ກອງປະຊຸມສາກົນ "ການແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງເຂດຊາຍແດນໃນໂລກທີ່ມີການປ່ຽນແປງ"

ກປ.ອອນໄລ - ຕອນບ່າຍວັນທີ 21 ຕຸລາ, ຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ, ຄະນະກຳມະການຊາຍແດນແຫ່ງຊາດ ແລະກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ໄດ້ເປັນປະທານກອງປະຊຸມສາກົນ “ແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງເຂດຊາຍແດນໃນໂລກທີ່ຜັນແປໄປ”.

Báo Tin Tức•21/10/2025

ຄຳບັນຍາຍຮູບ — ທ່ານຮອງລັດຖະມົນ ຕີການຕ່າງປະເທດຫວຽດ ນາມ ຫງວຽນແມ້ງວູ ໄດ້ກ່າວຄຳປາໄສທີ່ກອງປະຊຸມ. ພາບ: ອານດັງ/VNA

ກອງປະຊຸມໄດ້ເຕົ້າໂຮມບັນດານັກຊ່ຽວຊານ, ນັກຊ່ຽວຊານດ້ານກົດໝາຍສາກົນລະດັບສູງ ຂອງໂລກ , ໂດຍມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງຜູ້ແທນ 130 ກວ່າຄົນ ເຊິ່ງເປັນການນຳ ແລະ ພະນັກງານປະຕິບັດວຽກງານກ່ຽວກັບເຂດຊາຍແດນຢູ່ບັນດາອົງການ, ຫົວໜ່ວຍຂອງກະຊວງການຕ່າງປະເທດ, ບັນດາກະຊວງ, ສາຂາ, ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ມະຫາວິທະຍາໄລຫວຽດນາມ.

ກ່າວຄຳເຫັນໄຂກອງປະຊຸມ, ທ່ານຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງການຕ່າງປະເທດຫວຽດນາມ ຫງວຽນແມ້ງວູ ເນັ້ນໜັກວ່າ: ປະຈຸບັນ ໂລກພວມມີການປ່ຽນແປງຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ດ້ວຍບັນດາສິ່ງທ້າທາຍດ້ານຄວາມໝັ້ນຄົງທີ່ບໍ່ເປັນແບບດັ້ງເດີມ, ໃນນັ້ນມີການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີໃໝ່. ໃນສະພາບການນັ້ນ, ການຮັກສາ ສັນຕິພາບ , ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ການແກ້ໄຂການພິພາດເຂດຊາຍແດນໂດຍສັນຕິວິທີບົນພື້ນຖານກົດໝາຍສາກົນ ແມ່ນສຳຄັນເປັນພິເສດ. ທ່ານຢືນຢັນວ່າ: ເຂດຊາຍແດນບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຈຸດຈົບຂອງປະເທດໜຶ່ງເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນຈຸດເລີ່ມຕົ້ນຂອງປະເທດອື່ນ, ແມ່ນຂົວຕໍ່ການຮ່ວມມື ແລະ ພັດທະນາລະຫວ່າງບັນດາປະເທດ.

ໃນໄລຍະເຮັດວຽກ 4 ແຫ່ງ, ບັນດານັກຊ່ຽວຊານ ແລະ ນັກສຶກສາຈາກ ຝະລັ່ງ, ສິງກະໂປ, ອິນເດຍ, ແບນຊິກ, ການາດາ, ອົດສະຕາລີ, ອາເມລິກາ, ສ.ເກົາຫຼີ, ຫວຽດນາມ ແລະ ອື່ນໆ ໄດ້ປຶກສາຫາລືບັນດາບັນຫາດ້ານກົດໝາຍ ແລະ ແທດຈິງໃນການແກ້ໄຂຄວາມຂັດແຍ່ງດ້ານຊາຍແດນ ແລະ ຜືນແຜ່ນດິນ; ຜົນກະທົບຂອງການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີໃໝ່ກ່ຽວກັບລະບົບກົດໝາຍສາກົນກ່ຽວກັບຊາຍແດນທາງບົກ ແລະ ທະເລ, ພ້ອມທັງບົດບາດຂອງການຮ່ວມມືສາກົນໃນການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ແກ້ໄຂບັນດາບັນຫາດັ່ງກ່າວ.

ໃນໄລຍະມໍ່ໆມານີ້, ຄວາມຂັດແຍ່ງດ້ານຊາຍແດນ ແລະ ຜືນແຜ່ນດິນຫຼາຍແຫ່ງໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂໂດຍຜ່ານການເຈລະຈາ, ການປອງດອງກັນ ຫຼື ຜ່ານອົງການຕຸລາການສາກົນ. ນັກວິຊາການເນັ້ນໜັກວ່າ: ໃນສະພາບຕົວຈິງ, ມີກົນໄກ ແລະ ມາດຕະການຫຼາຍຢ່າງເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວ, ແຕ່ຕ້ອງຮັບປະກັນໃຫ້ບັນດາມາດຕະການນີ້ສອດຄ່ອງກັບກົດໝາຍສາກົນ. ໃນຊຸມປີມໍ່ໆມານີ້, ຫວຽດນາມ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາປະເທດສະເໝີຕົ້ນສະເໝີປາຍໃນການແກ້ໄຂບັນຫາຊາຍແດນ ແລະ ເຂດດິນແດນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ.

ກ່ຽວກັບບົດບາດຂອງເຕັກໂນໂລຊີທີ່ພົ້ນເດັ່ນໃນການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ແກ້ໄຂຂໍ້ຂັດແຍ່ງຊາຍແດນທາງບົກ, ບັນດານັກຊ່ຽວຊານໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ຍັງມີຫຼາຍບັນຫາທາງດ້ານກົດໝາຍໃນການນຳໃຊ້ອຸປະກອນຕິດຕາມກວດກາ ແລະ ເກັບກຳຂໍ້ມູນຢູ່ເຂດຊາຍແດນທາງບົກ ກໍ່ຄືຢູ່ເຂດທະເລພາຍໃຕ້ອຳນາດອະທິປະໄຕ ແລະ ສິດອະທິປະໄຕຂອງລັດແຄມທະເລ. ບັນດາຜູ້ແທນຍັງໄດ້ແບ່ງປັນປະສົບການໃນການຄວບຄຸມຄວາມປອດໄພຊາຍແດນ; ສະເໜີວ່າ, ແທນທີ່ຈະນຳໃຊ້ອຸປະກອນປະຈຳຕົວທາງທະເລເປັນເຄື່ອງມືເພື່ອຍັບຍັ້ງ ແລະ ແຂ່ງຂັນລະຫວ່າງບັນດາປະເທດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ, ຕ້ອງຖືເອົາຈຸດແຂງຂອງລະບົບນີ້ເພື່ອຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືສາກົນໃນການຄຸ້ມຄອງການເດີນທະເລ.

ນັກວິຊາການຍັງເຊື່ອວ່າການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນລະດັບນ້ໍາທະເລທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ, ບໍ່ພຽງແຕ່ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ພື້ນຖານແລະເຂດແດນທາງທະເລທີ່ຖືກສ້າງຕັ້ງຂື້ນພາຍໃຕ້ສົນທິສັນຍາຂອງສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບກົດຫມາຍວ່າດ້ວຍທະເລປີ 1982 (UNCLOS), ແຕ່ຍັງເຮັດໃຫ້ເກີດສິ່ງທ້າທາຍທາງດ້ານກົດຫມາຍຕໍ່ບາງປະເທດເກາະນ້ອຍໃນກໍລະນີທີ່ອານາເຂດຂອງພວກເຂົາຖືກຈົມລົງຢ່າງສົມບູນ. ສະພາບການນີ້ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ປະຊາຄົມໂລກບັນລຸຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມໂດຍໄວກ່ຽວກັບຫຼັກການຮັບປະກັນສະຖຽນລະພາບດ້ານກົດໝາຍຂອງບັນດາພື້ນຖານການເມືອງ ແລະ ເຂດຊາຍແດນທາງທະເລ, ເພື່ອຫຼີກເວັ້ນບໍ່ໃຫ້ເກີດການພິພາດໃໝ່.

ຫຼາຍຄຳເຫັນໄດ້ເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງການປະຕິບັດມາດຕະການຊົ່ວຄາວຕາມມາດຕາ 74 ແລະ 83 ຂອງ UNCLOS ໃນຂະບວນການກຳນົດເຂດເສດຖະກິດສະເພາະ ແລະ ໄຫຼ່ທະວີບລະຫວ່າງບັນດາປະເທດທີ່ມີເຂດທັບຊ້ອນ, ເພື່ອຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ສ້າງເງື່ອນໄຂສະດວກເພື່ອບັນລຸບັນດາຂໍ້ຕົກລົງສຸດທ້າຍ. ນີ້ກໍ່ແມ່ນທິດທາງທີ່ສອດຄ່ອງກັບຂະບວນການເຈລະຈາຂອງປະມວນຂໍ້ລິເລີ່ມຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ (COC), ປະກອບສ່ວນສ້າງຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈ, ເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມື ແລະ ສະກັດກັ້ນການປະທະກັນຢູ່ທະເລ.

ທີ່ກອງປະຊຸມ, ຕີລາຄາສູງການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຕັ້ງໜ້າ, ການປະກອບສ່ວນທາງດ້ານສະຕິປັນຍາ ແລະ ປະສົບການອັນລ້ຳຄ່າຂອງບັນດາຜູ້ແທນ, ທ່ານປະທານຄະນະກຳມະການຊາຍແດນແຫ່ງຊາດ Trinh Duc Hai ເນັ້ນໜັກວ່າ, ກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລືບໍ່ພຽງແຕ່ຊີ້ແຈ້ງບັນດານິຕິກຳ ແລະ ການປະຕິບັດຕົວຈິງໃນການແກ້ໄຂບັນດາບັນຫາຊາຍແດນເຂດແດນໃນສະພາບການໂລກທີ່ມີການປ່ຽນແປງຕະຫຼອດໄປ, ແຕ່ຍັງສະເໜີບັນດາມາດຕະການແກ້ໄຂທີ່ເໝາະສົມ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ. ເພື່ອເຮັດໄດ້, ຕ້ອງມີຄວາມມານະພະຍາຍາມ, ຄວາມຕັດສິນໃຈ ແລະ ການຮ່ວມມືຢ່າງເປັນເອກະພາບຂອງປະຊາຄົມໂລກ, ໃນນັ້ນການເຄົາລົບກົດໝາຍສາກົນແມ່ນປັດໄຈສຳຄັນ.

ກອງປະຊຸມໄດ້ດຳເນີນໃນຂອບເຂດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 50 ປີແຫ່ງວັນສ້າງຕັ້ງຄະນະກຳມະການຊາຍແດນແຫ່ງຊາດ (1975 – 2025), ຢືນຢັນບົດບາດໃຈກາງຂອງຄະນະກຳມະການໃນການສ້າງຕັ້ງ, ຄຸ້ມຄອງ ແລະ ປົກປັກຮັກສາເອກະລາດ, ອະທິປະໄຕ ແລະ ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນຂອງຫວຽດນາມ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ການພັດທະນາຂອງໂລກ.

ທີ່ມາ: https://baotintuc.vn/thoi-su/hoi-thao-quoc-te-giai-quyet-tranh-chap-bien-gioi-lanh-tho-trong-mot-the-gioi-bien-dong-20251021211536111.htm