بیانیه مشترک ویتنام و بلغارستان در مورد ایجاد مشارکت استراتژیک

در چارچوب مشارکت استراتژیک، ویتنام و بلغارستان به تعمیق همکاری در زمینه‌های مختلف برای تضمین منافع عملی دو ملت ادامه خواهند داد و با تمرکز بر حوزه‌های مختلف، به صلح، ثبات، همکاری و رفاه در هر دو منطقه و جهان کمک خواهند کرد.

دبیرکل تو لام و رئیس جمهور بلغارستان، رومن رادف، در یک کنفرانس مطبوعاتی. عکس: تونگ نات/VNA

به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک ویتنام و بلغارستان در سال ۲۰۲۵، به دعوت رومن رادف، رئیس جمهور بلغارستان، تو لام، دبیرکل کمیته مرکزی حزب کمونیست ویتنام، از ۲۲ تا ۲۴ اکتبر ۲۰۲۵ سفری رسمی به بلغارستان داشت. از زمان برقراری روابط دیپلماتیک در سال ۱۹۵۰، ویتنام و بلغارستان دوستی سنتی و همکاری چندجانبه‌ای را بر اساس اعتماد، برابری و احترام متقابل، به نفع مردم دو کشور، ایجاد و توسعه داده‌اند.

روابط ویتنام و بلغارستان بر پایه منافع مشترک، رعایت منشور سازمان ملل متحد و همچنین اصول کلی توافق شده در توافقنامه چارچوب مشارکت و همکاری جامع بین اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن با ویتنام، از جمله احترام به استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی همه کشورها و نظام‌های سیاسی آنها؛ عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر؛ احترام و تضمین منافع یکدیگر؛ تعهد به ترویج تجارت آزاد جهانی، ترویج حقوق بین‌الملل و چندجانبه‌گرایی؛ و همچنین ترویج صلح ، امنیت و رفاه، مطابق با منشور سازمان ملل متحد، بنا شده است.

بر اساس دستاوردهای برجسته روابط دوجانبه در همه زمینه‌ها در طول ۷۵ سال گذشته، با پتانسیل همکاری آشکار و اعتقاد راسخ به آینده روشن روابط دوجانبه، به منظور برآورده کردن آرمان‌های مردم دو کشور، تو لام، دبیرکل کمیته مرکزی حزب کمونیست ویتنام و رومن رادف، رئیس جمهور بلغارستان، توافق کردند که بیانیه مشترکی در مورد ارتقاء روابط ویتنام و بلغارستان به «مشارکت استراتژیک» صادر کنند.

ایجاد چارچوب مشارکت استراتژیک ویتنام و بلغارستان با هدف ارتقای روابط دوجانبه به سطح جدیدی در سطوح دوجانبه و چندجانبه، تقویت و تحکیم سازوکارهای همکاری دوجانبه موجود و همچنین ترویج تشکیل سازوکارهای جدید برای تعمیق همکاری بین دو کشور انجام می‌شود.

در چارچوب مشارکت استراتژیک، ویتنام و بلغارستان به تعمیق همکاری در زمینه‌های مختلف برای تضمین منافع عملی دو ملت ادامه خواهند داد و به صلح، ثبات، همکاری و رفاه در هر دو منطقه و جهان کمک خواهند کرد و بر حوزه‌های زیر تمرکز خواهند داشت:

۱. تقویت همکاری‌های سیاسی و دیپلماتیک

۱. دو طرف توافق کردند که گفتگوهای سیاسی و تبادل هیئت‌ها را در تمام سطوح، به ویژه در سطح عالی، افزایش دهند و سازوکارهای جدید همکاری بین وزارتخانه‌ها، شعب و ادارات محلی دو طرف را بررسی و ایجاد کنند.

۲. دو طرف توافق کردند که از طریق تمام کانال‌ها، تماس‌ها بین حزب، ایالت، دولت، مجلس ملی، سازمان‌های مرکزی و محلی ویتنام و سازمان‌های مرکزی و محلی بلغارستان را برای تقویت همکاری سیاسی و درک متقابل افزایش دهند. دو طرف، مشورت سیاسی را به عنوان سازوکار اصلی برای بررسی و به‌روزرسانی فعالیت‌های همکاری تعیین کردند.

۳. دو طرف مایلند روابط بین نهادهای قانونگذاری، از جمله افزایش تبادل هیئت‌ها و تماس‌های دوجانبه و چندجانبه، به ویژه بین رهبران، کمیته‌های تخصصی و گروه‌های پارلمانی دوستی دو طرف، مطابق با چارچوب مشارکت جدید بین دو کشور، را بیش از پیش تقویت کنند.

۴. دو طرف توافق کردند که به طور مؤثر توافق‌نامه‌های همکاری دوجانبه را اجرا کنند؛ اسناد و توافق‌نامه‌های مشترک بین دو کشور و بین سازمان‌های ذیصلاح دو طرف را بررسی، اصلاح، تکمیل، امضا و ارتقاء دهند تا پایه حقوقی محکمی برای ارتقای روابط دوجانبه در همه زمینه‌ها ایجاد شود.

۵. دو طرف توافق کردند که گفتگو بین دو وزارتخانه امور خارجه را ارتقا دهند و تمایل خود را برای گسترش همکاری در مورد مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای، از جمله مشورت در مورد مواضع در مجامع چندجانبه، به ویژه در چارچوب سازمان ملل متحد، آسه‌آن-اتحادیه اروپا و آسیام، ابراز کردند.

دوم. تقویت همکاری‌های دفاعی و امنیتی

۶. دو طرف تمایل خود را برای ارتقای تبادل هیئت‌ها در تمام سطوح به منظور ارتقای همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های دفاعی و امنیتی و افزایش همکاری در آموزش، صنایع دفاعی، اطلاعات دفاعی، عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد و امنیت غیرسنتی ابراز کردند.

۷. دو طرف توافق کردند که یک سازوکار گروه کاری مشترک در زمینه همکاری‌های دفاعی ایجاد کنند تا به سمت ایجاد سازوکار گفتگوی چرخشی سیاست دفاعی در سطح معاونان وزیر حرکت کنند تا اطلاعات مربوط به مسائل استراتژیک، دفاعی و امنیتی را تبادل کنند؛ مبادلات دانشگاهی بین دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی دفاعی و امنیتی را افزایش دهند؛ و سازوکارهای همکاری را در چارچوب‌های دوجانبه و چندجانبه ارتقا دهند.

۸. دو طرف تمایل خود را برای ارتقای همکاری در زمینه‌های امنیتی و انتظامی، تسریع مذاکرات و امضای توافق‌نامه‌های جدید بین مقامات ذی‌ربط، افزایش تبادل اطلاعات در زمینه‌های امنیتی و پلیسی و ارتقای همکاری در زمینه‌های امنیت سایبری، پیشگیری از جرایم فناوری پیشرفته، قاچاق مواد مخدر و جرایم سازمان‌یافته فراملی ابراز کردند.

۹. دو طرف توافق کردند که به اجرای مؤثر توافق‌نامه‌های همکاری موجود، به‌ویژه همکاری در پیشگیری از جرم، آموزش و توسعه مقامات، افزایش همکاری در تبادل اطلاعات و هماهنگی در ارزیابی و پیش‌بینی مسائل مربوط به منافع ملی و امنیت دو کشور، ادامه دهند.

III. گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری

۱۰. دو طرف توافق کردند که همکاری‌های اقتصادی و تجاری را ارتقا دهند و این امر را به عنوان یکی از ارکان اصلی و نیروی محرکه اصلی برای تغییر روابط ویتنام و بلغارستان از «سنتی» به «استراتژیک - عملی - مؤثر» شناسایی کردند. بر اساس توافق‌نامه‌های همکاری اقتصادی دوجانبه و چندجانبه موجود، دو طرف تمایل خود را برای توسعه و گسترش تجارت دوجانبه ابراز کردند.

۱۱. دو طرف بر نقش بلغارستان و ویتنام به عنوان پلی برای دسترسی کالاها به بازارهای آسیا و اتحادیه اروپا تأکید کردند و معتقد بودند که نقش دو کشور به عنوان اعضای اتحادیه اروپا و آسه‌آن فرصت‌هایی را برای گسترش همکاری‌های اقتصادی ایجاد می‌کند. دو طرف توافق کردند که نقش و اثربخشی سازوکارهای همکاری دوجانبه را افزایش داده و از پتانسیل‌های دو کشور نهایت استفاده را ببرند.

۱۲. دو طرف بر اهمیت کمیته بین دولتی همکاری‌های اقتصادی، تجاری، علمی و فنی تأکید کردند و توافق نمودند که از یکدیگر در مشارکت در زنجیره‌های ارزش جهانی مانند تحول سبز، تحول دیجیتال، خودروهای برقی و غیره در چارچوب انقلاب صنعتی چهارم که در حال تغییر بنیان و ساختار اقتصادهای سنتی به اقتصادهای دانش‌محور و نوآوری‌محور است، حمایت کنند.

۱۳. دو طرف تمایل خود را برای ارتقای همکاری بین کسب و کارهای دو کشور و حمایت از اصول تجارت آزاد، مبتنی بر قوانین بین‌المللی و با در نظر گرفتن مقررات اتحادیه اروپا ابراز کردند.

۱۴. دو طرف تمایل خود را برای افزایش هماهنگی مؤثر و حمایت متقابل در چارچوب مشارکت ویتنام و اتحادیه اروپا، ادامه هماهنگی نزدیک، ترویج تجارت و سرمایه‌گذاری، اجرای مؤثر و بهره‌برداری از فرصت‌های توافقنامه تجارت آزاد ویتنام و اتحادیه اروپا (EVFTA) ابراز کردند. دو طرف از یکدیگر در همکاری‌های اقتصادی و بهبود دسترسی به بازار در اتحادیه اروپا و آسه‌آن حمایت خواهند کرد.

چهارم. ارتقای همکاری‌های اساسی در زمینه‌های علم و فناوری، آموزش و پرورش، کشاورزی، فرهنگ، گردشگری، ورزش، کار، محیط زیست و بهداشت

علم و فناوری

۱۵. دو طرف علم و فناوری را به عنوان یک رکن اولویت‌دار همکاری شناسایی کردند که قادر به ایجاد ارزش افزوده بالا و ارائه کمک‌های عملی به فرآیند توسعه اجتماعی-اقتصادی و تحول مدل رشد در هر دو کشور است.

بر اساس توافق‌نامه همکاری‌های علمی و فناوری سال ۱۹۹۸، دو طرف توافق کردند که برگزاری زودهنگام پنجمین نشست کمیته همکاری‌های علمی و فناوری را با تمرکز بر حوزه‌هایی که هر دو طرف پتانسیل، نقاط قوت و نیازهای همکاری دارند، مانند آموزش منابع انسانی فناوری اطلاعات در زمینه‌های تحول دیجیتال، اقتصاد دیجیتال، زیرساخت‌های دیجیتال و دولت الکترونیک، داروسازی و زیست‌پزشکی، هوش مصنوعی (AI) و علوم کامپیوتر مدرن، انرژی سبز و... که به عنوان جهت‌گیری‌های اولویت‌دار استراتژیک برای دوره ۲۰۳۰-۲۰۴۵ شناسایی شده‌اند، ارتقا دهند.

آموزش و پرورش

۱۶. دو طرف متعهد شدند که توافقنامه چارچوب تبادل بورسیه تحصیلی بین دو کشور، و در وهله اول برنامه همکاری آموزشی برای دوره ۲۰۲۵-۲۰۲۸، را به طور مؤثر اجرا کنند و اعطای بورسیه تحصیلی به دانشجویان هر دو طرف را بر اساس نیازها و رشته‌های تحصیلی آنها تشویق نمایند.

۱۷. دو طرف توافق کردند که همکاری‌های جامع و مداوم را ارتقا دهند، سازوکارهایی را برای تبادل متخصصان، اساتید و دانشجویان دو کشور، نه تنها برای تبادلات دانشگاهی برای دانشجویان و اساتید، بلکه برای آموزش متخصصان بسیار ماهر نیز ایجاد کنند؛ و افتتاح کلاس‌های زبان ویتنامی و بلغاری در مؤسسات آموزشی دو طرف را ترویج دهند.

۱۸. دو طرف توافق کردند که همکاری در زمینه‌های سنتی مانند بیوتکنولوژی، کشاورزی، داروسازی، غذاهای کاربردی، فناوری مواد و محیط زیست را ارتقا دهند؛ ایجاد یک مرکز تحقیقاتی مشترک را بررسی کنند و انتقال فناوری را از طریق اتصال مشاغل، انجمن‌ها و دانشگاه‌ها ارتقا دهند؛ و برنامه‌های همکاری در زمینه علم و فناوری را در چارچوب اتحادیه اروپا یا مکانیسم همکاری سه جانبه ارتقا دهند.

کشاورزی

۱۹. دو طرف توافق کردند که برای ارتقای همکاری در این زمینه و تبدیل آن به یکی از ارکان همکاری‌های استراتژیک اساسی، مذاکره و یک توافقنامه همکاری در زمینه کشاورزی و دامداری امضا کنند و از پتانسیل‌ها و نقاط قوت هر طرف از نظر زمین‌های کشت شده و همچنین پتانسیل علمی و فنی در زمینه‌های کشاورزی و دامداری برای دستیابی به منافع مشترک، نهایت استفاده را ببرند.

۲۰. دو طرف بر افزایش تبادل اطلاعات در مورد مقررات، استانداردها و الزامات فنی مربوط به کنترل کیفیت و ایمنی مواد غذایی در حوزه‌های کشاورزی، جنگلداری و شیلات؛ همکاری در ایجاد زنجیره‌های تأمین مستقیم کشاورزی بین دو کشور؛ ایجاد مدل‌های مشترک برای به‌کارگیری فناوری در تولید محصولات کشاورزی؛ و ارتقای همکاری در تحقیق و تبادل گونه‌های گیاهی، دام، بیوتکنولوژی و تولید خوراک دام تأکید کردند.

فرهنگ، ورزش و گردشگری

۲۱. دو طرف توافق کردند که سازوکارهای همکاری موجود مانند برنامه همکاری فرهنگی برای دوره ۲۰۲۴-۲۰۲۶ را برای هماهنگی برگزاری هفته‌های فرهنگی، نمایشگاه‌های عکس، تبادل موسیقی و فیلم و سایر فعالیت‌ها به مناسبت اعیاد بزرگ دو کشور و سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک، ارتقا دهند.

۲۲. دو طرف مایل به ارتقای همکاری در ورزش جوانان، به سمت سیستمی برای آموزش ورزشکاران جوان، تشویق تبادل اسناد و محتوای مربوط به برنامه‌های ورزشی ملی و همچنین تدوین استراتژی‌ها و سیاست‌هایی برای توسعه ورزش در دو کشور هستند.

۲۳. دو طرف مایلند تبادلات و ارتباطات بین شرکای گردشگری را افزایش دهند، تجربیات خود را در نقاط قوت یکدیگر به اشتراک بگذارند، گردشگری را ترویج دهند و منابع انسانی را در صنعت گردشگری بر اساس طرح همکاری گردشگری برای دوره ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۶ توسعه دهند.

۲۴. دو طرف، شرکت‌های هواپیمایی را به همکاری و بررسی افتتاح پروازهای مستقیم به منظور افزایش ارتباطات حمل و نقل و تبادل فرهنگی بین دو کشور تشویق کردند. طرف بلغاری از معافیت یکجانبه ویزا ۴۵ روزه ویتنام برای شهروندان بلغاری از ۱۵ آگوست ۲۰۲۵ تا ۱۴ آگوست ۲۰۲۸ برای تسهیل ورود، خروج و اقامت کسب و کارها، کارشناسان، سرمایه‌گذاران و گردشگران بلغاری قدردانی و تشکر کرد. طرف ویتنامی از بلغارستان خواست تا اقداماتی را برای تسهیل ورود، خروج و اقامت انجام دهد و امکان معافیت دوجانبه ویزا برای شهروندان یکدیگر را مطابق با مقررات اتحادیه اروپا در زمان مناسب بررسی کند تا همکاری‌های دوجانبه و تبادلات مردمی را ارتقا بخشد.

نیروی کار

۲۵. دو طرف توافق کردند که بر اساس توافقنامه همکاری کارگری که در سال ۲۰۱۸ امضا شد، همکاری مؤثر در حوزه کار را ارتقا دهند.

۲۶. دو طرف توافق کردند که از طریق امضای یادداشت تفاهم بین وزارت کشور جمهوری سوسیالیستی ویتنام و وزارت کار و سیاست اجتماعی جمهوری بلغارستان، همکاری در زمینه مهاجرت نیروی کار را تعمیق بخشیده و همکاری در زمینه آموزش حرفه‌ای را افزایش دهند.

محیط زیست

۲۷. دو طرف مایل به تقویت همکاری و همچنین به اشتراک گذاشتن فناوری و تجربیات در زمینه‌های اقتصاد چرخشی، تصفیه فاضلاب، مدیریت پسماندهای جامد و ضایعات پلاستیکی، کنترل آلودگی هوا، تأمین آب پاک و بهداشت محیط روستایی هستند و همکاری در زمینه‌های زمین‌شناسی، مواد معدنی و تبدیل انرژی را ارتقا می‌دهند.

۲۸. هر دو طرف تعهد خود را برای تعمیق همکاری‌های توسعه‌ای، به ویژه در حوزه‌های کلیدی مانند شمول اجتماعی، رشد اقتصادی پایدار و تاب‌آوری زیست‌محیطی، از جمله از طریق ادغام چارچوب‌های همکاری مانند طرح تیم اروپا و برنامه دروازه جهانی، تأیید کردند.

پزشکی

۲۹. دو طرف توافق کردند که همکاری در حوزه مراقبت‌های بهداشتی عمومی و پزشکی پیشگیرانه را تقویت کنند؛ فرصت‌های تبادل تجربه در زمینه‌های آموزش منابع انسانی پزشکی باکیفیت، تحقیق و توسعه دارویی، بیوتکنولوژی و سلامت الکترونیک را گسترش دهند. دو طرف توافق کردند که امضای یک توافقنامه همکاری بین دولتی یا یک طرح اجرایی در بخش سلامت را ترویج دهند.

پنجم. تقویت همکاری بین محلات و تبادلات مردم با مردم

۳۰- دو طرف تمایل خود را برای تقویت همکاری بین مقامات محلی با شباهت‌های اقتصادی، جغرافیایی و فرهنگی، و همچنین بین سازمان‌های اجتماعی و حرفه‌ای برای بهره‌برداری از نقاط قوت مکمل، ارتقای ارتباط در زمینه‌هایی مانند تجارت، سرمایه‌گذاری، آموزش و تبادل فرهنگی، به منظور ایجاد مزایای عملی و تقویت دوستی بین ویتنام و بلغارستان ابراز کردند.

۳۱- دو طرف مایلند شرایط مساعدی را برای تبادل و همکاری منظم سازمان‌های مردمی و انجمن‌های دوستی دو کشور در رویدادهای مهم دو طرف ایجاد کنند و اسناد همکاری جدیدی را برای تقویت بیشتر روابط بین دو کشور امضا نمایند.

۳۲- دو طرف شرایط مساعدی را برای جامعه ویتنامی‌های مقیم بلغارستان و شهروندان بلغاری ساکن ویتنام ایجاد کردند و به آنها کمک کردند تا به مشارکت‌های مثبت خود در دوستی سنتی و همکاری چندجانبه بین دو کشور ادامه دهند.

ششم. تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی

۳۳- دو طرف از همکاری نزدیک در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بسیار قدردانی کردند و ابراز تمایل نمودند که در چارچوب سازمان ملل متحد و سایر سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی به هماهنگی و حمایت نزدیک از یکدیگر ادامه دهند و تبادل نظر منظمی در مورد مسائل امنیتی و سیاسی منطقه‌ای و وضعیت بین‌المللی مورد علاقه طرفین داشته باشند.

۳۴. دو طرف توافق کردند که به همکاری نزدیک در چارچوب‌های چندجانبه منطقه‌ای و بین‌المللی مانند سازمان تجارت جهانی، اتحادیه آسه‌آن-اتحادیه اروپا، مجمع آسیا و اروپا (ASEM)، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، یونسکو و سایر سازمان‌ها و مجامع ادامه دهند.

۳۵. دو طرف توافق کردند که مشورت‌ها در مورد مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی را تقویت کنند، در رسیدگی به چالش‌های امنیتی سنتی و غیرسنتی، از جمله بیماری‌های همه‌گیر، تغییرات اقلیمی، تروریسم، امنیت غذایی، منابع انرژی و آب، هماهنگی داشته باشند و در ارتقای توسعه پایدار، آزادسازی تجارت و ادغام اقتصادی منطقه‌ای هماهنگی کنند.

۳۶. دو طرف تأیید کردند که ویتنام و بلغارستان از چندجانبه‌گرایی حمایت می‌کنند، به طور کامل به قوانین بین‌المللی احترام می‌گذارند و از آنها پیروی می‌کنند، اختلافات را از طریق مسالمت‌آمیز بر اساس قوانین بین‌المللی، به ویژه منشور سازمان ملل متحد، حل می‌کنند و از استفاده یا تهدید به زور خودداری می‌کنند. دو طرف بر اهمیت حفظ صلح، ثبات، تضمین امنیت، ایمنی و آزادی ناوبری، هوانوردی، تجارت آزاد و تضمین حاکمیت قانون در دریا مطابق با قوانین بین‌المللی، از جمله کنوانسیون ۱۹۸۲ سازمان ملل متحد در مورد حقوق دریاها (UNCLOS 1982) تأکید کردند.

۳۷. دو طرف بر نقش مهم دیدارهای سطح بالا در تحکیم دوستی سنتی و گشودن چشم‌اندازهایی برای همکاری مؤثر و اساسی بین ویتنام و بلغارستان، به نفع دو ملت، برای صلح، ثبات و توسعه در منطقه، تأکید کردند.

بر اساس محتوای بیانیه مشترک، وزارتخانه‌های امور خارجه دو کشور برای اجرای اهداف فوق‌الذکر با وزارتخانه‌ها و شعب مربوطه هماهنگی خواهند کرد.

منبع: https://baotintuc.vn/chinh-tri/tuyen-bo-chung-viet-nam-va-bulgaria-ve-thiet-lap-doi-tac-chien-luoc-20251024054316641.htm