เรื่องราวของเทศกาลตุงคอนในอดีต

ไม่มีใครรู้ว่าเทศกาลตุงกงของกลุ่มชาติพันธุ์บางกลุ่มในเผ่าไต นุง ไทย ไย... บนภูเขา เริ่มต้นขึ้นเมื่อใด ผู้เฒ่าผู้แก่รู้เพียงว่ามีมาตั้งแต่สมัยโบราณ จึงกล่าวว่า เทศกาลตุงกง หรือเทศกาลซวงตง เป็นเทศกาลหนึ่ง ซึ่งก็ถูกต้องแล้วที่จะกล่าวว่าเป็นเทศกาล เพราะในวันนั้นต้องจัดเป็น 2 ส่วน คือ พิธีการและเทศกาล ในอดีตการจัดเทศกาลจะอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของผู้มีเกียรติในหมู่บ้าน ในขณะนั้นหมู่บ้านมีขนาดใหญ่เท่ากับหลายหมู่บ้าน แต่จำนวนครัวเรือนมีน้อยกว่า 100 ครัวเรือน ปัจจุบันการจัดเทศกาลในบางพื้นที่จัดในระดับชุมชน แต่วิธีการจัดในบางพื้นที่ง่ายกว่าในอดีตมาก

ชาวบ้านหมู่บ้านกาวบัญ ตำบลฟองเทียน (เมือง ห่าซาง ) สนุกสนานกับเทศกาลตุงกอน

ในอดีต ต้นเดือนธันวาคมของทุกปี ผู้นำหมู่บ้านมักจัดประชุมสรุปผลประจำปี หารือทิศทางและภารกิจสำหรับปีใหม่ และตกลงที่จะจัดเทศกาลตุงกงอย่างรอบคอบเพื่อให้ประชาชนได้เพลิดเพลินกับเทศกาลตรุษจีน หลังจากวันที่ 23 ธันวาคม ผู้นำหมู่บ้านจะประชุมเพื่อเชิญตัวแทนจากพรรค องค์กรมวลชน กองกำลังทหาร และหน่วยงาน ทางการแพทย์ มาร่วมกันจัดตั้งคณะกรรมการจัดงาน วางแผนการแข่งขัน จัดซื้อวัสดุอุปกรณ์ และกำหนดระดับรางวัลสำหรับการแข่งขันแต่ละรายการ รางวัลสำหรับการโยนกงมักจะเป็นผ้าห่มแกะสีแดง หม้ออลูมิเนียม และผ้าเช็ดตัว ส่วนรางวัลสำหรับการละเล่นพื้นบ้านจะเป็นเงิน และการสนับสนุนงานบริการทั่วไป สหภาพเยาวชนได้รับมอบหมายให้จัดเตรียมพื้นที่เพาะปลูก โดยปกติจะยืมนาข้าวจากครัวเรือนในพื้นที่ส่วนกลาง โดยใช้ต้นไมเป็นเสาค้ำยัน และทำเสายาว 2 ต้นด้วยส้อม เป็นรูปพระจันทร์เสี้ยว (สัญลักษณ์ของหญิง) เสาค้ำต้องมีความสูงและเส้นผ่านศูนย์กลางที่เหมาะสม และต้องคลุมวงแหวนด้านในด้วยกระดาษสีเพื่อให้สวยงามและไม่หลุดร่วงเมื่อฝนตกปรอยๆ ต้องพับเชือกผูกลงเพื่อไม่ให้กรวยติดอยู่บนยอดเสาหรือติดอยู่ในเชือกผูก ต้องทำโครงระแนงสำหรับวางถาดถวาย และต้องกางใบปาล์มในแนวนอนเพื่อวางถาดประดับไฟ ต้องมอบหมายทีมทำกรวยและจัดเตรียมกรวย ชักเย่อ ปีนไม้ค้ำยัน ยิงหน้าไม้ ฯลฯ โดยมีกรรมการผู้รับผิดชอบกิจกรรม ผู้หญิงต้องประมาณจำนวนกรวย (ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของลูกชาย) และต้องใช้ทรายละเอียดยัดลงในกรวย ผ้าที่ใช้เย็บกรวยต้องแข็งแรง เย็บให้แน่นเพื่อไม่ให้หลุด เชือกกรวยต้องแข็งแรงไม่ขาด มีความยาวประมาณครึ่งหนึ่งของแขนผู้ใหญ่ มีพู่สีเขียวและสีแดง และปักชื่อผู้ทำ เมื่อเข้าร่วมงานเทศกาล จะต้องสวมชุดพื้นเมือง หมู่บ้านที่ได้รับมอบหมายจะต้องจัดเตรียมถาดเครื่องบูชา ณ สถานที่โยนคอน ซึ่งประกอบด้วยไก่ต้ม ขนมชุงรูปโค้งหลายชิ้นและเค้กโฮมเมดอื่นๆ ไวน์ ชา ตะเกียง ธูป กิ่งพีช และผลไม้ที่ปลูกเองหลายชนิด ข้างถาดเครื่องบูชายังมีข้าวสารหนึ่งกำมือ เมล็ดข้าวโพดหนึ่งกำมือ เมล็ดฝ้ายหนึ่งกำมือ และลูกคอนหลายลูก หมู่บ้านอื่นๆ จะมอบหมายให้แต่ละกลุ่มครัวเรือนจำนวน 6 ครัวเรือนเตรียมอาหารสำหรับเทศกาลเบาๆ ซึ่งประกอบด้วยไวน์หนึ่งขวด เค้กหลากหลายชนิด และอาหารปรุงสุก กองกำลังทหารรับผิดชอบด้านความปลอดภัยและความสงบเรียบร้อย คณะกรรมการจัดงานจะแจ้งวัน เวลา และสถานที่จัดงานให้ประชาชนทราบ กำกับดูแลทิศทางทั่วไป และเชิญหมอผีมาประกอบพิธี...

เวลา 9.00 น. ตรง งานเริ่ม เมื่อหน่วยงานและประชาชนทั้งหมดเข้าร่วม ผู้นำต้องยืนบนแท่นสูงเพื่อสังเกตการณ์ทั้งหมด ประกาศกำหนดการงานด้วยเครื่องขยายเสียงแบบพกพา แนะนำผู้เข้าร่วมงาน ต้อนรับชาวบ้านและชุมชนอื่นๆ ที่มาร่วมสนุก ประกาศการแข่งขันและรางวัลเฉพาะของแต่ละงาน... เพื่อความสะดวก จะมีเจ้าหน้าที่คอยติดตามสถานการณ์ของแต่ละงาน รายงานต่อผู้นำผ่านเครื่องขยายเสียงเพื่อย้ำเตือนความเข้าใจทั่วไป เมื่อนำถาดถวายบนนั่งร้านใกล้กับจุดที่ฝังเสาไฟ ถาดประดับไฟจะถูกจัดเรียงเป็นแถวยาวบนเสื่อและใบลาน ตัวแทนคณะกรรมการจัดงานได้เชิญหมอผีไปสักการะป่าก่อน จากนั้นจึงสักการะ ณ จุดที่เสาถูกโยนลงไป อธิษฐานขอให้ทุกคนในหมู่บ้านมีสุขภาพแข็งแรง ปราศจากภัยธรรมชาติและโรคระบาดในปีใหม่ หวังว่าเทพเจ้าจะทำให้สภาพอากาศเอื้ออำนวยและพืชผลอุดมสมบูรณ์ หลังจากพิธีบูชา หมอผีก็โปรยเมล็ดพันธุ์และจัดงานเลี้ยงเล็กๆ ตัวแทนของแต่ละบ้านได้ร่วมรับประทานอาหารมื้อแรกของฤดูใบไม้ผลิด้วยกัน ดื่มอวยพรกันอย่างมีความสุขแต่ไม่ดื่มมากเกินไป หลังงานเลี้ยง หมอผีสั่งให้ตั้งเสาคอนโพล โดยต้องใช้ฝูงชนจำนวนมาก เสาคอนโพลต้องตั้งขึ้นในแนวตั้ง และให้ดวงจันทร์ทั้งสองข้างหันไปทางทิศเหนือและทิศใต้ เพื่อไม่ให้แสงอาทิตย์ส่องกระทบฝ่ายที่แข่งขันกัน หัวหน้าสั่งให้เยาวชนยืนสองฝั่ง ฝั่งหนึ่งสำหรับผู้ชาย อีกฝั่งหนึ่งสำหรับผู้หญิง โดยให้มีจำนวนคนเท่ากัน รอคำสั่งการแข่งขัน หมอผีมอบเสาคอนโพลให้ทั้งสองทีม และส่งสัญญาณให้โยนเสาคอนโพลก่อน จากนั้นกลุ่มอายุอื่นๆ จึงลงสนามเพื่อโยนเสาคอนโพล อนุญาตให้ผู้คนจากหมู่บ้านและชุมชนอื่นๆ เข้าร่วมได้เช่นกัน ระหว่างการแข่งขัน ทุกคนสามารถมาร่วมร้องเพลง "Then, Coi" หรือเพลงสรรเสริญพรรคลุงโฮ เฉลิมฉลองฤดูใบไม้ผลิ เฉลิมฉลองบ้านเกิดและประเทศชาติ เพื่อเติมเต็มช่วงเวลาว่าง คณะกรรมการจัดงานสามารถยืมวิทยุมาเปิดผ่านลำโพงได้ เมื่อมีคนตีแหวนพระจันทร์ พวกเขาต้องประกาศชื่อและที่อยู่ของคนที่ตีแหวน คนที่รับแหวน และเจ้าของแหวน หลังจากที่มีคนตีแหวนพระจันทร์เป็นครั้งแรก สหภาพสตรีจะนำแหวนที่เหลือทั้งหมดออกมาเสิร์ฟ กระตุ้นให้ทุกคนพยายามคว้ารางวัลรองชนะเลิศและรางวัลให้กำลังใจ สร้างบรรยากาศที่น่าตื่นเต้นแบบใหม่

หลังจากการแข่งขันสิ้นสุดลง คณะกรรมการจัดงานได้ประกาศพิธีมอบรางวัล พร้อมกล่าวชื่นชมหน่วยงานบริการที่ปฏิบัติหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายได้เป็นอย่างดี พร้อมทั้งอวยพรให้นักกีฬาโชคดีและขอให้ทุกคนมีสุขภาพแข็งแรงและมีความสุขในปีใหม่ เชิญชวนหน่วยงานบริการและสหภาพเยาวชนร่วมกันลดเสา ทำความสะอาดสนาม และนำสนามกลับคืนสู่หมู่บ้านหรือพื้นที่เพาะปลูก หลังเทศกาล หน่อไม้ที่เน่าเสียหรือดีทั้งหมดจะต้องถูกทิ้งลงในป่า มีเพียงหน่อไม้ที่ดีเท่านั้นที่จะนำกลับมาแช่โคลนและนำกลับมาใช้ใหม่ในปีหน้า ช่วงเวลาสุดท้ายของเทศกาลนี้ยังเป็นช่วงสิ้นสุดเทศกาลฤดูใบไม้ผลิ ผู้คนต่างก้าวเข้าสู่ฤดูกาลใหม่ด้วยบรรยากาศที่สนุกสนานและตื่นเต้น

หนังสือพิมพ์ดิงมินห์ตุง/ฮาซาง

ที่มา: https://baophutho.vn/chuyen-to-chuc-le-hoi-tung-con-ngay-xua-227499.htm