ເຄົາລົບບັນດາແບບຢ່າງທີ່ກ້າວໜ້າແບບປົກກະຕິໃນການລົບລ້າງການບໍ່ຮູ້ໜັງສືຂອງຊາວເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ

ຕອນເຊົ້າວັນທີ 6/12, ຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ, ກະຊວງສຶກສາ ແລະ ບຳລຸງສ້າງ ໄດ້ຈັດຕັ້ງກອງປະຊຸມສຳມະນາ “ແລກປ່ຽນ, ແບ່ງປັນ, ເຊີດຊູບັນດາແບບຢ່າງກ້າວໜ້າໃນວຽກງານລົບລ້າງການຮູ້ໜັງສືຂອງຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ”. ນີ້ແມ່ນວຽກງານທີ່ມີຄວາມໝາຍຍຸດທະສາດໃນການກໍ່ສ້າງສັງຄົມຮ່ຳຮຽນ, ຮັດແຄບຄວາມແຕກໂຕນກັນໃນພາກພື້ນ, ພັດທະນາຊາວຫວຽດນາມໃນໄລຍະໃໝ່.

Báo Nhân dân•06/12/2025

ກອງປະຊຸມ “ແລກປ່ຽນ, ແບ່ງປັນ, ເຊີດຊູບັນດາແບບຢ່າງກ້າວໜ້າ ໃນການລຶບລ້າງຄວາມບໍ່ຮູ້ໜັງສືໃຫ້ບັນດາຊົນເຜົ່າ”.

ກ່າວຄຳເຫັນໄຂກອງປະຊຸມ, ທ່ານ ຫງວຽນຊວນຟຸກ, ຮອງຫົວໜ້າກົມອາຊີວະສຶກສາ ແລະ ສືບຕໍ່ ກະຊວງສຶກສາ ແລະ ບຳລຸງສ້າງ ເນັ້ນໜັກວ່າ: “ການລົບລ້າງຄວາມຮູ້ໜັງສືແມ່ນພື້ນຖານຂອງການປັບປຸງຄວາມຮູ້ຂອງປະຊາຊົນ, ແມ່ນເງື່ອນໄຂທຳອິດໃຫ້ປະຊາຊົນແຕ່ລະຄົນເຂົ້າເຖິງກາລະໂອກາດພັດທະນາໃນຍຸກດີຈີຕອນ”. ຄວາມຈິງແລ້ວ, ເຖິງວ່າອັດຕາການຮູ້ໜັງສືຂອງກຸ່ມອາຍຸ 15-35 ປີ ບັນລຸໄດ້ 99,39% ແລະ ກຸ່ມອາຍຸ 15-60 ປີ ບັນລຸໄດ້ 99,10%, ການບໍ່ຮູ້ໜັງສື ແລະ ການບໍ່ຮູ້ໜັງສືຄືນໃໝ່ຍັງເກີດຂຶ້ນໃນຫຼາຍຊຸມຊົນຊົນເຜົ່າທີ່ສະພາບເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຍັງມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ.

ທີ່ກອງປະຊຸມ, ບັນດາຜູ້ແທນໄດ້ຮັບຟັງເລື່ອງລາວຕົວຈິງຈາກບັນດາຄູອາຈານທີ່ສອນວິຊາການຮູ້ໜັງສືໂດຍກົງຄື: ນາງ ຝູມິນດີ (ລາວກາຍ), ນາງ ບຸ່ຍທິຮົ່ງເລີມ ( ເລີມດົ່ງ ), ນາງ ລຽວທິເຟືອງ (ແລ່ງເຊີນ)... ຕອນຄ່ຳຢູ່ບັນດາໝູ່ບ້ານຫ່າງໄກສອກຫຼີກ, ມີຜູ້ໃຫຍ່ອາຍຸ 40-60 ປີຖືປາກກາເປັນຄັ້ງທຳອິດ, ໄດ້ນຳມາໃຫ້ບັນດາການປ່ຽນແປງຢ່າງຊັດເຈນຄື: ເຮັດວຽກງານເຊັນຊື່, ສາມາດອ່ານຊື່.

ທ່ານ ຫງວຽນຊວນຟຸກ, ຮອງຫົວໜ້າກົມອາຊີວະ ສຶກ ສາ ແລະ ສຶກສາຕໍ່ເນື່ອງ, ກະຊວງສຶກສາ ແລະ ບຳລຸງສ້າງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ.

ພິເສດ, ນັກຮຽນຫຼາຍຄົນໄດ້ແບ່ງປັນການເດີນທາງຜ່ານຜ່າຄວາມດ້ອຍໂອກາດໃນການຮຽນການອ່ານ-ຂຽນ, ໃນນັ້ນມີ ນາງ ໂຣສີຈີ່, ທ່ານ Mach Ta Res, ຊາວເຜົ່າ ມົ້ງ ຢູ່ແຂວງ ອານຢາງ, ຫຼື ນາງ ເລືອງທິຫງອກ, ຫົວໜ້າສະມາຄົມແມ່ຍິງ, ເຊິ່ງແມ່ນອະດີດນັກຮຽນຮູ້ໜັງສືຢູ່ ເຊີນລາ.

ຈຸດເດັ່ນຂອງກອງປະຊຸມແມ່ນການເຂົ້າຮ່ວມຂອງກຳລັງສັງຄົມໃນການລົບລ້າງຄວາມຮູ້ໜັງສື, ໂດຍສະເພາະແມ່ນທະຫານປ້ອງກັນຊາຍແດນ - ຜູ້ປົກປັກຮັກສາຊາຍແດນ ແລະ ສອນວິຊາການໃຫ້ປະຊາຊົນຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ.

ທ່ານພົນໂທ ເລວັນທ໋າຍ (ສະຖານີປ້ອງກັນຊາຍແດນ ນ້ຳລານ, ເຊີນລາ) ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ມີຫຼາຍຫ້ອງຮຽນໄດ້ເປີດສິດຢູ່ສະຖານີປ້ອງກັນຊາຍແດນ, ສົມທົບການຮູ້ໜັງສືກັບການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ກົດໝາຍ, ສະກັດກັ້ນການແຕ່ງງານຂອງເດັກນ້ອຍ, ການຄ້າມະນຸດ ແລະ ແນະນຳເຕັກນິກການຜະລິດ. “ ເພື່ອໃຫ້ຄົນເຂົ້າຮຽນ, ບາງເທື່ອພວກເຮົາຕ້ອງຊ່ວຍເຂົາເຈົ້າກ່ຽວກັບການເກັບກ່ຽວເຂົ້າໃຫ້ສຳເລັດກ່ອນຈະເລີ່ມຮຽນ”.

ນອກຈາກທະຫານປ້ອງກັນຊາຍແດນແລ້ວ, ຍັງໄດ້ເນັ້ນໜັກເຖິງບົດບາດຂອງຜູ້ເຖົ້າແກ່ຂອງໝູ່ບ້ານ, ນາຍບ້ານ, ຜູ້ມີກຽດທາງສາສະໜາ. ຢູ່ແຂວງ ອານຢາງ, ຫ້ອງຮຽນຮູ້ໜັງສືຫຼາຍແຫ່ງຢູ່ຊຸມຊົນຊາວເຜົ່າຈຳດຳເນີນໄປຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ເມື່ອປະທານປະເທດ ແລະ ເຈົ້າຊີວິດຮຸ່ງ ເຂົ້າຮ່ວມການປຸກລະດົມ. ຢູ່ແຂວງ ເງ້ອານ, ຢູ່ເຂດປ້ອງກັນປະເທດເສດຖະກິດ ກີເຊີນ, ຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ຂອງບ້ານກໍ່ໄດ້ເຕົ້າໂຮມ 5 ເອື້ອຍນ້ອງ 5 ຜົວເມຍໄປໂຮງຮຽນພ້ອມກັນ.

ບົດບາດຂອງຜູ້ເຖົ້າແກ່ຂອງບ້ານ - ນາຍບ້ານ - ຜູ້ມີກຽດສາສະໜາກໍ່ໄດ້ຮັບການເນັ້ນໜັກໃນວຽກງານລົບລ້າງການຮູ້ໜັງສື.

ຮູບແບບ “ພັນທະມິດຊຸມຊົນ” ໄດ້ຕົກລົງເຫັນດີຈາກບັນດາຜູ້ແທນທີ່ເປັນ “ກະແຈທອງ” ເພື່ອຮັກສາການເຂົ້າຮ່ວມ ແລະຈຳກັດການບໍ່ຮູ້ໜັງສືຄືນໃໝ່ - ບັນຫາທີ່ເປັນສິ່ງທ້າທາຍໃຫຍ່ໃນຫຼາຍທ້ອງຖິ່ນ.

ຄຽງຂ້າງຜົນສຳເລັດ, ກອງປະຊຸມຍັງໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນຄວາມຫຍຸ້ງຍາກບາງດ້ານຄື: ການເຄື່ອນໄຫວປະຊາກອນ, ສະພາບເສດຖະກິດຫຍຸ້ງຍາກ, ຫ້ອງຮຽນບໍ່ໝັ້ນຄົງ, ຂາດອຸປະກອນການສອນທີ່ເໝາະສົມກັບພາສາຊົນເຜົ່າ, ຄູສອນນອກເວລາ.

ປະເຊີນໜ້າກັບສິ່ງທ້າທາຍດັ່ງກ່າວ, ບັນດາຜູ້ແທນໄດ້ສະເໜີບັນດາມາດຕະການແກ້ໄຂຢ່າງເປັນລະບົບຄື: ເພີ່ມທະວີການຝຶກຝົນຫຼໍ່ຫຼອມຄູໃຫ້ຮູ້ໜັງສື, ສັງລວມເອກະສານການຮຽນຮູ້ດີຈີຕອນສອງພາສາ, ນຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີເຂົ້າໃນການຄຸ້ມຄອງຂໍ້ມູນຜູ້ບໍ່ຮູ້ໜັງສື ແລະ ຜູ້ບໍ່ຮູ້ໜັງສື; ພ້ອມກັນນັ້ນກໍເຊື່ອມໂຍງການຮູ້ໜັງສືເຂົ້າກັບການຝຶກອົບຮົມວິຊາຊີບ ແລະ ພັດທະນາຊີວິດການເປັນຢູ່ ເພື່ອເພີ່ມແຮງຈູງໃຈໃຫ້ປະຊາຊົນໃນການຮໍ່າຮຽນ.

z7298170431598-a48c21088baa26d71578de7c4214c004-9282.jpg — ຮູບແບບ "ພັນທະມິດຊຸມຊົນ" ໄດ້ຖືກຕົກລົງໂດຍຜູ້ແທນທີ່ເປັນ "ກະແຈທອງ" ເພື່ອຮັກສາການເຂົ້າຮ່ວມແລະຈໍາກັດການບໍ່ຮູ້ຫນັງສື.

ບັນດາຕົວແບບ, ເລື່ອງເລົ່າ ແລະ ປະສົບການທີ່ໄດ້ແບ່ງປັນໃນໂຄງການບໍ່ພຽງແຕ່ຮັບຮູ້ເຖິງຄວາມມານະພະຍາຍາມຂອງກຳລັງໃນດ້ານການສຶກສາເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງເປີດທິດທາງໃໝ່ໃຫ້ແກ່ການຮຽນຮູ້ຕະຫຼອດຊີວິດໃຫ້ກາຍເປັນຄວາມເປັນຈິງ. ບັນດາຜູ້ແທນເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ຈິດໃຈນີ້ຈະສືບຕໍ່ແຜ່ຂະຫຍາຍ, ຊ່ວຍຮັດແຄບຊ່ອງຫວ່າງ, ປັບປຸງຄວາມຮູ້ຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ຮັບປະກັນບໍ່ໃຫ້ຜູ້ໃດຕົກຄ້າງໃນການເດີນທາງເຂົ້າເຖິງຄວາມຮູ້.

ດໍເຕີແຣງ

ທີ່ມາ: https://nhandan.vn/ton-vinh-dien-hinh-tien-tien-trong-cong-tac-xoa-mu-chu-cho-dong-bao-dan-toc-thieu-so-post928412.html