Tính đến thời điểm này, ông đã có 8 năm ngồi trên ghế nghị trường Quốc hội (đại biểu Quốc hội khóa XIII, XIV). Ông cũng được mọi người đặt cho biệt danh là “người hay hỏi”, tại sao lại có biệt danh này, thưa ông?
– Tôi nghĩ việc truyền đạt các băn khoăn, trăn trở, ý kiến của cử tri trước Quốc hội là một trong những trách nhiệm của đại biểu Quốc hội, vì vậy tôi sẵn sàng phát biểu ý kiến, nêu câu hỏi để nhận được những câu trả lời xác đáng mà các cử tri quan tâm.
Ở nhiều kỳ họp của khóa trước, tôi hay chất vấn các vấn đề thuộc lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Trên thực tế, ở Quốc hội khóa XIII, lãi suất các ngân hàng vọt lên rất cao, ảnh hưởng rất lớn đến việc sản xuất, kinh doanh của người dân và doanh nghiệp; số lượng doanh nghiệp phải giải thể tăng chóng mặt. Tôi là đại biểu đầu tiên đưa ra câu hỏi trước Quốc hội, làm sao để giảm lãi suất, nếu giữ lãi suất ngân hàng quá cao, làm sao người dân, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh có lãi.
Cũng thời điểm đó, các ngân hàng mọc lên như nấm sau mưa, việc cho thành lập quá nhiều ngân hàng sẽ dẫn đến tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, chạy đua lãi suất, lãi suất ngầm trong khi hệ thống thể chế chưa hoàn thiện.
Tôi đã đặt câu hỏi với Thủ tướng Chính phủ, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, các thành viên Chính phủ làm thế nào để ổn định tình hình, ổn định kinh tế vĩ mô, những vấn đề liên quan đến sản xuất nông nghiệp, cả việc nợ đọng văn bản, nợ đọng lời hứa.
Tất cả những câu hỏi sau đó đều nhận được các câu trả lời, có câu chưa được như ý nhưng những vấn đề đại biểu Quốc hội đặt ra đã được tiếp thu. Sau đó, quá trình tái cơ cấu các ngân hàng, doanh nghiệp Nhà nước diễn ra mạnh mẽ.
Đến cuối nhiệm kỳ, tôi nhận thấy các vấn đề căng thẳng, nhức nhối đã hạ nhiệt, có chuyển biến đáng kể, đời sống của người dân được nâng lên, đội ngũ doanh nghiệp doanh nhân phát triển, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật được cải thiện.
Tại Quốc hội khóa XIV, tôi cũng có bài phát biểu về sự cố môi trường biển ở miền Trung đang để lại nhiều bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng đến sinh kế người dân. Không chỉ riêng tôi, nhiều đại biểu Quốc hội đã chất vấn gay gắt, đề nghị xử lý nghiêm vi phạm. Với tư cách là đại biểu Quốc hội, ai cũng mong muốn khoảng cách từ lời nói đến việc làm được rút ngắn chứ không phải là con đường dài nhất.
Ngay tại kỳ họp này, điều gì trong quá trình phát triển kinh tế – xã hội còn khiến ông trăn trở, muốn đặt những câu hỏi?
– Ngay tại kỳ họp này, theo báo cáo tình hình phát triển kinh tế – xã hội của Chính phủ, báo cáo tổng hợp ý kiến kiến nghị của cử tri cả nước và qua tiếp xúc cử tri, ai cũng nhận thấy bức tranh sáng của nền kinh tế, 12 chỉ tiêu tăng trưởng đều đạt và vượt, đời sống của người dân được cải thiện, các nút thắt cơ chế, thể chế được tháo gỡ.
Nhưng tôi thấy, chưa bao giờ vấn đề ô nhiễm môi trường lại nhức nhối như hiện nay. Dù các chỉ tiêu về môi trường đều được đánh giá hoàn thành nhưng cuộc sống của người dân ảnh hưởng như thế nào thì cần có đánh giá cụ thể.
Đơn cử như vụ cháy Công ty Rạng Đông hay nguồn nước sông Đà ô nhiễm, không khí ở Hà Nội, TP.HCM có những cảnh báo đáng lo ngại. Những vấn đề này nếu không giải quyết dứt điểm sẽ khiến lòng dân không yên, chất lượng cuộc sống bị ảnh hưởng, mức độ an toàn của cuộc sống chưa được đảm bảo.
Theo tôi, cần có những quan tâm, đánh giá, tăng cường nguồn lực cho môi trường, đặt thêm các trạm quan trắc tại thành phố lớn, khu dân cư, khu công nghiệp để đánh giá chất thải, chất lượng không khí ra sao, đồng thời có biện pháp mạnh mẽ yêu cầu doanh nghiệp có trách nhiệm với xã hội, đóng phí môi trường đầy đủ.
Bên cạnh đó, dù ngân hàng hoạt động tốt, doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ dàng nhưng nạn tín dụng đen vẫn hoành hành, lãi suất cao, nhiều người mất nhà ở, tài sản vì tín dụng đen, phải xa quê làm ăn. Điều đáng nói là có nhiều vụ việc chưa được phát hiện, vẫn âm ỉ trong xã hội. Nếu được, tôi rất muốn được hỏi những người có trách nhiệm những câu hỏi đó.