Laporan beberapa isu baru dan penting dalam Draf Dokumen yang akan diserahkan ke Kongres Partai Nasional ke-14

Pada tanggal 21 Oktober, Tim Redaksi Dokumen Kongres XIV menerbitkan "Laporan tentang beberapa isu baru dan penting dalam Draf Dokumen yang akan diserahkan kepada Kongres Partai XIV", yang berfungsi sebagai dokumen referensi bagi para kader, anggota partai, dan masyarakat dalam proses pembahasan dan pemberian komentar terhadap draf tersebut. Surat Kabar Nhan Dan dengan hormat menyampaikan teks lengkap Laporan tersebut.

Sekretaris Jenderal To Lam memimpin rapat ketiga Subkomite Dokumen Kongres Partai ke-14. (Foto: Dang Khoa)

Kongres Nasional Partai ke-14 merupakan peristiwa politik besar yang sangat menentukan bagi pembangunan negara di era baru. Di tengah dunia yang sedang mengalami perubahan cepat, mendalam, dan tak terduga, negara ini dengan gigih menerapkan keputusan-keputusan strategis yang sangat penting. Dokumen-dokumen yang diserahkan kepada Kongres ke-14 tidak hanya merangkum perjalanan pembangunan 5 tahun terakhir, menentukan tujuan dan tugas untuk 5 tahun ke depan, tetapi juga membentuk pemikiran strategis, visi, dan orientasi pembangunan negara hingga pertengahan abad ke-21. Rancangan Dokumen yang diserahkan kepada Kongres ke-14, dengan berbagai inovasi dalam struktur dan isi, telah menunjukkan semangat untuk melihat langsung kebenaran, menilai situasi secara objektif, dan atas dasar itu mengusulkan sistem panduan pandangan, tujuan pembangunan negara, orientasi, tugas-tugas utama, dan solusi terobosan untuk pembangunan negara yang cepat dan berkelanjutan. Hal ini menunjukkan aspirasi kuat seluruh bangsa di era baru.

Laporan ini dirancang untuk menyoroti isu-isu baru dan penting dalam Draf Dokumen yang diserahkan kepada Kongres Partai Nasional ke-14. Dengan demikian, laporan ini membantu para kader, anggota partai, dan masyarakat untuk mempelajari dan memahami semangat Draf Dokumen, berkontribusi secara efektif dalam proses pembahasan dan penyempurnaan dokumen, sekaligus menyebarkan semangat inovasi, aspirasi pembangunan, dan tekad untuk membangun negara yang kaya, sejahtera, beradab, dan bahagia, yang bergerak teguh menuju sosialisme.

I- POIN-POIN BARU TENTANG TOPIK DAN STRUKTUR DRAF DOKUMEN

1. Tentang Topik Kongres

Tema Kongres Partai Nasional ke-14 ialah: Di bawah bendera Partai yang gemilang, bergandengan tangan dan bersatu untuk berhasil mencapai sasaran pembangunan negara pada tahun 2030; menjadi mandiri secara strategis, mandiri, percaya diri, dan bergerak maju dengan kuat di era pertumbuhan nasional, demi perdamaian, kemerdekaan, demokrasi, kekayaan, kemakmuran, peradaban, kebahagiaan, dan terus bergerak maju menuju sosialisme.

Penetapan tema Kongres di atas menunjukkan kesatuan pikiran dan tindakan, memperkuat kepercayaan, meneguhkan semangat dan kecerdasan Partai serta kekuatan seluruh bangsa, dan terus membangkitkan aspirasi untuk membangun dan mengembangkan negara yang kuat dan sejahtera, yang berdiri bahu-membahu dengan kekuatan dunia di era baru. Penetapan tema Kongres didasarkan pada sejumlah landasan dan persyaratan utama sebagai berikut:

(1) Tema Kongres harus menunjukkan posisi dan peran Kongres Partai Nasional ke-14, yang memiliki titik balik dan merupakan tonggak penting dalam perjalanan pembangunan nasional. Kongres berlangsung pada saat seluruh Partai, rakyat, dan tentara berupaya keras untuk berhasil melaksanakan tujuan, kebijakan, pedoman, dan tugas yang diidentifikasi dalam Resolusi Kongres Partai Nasional ke-13; terkait dengan meringkas 40 tahun pelaksanaan proses pembaruan. Kongres memiliki tugas untuk meninjau pelaksanaan Resolusi Kongres Partai Nasional ke-13, membuat penilaian menyeluruh terhadap proses pembaruan, memutuskan tujuan, arah, dan tugas untuk 5 dan 10 tahun ke depan dan visi hingga 2045. Dalam konteks situasi dunia dan regional yang berkembang sangat cepat, rumit, dan tidak dapat diprediksi; negara ini menghadapi banyak keuntungan dan peluang yang terkait dengan kesulitan dan tantangan besar dan banyak masalah baru yang perlu dipecahkan; Para kader, kader partai dan rakyat menaruh harapannya kepada Kongres ke-14 dengan keputusan Partai yang tepat dan kuat untuk memimpin negara maju di era baru.

(2) Tema Kongres haruslah berupa pesan yang mengungkapkan seruan, dorongan, motivasi, dan arahan bagi seluruh Partai, rakyat, dan tentara untuk terus secara komprehensif, sinkron, dan ekstensif mempromosikan proses inovasi, memanfaatkan semua peluang, bertekad untuk mengatasi semua kesulitan dan tantangan, menjadi otonom secara strategis, mandiri, percaya diri, dan bergerak maju di era baru - era kebangkitan bangsa Vietnam; berhasil mencapai tujuan pembangunan negara pada tahun 2030 ketika Partai kita merayakan ulang tahunnya yang ke-100 (1930 - 2030); dan bertujuan untuk mewujudkan visi tersebut pada tahun 2045, merayakan ulang tahun ke-100 berdirinya Republik Sosialis Vietnam (1945 - 2045).

(3) Tema Kongres harus ringkas, mencerminkan tujuan umum, isi ideologi inti, dan dengan jelas menunjukkan unsur-unsur yang paling penting, termasuk: kepemimpinan Partai; peran Rakyat dan kekuatan seluruh bangsa; tentang inovasi yang berkelanjutan dan tujuan pembangunan nasional di era baru; mewarisi dan mengembangkan tema-tema Kongres sebelumnya, terutama Kongres Partai Nasional ke-13.

2. Tentang Struktur Laporan Politik

Dibandingkan dengan Kongres-kongres sebelumnya, poin baru Laporan Politik ini adalah integrasi isi tiga dokumen, yaitu: Laporan Politik, Laporan Sosial-Ekonomi, dan Laporan Ringkasan Pembangunan Partai. Integrasi ini menunjukkan semangat inovasi berkelanjutan dalam penyusunan dokumen, berdasarkan realitas baru negara, pengembangan kesadaran teoretis, dan implementasi Partai, yang menjamin konsistensi isi; ringkas, padat, mudah dipahami, mudah diingat, dan mudah diimplementasikan.

Mengenai struktur dan penyajian Laporan Politik, terdapat pewarisan dan pengembangan, khususnya:

Laporan Politik Kongres ke - 14 mengadopsi struktur dan penyajian isi dokumen berdasarkan isu, seperti halnya kongres-kongres sebelumnya yang memiliki 15 isu. Struktur dan nama-nama isu disusun, disesuaikan, dan dilengkapi sesuai dengan realitas dan kebutuhan pembangunan, yang secara akurat mencerminkan realitas dan mendefinisikan dengan jelas tujuan dan tugas pembangunan nasional masa jabatan Kongres Partai ke-14 serta visi hingga 2045, dengan jelas mengungkapkan pesan-pesan revolusioner, berorientasi aksi, dan sangat realistis; komprehensif namun tetap fokus dan penting.

- Poin baru dalam keseluruhan isi Laporan ini adalah untuk menekankan sudut pandang, tujuan, orientasi, metode pembangunan, sumber daya, dan pendorong pembangunan baru, termasuk: (1) Menetapkan model pertumbuhan baru dengan ilmu pengetahuan dan teknologi, inovasi, dan transformasi digital sebagai penggerak utama; mengidentifikasi ini sebagai konten utama model pembangunan negara; mengembangkan ekonomi swasta sebagai penggerak ekonomi yang paling penting; mengembangkan sumber daya manusia berkualitas tinggi dan secara efektif memanfaatkan keuntungan dari integrasi internasional yang mendalam. (2) Menegaskan peran kunci pembangunan dan perbaikan Partai; mencegah dan memberantas korupsi, pemborosan, negativitas, individualisme, kepentingan kelompok, degradasi ideologis, moral, dan gaya hidup; memperkuat kontrol kekuasaan; meningkatkan kepemimpinan, pemerintahan, dan kapasitas perjuangan Partai; Meningkatkan kapasitas manajemen pembangunan nasional dan manajemen operasional aparatur dalam sistem politik, menciptakan landasan untuk memelihara solidaritas dan persatuan di seluruh Partai, rakyat dan tentara, serta memastikan konsensus, sinkronisasi dan persatuan dalam perencanaan dan pengorganisasian pelaksanaan strategi pembangunan nasional.

- Poin baru yang paling menonjol dalam desain Draf Laporan Politik Kongres Nasional ke-14 adalah bahwa untuk pertama kalinya, Program Aksi untuk melaksanakan Resolusi Kongres Komite Sentral Partai ke-14 dibangun sebagai bagian komponen dari Draf Laporan. Program Aksi menentukan program, proyek, dan rencana spesifik yang akan dilaksanakan selama masa jabatan 5 tahun, memberikan tanggung jawab khusus kepada komite Partai di semua tingkatan dari tingkat Pusat hingga tingkat lokal, dengan jelas menunjukkan kemajuan, sumber daya, dan kondisi yang diperlukan untuk pelaksanaan, dan berfungsi sebagai dasar bagi semua tingkatan dan sektor untuk melaksanakan sesuai dengan fungsi, tugas, dan wewenang yang ditugaskan. Kebijakan ini bertujuan untuk mengatasi situasi di mana setelah Kongres Nasional, seseorang harus menunggu konkretisasi Resolusi Kongres (biasanya sekitar paruh pertama masa jabatan); menekankan sifat tindakan, mengkonkretkan dan mengatur implementasi yang efektif dari Resolusi Kongres Nasional Partai ke-14 tepat sebelum Kongres; secara proaktif meninjau, mengubah, dan segera menghilangkan hambatan, mengatasi keterbatasan, kekurangan, dan konflik; mengikuti dengan cermat tujuan, sudut pandang yang memandu, orientasi pengembangan, tugas utama dan terobosan strategis untuk mengatur implementasi segera setelah Kongres.

II- BEBERAPA ISU BARU DAN PENTING DARI DRAFT LAPORAN POLITIK YANG AKAN DISERAHKAN KE KONGRES PARTAI KE-14

1. Rancangan Laporan Politik Kongres Nasional ke-14 menandai sebuah lompatan maju dalam pemikiran pembangunan ketika ia menyaring dan memperbarui sudut pandang, tujuan, tugas, dan keputusan strategis terobosan dalam resolusi Politbiro yang dikeluarkan sejak akhir tahun 2024 hingga saat ini, resolusi yang bertindak sebagai "daya ungkit" untuk implementasi segera sebelum dan sesudah Kongres.

Berdasarkan rancangan dokumen Kongres Nasional ke-14, Politbiro mengarahkan penerbitan resolusi-resolusi baru yang merupakan keputusan-keputusan strategis penting sebagai dasar, penggerak, dan terobosan bagi pembangunan negara yang pesat dan berkelanjutan di era pembangunan nasional dan terus disempurnakan, diperbarui, dan dikembangkan dalam Rancangan Laporan Politik untuk:

(1) Melembagakan pedoman dan kebijakan Partai, menyempurnakan sistem hukum, membangun landasan hukum dan kerangka kelembagaan, dan menciptakan koridor transparan untuk semua keputusan. (2) Terus proaktif dan aktif, mempromosikan integrasi internasional yang mendalam tidak hanya untuk meningkatkan posisi luar negeri tetapi juga untuk memobilisasi sumber daya global, melindungi kepentingan nasional dan memperluas pasar untuk inovasi. (3) Mengaktifkan strategi terobosan untuk pengembangan ilmu pengetahuan dan teknologi, inovasi, dan transformasi digital nasional sebagai kekuatan pendorong utama, membentuk rantai nilai baru yang terkait dengan inovasi, transformasi digital, transformasi hijau, transformasi energi, transformasi struktural dan kualitas sumber daya manusia, dengan fokus pada pengembangan kecerdasan buatan. (4) Mengidentifikasi ekonomi swasta sebagai kekuatan pendorong ekonomi yang paling penting, mempromosikan perusahaan rintisan dan mengembangkan jenis ekonomi swasta secara kuat, secara efektif memanfaatkan modal, tanah dan teknologi, menciptakan momentum multi-dimensi untuk pertumbuhan yang dinamis, fleksibel dan berkelanjutan. (5) Terus melaksanakan kebijakan transisi energi nasional menuju keseimbangan antara sumber energi tradisional dan terbarukan; menyebarkan jaringan pintar, memastikan keamanan energi untuk pembangunan dalam konteks baru. (6) Fokus pada transformasi struktur dan kualitas sumber daya manusia dengan fokus pada pengembangan sistem pendidikan nasional yang modern, terbuka, dan terpadu dengan prioritas dan kebijakan serta pedoman khusus untuk secara kuat menginovasi sistem pendidikan nasional; menghubungkan dan mempromosikan penelitian dan pelatihan dengan pengembangan pasar tenaga kerja domestik dan internasional untuk melatih sumber daya manusia berkualitas tinggi untuk dengan cepat memenuhi persyaratan Revolusi Industri Keempat. (7) Menerapkan kebijakan dan strategi untuk perawatan kesehatan universal dan meningkatkan kehidupan dan kebahagiaan masyarakat, dengan fokus pada memastikan jaringan perawatan kesehatan akar rumput yang kuat, perawatan kesehatan preventif proaktif, dan menerapkan teknologi digital dalam manajemen perawatan kesehatan, sehingga setiap warga negara dapat menikmati layanan perawatan kesehatan berkualitas tinggi.

Hubungan logis dari kerangka kelembagaan dengan dinamika ekonomi, teknologi, tata kelola modern, dan pembangunan manusia telah menciptakan ekosistem yang berkembang pesat dan berkelanjutan, tidak hanya menguraikan peta jalan, tetapi juga memobilisasi kekuatan gabungan seluruh masyarakat, mewujudkan aspirasi pembangunan nasional pada tahun 2045.

2. Menilai dengan jelas hasil implementasi, pembelajaran yang didapat dari organisasi implementasi, dan mengatasi kelemahan yang melekat pada banyak istilah bahwa "organisasi implementasi masih merupakan mata rantai yang lemah".

Ringkasan masa jabatan Kongres ini telah menunjukkan dan merangkum secara komprehensif hasil-hasil penting dan luar biasa yang dicapai, terutama terobosan-terobosan strategis di akhir masa jabatan. Yang paling menonjol adalah penataan aparatur organisasi dan pembangunan model pemerintahan daerah dua tingkat – sebuah keputusan bersejarah dan revolusioner yang membantu menyederhanakan titik fokus, memperjelas tanggung jawab, memperluas ruang pembangunan, dan memperkuat efektivitas tata kelola dan administrasi dari tingkat provinsi hingga akar rumput.

Proses implementasi dengan jelas menunjukkan kepemimpinan dan arahan Partai yang tepat, partisipasi yang tegas dari seluruh sistem politik, dipadukan dengan dorongan, inspeksi, dan pengawasan yang berkala, yang sangat penting, terutama perlunya penugasan yang jelas kepada orang-orang, tugas, tanggung jawab, kemajuan, hasil, dan mekanisme pengawasan yang teratur. Berkat hal ini, mentalitas "pencapaian formal" terdorong mundur, digantikan oleh semangat yang berfokus kuat pada hasil nyata, baik "berjalan" maupun "berbaris" sesuai jadwal dan efektif.

Pelajaran penting yang dipetik tentang implementasi adalah: Kita harus benar-benar memahami prinsip "konsentrasi, transparansi, dan tanggung jawab" sejak tahap pengembangan proyek; sekaligus, secara fleksibel dan terampil menggabungkan tindakan disipliner dan mendorong kreativitas. Mekanisme inspeksi dan evaluasi yang berkelanjutan telah berkontribusi dalam mengatasi kelemahan inheren bahwa "implementasi masih merupakan mata rantai yang lemah".

Pengalaman-pengalaman ini tidak hanya memperkuat keyakinan pada kemampuan sistem politik untuk berinovasi dengan kuat, tetapi juga meletakkan dasar yang kokoh bagi perkembangan baru di masa mendatang.

3. Melengkapi “ Teori Jalan Pembaruan” merupakan salah satu komponen landasan ideologi Partai .

Sudut pandang pertama dalam Rancangan Laporan Politik menyatakan: "Terapkan dan kembangkan Marxisme-Leninisme, pemikiran Ho Chi Minh, dan teori inovasi dengan teguh dan kreatif." Dengan sudut pandang ini, untuk pertama kalinya Partai kita mengidentifikasi "teori inovasi" sebagai bagian dari fondasi ideologis Partai.

Penambahan "teori tentang jalur pembaruan" ke dalam fondasi ideologis Partai merupakan perkembangan yang memiliki makna historis, menunjukkan kematangan berpikir teoretis, kemampuan merangkum praktik, dan keberanian Partai untuk memperbarui diri; menunjukkan bahwa Partai tidak dogmatis, tidak stereotip, melainkan selalu mampu mewarisi, melengkapi, dan mengembangkan secara kreatif, menghubungkan teori dengan praktik, memperkaya khazanah teoretis dan ideologis revolusi Vietnam. Teori tentang jalur pembaruan adalah penerapan dan pengembangan kreatif, konkretisasi prinsip-prinsip, prinsip-prinsip universal Marxisme-Leninisme dan pemikiran Ho Chi Minh, sesuai dengan realitas 40 tahun pembaruan di Vietnam, menunjukkan kesatuan antara teori dan praktik, antara tujuan kemerdekaan nasional dan sosialisme, terobosan teori dasar Partai kita tentang pengembangan ekonomi pasar yang berorientasi sosialis dan promosi integrasi internasional yang mendalam. Teori kebijakan pembaruan merupakan gabungan dari sudut pandang, visi, dan orientasi untuk pembangunan nasional dan dengan teguh melindungi Tanah Air sosialis Vietnam; rakyat adalah pusat dan subjek; Dengan teguh mengejar tujuan kemerdekaan nasional dan sosialisme; membangun model sosialisme Vietnam dengan tiga pilar fundamental: ekonomi pasar yang berorientasi sosialis; negara hukum sosialis dari rakyat, oleh rakyat, dan untuk rakyat di bawah kepemimpinan Partai Komunis Vietnam; demokrasi sosialis; dan berhasil membangun Vietnam sosialis yang damai, merdeka, demokratis, makmur, beradab, dan bahagia. Dengan demikian, teori kebijakan pembaruan menjadi bagian integral dari fondasi ideologis, yang terus memimpin negara untuk berkembang di era baru bangsa.

Penambahan "teori di jalur inovasi" ke dalam fondasi ideologis Partai juga merupakan bukti vitalitas Marxisme-Leninisme dan pemikiran Ho Chi Minh dalam kondisi baru, sekaligus meneguhkan peran kepemimpinan Partai yang komprehensif dan bijaksana dalam mengikuti jalan sosialis dengan teguh, sekaligus membuka kemungkinan perkembangan yang dinamis dan kreatif, sejalan dengan realitas negara dan tren zaman; ia merupakan obor penuntun yang terus menuntun kita untuk berhasil mewujudkan aspirasi, visi, dan orientasi strategis kita, menciptakan keajaiban pembangunan baru di era pembangunan nasional.

4. Menggabungkan “perlindungan lingkungan” dengan pembangunan ekonomi dan sosial merupakan tugas yang “utama”.

Sudut pandang panduan kedua dalam Draf Laporan Politik menyatakan: "Pembangunan ekonomi dan sosial serta perlindungan lingkungan merupakan hal yang utama...", sehingga Komite Sentral sepakat untuk menambahkan "perlindungan lingkungan" di samping pembangunan ekonomi dan sosial sebagai tugas "utama".

Penambahan "perlindungan lingkungan" beserta pembangunan ekonomi dan sosial sebagai tugas utama dalam Rancangan Dokumen Kongres ke-14 menandai sebuah langkah maju dalam mengembangkan kesadaran yang mendalam dan kokoh tentang pembangunan berkelanjutan yang berlandaskan tiga pilar: Ekonomi, masyarakat, dan lingkungan. Hal ini bukan lagi sekadar penegasan formal, melainkan komitmen strategis, yang menempatkan ekologi lingkungan sebagai tolok ukur dalam setiap kebijakan pembangunan.

Dalam Platform 1991 dan Resolusi Kongres ke-7, 8, dan 13, perlindungan lingkungan dan pembangunan berkelanjutan hanya disebutkan secara prinsip, sementara prioritas sumber daya masih difokuskan pada peningkatan pembangunan ekonomi. Lingkungan seringkali hanya dianggap sebagai konsekuensi yang perlu diatasi setelah peningkatan ekonomi, dan tidak diidentifikasi sebagai tugas utama dalam setiap langkah dan kebijakan pembangunan. Inovasi mendasar di sini adalah bahwa perlindungan lingkungan telah diidentifikasi sebagai pilar untuk membangun model pertumbuhan baru. Ini berarti tidak mengorbankan manfaat jangka pendek demi memastikan manfaat jangka panjang bagi bangsa dan generasi mendatang.

Di tingkat internasional, Vietnam telah berkomitmen untuk mengembangkan ekonomi hijau dan netralitas karbon pada tahun 2050, yang menciptakan tekanan sekaligus peluang baru bagi pembangunan negara yang pesat dan berkelanjutan. Draf dokumen Kongres Nasional ke-14 menunjukkan bahwa Vietnam tidak hanya mengimplementasikan perjanjian-perjanjian tersebut, tetapi juga menarik modal hijau, kredit karbon, dan teknologi bersih; melalui transisi energi, pembangunan ekonomi sirkular, serta promosi ilmu pengetahuan dan teknologi, inovasi, dan transformasi digital. Penerapan mekanisme penetapan harga biaya lingkungan, "pajak ramah lingkungan", kredit karbon, dan kerangka hukum yang ketat akan menciptakan daya ungkit yang kuat bagi perusahaan-perusahaan investasi hijau, sekaligus memastikan persaingan yang adil antarsektor ekonomi; menegaskan peran dan tanggung jawab perintis kita di hadapan masyarakat dunia.

Secara kelembagaan, Negara telah menyempurnakan undang-undang lingkungan, memperkuat pengawasan, dan menangani pelanggaran secara ketat. Mekanisme desentralisasi yang kuat membantu pemerintah daerah secara proaktif memanfaatkan sumber daya berkelanjutan, menggabungkan mobilisasi keuangan hijau melalui obligasi, dana perlindungan lingkungan, dan kemitraan publik-swasta. Bisnis hijau menerima dukungan pajak, kredit preferensial, dan transfer teknologi untuk mengurangi biaya. Sistem pemantauan cerdas, data besar, dan kecerdasan buatan akan mendukung peramalan risiko, mengoptimalkan penggunaan sumber daya. Ekonomi sirkular mendorong daur ulang, mengurangi emisi, dan meningkatkan nilai produksi... Tantangan terbesar yang harus diatasi adalah menghilangkan pemikiran pembangunan jangka pendek, meruntuhkan hambatan psikologis, dan menciptakan premis untuk tindakan jangka panjang. Menekankan peran transformasi digital dan ekonomi sirkular dalam perlindungan lingkungan, melatih sumber daya manusia hijau, mendorong kerja sama antara lembaga penelitian dan bisnis, serta strategi komunikasi kebijakan yang kuat untuk meningkatkan kesadaran publik. Konsensus sosial dan komitmen politik yang kuat akan menjadi kunci untuk membuka arah pembangunan terobosan bagi Vietnam dalam pembangunan negara yang pesat dan berkelanjutan.

5. Menambahkan “urusan luar negeri dan integrasi internasional” bersama dengan pertahanan dan keamanan nasional sebagai tugas “penting dan rutin”

Sudut pandang kedua dalam Rancangan Laporan Politik menyatakan bahwa "... memperkuat pertahanan dan keamanan nasional serta memajukan urusan luar negeri dan integrasi internasional merupakan hal yang esensial dan rutin". Penetapan pertama Komite Sentral bahwa "urusan luar negeri dan integrasi internasional" setara dengan pertahanan dan keamanan nasional sebagai tugas esensial dan rutin telah membuka kerangka strategis yang lebih komprehensif bagi pertahanan nasional, menandai pembaruan visi strategis Partai dalam konteks integrasi yang mendalam dan persaingan geopolitik dan ekonomi global yang semakin ketat.

Dari Platform 1991 hingga Kongres ke-13, urusan luar negeri selalu disebutkan sebagai salah satu tugas penting, tetapi belum diidentifikasi sebagai tugas utama dan rutin.

Draf ini dengan jelas menunjukkan bahwa urusan luar negeri adalah tugas seluruh sistem politik, bukan hanya tugas sektor urusan luar negeri, yang intinya adalah diplomasi. Lebih penting lagi, ini adalah isu menggabungkan kekuatan nasional dengan kekuatan zaman; sumber daya internal sangat menentukan, sementara sumber daya eksternal menjadi penting; isu mitra, objek, dll. Di sisi lain, pada masa lalu, urusan luar negeri merupakan bidang yang sangat sukses bagi kita dalam konteks dunia yang berubah dengan cepat, kompleks, dan tak terduga.

Sekretaris Jenderal To Lam menekankan: Meskipun perdamaian, kerja sama, dan pembangunan masih menjadi tren utama, situasi dunia berubah sangat cepat dan rumit, yang memengaruhi lingkungan keamanan dan pembangunan negara kita dalam banyak hal. Dalam konteks tersebut, tugas-tugas urusan luar negeri tidak lagi bersifat sementara, melainkan harus berkelanjutan, dengan memantau dan mengoordinasikan kebijakan sesuai dengan setiap perkembangan baru.

Membangun hubungan luar negeri dan integrasi internasional merupakan tugas penting dan rutin yang memungkinkan peningkatan peran Kementerian Luar Negeri, lembaga-lembaga luar negeri, dan sistem hubungan luar negeri provinsi. Mekanisme "tiga pilar" Pertahanan - Keamanan - Luar Negeri akan mendorong kerja sama lintas sektor, menambah staf khusus, membangun tim ahli diplomasi ekonomi, budaya, teknologi, dan teknis... untuk secara proaktif memanfaatkan peluang dan merespons tantangan dengan cepat dan efektif.

Sudut pandang yang memandu ini menjadi dasar penciptaan metode-metode diplomasi, seperti: "diplomasi ekonomi", "diplomasi budaya", "diplomasi pertahanan dan keamanan", "diplomasi teknologi"... untuk menarik modal, teknologi, sumber daya internasional, dan meningkatkan kekuatan lunak nasional. Jaringan diplomatik akan didigitalisasi, memanfaatkan data besar untuk menganalisis, memperkirakan, dan memperluas hubungan dengan organisasi multilateral dan blok ekonomi, sekaligus mempromosikan peran daerah dalam mempromosikan ekspor, menarik investasi asing, dan mempromosikan citra nasional.

Singkatnya, menambahkan urusan luar negeri dan integrasi internasional ke dalam kelompok tugas penting dan rutin tidak hanya mengubah pola pikir, tetapi juga merupakan pendorong strategis, menjadikan urusan luar negeri dan integrasi internasional sebagai alat inti keamanan nasional dan pembangunan berkelanjutan. Inovasi ini menegaskan tekad Vietnam untuk proaktif, fleksibel, dan komprehensif dalam menerapkan soft power, yang memperkuat posisinya di kancah internasional.

6. Terus membangun dan menyempurnakan kelembagaan secara menyeluruh dan sinkron untuk pembangunan nasional yang cepat dan berkelanjutan.

Kebijakan untuk terus membangun dan menyempurnakan secara komprehensif dan sinkron lembaga-lembaga pembangunan negara yang pesat dan berkelanjutan, yang di dalamnya "lembaga politik menjadi kunci, lembaga ekonomi menjadi sentral, dan lembaga-lembaga lainnya sangat penting", merupakan warisan dan pengembangan pemikiran tentang inovasi kelembagaan yang telah disinggung dalam sejumlah kongres baru-baru ini. Namun, perbedaan penting terletak pada tiga aspek: Komprehensifitas, hierarki prioritas, dan transparansi, supremasi hukum, serta tata kelola yang efektif untuk menciptakan fondasi bagi pembangunan ekosistem kelembagaan bagi pembangunan negara yang pesat dan berkelanjutan.

Lembaga pembangunan adalah seperangkat aturan, regulasi, proses, lembaga, dokumen hukum, mekanisme penegakan hukum, dan budaya tata kelola yang saling berinteraksi untuk menciptakan lingkungan operasional yang kondusif, lancar, aman, dan efektif. Berbeda dari pandangan yang terpisah-pisah terhadap setiap aspek, dokumen, atau hukum, konsep lembaga pembangunan menekankan konektivitas, interdependensi, dan efek limpahan (spillover effect) antar berbagai pilar kelembagaan.

Pertama, kekomprehensifan tercermin dalam pandangan bahwa perbaikan kelembagaan bukan hanya tentang amandemen undang-undang yang terpisah, melainkan tentang membangun pilar-pilar secara sinkron: politik, ekonomi, hukum, administrasi, masyarakat, ilmu pengetahuan dan teknologi, serta kelembagaan untuk menjamin hak asasi manusia. Ketika mempertimbangkan kelembagaan politik sebagai kunci, sangat penting untuk menekankan peningkatan peran, kapasitas kepemimpinan, dan inovasi metode Partai dalam mengorganisasi, menjalankan, mekanisme pengambilan keputusan, mengendalikan kekuasaan, dan memastikan stabilitas politik, guna menciptakan kondisi bagi inovasi lembaga-lembaga lain. Hal ini bukan sekadar solusi teknis, melainkan juga inovasi pemikiran kepemimpinan Partai menuju modernitas, transparansi, adaptabilitas, kepraktisan, dan efisiensi tinggi.

Kedua, fokus pada lembaga ekonomi mencerminkan pemahaman mendalam bahwa kualitas pertumbuhan, efisiensi, nilai tambah, dan daya saing ekonomi secara langsung bergantung pada pengoperasian mekanisme pasar, mekanisme mobilisasi dan alokasi sumber daya, lingkungan bisnis, dan kebijakan makroekonomi yang berkelanjutan. Menjadi fokus bukan berarti mengabaikan lembaga-lembaga lain; sebaliknya, dibutuhkan kombinasi yang erat antara lembaga ekonomi, mekanisme hukum, pengelolaan sumber daya, dan jaminan sosial untuk pembangunan yang cepat dan berkelanjutan.

Ketiga, penekanan pada "lembaga lain sangat penting" menunjukkan bahwa inovasi kelembagaan di bidang pendidikan, layanan kesehatan, sains dan teknologi, perlindungan lingkungan, dll., serta tata kelola sektor-sektor lain, semuanya berkontribusi dalam menentukan kekuatan, kualitas pertumbuhan, dan daya saing pembangunan dalam jangka panjang. Pendekatan ini merupakan terobosan dibandingkan dengan pola pikir pembangunan yang terisolasi, karena pendekatan ini mendorong penyelesaian hambatan dan hambatan kelembagaan dari perspektif interdisipliner, alih-alih intervensi lokal yang dapat dengan mudah menimbulkan konsekuensi yang tidak diinginkan.

Keempat, kebijakan inovasi kelembagaan selalu dikaitkan dengan tuntutan tindakan drastis: Standardisasi proses, transparansi informasi, penetapan tanggung jawab yang jelas, serta pemantauan dan evaluasi hasil. Terobosan ini juga terletak pada upaya mempromosikan ilmu pengetahuan dan teknologi, inovasi, transformasi digital dalam tata kelola, dan menciptakan momentum pembangunan di sektor publik maupun swasta.

Kelima, kebijakan di atas merupakan kelanjutan dan peningkatan jalur inovatif dengan terobosan dalam metode implementasi, yang sangat bergantung pada kapasitas pelembagaan dalam dokumen hukum, organisasi penegakan, mekanisme kontrol dan konsensus sosial untuk berhasil mewujudkan tujuan pembangunan nasional yang cepat dan berkelanjutan.

7. Menetapkan model pertumbuhan baru, merestrukturisasi perekonomian, mendorong industrialisasi dan modernisasi, menjadikan ilmu pengetahuan dan teknologi, inovasi dan transformasi digital sebagai penggerak utama untuk mencapai target rata-rata pertumbuhan produk domestik bruto (PDB) sebesar 10% atau lebih per tahun untuk periode 2026 - 2030.

Rancangan Laporan Politik Kongres Nasional ke-14 menetapkan tujuan "berusaha mencapai tingkat pertumbuhan produk domestik bruto (PDB) rata-rata sebesar 10% atau lebih per tahun untuk periode 2026-2030". Di saat yang sama, laporan tersebut juga menyatakan: "Menetapkan model pertumbuhan baru, merestrukturisasi perekonomian, mendorong industrialisasi dan modernisasi, dengan menjadikan ilmu pengetahuan dan teknologi, inovasi, dan transformasi digital sebagai penggerak utama".

Menetapkan model pertumbuhan baru untuk periode 2026-2030 dengan target PDB rata-rata 10% per tahun bukan hanya sebuah aspirasi, tetapi juga tantangan yang harus diubah menjadi peluang pembangunan. Untuk mewujudkan target pertumbuhan dua digit, mesin pertumbuhan: lahan, sumber daya, tenaga kerja, ekspor, pasar domestik, investasi... dan produktivitas total (TFP) harus dimobilisasi secara sinkron dalam kerangka inovasi, industrialisasi, modernisasi, dan transformasi digital. Poin baru dibandingkan periode sebelumnya adalah bahwa dengan fondasi pembangunan saat ini, terutama di akhir masa jabatan Kongres ke-13, negara ini memiliki ruang yang cukup untuk mencapai tingkat pertumbuhan dua digit pada periode berikutnya.

Untuk melakukan hal ini, perlu memenuhi persyaratan berikut:

Pertama, rasio investasi terhadap PDB harus melebihi 40%. Sebelumnya, Vietnam mempertahankan tingkat investasi sekitar 30-35% dari PDB, terutama berfokus pada pendorong tradisional. Model baru ini membutuhkan peningkatan skala investasi yang efektif, perluasan saluran keuangan hijau, obligasi teknologi, dan dana ventura inovasi. Namun, rasio pemanfaatan modal (ICOR) harus dipertahankan sekitar 4,5 - artinya dibutuhkan modal investasi sebesar 4,5 dong untuk menciptakan tambahan PDB sebesar 1 dong. Untuk meningkatkan efisiensi investasi, perlu dilakukan pengetatan pemilihan proyek, penerapan otomatisasi, digitalisasi proses produksi, dan pengelolaan proyek yang ketat...

Thứ hai, tăng trưởng lao động dự kiến đóng góp 0,7% mỗi năm do lực lượng lao động giảm chậm. Để đạt tốc độ GDP hai chữ số, năng suất lao động phải tăng 8,5%/năm. Đây là bước nhảy vọt so với mức 5 - 6% hiện nay. Để hiện thực hoá, cần đào tạo kỹ sư số, chuyên gia R&D và cán bộ quản lý dự án công nghệ cao; đồng thời xây dựng cơ chế liên kết đào tạo viện - trường - doanh nghiệp để thu hẹp khoảng cách kỹ năng.

Thứ ba, năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) phải đóng góp trên 5,6 điểm phần trăm trong cơ cấu tăng trưởng. TFP phản ánh hiệu quả sử dụng vốn và lao động cùng tác động của đổi mới sáng tạo. Để nâng TFP, Việt Nam phải xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư R&D, tăng cường liên kết chuỗi giá trị toàn cầu và bảo hộ sở hữu trí tuệ. Chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và Internet vạn vật phải trở thành công cụ hằng ngày trong quản trị doanh nghiệp và quy hoạch phát triển.

Thứ tư, cơ cấu lại nền kinh tế tập trung vào công nghiệp nền tảng, công nghiệp lõi, chiến lược, công nghiệp xanh, nông nghiệp công nghệ cao, dịch vụ chất lượng và kinh tế số. Mỗi ngành, mỗi dự án phải đạt chuẩn phát thải thấp và quản trị thông minh ngay từ bước thiết kế. Khung chính sách gồm ưu đãi thuế R&D, tín dụng ưu đãi, quỹ đầu tư mạo hiểm và cải cách hành chính để rút ngắn thời gian cấp phép chính là "chất xúc tác" cho mô hình tăng trưởng mới.

Tóm lại, mục tiêu tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026 - 2030 sẽ khả thi nếu đầu tư đủ mạnh, lao động đủ năng suất và TFP đủ cao, khai thác có hiệu quả thị trường trong và ngoài nước. Thành công phụ thuộc vào sự đồng bộ của chính sách, năng lực thể chế và quyết tâm đổi mới. Khi mô hình tăng trưởng mới vận hành thông suốt, Việt Nam không chỉ đạt tốc độ tăng trưởng hai con số mà còn tạo nền tảng bền vững cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

8. Giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa Nhà nước - thị trường - xã hội, khẳng định vai trò quyết định của thị trường trong huy động và phân bổ các nguồn lực phát triển

Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV nhấn mạnh việc định hình mối quan hệ hữu cơ giữa Nhà nước - thị trường - xã hội, đồng thời khẳng định vai trò quyết định của thị trường trong huy động và phân bổ các nguồn lực cho phát triển. Đây không chỉ là yêu cầu mang tính lý luận mà còn là đòi hỏi thực tiễn cấp bách trong tiến trình hoàn thiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng. Sự phối hợp hiệu quả giữa ba chủ thể Nhà nước, thị trường và xã hội sẽ nâng cao tính minh bạch, khách quan và khả năng kiểm soát rủi ro, góp phần tối ưu hoá kết quả phân bổ nguồn lực chung của nền kinh tế.

Thị trường có chức năng xác định giá cả, huy động và phân bổ các nguồn lực theo tín hiệu cung - cầu tự nhiên. Nhờ cơ chế cạnh tranh, thông tin trở nên minh bạch hơn, động lực khởi nghiệp được khơi dậy mạnh mẽ; từ đó nguồn lực xã hội tập trung vào những ngành, lĩnh vực có hiệu suất và hiệu quả cao. Khẳng định vai trò quyết định của thị trường đồng nghĩa với việc bảo đảm quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các chủ thể kinh tế, đồng thời giảm thiểu sự can thiệp hành chính trực tiếp vào cơ chế vận hành tự nhiên của giá cả, của thị trường, của lợi ích và rủi ro.

Nhà nước giữ vai trò kiến tạo và điều tiết hệ thống thể chế, cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển phù hợp với nguyên tắc và thực tiễn thị trường. Bảo đảm công tác xây dựng pháp luật, ban hành quy định cạnh tranh lành mạnh, kiểm soát độc quyền, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và cân bằng lợi ích giữa các nhóm xã hội phải được tiến hành thường xuyên, đồng bộ. Sự chủ động của Nhà nước không chỉ thể hiện ở việc ban hành chính sách đúng hướng mà còn ở khâu giám sát, đánh giá, sửa đổi kịp thời để khung khổ pháp lý luôn bám sát diễn biến của thị trường và đòi hỏi phát triển của xã hội.

Xã hội giữ vai trò giám sát, phản biện và hiến kế thông qua các tổ chức chính trị - xã hội, hiệp hội ngành nghề, đội ngũ trí thức và truyền thông. Thông qua phản ánh trung thực nguyện vọng của Nhân dân, của doanh nghiệp và các tầng lớp xã hội, Nhà nước có cơ sở điều chỉnh chính sách, xác lập các ưu tiên phát triển và tăng cường minh bạch. Vai trò giám sát của xã hội không chỉ bảo đảm việc thực thi chính sách, kế hoạch một cách công bằng, hiệu quả mà còn thúc đẩy tinh thần trách nhiệm, tính sáng tạo và tính liên kết giữa các chủ thể kinh tế - xã hội.

Trải qua 40 năm đổi mới, những thành tựu toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, văn hoá và xã hội đã khẳng định tính đúng đắn của đường lối đổi mới. Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa có sự quản lý của Nhà nước đã được hình thành, vận hành và hoàn thiện qua từng giai đoạn phát triển. Việc bổ sung quan điểm về "giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa Nhà nước - thị trường - xã hội" trong Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV đánh dấu bước chuyển mới, mở ra kỷ nguyên quản trị kinh tế dựa trên nền tảng thị trường minh bạch, hiệu quả, gắn kết chặt chẽ với trách nhiệm xã hội và định hướng phát triển bền vững.

9. Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế

Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV khẳng định: Phát huy đầy đủ chức năng, vai trò của các khu vực kinh tế. Phát triển kinh tế nhà nước hiệu quả, thực sự giữ vững vai trò chủ đạo trong việc bảo đảm các cân đối lớn, định hướng chiến lược, dẫn dắt và định hướng chiến lược; phát triển kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế ; kinh tế hợp tác, kinh tế tập thể, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài và các loại hình kinh tế khác giữ vai trò quan trọng.

Như vậy, Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIV khẳng định phát triển kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế là một điểm mới rất quan trọng. Đồng thời, Dự thảo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát huy đầy đủ chức năng và vai trò của từng khu vực kinh tế, nhằm tạo nên bức tranh phát triển toàn diện, bền vững cho nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Sự phân công, phối hợp và bổ trợ giữa kinh tế nhà nước, kinh tế tư nhân, kinh tế hợp tác, kinh tế tập thể, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài và các loại hình kinh tế khác phải được tổ chức chặt chẽ, khoa học và linh hoạt để khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh riêng của mỗi thành phần kinh tế.

Ở nước ta, chủ trương đường lối về vị trí, vai trò của kinh tế tư nhân đã có chuyển biến lớn. (1) Đại hội VI "coi nền kinh tế có cơ cấu nhiều thành phần là một đặc trưng của thời kỳ quá độ " . (2) Đại hội XII, Đảng ta đánh giá kinh tế tư nhân là một trong các động lực quan trọng của nền kinh tế. (3) Hội nghị Trung ương 5 khoá XII ban hành Nghị quyết số 10-NQ/TW, ngày 03/6/2017, khẳng định kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. (4) Ngày 04/5/2025, Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân khẳng định: "… kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia…".

Việc đặt kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế là tiếp cận có tầm chiến lược trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và cạnh tranh toàn cầu ngày càng khốc liệt. Sự phát triển nhanh chóng của các doanh nghiệp tư nhân đã chứng minh khả năng thích ứng nhanh, sáng tạo mạnh mẽ và linh hoạt trước biến động thị trường, trở thành nơi thu hút chủ yếu lao động xã hội, nguồn cung cấp đa dạng hàng hoá, dịch vụ và giải pháp công nghệ.

Tuy còn một số hạn chế, tồn tại, kinh tế tư nhân có khả năng huy động nguồn lực đa dạng từ trong nước và quốc tế, nhất là khi Nhà nước hoàn thiện cơ chế tín dụng, chính sách thuế, đất đai, tạo điều kiện bình đẳng cho mọi doanh nghiệp. Quyền tự chủ trong phân bổ vốn, nhân lực và công nghệ giúp doanh nghiệp tư nhân tăng tốc đầu tư, mở rộng quy mô và nâng cao hiệu suất. Từ đó, khu vực này đóng góp lớn vào tốc độ tăng trưởng GDP, đồng thời tạo lập môi trường cạnh tranh lành mạnh, khuyến khích đổi mới sáng tạo. Kinh tế tư nhân có khả năng sử dụng hiệu quả các nguồn lực, đóng góp lớn vào tăng trưởng và tạo việc làm, thúc đẩy sáng tạo và nâng cao phúc lợi xã hội. Điều này phù hợp với lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin khi coi kinh tế thị trường là sản phẩm của văn minh nhân loại và kinh tế tư nhân trong chủ nghĩa xã hội là một bộ phận cấu thành của nền kinh tế.

Đồng thời, để kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế pháp lý, giảm thiểu rào cản hành chính và bảo vệ quyền tài sản, quyền sở hữu, quyền tự do kinh doanh và cạnh tranh thị trường, quyền sở hữu trí tuệ, đồng thời phát triển hệ thống các loại hình thị trường đa dạng và linh hoạt. Sự phát triển mạnh mẽ của khu vực kinh tế tư nhân không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, mà còn là trụ cột để xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nâng cao vai trò chủ động của Việt Nam trong cục diện chính trị thế giới, nền kinh tế quốc tế và nền văn minh toàn cầu.

10. Văn hoá, con người là nền tảng, nguồn lực, sức mạnh nội sinh và là động lực to lớn, hệ điều tiết sự phát triển xã hội bền vững

Đây là luận điểm rất cơ bản trong Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV, thể hiện sinh động nhận thức mới của Đảng về vai trò của văn hoá, con người trong xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Cơ sở để xác định văn hoá, con người là nền tảng, nguồn lực, sức mạnh nội sinh, động lực to lớn, hệ điều tiết sự phát triển xã hội bền vững, bao gồm:

Thứ nhất, vị trí, vai trò của văn hoá trong định hình tư duy, hành vi và các giá trị cốt lõi của phát triển con người. Văn hoá kết tinh sức mạnh của dân tộc, là hệ giá trị, chuẩn mực xã hội, là nơi lưu giữ tri thức, kinh nghiệm và những giá trị truyền thống qua nhiều thế hệ. Những giá trị này định hình cách con người tư duy, hành động, tương tác và giải quyết vấn đề. Văn hoá là nguồn lực nội sinh của sự phát triển, là động lực thúc đẩy sự phát triển từ nội tại. Những đặc trưng văn hoá như tinh thần hiếu học, cần cù, vượt khó, sáng tạo, đổi mới sẽ trực tiếp đóng góp vào sự phát triển kinh tế và xã hội.

Thứ hai, thực tiễn lịch sử đương đại đã chứng minh rõ ràng vai trò nền tảng của văn hoá trong sự phát triển của các quốc gia. Văn hoá trở thành nguồn lực tinh thần mạnh mẽ, giúp cộng đồng vượt qua mọi khó khăn, thử thách, xây dựng sự đoàn kết cộng đồng và xã hội. Văn hoá là động lực, nguồn lực trực tiếp cho tăng trưởng kinh tế, là sức mạnh mềm có vai trò khai mở các khả năng giao lưu, kết nối, thúc đẩy sự phát triển kinh tế, hội nhập quốc tế. Văn hoá là hệ điều tiết các mối quan hệ xã hội. Văn hoá định hướng sự phát triển bền vững. Văn hoá là sức mạnh mềm quốc gia.

Thứ ba, thực tiễn qua 40 năm đổi mới đã chứng minh nổi bật về phát huy nguồn lực văn hoá, con người trong phát triển kinh tế, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại…, đặc biệt trong nhiệm kỳ Đại hội XIII.

Thứ tư, từ tổng kết thực tiễn và lý luận qua 40 năm đổi mới cho thấy, văn hoá khơi dậy lòng yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng vươn lên của con người Việt Nam. Việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc là cực kỳ quan trọng để khẳng định bản sắc, chống xâm lăng văn hoá, đồng thời tạo ra sự khác biệt và lợi thế cạnh tranh cho đất nước.

11. Xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại, ngang tầm khu vực và thế giới

Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đề ra chủ trương xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại ngang tầm khu vực và thế giới là một yêu cầu mới, cấp thiết để phát triển đất nước, nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, bảo đảm phát triển nhanh, bền vững đất nước. Cơ sở để xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại, ngang tầm khu vực và thế giới, bao gồm:

Thứ nhất, yêu cầu phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới (xác lập mô hình tăng trưởng mới, nâng cao chất lượng tăng trưởng, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập quốc tế, yêu cầu phát triển nhanh và bền vững đất nước), đòi hỏi dứt khoát phải có nguồn lực con người mới - nguồn nhân lực chất lượng cao. Một nền giáo dục mở, hiện đại, hội nhập sẽ là bệ phóng để đào tạo ra những thế hệ công dân có tri thức, kỹ năng và phẩm chất đáp ứng yêu cầu phát triển mới của đất nước và bảo vệ Tổ quốc.

Thứ hai, từ thực trạng của nền giáo dục Việt Nam hiện nay, yêu cầu cấp thiết phải khắc phục ngay các yếu kém, lạc hậu, bất cập của nền giáo dục nước ta, một nền giáo dục không dựa trên chuẩn đầu ra, thiếu tính mở và khó bắt kịp với xu hướng chung của thế giới.

Thứ ba, xuất phát từ yêu cầu của đẩy mạnh hội nhập quốc tế và toàn cầu hoá; sự phát triển nhanh chóng của khoa học - công nghệ và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; xu thế đổi mới, cải cách, phát triển giáo dục trên thế giới, quá trình hợp tác - hội nhập - cạnh tranh quốc tế về giáo dục. Một nền giáo dục hiện đại sẽ tạo ra lợi thế cạnh tranh cho Việt Nam. Các chương trình học tập tiên tiến, phương pháp giảng dạy đổi mới sẽ giúp học sinh, sinh viên Việt Nam đủ khả năng làm việc trong môi trường quốc tế, thu hút đầu tư và nguồn lực bên ngoài, thúc đẩy hợp tác về khoa học, công nghệ.

Thứ tư, kế thừa các luận điểm cách mạng, khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục; các lý thuyết hiện đại về phát triển bền vững; lý luận về kinh tế tri thức và xã hội học tập; lý luận về đổi mới sáng tạo và phát triển năng lực; chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về phát triển giáo dục và theo đó, một hệ thống giáo dục hiện đại ngang tầm khu vực và quốc tế sẽ cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghệ cao, nâng cao năng suất lao động, tạo ra giá trị gia tăng và sức cạnh tranh cho nền kinh tế.

Thứ năm, tiếp thu tinh hoa của các quốc gia có nền giáo dục hiện đại thường tập trung vào các yếu tố, như: Công bằng, sáng tạo và phát triển toàn diện. Ví dụ, Phần Lan nổi tiếng với hệ thống giáo dục không áp lực thi cử, chú trọng vào sự bình đẳng và phát triển cá nhân. Nhật Bản đề cao đạo đức, tính tự lập và kỷ luật, giúp học sinh hình thành nhân cách. Các nước như Hoa Kỳ, Anh, Đức, Canada có nền giáo dục tiên tiến với sự đầu tư mạnh vào nghiên cứu, công nghệ và phương pháp giảng dạy hiện đại. Những quốc gia này thường có chương trình học linh hoạt, khuyến khích tư duy phản biện và sáng tạo.

12. Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia

Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là chủ trương mới, quan trọng trong Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV của Đảng, nhằm tận dụng tối đa những động lực phát triển không có trần giới hạn. Việc xác định ưu tiên này xuất phát từ tầm nhìn chiến lược đáp ứng yêu cầu của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, khi công nghệ số và đổi mới sáng tạo trở thành yếu tố quyết định tốc độ và chất lượng phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia. Đảng khẳng định, chỉ có đột phá mạnh mẽ trong những lĩnh vực này mới giúp Việt Nam bứt phá khỏi giới hạn tăng trưởng truyền thống.

Các lý thuyết phát triển hiện đại như lý thuyết tăng trưởng kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo, lý thuyết xã hội thông tin và nền kinh tế tri thức đều chỉ ra vai trò cốt lõi của khoa học công nghệ và chuyển đổi số trong kích hoạt chuỗi giá trị mới. Tăng trưởng dựa trên đổi mới, tri thức và công nghệ sẽ tạo ra nguồn lực sản xuất vô tận khi nhanh chóng lan toả trong nền kinh tế. Trong khi đó, khái niệm xã hội thông tin và nền kinh tế tri thức nhấn mạnh yếu tố dữ liệu, thông tin và năng lực phân tích số để nâng cao năng suất và hiệu quả sử dụng nguồn lực. Mô hình nền kinh tế số kết hợp giữa hạ tầng số, nền tảng dữ liệu và hệ sinh thái khởi nghiệp tạo sự phát triển mạnh mẽ cho quá trình đổi mới sáng tạo.

Việt Nam là quốc gia đi sau nhưng đang nắm bắt cơ hội để gia nhập hàng ngũ các nền kinh tế số phát triển. Bộ Chính trị khoá XII ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW với tiêu đề "Một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư". Xác định rõ nhiệm vụ xây dựng hạ tầng số, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, hoàn thiện khung pháp lý cho công nghiệp 4.0. Đề cao vai trò của dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật, chế tạo thông minh và kết nối chuỗi giá trị toàn cầu. Yêu cầu liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học và cơ quan quản lý để thúc đẩy ứng dụng công nghệ mới, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Đề ra cơ chế ưu đãi đầu tư R&D, bảo hộ sở hữu trí tuệ và bảo đảm an toàn, an ninh mạng. Bộ Chính trị khoá XIII ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về "Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia". Nhấn mạnh khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực không có trần giới hạn cho tăng trưởng. Chính phủ đang rà soát, nâng mức đầu tư công cho R&D, ưu tiên công nghệ lõi như AI, Big Data, IoT, sinh học phân tử. Xây dựng hệ sinh thái kết nối mạnh mẽ giữa khởi nghiệp sáng tạo, phát triển doanh nghiệp công nghệ cao, quỹ đầu tư mạo hiểm và trung tâm đổi mới sáng tạo. Hoàn thiện thể chế bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, cơ chế chia sẻ dữ liệu, cơ chế đánh giá, nghiệm thu sản phẩm khoa học công nghệ. Đề xuất lộ trình chuyển đổi số toàn bộ cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp và xã hội trọng tâm từ năm 2025 - 2030, hướng tới Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.

Chính phủ, các cấp, các ngành từ Trung ương đến cơ sở đã và đang triển khai quyết liệt Đề án Chuyển đổi số quốc gia, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đầu tư xây dựng hạ tầng công nghệ, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam thành quốc gia số vào năm 2030. Tập trung đổi mới cơ chế đầu tư cho nghiên cứu và phát triển, ưu tiên nguồn lực cho các lĩnh vực công nghệ tiên tiến, như: Trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, Internet vạn vật và công nghệ sinh học. Đẩy mạnh hình thành các trung tâm sáng tạo, nâng cao khả năng kết nối giữa doanh nghiệp, viện nghiên cứu và cơ sở đào tạo, đồng thời hoàn thiện khung pháp luật bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ. Cơ chế khuyến khích hợp tác công - tư, liên kết quốc tế và đa dạng hoá nguồn vốn đầu tư giúp tạo lập môi trường năng động cho hoạt động nghiên cứu và chuyển giao công nghệ. Bảo đảm an toàn, an ninh mạng được xem là yếu tố nền tảng để chuyển đổi số thành công và bảo vệ lợi ích quốc gia trên không gian số.

Kết quả của đột phá khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thể hiện qua việc tăng năng suất lao động, giảm chi phí sản xuất và rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường. Việt Nam có thể gia tăng chỉ số GDP thêm 1 - 1,5 điểm phần trăm mỗi năm nhờ áp dụng hiệu quả khoa học công nghệ và chuyển đổi số. Đồng thời, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trên trường quốc tế được củng cố thông qua việc nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ và khả năng tự chủ trong chuỗi cung ứng. Những sản phẩm, dịch vụ mới định hình từ công nghệ cao và giải pháp số không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn tạo sức hút trên thị trường toàn cầu. Việc tham gia sâu vào chuỗi sản xuất quốc tế giúp doanh nghiệp Việt Nam học hỏi công nghệ, nâng cao tiêu chuẩn quản trị và mở rộng mạng lưới đối tác. Từ đó, vị thế của Việt Nam được nâng cao, trở thành mắt xích quan trọng trong mạng lưới sản xuất và giá trị toàn cầu.

13. Đẩy mạnh đột phá phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh tự chủ, tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại nhằm bảo vệ vững chắc Tổ quốc trước mọi tình huống, nhất là chiến tranh công nghệ cao

Lần đầu tiên Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV khẳng định phải "đột phá phát triển" thay vì chỉ "phát triển" hoặc "xây dựng" như trong các nghị quyết của Đảng trước đây về phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh. Điều này cho thấy quyết tâm chính trị rất cao, nhằm tạo bước nhảy vọt về phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh.

Cùng với việc tiếp tục khẳng định tính "lưỡng dụng, hiện đại", Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV bổ sung thêm các thành tố "tự chủ, tự lực, tự cường" trong phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh.

Mặc dù chủ trương "tự lực, tự cường" trong phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh đã xuất hiện trong các văn kiện, Nghị quyết của Đảng trong thời kỳ đổi mới, nhưng Văn kiện Đại hội XIII cũng mới chỉ dừng ở phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh theo hướng "lưỡng dụng, hiện đại"; tiếp đó, Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp (tháng 6/2024) đã xác định "Tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại, chủ động hội nhập quốc tế, trong đó nội lực là yếu tố quyết định".

Do đó, việc bổ sung đầy đủ 5 thành tố "tự chủ, tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại" này nhằm: (1) Phát huy nội lực, tự lực, tiến tới tự chủ chiến lược trong suốt quá trình từ nghiên cứu đến sản xuất và phát triển. (2) Khai thác tối đa tính lưỡng dụng của sản phẩm, giảm chi phí và nâng cao giá trị sử dụng. (3) Không ngừng đổi mới, ứng dụng công nghệ cao, công nghệ mới, bảo đảm chất lượng sản phẩm ngày càng cao, đáp ứng yêu cầu bảo vệ vững chắc Tổ quốc trước mọi tình huống, nhất là chiến tranh công nghệ cao.

14. Phát triển đối ngoại trong kỷ nguyên mới, tương xứng với tầm vóc lịch sử, văn hoá và vị thế của đất nước

Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội XIV của Đảng đặt ra yêu cầu "phát triển đối ngoại trong kỷ nguyên mới, tương xứng với tầm vóc lịch sử, văn hoá và vị thế của đất nước" không chỉ là sự tiếp nối các quan điểm, chủ trương trước đây, mà còn thể hiện bước phát triển mới về tư duy, mục tiêu và cách tiếp cận đối ngoại.

Tư duy mới xác định đối ngoại không chỉ "chủ động, tích cực" như các Đại hội trước, mà còn nhấn mạnh yêu cầu phát triển "tương xứng với tầm vóc lịch sử, văn hoá và vị thế đất nước": (1) Đối ngoại không chỉ là công cụ bảo vệ chế độ hay tìm kiếm hợp tác kinh tế, mà còn là phương thức thể hiện bản lĩnh, bản sắc và tầm vóc Việt Nam trên trường quốc tế. (2) Nhấn mạnh yếu tố văn hoá, lịch sử gắn với lan toả "sức mạnh mềm", giá trị văn minh Việt Nam, tạo sự tôn trọng, tin cậy và tầm ảnh hưởng trong cộng đồng quốc tế. (3) Tầm nhìn này sâu rộng hơn cách tiếp cận thuần tuý không chỉ vì "hoà bình, hợp tác, phát triển" như trước đây.

Đặt ra mục tiêu cao hơn vì vị thế của Việt Nam hiện nay đã khác. Đối ngoại trong kỷ nguyên mới phải: (1) Tạo dựng cục diện, môi trường thuận lợi cho đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình. (2) Đóng vai trò kiến tạo, động lực, mở ra các cơ hội mới cho đất nước phát triển. (3) Nâng cao vị thế, uy tín của đất nước trong nền chính trị thế giới, kinh tế toàn cầu và văn minh nhân loại. Với thế và lực mới, Việt Nam chủ động tham gia đóng góp tích cực duy trì hoà bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới.

Gắn chặt đối ngoại với phát triển đất nước. Lần đầu tiên nêu rõ yêu cầu đối ngoại phải tương xứng với tầm vóc phát triển đất nước, nghĩa là đối ngoại không chỉ hỗ trợ kinh tế mà còn đi tiên phong trong các lĩnh vực công nghệ, tri thức, văn hoá. Chủ động xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại với 3 trụ cột (Đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước, đối ngoại nhân dân), vận hành như một "hệ sinh thái đối ngoại" thống nhất, đồng bộ. Kết nối chặt chẽ ngoại giao chính trị, kinh tế, văn hoá, quốc phòng, an ninh, khoa học, công nghệ, chuyển đổi số.

So với các Văn kiện Đại hội thời kỳ đổi mới, Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội XIV yêu cầu cao hơn đối với công tác đối ngoại: Không chỉ "nâng tầm" mà phải "tương xứng với tầm vóc"; "không chỉ hội nhập sâu" mà còn "phát huy sức mạnh văn hoá, lịch sử, giá trị Việt Nam" để tăng ảnh hưởng quốc tế; không chỉ là đối ngoại "vì Việt Nam" mà còn "đóng góp cho hoà bình, phát triển chung của nhân loại".

15. Về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị ; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, bảo đảm sự quản lý thống nhất của Trung ương, phát huy vai trò chủ động của địa phương

Việc tiến hành cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đồng thời đẩy mạnh phân cấp, phân quyền nhưng vẫn bảo đảm sự quản lý thống nhất của Trung ương và phát huy vai trò chủ động của địa phương chính là tư duy mới, tầm nhìn và là bước đột phá chiến lược để xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững. Đây không chỉ là yêu cầu cấp bách của công cuộc tiếp tục đổi mới, mà còn là minh chứng cho tầm nhìn phát triển và bản lĩnh lãnh đạo sáng suốt, khả năng tổ chức thực hiện đồng bộ, quyết liệt đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn mới:

Thứ nhất, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị là giải pháp sắp xếp lại hệ thống cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở. Đã thực hiện triệt để việc sắp xếp lại đầu mối, giảm cấp trung gian, thu gọn số lượng ban, ngành, đồng thời hợp nhất những đơn vị có chức năng gần nhau để xoá bỏ chồng chéo, trùng lặp, tiết kiệm nguồn lực, nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức. Mô hình bộ máy gọn nhẹ, rút ngắn quy trình, giảm thiểu thủ tục hành chính, tạo môi trường làm việc năng động, kỷ cương và trách nhiệm hơn.

Thứ hai, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền là yếu tố then chốt để phát huy tiềm năng, lợi thế của từng vùng, miền. Việc trao quyền quyết định nhiều hơn cho chính quyền địa phương trong các lĩnh vực quy hoạch, đầu tư hạ tầng, quản lý tài nguyên và an sinh xã hội giúp đẩy nhanh tốc độ giải quyết công việc, phù hợp với điều kiện thực tế mới. Đồng thời, chính quyền cơ sở sẽ chủ động hơn trong tổ chức thực hiện, sáng tạo cách làm, kịp thời điều chỉnh phù hợp với đặc thù địa bàn, qua đó khơi dậy khát vọng và ý chí tự lực, tự cường của cơ sở, của cộng đồng dân cư.

Thứ ba, thực hiện phân cấp, phân quyền nhưng phải luôn bảo đảm sự quản lý thống nhất của Trung ương. Điều này yêu cầu xây dựng hệ thống quy chế, quy chuẩn, tiêu chí đánh giá rõ ràng, minh bạch, đồng bộ. Trung ương giữ vai trò định hướng chiến lược, ban hành pháp luật và cơ chế kiểm soát; địa phương chịu trách nhiệm tổ chức thực thi và báo cáo kết quả. Cơ chế giám sát, đánh giá hiệu quả hoạt động được thiết kế bài bản, với sự tham gia của nhiều bên liên quan, kể cả Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức xã hội, nhằm tăng cường tính công khai, trách nhiệm giải trình.

Thứ tư, cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, cùng với phân cấp, phân quyền, đã và đang tạo cú huých mạnh mẽ để tái cấu trúc thể chế, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền liêm chính, kiến tạo và phục vụ. Chính quyền địa phương không chỉ là "người thi hành" mà còn là "chủ thể sáng tạo" trong xây dựng và triển khai chính sách.

Thứ năm, thực hiện tốt đồng bộ ba trụ cột: Tinh gọn bộ máy; phân cấp, phân quyền và quản lý thống nhất sẽ giúp Nhà nước đổi mới toàn diện, nâng cao năng lực điều hành, củng cố niềm tin của Nhân dân. Các báo cáo kết quả gần đây đã khẳng định tính hiệu quả bước đầu của cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy, phân cấp, phân quyền trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Sự tăng cường năng lực điều hành ở cơ sở cùng mô hình tổ chức gọn nhẹ đã giải phóng nguồn lực, mở rộng không gian phát triển, nâng cao tốc độ xử lý công việc và chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp. Cuộc cách mạng này thôi thúc mỗi cấp uỷ, chính quyền và toàn thể cán bộ, công chức phải tiếp tục tự soi, tự sửa, tự hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu trong kỷ nguyên phát triển mới.

16. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, trọng tâm là cấp chiến lược và cấp cơ sở, nhất là người đứng đầu

Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định "Cán bộ là cái gốc của mọi công việc", "muôn việc thành công hay thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém". Vì vậy, công tác cán bộ là "then chốt của then chốt", được đặt ở vị trí trung tâm trong xây dựng Đảng. Điểm mới ở văn kiện lần này là sự đồng bộ trong xây dựng đội ngũ cán bộ ở cả hai cấp chiến lược và cơ sở, thay vì chỉ chú trọng riêng từng cấp như trước đây.

Ở cấp chiến lược, việc quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ cấp chiến lược được nâng lên thành nhiệm vụ trọng tâm. Đây là nhóm tinh hoa có tầm nhìn chiến lược, tham gia hoạch định đường lối chính sách, tham mưu chiến lược cho Đảng, Nhà nước, nên yêu cầu phải có tư duy, tầm nhìn, bản lĩnh, nắm vững tình hình thực tiễn trong, ngoài nước và khả năng nhận diện xu thế toàn cầu, đưa ra dự báo chính xác. Việc tập trung nguồn lực cho cán bộ cấp chiến lược giúp bảo đảm tính ổn định, xuyên suốt trong hoạch định chiến lược công tác cán bộ nói riêng, tầm nhìn, chiến lược phát triển đất nước nói chung.

Chủ trương đặt cấp cán bộ cơ sở vào trung tâm của công tác cán bộ là sự đột phá tư duy về cán bộ. Vì cán bộ cơ sở là mắt xích gần dân nhất, trực tiếp tổ chức thực thi chính sách, phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân. Việc củng cố chất lượng cán bộ ngay từ cơ sở giúp nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị cấp cơ sở, nơi thực thi mọi chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đồng thời giúp phát hiện, lan toả những kinh nghiệm hay, đồng thời hạn chế tiêu cực, bất cập ngay từ đầu, từ cơ sở.

Đặc biệt, chủ trương mới dành sự quan tâm cao nhất cho người đứng đầu ở mọi cấp. Vai trò của người chỉ đạo, điều hành được nhấn mạnh không chỉ về năng lực chuyên môn mà còn về chuẩn mực đạo đức cách mạng, phong cách lãnh đạo và trách nhiệm cá nhân. Sự gương mẫu của người đứng đầu sẽ tạo động lực cho cả tập thể, từ đó nâng cao nhận thức xã hội, kỷ cương, kỷ luật, thúc đẩy cải cách hành chính và hiệu quả phục vụ Nhân dân.

Cơ chế giám sát, đánh giá được yêu cầu quy định chặt chẽ hơn. Quy trình bổ nhiệm, đánh giá công bằng và minh bạch, gắn kết chặt chẽ thành tích với khen thưởng, vi phạm với chế tài. Đồng thời chú trọng luân chuyển ngang, luân chuyển lên và luân chuyển về cơ sở theo nguyên tắc "có vào, có ra", "có lên, có xuống" để cán bộ có trải nghiệm thực tiễn, rèn luyện bản lĩnh và trau dồi năng lực chuyên môn.

Như vậy, chủ trương này là tầm nhìn chiến lược nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất cách mạng, trình độ chuyên môn cao, trách nhiệm, tâm huyết phục vụ Nhân dân. Sự kết hợp hài hoà giữa đào tạo, quy hoạch, đánh giá và giám sát; đặc biệt tập trung vào người đứng đầu, sẽ tạo bước đột phá về chất lượng lãnh đạo, quản lý trong hệ thống chính trị đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới.

17. Chủ trương về xây dựng Đảng văn minh

Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV xác định: "Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn, tự đổi mới để Đảng ta thật sự là đạo đức, là văn minh". Đây là nội dung mới, lần đầu tiên chủ trương xây dựng Đảng văn minh được xác định là một nhiệm vụ chiến lược, có tính hệ thống và cụ thể hoá trong Văn kiện Đại hội Đảng.

Thứ nhất, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: "Đảng ta là đạo đức, là văn minh". Theo Người, Đảng phải tiêu biểu cho trí tuệ, lương tâm và danh dự của dân tộc mới xứng đáng là người lãnh đạo. Xây dựng Đảng về văn minh là bước tiếp tục hiện thực hoá sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng, làm cho Đảng ta thực sự "là đạo đức, là văn minh".

Thứ hai, xây dựng Đảng văn minh là sự kế thừa và phát huy những giá trị văn hoá tốt đẹp của dân tộc, tạo ra một mối liên kết bền chặt giữa Đảng với Nhân dân và dân tộc.

Thứ ba, xây dựng Đảng văn minh góp phần nâng cao uy tín và năng lực lãnh đạo của Đảng, giúp củng cố niềm tin của Nhân dân vào Đảng. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Đảng phải đổi mới tư duy, phương thức lãnh đạo để phù hợp với những biến đổi nhanh chóng của thời đại. Đảng văn minh sẽ đưa đất nước phát triển tiến kịp cùng thế giới.

Thứ tư, từ lý luận về xây dựng Đảng, hai yếu tố "đạo đức" và "văn minh" của Đảng không tách rời mà gắn bó hữu cơ, bổ sung cho nhau.

Thứ năm, kinh nghiệm thực tiễn, cho thấy rằng một đảng cộng sản chỉ có thể lãnh đạo cách mạng thành công khi đảng đó là một đảng văn minh, trong sạch, vững mạnh, minh bạch, dân chủ, tiên phong; có tư duy khoa học, hiện đại; có phương thức lãnh đạo dân chủ, hiệu quả; có khả năng tự đổi mới, thích ứng với những thay đổi của thời đại, được Nhân dân tin yêu, ủng hộ.

Thứ sáu, khắc phục các bất cập hiện nay trong công tác xây dựng Đảng, bên cạnh những thành tựu, trong Đảng vẫn còn tồn tại những hạn chế, yếu kém, không phù hợp với một chính đảng văn minh.

18. Tăng cường củng cố và phát huy hiệu quả sức mạnh của Nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Trên cơ sở tổng kết 40 năm đổi mới, Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV đã rút ra bài học kinh nghiệm "Tăng cường củng cố và phát huy hiệu quả sức mạnh của Nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc". Đây là bài học kinh nghiệm quý báu mang tầm lý luận, có giá trị định hướng thực tiễn cho sự nghiệp cách mạng của đất nước trong kỷ nguyên phát triển mới.

Cơ sở để tăng cường củng cố và phát huy hiệu quả sức mạnh của Nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc:

Thứ nhất, cách mạng là sự nghiệp của quần chúng nhân dân. Sức mạnh của Nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc là nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp cách mạng. Củng cố và phát huy sức mạnh này là chìa khoá để Việt Nam vững bước trên con đường xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc.

Thứ hai, chủ nghĩa yêu nước, truyền thống đoàn kết, coi trọng Nhân dân của dân tộc ta là sự kế thừa tư tưởng "dân là gốc". Nhân dân là người sáng tạo ra lịch sử. Tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhân dân là chủ thể của cách mạng, là sức mạnh to lớn, có khả năng sáng tạo vô tận: "Trong bầu trời không gì quý bằng Nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của Nhân dân"; "có lực lượng dân chúng thì việc to tát mấy, khó khăn mấy làm cũng được. Không có, thì việc gì làm cũng không xong. Dân chúng biết giải quyết nhiều vấn đề một cách giản đơn, mau chóng, đầy đủ, mà những người tài giỏi, những đoàn thể to lớn, nghĩ mãi không ra".

Thứ ba, kế thừa và phát huy các bài học kinh nghiệm trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc; trong sự nghiệp lãnh đạo cách mạng của Đảng và kinh nghiệm của các cuộc cách mạng trên thế giới. Đảng ta đã tập hợp, quy tụ, phát huy được sức mạnh to lớn của Nhân dân cả về lực lượng và của cải, vật chất và tinh thần, để làm nên thắng lợi Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 và Đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Thứ tư, thành tựu vĩ đại của đất nước trong thời kỳ đổi mới. Đảng ta đã phát huy sức mạnh của Nhân dân, lấy mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh" làm mục tiêu hành động; bảo đảm công bằng và bình đẳng xã hội, chăm lo lợi ích thiết thực, chính đáng, hợp pháp của các giai cấp, các tầng lớp nhân dân; kết hợp hài hoà lợi ích cá nhân, lợi ích tập thể và lợi ích toàn xã hội,... với phương châm xuyên suốt: "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng".

Thứ năm, xuất phát từ yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới. Khối đại đoàn kết toàn dân tộc là nền tảng vững chắc để xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân gắn với xây dựng thế trận lòng dân vững chắc. Việc phát huy sức mạnh Nhân dân giúp huy động mọi nguồn lực to lớn, cả về vật chất lẫn tinh thần của Nhân dân. Sức sáng tạo, tinh thần tự lực, tự cường của mỗi người dân là yếu tố then chốt thúc đẩy công cuộc xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

TIM REDAKSI

TENGGARA

Nguồn: https://nhandan.vn/bao-cao-mot-so-van-de-moi-quan-trong-trong-du-thao-cac-van-kien-trinh-dai-hoi-xiv-cua-dang-post917015.html