بیانیه مشترک ویتنام و بلغارستان در مورد ایجاد مشارکت استراتژیک

در چارچوب مشارکت استراتژیک، ویتنام و بلغارستان به تعمیق بیشتر همکاری در زمینه‌های مختلف ادامه خواهند داد تا منافع عملی مردم هر دو کشور را تضمین کنند و با تمرکز بر طیف وسیعی از حوزه‌ها، به صلح، ثبات، همکاری و رفاه در هر دو منطقه و جهان کمک کنند.

دبیرکل تو لام و رئیس جمهور بلغارستان، رومن رادف، در یک کنفرانس مطبوعاتی. عکس: تونگ نات/VNA

به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک بین ویتنام و بلغارستان در سال ۲۰۲۵، به دعوت رومن رادف، رئیس جمهور بلغارستان ، تو لام، دبیرکل کمیته مرکزی حزب کمونیست ویتنام، از ۲۲ تا ۲۴ اکتبر ۲۰۲۵ سفری رسمی به بلغارستان داشت. از زمان برقراری روابط دیپلماتیک در سال ۱۹۵۰، ویتنام و بلغارستان دوستی سنتی و همکاری چندجانبه‌ای را بر اساس اعتماد، برابری، احترام متقابل و به نفع مردم هر دو کشور ایجاد و توسعه داده‌اند.

روابط ویتنام و بلغارستان ریشه در منافع مشترک، پایبندی به منشور سازمان ملل متحد و اصول مشترک مورد توافق در توافقنامه چارچوب مشارکت و همکاری جامع بین اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن و ویتنام دارد. این اصول شامل احترام به استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی همه کشورها و نظام‌های سیاسی آنها؛ عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر؛ احترام به منافع یکدیگر و حفظ آنها؛ تعهد به ترویج تجارت آزاد جهانی، حقوق بین‌الملل و چندجانبه‌گرایی؛ و ترویج صلح ، امنیت و رفاه، مطابق با منشور سازمان ملل متحد، می‌شود.

با تکیه بر دستاوردهای برجسته روابط دوجانبه در همه زمینه‌ها در طول ۷۵ سال گذشته، با پتانسیل گسترده برای همکاری و اعتقاد راسخ به آینده‌ای روشن برای روابط دو کشور، و به منظور تحقق آرمان‌های مردم هر دو کشور، دبیرکل کمیته مرکزی حزب کمونیست ویتنام، تو لام، و رئیس جمهور بلغارستان، رومن رادف، توافق کردند که بیانیه مشترکی در مورد ارتقاء روابط ویتنام و بلغارستان به یک «مشارکت استراتژیک» تصویب کنند.

ایجاد چارچوب مشارکت استراتژیک ویتنام و بلغارستان با هدف ارتقای روابط بین دو کشور به سطح جدیدی در سطوح دوجانبه و چندجانبه، تقویت و تحکیم سازوکارهای همکاری دوجانبه موجود و ترویج شکل‌گیری سازوکارهای جدید برای تعمیق بیشتر همکاری بین دو کشور انجام می‌شود.

در چارچوب مشارکت استراتژیک، ویتنام و بلغارستان به تعمیق بیشتر همکاری در زمینه‌های مختلف برای تضمین منافع عملی مردم هر دو کشور، کمک به صلح، ثبات، همکاری و رفاه در هر دو منطقه و جهان، با تمرکز بر حوزه‌های زیر ادامه خواهند داد:

۱. تقویت همکاری‌های سیاسی و دیپلماتیک

۱. هر دو طرف توافق کردند که گفتگوهای سیاسی و تبادل هیئت‌ها را در تمام سطوح، به ویژه در سطح عالی، تقویت کنند و سازوکارهای جدید همکاری بین وزارتخانه‌ها، ادارات و ادارات محلی هر دو طرف را بررسی و ایجاد کنند.

۲. هر دو طرف توافق کردند که به منظور تحکیم همکاری سیاسی و درک متقابل، ارتباطات خود را از طریق تمام کانال‌ها بین حزب، دولت، مجلس ملی و سازمان‌های مرکزی و محلی ویتنام و سازمان‌های مرکزی و محلی بلغارستان تقویت کنند. هر دو طرف، مشورت سیاسی را به عنوان سازوکار اصلی برای بررسی و به‌روزرسانی فعالیت‌های همکاری تعیین کردند.

۳. هر دو طرف مایلند روابط بین نهادهای قانونگذاری، از جمله افزایش تبادل هیئت‌ها، تماس‌های دوجانبه و چندجانبه، به ویژه بین رهبران، کمیته‌های تخصصی و گروه‌های دوستی پارلمانی دو طرف، مطابق با چارچوب مشارکت جدید بین دو کشور، را بیش از پیش تقویت کنند.

۴. دو طرف توافق کردند که توافق‌نامه‌های همکاری دوجانبه را به طور مؤثر اجرا کنند؛ اسناد و توافق‌نامه‌های مشترک بین دو کشور و بین سازمان‌های ذیربط دو طرف را بررسی، اصلاح، تکمیل، امضا و ارتقاء دهند تا پایه حقوقی محکمی برای ارتقای روابط دوجانبه در همه زمینه‌ها ایجاد شود.

۵. هر دو طرف توافق کردند که گفتگو بین دو وزارتخانه امور خارجه را ترویج دهند و تمایل خود را برای گسترش همکاری در مورد مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای، از جمله مشورت در مورد مواضع در مجامع چندجانبه، به ویژه در چارچوب سازمان ملل متحد، آسه‌آن-اتحادیه اروپا و آسیا-اروپا ابراز کردند.

دوم. تقویت همکاری‌های دفاعی و امنیتی

۶. هر دو طرف آمادگی خود را برای ارتقای تبادل هیئت‌ها در تمام سطوح به منظور تقویت همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های دفاعی و امنیتی و همچنین افزایش همکاری در آموزش، صنایع دفاعی، اطلاعات دفاعی، عملیات حفظ صلح سازمان ملل و امنیت غیرسنتی ابراز کردند.

۷. هر دو طرف توافق کردند که یک گروه کاری مشترک در زمینه همکاری‌های دفاعی ایجاد کنند تا به سمت ایجاد سازوکار گفتگوی سیاست دفاعی در سطح معاونان وزیر به صورت چرخشی حرکت کنند تا اطلاعات مربوط به مسائل استراتژیک، دفاعی و امنیتی را تبادل کنند؛ مبادلات دانشگاهی بین دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی دفاعی و امنیتی را تقویت کنند؛ و سازوکارهای همکاری را در چارچوب‌های دوجانبه و چندجانبه ارتقا دهند.

۸. هر دو طرف تمایل خود را برای ارتقای همکاری در حوزه امنیت و اجرای قانون، تسریع مذاکرات و امضای توافق‌نامه‌های جدید بین سازمان‌های ذیربط، افزایش تبادل اطلاعات در حوزه امنیت و پلیس و ارتقای همکاری در حوزه‌های امنیت سایبری، مبارزه با جرایم پیشرفته، قاچاق مواد مخدر و جرایم سازمان‌یافته فراملی ابراز کردند.

۹. هر دو طرف توافق کردند که به اجرای مؤثر توافق‌نامه‌های همکاری موجود، به ویژه همکاری در پیشگیری از جرم، آموزش و توسعه حرفه‌ای پرسنل، تقویت همکاری در تبادل اطلاعات و هماهنگی در ارزیابی و پیش‌بینی مسائل مربوط به منافع ملی و امنیت هر دو کشور، ادامه دهند.

III. گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری

۱۰. هر دو طرف توافق کردند که همکاری اقتصادی و تجاری را ارتقا دهند و آن را به عنوان یکی از ارکان اصلی و نیروهای محرکه اصلی برای تغییر روابط ویتنام و بلغارستان از «سنتی» به «استراتژیک، اساسی و مؤثر» معرفی کردند. بر اساس توافق‌نامه‌های همکاری اقتصادی دوجانبه و چندجانبه موجود، هر دو طرف تمایل خود را برای توسعه و گسترش تجارت دوجانبه ابراز کردند.

۱۱. هر دو طرف بر نقش بلغارستان و ویتنام به عنوان پلی برای دسترسی کالاها به بازارهای آسیا و اتحادیه اروپا تأکید کردند و توافق کردند که عضویت آنها در اتحادیه اروپا و آسه‌آن فرصت‌هایی را برای گسترش همکاری‌های اقتصادی ایجاد می‌کند. هر دو طرف موافقت کردند که نقش و اثربخشی سازوکارهای همکاری دوجانبه را تقویت کرده و پتانسیل هر دو کشور را به حداکثر برسانند.

۱۲. هر دو طرف بر اهمیت کمیته بین دولتی همکاری‌های اقتصادی، تجاری، علمی و فنی تأکید کردند و توافق کردند که از مشارکت یکدیگر در زنجیره‌های ارزش جهانی مانند تحول سبز، تحول دیجیتال، خودروهای برقی و غیره، در چارچوب انقلاب صنعتی چهارم که در حال تغییر بنیان‌ها و ساختارهای اقتصادهای سنتی به سمت اقتصادهای دانش‌محور و مبتنی بر نوآوری است، حمایت کنند.

۱۳. هر دو طرف تمایل خود را برای ارتقای همکاری بین کسب و کارهای دو کشور و حمایت از اصول تجارت بین‌المللی آزاد و مبتنی بر قوانین که مقررات اتحادیه اروپا را در نظر می‌گیرد، ابراز کردند.

۱۴. هر دو طرف تمایل خود را برای افزایش هماهنگی مؤثر و حمایت متقابل در چارچوب مشارکت ویتنام و اتحادیه اروپا، ادامه همکاری نزدیک، ارتقای تجارت و سرمایه‌گذاری و اجرای مؤثر و استفاده از فرصت‌های توافقنامه تجارت آزاد ویتنام و اتحادیه اروپا (EVFTA) ابراز کردند. هر دو طرف از یکدیگر در همکاری‌های اقتصادی و بهبود دسترسی به بازار در اتحادیه اروپا و آسه‌آن حمایت خواهند کرد.

چهارم. ارتقای همکاری‌های اساسی در زمینه‌های علم و فناوری، آموزش و پرورش، کشاورزی، فرهنگ و گردشگری، ورزش، کار، محیط زیست و بهداشت.

علم و فناوری

۱۵. هر دو طرف علم و فناوری را به عنوان یک رکن اولویت‌دار برای همکاری شناسایی کردند که قادر به ایجاد ارزش افزوده بالا و ارائه کمک‌های عملی به توسعه اجتماعی-اقتصادی و تحول مدل‌های رشد در هر دو کشور است.

بر اساس توافق‌نامه همکاری‌های علمی و فناوری سال ۱۹۹۸، هر دو طرف توافق کردند که برگزاری پنجمین جلسه کمیته همکاری‌های علمی و فناوری را تسریع کنند و بر حوزه‌هایی که هر دو طرف پتانسیل، نقاط قوت و نیازهای همکاری دارند، مانند آموزش منابع انسانی در فناوری اطلاعات در زمینه‌های تحول دیجیتال، اقتصاد دیجیتال، زیرساخت‌های دیجیتال و دولت الکترونیک، داروسازی و علوم زیست‌پزشکی، هوش مصنوعی (AI) و علوم کامپیوتر مدرن، انرژی سبز و غیره، که به عنوان اولویت‌های استراتژیک برای دوره ۲۰۳۰-۲۰۴۵ شناسایی شده‌اند، تمرکز کنند.

آموزش و پرورش

۱۶. هر دو طرف متعهد به اجرای مؤثر توافقنامه چارچوب تبادل بورسیه تحصیلی بین دو کشور، با شروع از برنامه همکاری آموزشی برای دوره ۲۰۲۵-۲۰۲۸، و تشویق اعطای بورسیه تحصیلی به دانشجویان هر دو طرف بر اساس نیازها و رشته‌های تحصیلی هستند.

۱۷. هر دو طرف توافق کردند که همکاری‌های جامع و مداوم را تقویت کنند، سازوکارهایی برای تبادل متخصصان، اساتید و دانشجویان بین دو کشور ایجاد کنند، نه تنها تبادلات دانشگاهی برای دانشجویان و اساتید، بلکه آموزش متخصصان بسیار ماهر را نیز گسترش دهند؛ و افتتاح کلاس‌های زبان ویتنامی و بلغاری را در مؤسسات آموزشی هر دو طرف ترویج دهند.

۱۸. هر دو طرف توافق کردند که همکاری در زمینه‌های سنتی مانند بیوتکنولوژی، کشاورزی، داروسازی، غذاهای کاربردی، فناوری مواد و محیط زیست را تقویت کنند؛ ایجاد یک مرکز تحقیقاتی مشترک و ارتقای انتقال فناوری از طریق ارتباط بین مشاغل، انجمن‌ها و مؤسسات دانشگاهی را بررسی کنند؛ و برنامه‌های همکاری در زمینه علم و فناوری را در چارچوب اتحادیه اروپا یا سازوکارهای همکاری سه‌جانبه ارتقا دهند.

کشاورزی

۱۹. هر دو طرف توافق کردند که برای ارتقای همکاری در این زمینه به یک رکن اساسی همکاری استراتژیک، مذاکره و توافقنامه همکاری در زمینه کشاورزی و دامداری را امضا کنند و پتانسیل و نقاط قوت هر طرف را از نظر زمین‌های قابل کشت و همچنین توانایی‌های علمی و فنی در کشاورزی و دامداری به حداکثر برسانند تا منافع متقابل حاصل شود.

۲۰. هر دو طرف تعهد خود را برای تقویت تبادل اطلاعات در مورد مقررات، استانداردها و الزامات فنی مربوط به کنترل کیفیت و ایمنی مواد غذایی در بخش‌های کشاورزی، جنگلداری و شیلات؛ همکاری در ایجاد زنجیره‌های تأمین مستقیم کشاورزی بین دو کشور؛ توسعه مدل‌های مشترک برای به‌کارگیری فناوری در تولید محصولات کشاورزی؛ و ارتقای همکاری در تحقیقات و تبادل نژادهای گیاهی و جانوری، بیوتکنولوژی و تولید خوراک دام تأیید کردند.

فرهنگ، ورزش و گردشگری

۲۱. هر دو طرف توافق کردند که سازوکارهای همکاری موجود مانند برنامه همکاری فرهنگی برای دوره ۲۰۲۴-۲۰۲۶ را برای هماهنگی برگزاری هفته‌های فرهنگی، نمایشگاه‌های عکس، تبادل موسیقی و فیلم و سایر فعالیت‌ها در تعطیلات مهم هر دو کشور و بزرگداشت سالگردهای مهم برقراری روابط دیپلماتیک، ارتقا دهند.

۲۲. هر دو طرف آماده‌اند تا همکاری در ورزش جوانان را با هدف ایجاد سیستمی برای آموزش ورزشکاران جوان تقویت کنند؛ تبادل اسناد و محتوای مربوط به برنامه‌های ورزشی ملی و همچنین تدوین استراتژی‌ها و سیاست‌های توسعه ورزش در هر دو کشور را تشویق کنند.

۲۳. هر دو طرف مایلند تبادلات را تقویت کنند، شرکای گردشگری را به هم متصل کنند، تجربیات خود را در حوزه‌های قوت یکدیگر به اشتراک بگذارند، گردشگری را ترویج دهند و منابع انسانی را در صنعت گردشگری بر اساس طرح همکاری گردشگری برای دوره ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۶ توسعه دهند.

۲۴. هر دو طرف، شرکت‌های هواپیمایی را به همکاری و بررسی امکان افتتاح پروازهای مستقیم برای افزایش ارتباطات حمل و نقل و تبادل فرهنگی بین دو کشور تشویق کردند. طرف بلغاری از معافیت یکجانبه ویزا ۴۵ روزه ویتنام برای شهروندان بلغاری از ۱۵ آگوست ۲۰۲۵ تا ۱۴ آگوست ۲۰۲۸، به منظور تسهیل ورود، خروج و اقامت کسب و کارها، کارشناسان، سرمایه‌گذاران و گردشگران بلغاری، قدردانی و تشکر کرد. طرف ویتنامی از بلغارستان درخواست کرد تا اقداماتی را برای تسهیل ورود، خروج و اقامت انجام دهد و امکان معافیت دوجانبه ویزا برای شهروندان یکدیگر را مطابق با مقررات اتحادیه اروپا در زمان مناسب بررسی کند تا همکاری‌های دوجانبه و تبادلات مردمی را ارتقا بخشد.

نیروی کار

۲۵. هر دو طرف توافق کردند که همکاری مؤثر در حوزه کار را بر اساس توافقنامه همکاری کار که در سال ۲۰۱۸ امضا شد، تقویت کنند.

۲۶. هر دو طرف توافق کردند که از طریق امضای یادداشت تفاهم بین وزارت کشور جمهوری سوسیالیستی ویتنام و وزارت کار و سیاست اجتماعی جمهوری بلغارستان، همکاری در زمینه مهاجرت نیروی کار را تعمیق بخشیده و همکاری در آموزش‌های حرفه‌ای را تقویت کنند.

محیط زیست

۲۷. هر دو طرف آماده‌اند تا همکاری‌ها را تقویت کرده و فناوری و تجربیات خود را در زمینه‌های اقتصاد چرخشی، تصفیه فاضلاب، مدیریت پسماندهای جامد و ضایعات پلاستیکی، کنترل آلودگی هوا، تأمین آب پاک و بهداشت روستایی به اشتراک بگذارند و همکاری در زمینه‌های زمین‌شناسی، مواد معدنی و انتقال انرژی را ارتقا دهند.

۲۸. هر دو طرف تعهد خود را برای تعمیق همکاری‌های توسعه‌ای، به ویژه در حوزه‌های کلیدی مانند شمول اجتماعی، رشد اقتصادی پایدار و تاب‌آوری زیست‌محیطی، از جمله ادغام چارچوب‌های همکاری مانند طرح تیم اروپا و برنامه دروازه جهانی، تأیید کردند.

پزشکی

۲۹. هر دو طرف توافق کردند که همکاری در زمینه مراقبت‌های بهداشت عمومی و پزشکی پیشگیرانه را تقویت کنند؛ فرصت‌های تبادل تجربیات در زمینه‌های آموزش پرسنل پزشکی با کیفیت بالا، تحقیق و توسعه دارویی، بیوتکنولوژی و سلامت الکترونیک را گسترش دهند. هر دو طرف موافقت کردند که امضای یک توافقنامه همکاری بین دولتی یا طرح اجرایی در حوزه سلامت را ترویج دهند.

پنجم. تقویت همکاری بین محلات و تبادلات مردم با مردم.

۳۰. هر دو طرف آمادگی خود را برای تقویت همکاری بین دولت‌های محلی با ویژگی‌های اقتصادی، جغرافیایی و فرهنگی مشابه، و همچنین بین سازمان‌های اجتماعی و حرفه‌ای، به منظور بهره‌برداری از نقاط قوت مکمل، ارتقای ارتباط در زمینه‌هایی مانند تجارت، سرمایه‌گذاری، آموزش و تبادل فرهنگی و در نتیجه ایجاد مزایای عملی و تقویت دوستی بین ویتنام و بلغارستان ابراز کردند.

۳۱. هر دو طرف آماده‌اند تا در طول رویدادهای مهم دو کشور، تبادلات و همکاری‌های منظم بین سازمان‌های مردمی و انجمن‌های دوستی دو کشور را تسهیل کنند و اسناد همکاری جدید بیشتری را برای تقویت بیشتر روابط بین دو کشور امضا کنند.

۳۲. هر دو طرف، جامعه ویتنامی‌های مقیم بلغارستان و شهروندان بلغاری ساکن ویتنام را تسهیل خواهند کرد و آنها را قادر خواهند ساخت تا به مشارکت‌های مثبت خود در دوستی سنتی و همکاری چندجانبه بین دو کشور ادامه دهند.

ششم. تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی

۳۳. هر دو طرف از همکاری نزدیک در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بسیار قدردانی می‌کنند و مشتاقانه منتظر ادامه هماهنگی نزدیک و حمایت متقابل در چارچوب سازمان ملل متحد و سایر سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی هستند، ضمن اینکه تبادل نظر منظم در مورد مسائل امنیتی و سیاسی منطقه‌ای و وضعیت‌های بین‌المللی مورد نگرانی متقابل را حفظ می‌کنند.

۳۴. هر دو طرف توافق کردند که به همکاری نزدیک در چارچوب‌های چندجانبه منطقه‌ای و بین‌المللی مانند سازمان تجارت جهانی، اتحادیه کشورهای جنوب شرقی آسیا (ASEAN-EU)، مجمع کشورهای جنوب شرقی آسیا (ASEM)، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، یونسکو و سایر سازمان‌ها و مجامع ادامه دهند.

۳۵. هر دو طرف توافق کردند که مشورت‌ها در مورد مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی را تقویت کنند، در رسیدگی به چالش‌های امنیتی سنتی و غیرسنتی، از جمله بیماری‌های همه‌گیر، تغییرات اقلیمی، تروریسم، امنیت غذایی، امنیت انرژی و آب، هماهنگی داشته باشند و در ارتقای توسعه پایدار، آزادسازی تجارت و ادغام اقتصادی منطقه‌ای هماهنگی کنند.

۳۶. هر دو طرف تأیید کردند که ویتنام و بلغارستان از چندجانبه‌گرایی حمایت می‌کنند، به طور کامل به قوانین بین‌المللی احترام می‌گذارند و از آنها پیروی می‌کنند و اختلافات را به صورت مسالمت‌آمیز بر اساس قوانین بین‌المللی، به ویژه منشور سازمان ملل متحد، بدون استفاده یا تهدید به زور حل و فصل می‌کنند. هر دو طرف بر اهمیت حفظ صلح و ثبات، تضمین امنیت، ایمنی و آزادی ناوبری، پرواز و تجارت بدون مانع و تضمین حاکمیت قانون در دریا مطابق با قوانین بین‌المللی، از جمله کنوانسیون ۱۹۸۲ سازمان ملل متحد در مورد قانون دریاها (UNCLOS 1982) تأکید کردند.

۳۷. هر دو طرف بر نقش مهم دیدارهای سطح بالا در تقویت دوستی سنتی و گشودن چشم‌اندازهایی برای همکاری مؤثر و اساسی بین ویتنام و بلغارستان، به نفع مردم هر دو کشور و برای صلح، ثبات و توسعه در منطقه، تأکید کردند.

بر اساس محتوای بیانیه مشترک، وزارتخانه‌های امور خارجه دو کشور برای اجرای اهداف فوق‌الذکر با وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مربوطه هماهنگی خواهند کرد.

منبع: https://baotintuc.vn/chinh-polit/tuyen-bo-chung-viet-nam-va-bulgaria-ve-thiet-lap-doi-tac-chien-luoc-20251024054316641.htm