Sáng 26.11, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp của Ban chỉ đạo triển khai Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội (có hiệu lực từ tháng 8.2023) về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.
Kết luận phiên họp, Thủ tướng đánh giá trong 4 tháng thực hiện Nghị quyết 98/2023, các bộ ngành và TP.HCM có tư duy, nhận thức, cách tiếp cận tốt hơn. Nghị quyết mới đã tạo công cụ, động lực, niềm tin thúc đẩy phát triển TP.HCM đi đúng hướng.
Các thành quả phát triển kinh tế xã hội của TP.HCM trong 10 tháng đầu năm 2023, điển hình là tăng trưởng quý sau cao hơn quý trước có một phần từ sự thôi thúc của Nghị quyết 98.
Dù vậy, Thủ tướng cũng nhận định một số bộ ngành tư tưởng chưa thông, cách làm dè dặt, cách tiếp cận chưa đúng, chưa trúng. Do vậy, sắp tới cần tiếp cận chính sách với tinh thần tấn công mạnh mẽ, chủ động hơn nữa, sự phối hợp chặt chẽ hơn.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại phiên họp
Đi vào từng vấn đề cụ thể, Thủ tướng Phạm Minh Chính đồng tình với việc xây dựng đề án tổng thể phát triển đường sắt đô thị TP.HCM, trên cơ sở đó huy động nguồn vốn lớn để hoàn thiện, chứ không làm lặt vặt từng dự án nhỏ lẻ.
Bởi theo lý giải, đề án tổng thể sẽ giúp rút ngắn quy trình, bớt lãng phí thời gian, thủ tục hành chính. Thủ tướng chia sẻ trong buổi gặp gỡ Chủ tịch Ngân hàng Thế giới mới đây, 2 bên đã thống nhất phương pháp này để xoay chuyển tình thế. “Như 200 km đường sắt đô thị của TP.HCM, nếu làm từng đoạn, tuyến tuyến vừa mất thời gian thủ tục hành chính, vừa không có bài toán tổng thể, xuyên suốt”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Theo quy hoạch, TP.HCM có 8 tuyến đường sắt đô thị và 3 tuyến xe điện mặt đất hoặc đường sắt một ray với tổng chiều dài khoảng 220 km, tổng vốn đầu tư ước hơn 25 tỉ USD. Dù vậy đến nay, TP.HCM mới có tuyến số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) dài 19,7 km dự kiến hoàn thành cuối năm 2023 và tuyến số 2 (Bến Thành – Tham Lương) sẽ khởi công năm 2024, hoàn thành năm 2032. Các tuyến khác mới chỉ dừng lại ở công tác chuẩn bị đầu tư và kêu gọi đầu tư.
Tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) dự kiến vận hành từ tháng 7.2024
Trong khi đó, Kết luận 49 năm 2023 của Bộ Chính trị đặt mục tiêu đến năm 2035 phải hoàn chỉnh mạng lưới đường sắt đô thị tại TP.HCM. Ban Cán sự Đảng UBND TP.HCM đánh giá việc hoàn thành 200 km đường sắt đô thị trong 12 năm tới là một mục tiêu rất lớn, và nếu tiếp tục cách làm tương tự 20 năm qua thì không thể thực hiện.
Do vậy, Ban Cán sự Đảng UBND TP.HCM xin ý kiến Thường trực Thành ủy và Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM xin chủ trương xây dựng đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị nhằm cụ thể hóa mục tiêu theo Kết luận 49 năm 2023 của Bộ Chính trị.
Hoàn thiện đề án cảng trung chuyển Cần Giờ đầu năm 2024
Đối với 2 nghị định của Bộ Tài chính và Bộ Nội vụ soạn thảo, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu đẩy nhanh tiến độ, thực hiện theo thủ tục rút gọn, chậm nhất tháng 1.2024 phải trình Chính phủ ban hành.
Cụ thể, Bộ Tài chính sớm hoàn thiện hồ sơ nghị định quy định lãi vay, lợi nhuận hợp lý, phương thức thanh toán, quyết toán thực hiện dự án áp dụng loại hợp đồng BT (xây dựng – chuyển giao). Còn Bộ Nội vụ hoàn thiện hồ sơ nghị định quy định việc bầu, tuyển dụng, quản lý, sử dụng công chức làm việc tại xã, thị trấn và cán bộ phường của TP.HCM.
Về điện mặt trời áp mái trụ sở cơ quan nhà nước, trong tháng 12.2023, Bộ Công thương sẽ ban hành quy định chung cho cả nước. Thủ tướng nhìn nhận việc phát triển điện áp mái là rất cần thiết, vừa phát huy nguồn lực xã hội, cơ quan nhà nước trong phát triển năng lượng tái tạo, tiết kiệm, đúng xu hướng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu hoàn chỉnh đề án phát triển cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ trong quý 1/2024
Đối với đề án xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, Thủ tướng nhấn mạnh chủ trương đã có, Bộ GTVT và UBND TP.HCM cần thể chế hóa, đưa vào quy hoạch, hoàn thành trong quý 1/2024.
“Bao giờ cái mới cũng có ý kiến khác nhau, TP.HCM cùng Bộ GTVT, Bộ TN-MT đánh giá kỹ về vấn đề bảo vệ rừng ngập mặn và vấn đề cạnh tranh với Cái Mép – Thị Vải. Qua số liệu phân tích, tôi thấy thuyết phục, còn dư địa để phát triển chứ không phải cạnh tranh nhau”, Thủ tướng nêu quan điểm, đồng thời nhấn mạnh nguyên tắc bảo vệ lợi ích quốc gia, giữ gìn tài sản thiên nhiên ban tặng.
Liên quan đến đề xuất áp dụng chuẩn nghèo nâng cao của TP.HCM, Thủ tướng giao Bộ LĐ-TB-XH chủ trì, phối hợp TP.HCM nghiên cứu tổng thể các tỉnh có chuẩn nghèo cao hơn cả nước, hoàn thành trước ngày 15.12.
Theo Thủ tướng, đây là vấn đề thực tiễn đặt ra. TP.HCM có mức sống, thu nhập bình quân đầu người cao hơn thì chuẩn nghèo cũng phải cao hơn. Tuy nhiên, chuẩn nghèo nâng cao cũng cần đặt trong tổng thể, không hy sinh công bằng, tiến bộ xã hội để lấy tăng trưởng đơn thuần.
Bên cạnh đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đồng tình với nhiều đề xuất của TP.HCM về đề án trung tâm tài chính quốc tế, tăng mức tham gia của ngân sách vào dự án BOT (xây dựng – khai thác – chuyển giao), BT, khai thác sông Sài Gòn… và giao các bộ ngành phối hợp TP.HCM giải quyết, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo Thủ tướng.
