ບັນດາປັດໄຈພັດທະນາແບບຍືນຍົງຢູ່ຫວຽດນາມ

ນັບແຕ່ COP26 (2021), ກຸ່ມ G7 ໄດ້ລວມຫວຽດນາມເຂົ້າໃນບັນຊີລາຍຊື່ບັນດາປະເທດບຸລິມະສິດ, ດ້ວຍຄວາມຫວັງວ່າທຸກຝ່າຍຈະບັນລຸໄດ້ຂໍ້ຕົກລົງຮ່ວມມືກ່ຽວກັບການຫັນປ່ຽນພະລັງງານຢ່າງຍຸດຕິທຳ ແລະຍືນຍົງໃນໄວໆນີ້.

Yếu tố tạo đột phá trong phát triển bền vững ở Việt Nam

ຮູບປະກອບ.

ເພື່ອບັນລຸເປົ້າໝາຍການເຕີບໂຕສີຂຽວແບບຍືນຍົງໃນໄລຍະໃໝ່, ວັນທີ 1 ຕຸລາ 2021, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ໄດ້ຮັບຮອງເອົາ “ຍຸດທະສາດແຫ່ງຊາດກ່ຽວກັບການເຕີບໂຕສີຂຽວ ໄລຍະ 2021 – 2030, ມີວິໄສທັດຮອດ 2050”.

ຕາມນັ້ນແລ້ວ, ຫວຽດນາມ ວາງເປົ້າໝາຍສະເພາະຄື: ຫຼຸດຜ່ອນອາຍພິດເຮືອນແກ້ວໃຫ້ໄດ້ຢ່າງໜ້ອຍ 15% ໃນປີ 2030 ແລະ ຕື່ມອີກ 30% ໃນປີ 2050; ຊຸກຍູ້ການຫັນປ່ຽນຮູບແບບການເຕີບໂຕໄປສູ່ຂະແໜງ ເສດຖະກິດ ສີຂຽວ; ນຳໃຊ້ຮູບແບບເສດຖະກິດວົງວຽນ ໂດຍຜ່ານການຂຸດຄົ້ນ ແລະ ນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ພະລັງງານຢ່າງມີປະສິດທິພາບ, ອີງໃສ່ວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ, ນຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີດີຈີຕອນ ແລະ ການຫັນເປັນດີຈີຕອນ; ພັດທະນາພື້ນຖານໂຄງລ່າງແບບຍືນຍົງ ເພື່ອຍົກສູງຄຸນນະພາບການເຕີບໂຕ, ຊຸກຍູ້ຄວາມໄດ້ປຽບໃນການແຂ່ງຂັນ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຜົນກະທົບທາງລົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ.

ຄໍາຫມັ້ນສັນຍາກັບອະນາຄົດ

ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 26 ຂອງບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືສົນທິສັນຍາກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ (COP26) ຢູ່ອັງກິດ, ວັນທີ 1 ພະຈິກ 2021, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມບິ່ງມິງ ຢືນຢັນວ່າ: ການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດໄດ້ກາຍເປັນສິ່ງທ້າທາຍໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງມວນມະນຸດ. ເຫດການດິນຟ້າອາກາດທີ່ຮ້າຍແຮງແລະລະດັບນ້ຳທະເລທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນແມ່ນສົ່ງຜົນກະທົບຢ່າງຮ້າຍແຮງຕໍ່ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານ, ຄວາມໝັ້ນຄົງທາງນ້ຳ, ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ, ເຖິງແມ່ນໄພຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ຄວາມຢູ່ລອດຂອງຫຼາຍປະເທດແລະຊຸມຊົນຂອງພວກເຮົາ.

ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີເນັ້ນໜັກວ່າ, ເປັນປະເທດໜຶ່ງທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງໜັກໜ່ວງທີ່ສຸດຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ຫວຽດນາມ ພວມມານະພະຍາຍາມທັງຮັບມືກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ພັດທະນາເສດຖະກິດພັດທະນາ, ຮັບປະກັນຊີວິດທີ່ດີຂຶ້ນຂອງທຸກຄົນ, ພ້ອມທັງປະກອບສ່ວນຢ່າງມີຄວາມຮັບຜິດຊອບໃຫ້ປະຊາຄົມສາກົນ.

ໃນຖານະເປັນປະເທດພວມພັດທະນາທີ່ຫາກໍ່ເລີ່ມຂະບວນການອຸດສາຫະກຳໃນ 3 ທົດສະວັດຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມ ມີທ່າໄດ້ປຽບໃນດ້ານພະລັງງານທົດແທນ. ຈະພັດທະນາ ແລະ ປະຕິບັດບັນດາມາດຕະການຢ່າງເຂັ້ມງວດ ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍອາຍພິດເຮືອນແກ້ວໂດຍນຳໃຊ້ແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນຂອງຕົນເອງ, ຄຽງຄູ່ກັບການຮ່ວມມື ແລະ ການສະໜັບສະໜູນຈາກປະຊາຄົມສາກົນ, ພິເສດແມ່ນບັນດາປະເທດທີ່ພັດທະນາແລ້ວ, ທັງດ້ານການເງິນ ແລະ ການຖ່າຍທອດເຕັກໂນໂລຊີ, ລວມທັງກົນໄກພາຍໃຕ້ສັນຍາປາຣີ ເພື່ອບັນລຸການປ່ອຍອາຍພິດສຸດທິໃນປີ 2050.

ພາຍຫຼັງຄຳປາໄສຂອງທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີທີ່ COP26, ຜູ້ຕາງໜ້າອົງການສະຫະປະຊາຊາດເພື່ອການພັດທະນາ (UNDP) ປະຈຳ ຫວຽດນາມ Terence Jones ສະແດງຄວາມປະທັບໃຈຕໍ່ຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງ ຫວຽດນາມ, ຖືວ່າ: ຖະແຫຼງການສະບັບນີ້ ໄດ້ຊຸກຍູ້ໃຫ້ປະເທດອື່ນຍົກສູງຄຳໝັ້ນສັນຍາຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍອາຍພິດເຮືອນແກ້ວ. ຜູ້ຕາງຫນ້າ UNDP ມີຄວາມປະທັບໃຈຕໍ່ກັບການສຸມໃສ່ປະຊາຊົນເປັນໃຈກາງ, ສະເໝີພາບ ແລະ ຍຸຕິທຳຕໍ່ການປ່ຽນແປງດິນຟ້າອາກາດ ເພື່ອໃຫ້ທຸກຄົນໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດ.

ຕາມການຕີລາຄາຂອງທ່ານລັດຖະມົນຕີ ແລະ ປະທານ COP26 Alok Sharma ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້, ຫວຽດນາມ ໄດ້ມີຄວາມຕັດສິນໃຈທີ່ຖືກຕ້ອງໃນການໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາວ່າຈະບໍ່ປ່ອຍອາຍພິດຮອດປີ 2050 ຢູ່ COP26. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ທ່ານໄດ້ຕີລາຄາສູງບັນດາຄວາມມານະພະຍາຍາມຂອງຫວຽດນາມ ເພື່ອແນໃສ່ຊຸກຍູ້ການປະຕິບັດຄຳໝັ້ນສັນຍານີ້, ພິເສດແມ່ນການສ້າງຕັ້ງຄະນະຊີ້ນຳແຫ່ງຊາດປະຕິບັດຄຳໝັ້ນສັນຍາ COP26 ໂດຍທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ Pham Minh Chinh ນຳໜ້າ.

ທ່ານປະທານ COP26 ໃຫ້ຮູ້ວ່າ, ທີ່ກອງປະຊຸມເດືອນ 3/2022, ຕາມຂໍ້ສະເໜີຂອງອັງກິດ, ບັນດາສະມາຊິກ G7 ໄດ້ເຫັນດີລວມ ຫວຽດນາມ ເຂົ້າໃນບັນຊີລາຍຊື່ບັນດາປະເທດບຸລິມະສິດຂອງ G7 ໃນການຮ່ວມມືດ້ານພະລັງງານ. ບົນພື້ນຖານນັ້ນ, ປະທານ COP26 ປາດຖະໜາວ່າ G7 ແລະ ຫວຽດນາມ ຈະບັນລຸໄດ້ສັນຍາຮ່ວມມືກ່ຽວກັບການຫັນປ່ຽນພະລັງງານຢ່າງຍຸດຕິທຳ ແລະ ຍືນຍົງໂດຍໄວ.

ທ່າອ່ຽງທີ່ຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້

ອາເມລິກາແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາປະເທດທີ່ມີນະໂຍບາຍເຕີບໂຕສີຂຽວໃນໄລຍະຕົ້ນເພື່ອຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕດ້ານເສດຖະກິດໂດຍຜ່ານບັນດານະໂຍບາຍພັດທະນາພະລັງງານສະອາດ, ປະຢັດພະລັງງານ, ຫຼຸດຜ່ອນມົນລະພິດສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ຜະລິດພະລັງງານຄືນໃໝ່. ລັດຖະບານສະຫະລັດຍັງໄດ້ຜ່ານມາດຕະຖານການປ່ອຍອາຍພິດໃໝ່ເຊັ່ນການກຳນົດໃຫ້ບໍລິສັດຜະລິດລົດຍົນປ່ຽນໄປໃຊ້ລົດຮຸ່ນປະສົມທີ່ໃຊ້ທັງໄຟຟ້າແລະນ້ຳມັນເຊື້ອໄຟ, ປັບປຸງເຄື່ອງຈັກເພື່ອປະຢັດນ້ຳມັນ...

ຈີນໄດ້ໃຫ້ການເຕີບໂຕສີຂຽວເປັນບູລິມະສິດອັນດັບໜຶ່ງແລະໄດ້ໃຊ້ຈ່າຍຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມໃນຊຸມປີມໍ່ໆມານີ້. ເສດຖະກິດໃຫຍ່ອັນດັບ 2 ຂອງໂລກໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍສະເພາະໃນການຕັດການປ່ອຍອາຍພິດຄາບອນ, ແນໃສ່ຫຼຸດຜ່ອນອາຍພິດເຮືອນແກ້ວລົງ 10% ແລະ ຊຸກຍູ້ຄວາມສາມາດໃນການຜະລິດກະແສໄຟຟ້າທີ່ບໍ່ມີນໍ້າມັນເຊື້ອໄຟ. ໂດຍຜ່ານໂຄງການ "1,000 ວິສາຫະກິດ", ຈີນໄດ້ລົງທຶນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນການປັບປຸງປະສິດທິພາບພະລັງງານ, ສະຫນອງການສະຫນັບສະຫນູນທາງດ້ານການເງິນເພື່ອໃຫ້ຜູ້ບໍລິໂພກເລືອກຜະລິດຕະພັນປະຫຍັດພະລັງງານແລະສ້າງຕັ້ງກອງທຶນສະເພາະສໍາລັບການປິ່ນປົວສິ່ງເສດເຫຼືອ.

ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 2003, ຍີ່ປຸ່ນໄດ້ອອກ "ຍຸດທະສາດພະລັງງານຊີວະພາບ" ແລະການສ້າງຕົວເມືອງ smart, ສີຂຽວແລະນິເວດວິທະຍາ. ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍອາຍພິດ, ນັບຕັ້ງແຕ່ປີ 2008, ຍີ່ປຸ່ນໄດ້ເປີດຕົວ "ແຜນການປະຕິບັດງານສໍາລັບສັງຄົມທີ່ມີຄາບອນຕ່ໍາ", ໂດຍສຸມໃສ່ການຜະລິດພະລັງງານທົດແທນເຊັ່ນ: ພະລັງງານແສງຕາເວັນ; ພັດທະນາພາຫະນະບໍ່ໃຊ້ນ້ຳມັນເຊື້ອໄຟ, ອອກແບບລົດໄຟຟ້າລຸ້ນໃໝ່; ປະຕິບັດວິຖີຊີວິດທີ່ຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍອາຍພິດ _CO2 , ຫຼຸດຜ່ອນການນໍາໃຊ້ນໍ້າມັນເຊື້ອໄຟແລະປະຫຍັດພະລັງງານເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນອາຍແກັສເຮືອນແກ້ວ. ຍີ່ປຸ່ນບັນລຸເປົ້າໝາຍຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍອາຍພິດເຮືອນແກ້ວລົງ 25% ນັບແຕ່ປີ 2020. ມາຮອດປະຈຸບັນ, ປະເທດດອກກຸຫຼາບພວມມຸ່ງໄປເຖິງເປົ້າໝາຍຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍອາຍພິດເຮືອນແກ້ວໃຫ້ໄດ້ 80% ໃນປີ 2050, ຫຼຸດຜ່ອນການເພິ່ງພາອາໄສນໍ້າມັນເຊື້ອໄຟ.

ອັງກິດມີຍຸດທະສາດສີຂຽວໃນໄລຍະຍາວ, ແມ່ນສະໜອງບັນດາມາດຕະການໃຫ້ແຕ່ລະຂະແໜງການເພື່ອຊຸກຍູ້ການນຳໃຊ້ພາຫະນະທີ່ມີອາຍພິດຕ່ຳ. ລັດຖະບານອັງກິດວາງອອກຍຸດທະສາດ ແລະ ວິໄສທັດຂອງແຕ່ລະຂະແໜງການສະເພາະ, ກຳນົດກາລະໂອກາດ ແລ້ວວາງຄາດໝາຍ. ການເຊື່ອມໂຍງກັບແຜນການຂອງຂະແຫນງການອື່ນໆແມ່ນໄດ້ລະບຸໄວ້ໃນຍຸດທະສາດສີຂຽວໃນໄລຍະຍາວ.

ເກົາຫຼີ ໄດ້ມີນະໂຍບາຍການເຕີບໂຕສີຂຽວຕັ້ງແຕ່ໄລຍະຕົ້ນໆ ເຊັ່ນ: ຍຸດທະສາດການເຕີບໂຕສີຂຽວທີ່ໄດ້ຮັບຮອງເອົາໃນເດືອນກັນຍາ 2008. ສ.ເກົາຫຼີ ໄດ້ປະຕິບັດຫຼາຍມາດຕະການ, ໃນນັ້ນມີແຜນການຊຸກຍູ້ “ສັນຍາການເຕີບໂຕສີຂຽວໃໝ່”, “ແຜນການຄົ້ນຄວ້າ ແລະພັດທະນາຮອບດ້ານກ່ຽວກັບເຕັກໂນໂລຊີສີຂຽວ”. ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍຂອບການເຕີບໂຕສີຂຽວຍັງໄດ້ປະກາດໂດຍລັດຖະບານໃນເດືອນມັງກອນປີ 2010.

ວັນທີ 10 ພຶດສະພານີ້, ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນຄັ້ງທີ 42 ຢູ່ອິນໂດເນເຊຍໄດ້ຮັບຮອງເອົາຖະແຫຼງການຂອງຜູ້ນຳກ່ຽວກັບການພັດທະນາລະບົບນິເວດລົດຍົນໄຟຟ້າຂອງພາກພື້ນ. ຖະແຫຼງການໄດ້ເນັ້ນໜັກເຖິງບົດບາດສຳຄັນຂອງພາຫະນະໄຟຟ້າທີ່ເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຄວາມພະຍາຍາມຂອງອາຊຽນ ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນການປ່ອຍອາຍພິດເຮືອນແກ້ວ, ເລັ່ງລັດການຫັນປ່ຽນພະລັງງານ, ທຳລາຍການຄົມມະນາຄົມທາງບົກ, ບັນລຸຄວາມເປັນກາງຂອງກາກບອນ, ປັບປຸງຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານພະລັງງານຂອງແຕ່ລະປະເທດ ແລະ ໃນພາກພື້ນ.

ຄວາມມານະພະຍາຍາມຂອງຫວຽດນາມ

ປະຈຸບັນ, ການປູກຈິດສໍານຶກຂອງປະຊາຊົນ, ວິສາຫະກິດ ແລະ ຊຸມຊົນກ່ຽວກັບບົດບາດ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນຂອງການເຕີບໂຕສີຂຽວໄດ້ຮັບການຍົກສູງຂຶ້ນຢ່າງຈະແຈ້ງ, ຄ່ອຍໆຫັນປ່ຽນພຶດຕິກຳການຜະລິດ, ການດຳລົງຊີວິດ ແລະ ບໍລິໂພກ ແລະ ປະຕິບັດຕົວຈິງຫຼາຍຢ່າງເພື່ອປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການປະຕິບັດຍຸດທະສາດການເຕີບໂຕສີຂຽວແຫ່ງຊາດຂອງລັດຖະບານ.

ທີ່ເວທີປາໄສວິສາຫະກິດ ຫວຽດນາມ ປະຈຳປີ ດ້ວຍຫົວຂໍ້ວ່າ “ປະຊາຄົມວິສາຫະກິດພ້ອມກັບລັດຖະບານ ຫວຽດນາມ ຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕສີຂຽວ” ທີ່ຈັດຂຶ້ນໃນວັນທີ 19/3, ຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມບິ່ງມິງ ຊີ້ແຈ້ງວ່າ: ການເຕີບໂຕສີຂຽວຕ້ອງໄດ້ກຳນົດທິດທາງທີ່ເໝາະສົມ, ພິຈາລະນາເຖິງເງື່ອນໄຂ ແລະ ຄວາມສາມາດທີ່ແຕກຕ່າງກັນ, ແລະ ຄວາມສາມາດຂອງແຕ່ລະພາກພື້ນ, ທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ວິສາຫະກິດ.

ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຊຸກຍູ້ການຕອບສະໜອງ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມຂອງບັນດານັກສະແດງໃນສັງຄົມ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນບັນດາວິສາຫະກິດ ແລະ ປະຊາຊົນ ສືບຕໍ່ຊຸກຍູ້ບັນດາໂຄງການພາຍໃຕ້ຮູບແບບການຮ່ວມມືລະຫວ່າງພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນ (PPP) ໃນການເຕີບໂຕສີຂຽວ; ຊຸກຍູ້ການຜະລິດ ແລະ ຕົວແບບທຸລະກິດ, ສ້າງລະບົບຕ່ອງໂສ້ມູນຄ່າໃໝ່ ແລະ ອຸດສາຫະກຳຜ່ານການຜະລິດ ແລະ ການບໍລິການດ້ານອຸດສາຫະກຳ - ກະສິກຳ ເປັນສີຂຽວ, ຊຸກຍູ້ການພັດທະນາລະບົບຈຳໜ່າຍສີຂຽວ ແລະ ການບໍລິໂພກສີຂຽວ.

ຮັບຮູ້ຢ່າງຄົບຖ້ວນບົດບາດຂອງການເຕີບໂຕສີຂຽວແມ່ນກຳລັງຂັບເຄື່ອນຕົ້ນຕໍໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ເປັນເຄື່ອງມືທີ່ມີປະສິດທິຜົນເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ລັດຖະບານດຸ່ນດ່ຽງແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນພາຍໃນ ແລະ ສາກົນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ເຊື່ອມໂຍງຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນກັບບັນດາເປົ້າໝາຍພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄົມແບບຍືນຍົງ ຈະປະກອບສ່ວນຊຸກຍູ້ການສ້າງໂຄງປະກອບເສດຖະກິດຕິດພັນກັບການປ່ຽນແປງໃໝ່ຮູບແບບການເຕີບໂຕ, ມຸ່ງໄປເຖິງຄວາມວັດທະນາຖາວອນດ້ານເສດຖະກິດ, ຄວາມຍືນຍົງດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ຄວາມສະເໝີພາບທາງສັງຄົມ, ແມ່ນບັນດາເປົ້າໝາຍທີ່ຫວຽດນາມ ມຸ່ງໄປເຖິງ.

ດ້ວຍຄວາມມານະພະຍາຍາມ ແລະ ຄວາມຕັດສິນໃຈຂອງລະບົບການເມືອງທັງໝົດ ແລະ ດ້ວຍທິດທາງປະຕິບັດຢ່າງຈະແຈ້ງ, ການເຕີບໂຕສີຂຽວຂອງຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະຈະມາເຖິງຈະສືບຕໍ່ປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນການສ້າງໂຄງປະກອບເສດຖະກິດຄືນໃໝ່ ແລະ ການຫັນປ່ຽນຮູບແບບການເຕີບໂຕ.

ໃນສະພາບການປ່ຽນແປງ “ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ” ໃນໂລກ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຢ່າງແຮງຂອງການປະຕິວັດອຸດສາຫະກຳ 4.0, ການເຕີບໂຕສີຂຽວສືບຕໍ່ເປັນທັງເປົ້າໝາຍ ແລະ ວິທີການຂຸດຄົ້ນຢ່າງຄົບຖ້ວນ, ປະກອບສ່ວນສ້າງບາດກ້າວບຸກທະລຸໃນການປະຕິບັດບັນດາຈຸດໝາຍພັດທະນາຢ່າງວ່ອງໄວ ແລະ ຍືນຍົງໃນຊຸມປີຕໍ່ໜ້າ, ປະຕິບັດຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງຫວຽດນາມ ໃນການຫັນປ່ຽນອາຍແກັສສາກົນກ່ຽວກັບສະພາແຫ່ງຊາດປີ 2019.

ທີ່ມາ