โถดินเผาเก่า

บังเอิญไปเจอรูปกระปุกข้าวสาร ข้างในมีแอปเปิ้ลน้อยสุกกลมๆ อยู่ เลยรู้สึกคิดถึงขึ้นมาทันที

ไหดินเผาที่ยังคงร่องรอยแห่งกาลเวลา บรรจุเมล็ดข้าวสารขาวบริสุทธิ์ พร้อมด้วยตวงข้าวเก่าที่ผุพังและขึ้นสนิมอยู่บ้าง ช่างดูเรียบง่าย ชวนให้คิดถึง และชวนให้คิดถึงเหลือเกิน สิ่งของเรียบง่ายเหล่านี้ที่ซุกซ่อนอยู่ใต้ท้องฟ้าชนบทอันเงียบสงบมานานหลายปี ดูเหมือนคุ้นเคยจนลืมเลือนไปได้ง่ายๆ แต่แท้จริงแล้ว มันกลับผูกพันอย่างลึกซึ้งในความทรงจำของฉัน ทันใดนั้น ฉันก็หวนคืนสู่ความทรงจำอันกว้างใหญ่ ที่ซึ่งโถดินเผาของแม่เคยอยู่

สมัยก่อน ที่มุมบ้าน แม่ของฉันวางไหข้าวกล้องเก่าๆ ไว้ โดยมีหินเล็กๆ อยู่ข้างใต้ ทุกครั้งที่แม่เก็บฝรั่งและน้อยหน่าที่ยังไม่สุก แม่มักจะใส่ลงในไหข้าว บางครั้งก็มีกล้วยเขียวๆ พวงหนึ่งและมะม่วงสุกๆ ใหม่ๆ สองสามลูก ฉันกับพี่น้องจะเปิดและปิดฝา รอคอยฝรั่งและมะม่วงสุกที่นุ่มหวานอย่างใจจดใจจ่อ ไหดินเผายังคงเก็บกลิ่นหอมของวัยเด็กเอาไว้อย่างเงียบๆ เมื่อผลสุก การเปิดฝาไหข้าวจะเผยให้เห็นกลิ่นหอมอบอุ่นหัวใจ ราวกับว่าภายในไหดินเผาที่เต็มไปด้วยฝุ่นมีปาฏิหาริย์ ความรู้สึกคาดหวังและความสุขในวัยเด็กที่เปล่งประกาย เราค่อยๆ เติบโตขึ้นจากสมุนไพรหอมเหล่านั้น และลึกลงไป มันคือหัวใจที่อ่อนหวานและสมบูรณ์ของแม่

ภาพประกอบ: Tra My

สมัยก่อน แม่ใช้โอ่งดินเผากรองน้ำ โดยนำหินกรวดสะอาดๆ วางไว้ครึ่งโอ่ง แล้วใช้กระบอกไม้ไผ่ปลายแหลมต่อกับก้นโอ่ง จากนั้นตักน้ำบาดาลใส่ถัง แล้วเทน้ำลงไป ปล่อยให้น้ำไหลออกจากกระบอกไม้ไผ่เป็นสายใส แม่ต้มน้ำกรองแล้วปล่อยให้เย็นลงให้ทุกคนในครอบครัวดื่ม หรือเทใส่กระติกน้ำร้อนให้พ่อชงชาทุกเช้า

ฉันสัมผัสเหยือกกรองน้ำอย่างแผ่วเบา รู้สึกเย็นสบายอยู่เสมอ หลังจากอยู่ใต้ระเบียงหลังบ้านนานหลายเดือน เหยือกดินเผาของแม่ก็ปกคลุมไปด้วยมอส ตรงเชิงแท่นหินมีกิ่งเฟิร์นขึ้นประปราย เสียงน้ำไหลรินก้องก้องอยู่ในใจ เป็นเสียงที่ลึกซึ้งและสงบ ทุกครั้งที่ฉันอยู่ในครัวของแม่อย่างสงบสุข น้ำหวานที่กรองออกมาจากเหยือกดินเผานั้น หล่อเลี้ยงฉันด้วยรสชาติแห่งความรักอันบริสุทธิ์ตั้งแต่เมื่อใด

ในชนบทเล็กๆ ของฉัน มักจะมีโอ่งสำหรับรองน้ำฝนวางไว้หน้าบ้าน หลังจากวิ่งเล่นในทุ่งนา หรือเมื่อชาวบ้านมาที่บ้านเพื่อนำผักหรือปลามาให้ พวกเขาจะตักน้ำเย็นๆ ขึ้นมาตักเป็นทัพพีเพื่อล้างมือและเท้า บางครั้งฉันก็เห็นแสงอาทิตย์ส่องลอดผ่านชายคาเข้ามาในโอ่ง บางครั้งมีคนลืมปิดโอ่ง ปล่อยให้กลีบฝรั่งหรือลีลาวดีปลิวไสวไปตามสายลม ยามค่ำคืน แสงจันทร์ส่องสว่างจ้าเหนือชนบท มองลงมาที่โอ่งน้ำ ฉันรู้สึกหัวใจอ่อนไหวขึ้นมาทันที เพราะแสงสีทองอร่ามที่ลอยละล่องราวกับผสานเข้ากับบทเพลงพื้นบ้าน เพราะความเรียบง่ายนั้น ฉันจึงไม่อาจลืมโอ่งดินอันอ่อนโยนที่บรรจุฤดูกาลทั้งสี่ไว้หน้าบ้านได้

แม่ยังใช้ไหดินเผาดองผักและน้ำปลาอีกด้วย ด้านในของไหดินเผาดูเหมือนจะเคลือบด้วยเคลือบอีนาเมลเมื่อเวลาผ่านไป คงรสชาติดั้งเดิมของผักและน้ำปลาไว้ได้ ไม่ว่าข้างนอกจะแดดจ้าหรือฝนตก ไหเหล่านี้มีรอยประทับจากมือที่ทำงานหนักของแม่ ในมุมเล็กๆ เรียบง่าย ท่ามกลางเงาที่ทอดผ่านกาลเวลา พวกมันยังคงรักษาสถานที่เก่าแก่อันเป็นที่รักไว้อย่างเงียบๆ ไหเหล่านี้ยังคงรักษาภาพลักษณ์ของแม่ ยาย และสตรีชาวชนบทอีกมากมายที่ผ่านชีวิตอันยากลำบาก ส่งความฝันของพวกเขาไปยังครัวและสวน

คุณยายของฉันได้ไปสู่ดินแดนแห่งเมฆขาว ผมของคุณแม่ได้เปลี่ยนเป็นสีครามดุจดังทะเลหม่อน ฉันกลับบ้านและรู้สึกตกใจเมื่อพบว่าวัยเด็กของฉันนั้นช่างแสนไกล บัดนี้ ถังเก็บน้ำและเครื่องกรองน้ำสมัยใหม่ก็พร้อมใช้งานแล้ว ห้องครัวในชนบทก็ค่อยๆ หายไปจากโหลน้ำปลาและโหลมะเขือยาว โหลดินเผาเก่าๆ ก็ค่อยๆ เลือนหายไปราวกับอดีต แต่ทำไมฉันยังคงได้ยินเสียงหัวเราะในเมื่อผลไม้ในโหลสุกงอม และเสียงน้ำไหลที่ระเบียงหลังบ้าน...

ที่มา: https://baodaklak.vn/van-hoa-du-lich-van-hoc-nghe-thuat/van-hoc-nghe-thuat/202508/chum-dat-ngay-cu-0c20363/