຍປັບປຸງຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ຕື່ມອີກກ່ຽວກັບລັກສະນະ ແລະ ສະເພາະຂອງຜູ້ອອກແຮງງານບັນດາເຜົ່າ.

ພະແນກຊົນເຜົ່າ ແລະ ສາສະໜາ ແຂວງ ດັກລັກ ຍັງຊີ້ອອກວ່າ: ການເຊື່ອມຈອດເຂດແດນບໍລິຫານລະຫວ່າງ ດັກລັກ ແລະ ພູອຽນ ຈະສ້າງເປັນຕາແສງໃໝ່ຫຼາຍແຫ່ງທີ່ມີລັກສະນະຊົນເຜົ່າ ແລະ ພູດອຍ ແຕ່ບໍ່ໄດ້ຢູ່ໃນບັນຊີລາຍຊື່ຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດທາງດ້ານນະໂຍບາຍ, ສ້າງຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບພາຍໃນທ້ອງຖິ່ນດຽວກັນ. ສະນັ້ນ, ຕ້ອງເສີມຂະຫຍາຍກົນໄກພິຈາລະນາລັກສະນະສະເພາະ, ໃຫ້ບັນດາຕາແສງລວມທີ່ມີເງື່ອນໄຂຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ, ພູດອຍ, ເຂດຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກນະໂຍບາຍ.

ອີງໃສ່ສະພາບຄວາມເປັນຈິງຂ້າງເທິງ, ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ສະເໜີໃຫ້ລັດຖະບານ ປັບປຸງ ມະຕິເລກທີ 42 ສະບັບເລກທີ 03/ນຍ ໃນທິດທາງ: ຂະຫຍາຍຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດ ລວມທັງບັນດາວິສາຫະກິດ, ຄະນະຄຸ້ມຄອງປ່າໄມ້, ສະຫະກອນການຜະລິດ ແລະ ປຸງແຕ່ງກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ການປະມົງ ທີ່ນຳໃຊ້ແຮງງານບັນດາເຜົ່າ; ເພີ່ມລະດັບການໜູນຊ່ວຍການຝຶກອົບຮົມແຕ່ 3 ລ້ານເປັນ 5 ລ້ານດົ່ງ/ຄົນ/ຫຼັກສູດ; ໄລຍະການສະຫນັບສະຫນູນການປະກັນໄພ, ມາດຕະຖານແຮງງານໄດ້ຂະຫຍາຍເປັນ 10 ປີ; ລົບລ້າງຂໍ້ກຳນົດທີ່ບໍ່ສອດຄ່ອງກັບລະບົບກົດໝາຍໃນປະຈຸບັນ, ເຮັດໃຫ້ລະບຽບການບໍລິຫານງ່າຍຂຶ້ນ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ໄດ້ປັບປຸງເຂດສະໜັບສະໜູນລົງຮອດຂັ້ນຕາແສງໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນປີ 2024...

ທີ່ມາ: https://baodaklak.vn/xa-hoi/202506/go-nut-that-chinh-sach-cu-hich-cho-lao-dong-dan-toc-thieu-so-759164b/