เรื่องราวของเทศกาลตุงคอนในอดีต

ไม่มีใครรู้ว่าเทศกาลตุงกงของกลุ่มชาติพันธุ์ไต นุง ไทย ไย... บนภูเขาเริ่มต้นขึ้นเมื่อใด ผู้เฒ่าผู้แก่รู้เพียงว่ามีมาตั้งแต่สมัยโบราณ จึงกล่าวว่า เทศกาลตุงกง หรือเทศกาลซวงตง เป็นเทศกาลหนึ่ง ซึ่งก็ถูกต้องแล้วที่จะกล่าวว่าเป็นเทศกาล เพราะในวันนั้นจะต้องจัดเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนพิธีการ และส่วนงานเทศกาล ในอดีตการจัดงานเทศกาลจะดำเนินการโดยผู้มีเกียรติในหมู่บ้าน ในเวลานั้นหมู่บ้านมีขนาดใหญ่เท่ากับหมู่บ้านหลายแห่ง แต่จำนวนครัวเรือนยังมีน้อยกว่า 100 ครัวเรือน ปัจจุบันการจัดงานเทศกาลในบางพื้นที่จัดในระดับชุมชน แต่วิธีการจัดในบางพื้นที่ง่ายกว่าในอดีตมาก

ชาวบ้านหมู่บ้านกาวบัญ ตำบลฟองเทียน (เมือง ห่าซาง ) สนุกสนานกับเทศกาลตุงกอน

ในอดีต ต้นเดือนธันวาคมของทุกปี ผู้นำหมู่บ้านมักจัดประชุมสรุปผลประจำปี หารือทิศทางและภารกิจสำหรับปีใหม่ และตกลงที่จะจัดเทศกาลตุงกงอย่างรอบคอบเพื่อนำความสุขมาสู่ประชาชน หลังจากวันที่ 23 ธันวาคม ผู้นำหมู่บ้านจะประชุมเพื่อเชิญตัวแทนจากพรรค องค์กรมวลชน กองกำลังทหาร และหน่วยงาน ทางการแพทย์ มาตกลงกันในการจัดตั้งคณะกรรมการจัดงาน วางแผนการแข่งขัน จัดซื้อวัสดุอุปกรณ์ และกำหนดระดับรางวัลสำหรับการแข่งขันแต่ละรายการ รางวัลสำหรับการโยนเหรียญมักจะเป็นผ้าห่มแกะแดง หม้ออลูมิเนียม และผ้าเช็ดตัว ส่วนรางวัลสำหรับการละเล่นพื้นบ้านคือเงินและการสนับสนุนงานบริการทั่วไป สหภาพเยาวชนได้รับมอบหมายให้จัดเตรียมพื้นที่เพาะปลูก โดยปกติจะยืมนาข้าวจากครัวเรือนในพื้นที่ส่วนกลาง โดยใช้ต้นไมเป็นเสา และทำเสายาว 2 ต้นด้วยส้อม เป็นรูปพระจันทร์เสี้ยว (สัญลักษณ์ของหญิง) เสาต้องมีความสูงและเส้นผ่านศูนย์กลางที่ถูกต้อง และต้องคลุมวงแหวนด้านในด้วยกระดาษสีเพื่อให้สวยงามและไม่หลุดร่วงเมื่อฝนตกปรอยๆ ต้องพับเชือกผูกลงเพื่อไม่ให้หอยสังข์ติดอยู่บนเสาหรือติดอยู่ในเชือกผูก ต้องทำโครงระแนงสำหรับวางถาดถวาย และต้องกางใบปาล์มในแนวนอนเพื่อวางถาดประดับไฟ แต่ละทีมจะต้องได้รับมอบหมายให้ประกอบหอยสังข์และจัดการเรื่องหอยสังข์ ชักเย่อ ยิงธนู ยิงธนู ฯลฯ โดยมีกรรมการผู้ควบคุมการแข่งขัน ผู้หญิงต้องประเมินจำนวนหอยสังข์ (ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของลูกชาย) และต้องใช้ทรายละเอียดยัดลงในหอยสังข์ ผ้าที่ใช้เย็บหอยสังข์ต้องมีความแข็งแรง เย็บให้แน่นเพื่อไม่ให้หลุด เชือกต้องแข็งแรงและไม่ขาด พู่สีเขียวและสีแดงยาวประมาณครึ่งหนึ่งของแขนผู้ใหญ่ ปักชื่อผู้ทำ เมื่อเข้าร่วมงานเทศกาล จะต้องสวมชุดพื้นเมือง หมู่บ้านที่ได้รับมอบหมายจะต้องเตรียมถาดเครื่องบูชา ณ สถานที่โยนคอน ซึ่งประกอบด้วยไก่ต้ม ขนมชุงหลายชิ้นและเค้กโฮมเมดอื่นๆ ไวน์ ชา ตะเกียง ธูป กิ่งพีช และผลไม้ที่ปลูกเอง ข้างถาดเครื่องบูชายังมีข้าวสารหนึ่งกำมือ เมล็ดข้าวโพดหนึ่งกำมือ เมล็ดฝ้ายหนึ่งกำมือ และคอนอีกจำนวนหนึ่ง หมู่บ้านอื่นๆ จะมอบหมายให้แต่ละกลุ่มครัวเรือนจำนวน 6 ครัวเรือนเตรียมอาหารฉลองเบาๆ ซึ่งประกอบด้วยไวน์หนึ่งขวด เค้ก และอาหารปรุงสุก กองกำลังทหารรับผิดชอบด้านความปลอดภัยและความสงบเรียบร้อย คณะกรรมการจัดงานจะแจ้งวัน เวลา และสถานที่จัดงานให้ประชาชนทราบ กำกับดูแลทิศทางทั่วไป และเชิญหมอผีมาประกอบพิธี...

เวลา 9.00 น. ตรง งานเทศกาลเริ่มต้นขึ้น เมื่อหน่วยงานและประชาชนทั้งหมดเข้าร่วม ผู้นำต้องยืนบนแท่นสูงเพื่อสังเกตการณ์ทั้งหมด ประกาศกำหนดการงานเทศกาลด้วยเครื่องขยายเสียงแบบพกพา แนะนำผู้เข้าร่วม ต้อนรับชาวบ้านและชุมชนอื่นๆ ที่มาร่วมสนุก ประกาศการแข่งขันและรางวัลเฉพาะของแต่ละกิจกรรม... เพื่อความสะดวก จะมีเจ้าหน้าที่คอยติดตามสถานการณ์ของแต่ละงาน รายงานต่อผู้นำผ่านเครื่องขยายเสียงเพื่อย้ำเตือนความเข้าใจทั่วไป เมื่อนำถาดถวายบนนั่งร้านใกล้กับที่ฝังเสาไฟที่เหลือ ถาดประดับไฟจะถูกจัดเรียงเป็นแถวยาวบนเสื่อและใบลาน ตัวแทนคณะกรรมการจัดงานได้เชิญหมอผีไปสักการะป่าก่อน จากนั้นจึงสักการะ ณ จุดที่วางเสาไฟที่เหลือไว้ อธิษฐานขอให้ทุกคนในหมู่บ้านมีสุขภาพแข็งแรง ปราศจากภัยธรรมชาติและโรคระบาดในปีใหม่ หวังว่าเทพเจ้าจะทำให้สภาพอากาศเอื้ออำนวยและพืชผลอุดมสมบูรณ์ หลังจากการบูชา หมอผีได้โปรยเมล็ดพันธุ์และจัดงานเลี้ยงเล็กๆ ตัวแทนของแต่ละบ้านได้มีโอกาสร่วมรับประทานอาหารมื้อแรกของฤดูใบไม้ผลิด้วยกัน ดื่มอวยพรให้กันและกันอย่างมีความสุขแต่ไม่ดื่มมากเกินไป หลังจากงานเลี้ยง หมอผีสั่งให้ตั้งเสากรวย ต้องใช้ฝูงชนจำนวนมาก เสาต้องตั้งขึ้นในแนวตั้ง พระจันทร์ทั้งสองข้างต้องหันไปทางทิศเหนือและทิศใต้ เพื่อไม่ให้แสงอาทิตย์ส่องกระทบฝ่ายที่แข่งขันกัน หัวหน้าสั่งให้เยาวชนยืนสองข้าง ข้างหนึ่งสำหรับผู้ชาย อีกข้างหนึ่งสำหรับผู้หญิง โดยให้มีจำนวนคนเท่ากัน รอคำสั่งการแข่งขัน หมอผีมอบกรวยให้ทั้งสองทีมและส่งสัญญาณให้โยนกรวยก่อน จากนั้นกลุ่มอายุอื่นๆ จะเข้าไปในสนามเพื่อโยนกรวย อนุญาตให้ผู้คนจากหมู่บ้านและชุมชนอื่นๆ เข้าร่วมได้เช่นกัน ระหว่างการแข่งขัน ทุกคนสามารถประดิษฐ์ลำโพงขึ้นมาเพื่อร้องเพลง “Then, Coi” หรือเพลงสรรเสริญพรรคลุงโฮ เฉลิมฉลองฤดูใบไม้ผลิ เฉลิมฉลองบ้านเกิดและประเทศชาติ เพื่อเติมเต็มช่วงเวลาว่าง คณะกรรมการจัดงานสามารถยืมวิทยุมาเปิดจากลำโพงได้ เมื่อใครโยนลูกบอลพระจันทร์ผ่านห่วงสำเร็จ จะต้องประกาศชื่อและที่อยู่ของคนที่โยน คนที่จับได้ และเจ้าของลูกบอลพระจันทร์ เมื่อใครโยนลูกบอลพระจันทร์ผ่านห่วงสำเร็จเป็นครั้งแรก สหภาพสตรีจะนำลูกบอลพระจันทร์ที่เหลือทั้งหมดออกมาเสิร์ฟ กระตุ้นให้ทุกคนพยายามคว้ารางวัลรองชนะเลิศและรางวัลให้กำลังใจ สร้างบรรยากาศที่น่าตื่นเต้นแบบใหม่

หลังจากการแข่งขันสิ้นสุดลง คณะกรรมการจัดงานได้ประกาศพิธีมอบรางวัล พร้อมกล่าวชื่นชมหน่วยงานบริการที่ปฏิบัติหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายได้เป็นอย่างดี พร้อมทั้งอวยพรให้นักกีฬาโชคดีและทุกคนมีสุขภาพแข็งแรงในปีใหม่ เชิญชวนหน่วยงานบริการและสหภาพเยาวชนร่วมกันลดเสา ทำความสะอาดสนาม และนำสนามกลับคืนสู่หมู่บ้านหรือพื้นที่เพาะปลูก หลังเทศกาล ผลไม้ที่เน่าเสียหรือดีทั้งหมดจะต้องถูกทิ้งลงในป่า มีเพียงผลไม้ที่ดีเท่านั้นที่จะนำกลับมาแช่โคลนและนำกลับมาใช้ใหม่ในปีหน้า ช่วงเวลาสุดท้ายของเทศกาลยังเป็นช่วงเวลาที่ความสุขในฤดูใบไม้ผลิสิ้นสุดลง ผู้คนก้าวเข้าสู่ฤดูกาลใหม่ ท่ามกลางบรรยากาศที่เปี่ยมไปด้วยความสุขและความตื่นเต้น

หนังสือพิมพ์ดิงมินห์ตุง/ฮาซาง

ที่มา: https://baophutho.vn/chuyen-to-chuc-le-hoi-tung-con-ngay-xua-227499.htm