ຫວ່ານຈົດໝາຍຢູ່ເຂດຊາຍແດນ: ການເດີນທາງ 'ໄປທຸກຊອຍ, ເຄາະທຸກປະຕູ'

GD&TĐ - ຄູສອນຢູ່ໂຮງຮຽນປະຖົມເຕິນດົ່ງ ແມ່ນມານະພະຍາຍາມ, ງຽບສະຫງົບ ແລະ ອົດທົນຕໍ່ສູ້ກັບໄຟແຫ່ງຄວາມຫວັງ, ເປີດໂອກາດໃຫ້ເດັກນ້ອຍຢູ່ເຂດຊາຍແດນ.

Báo Giáo dục và Thời đại•21/08/2025

ເດືອນສິງຫາ, ອາກາດຮ້ອນອົບເອົ້າຢູ່ເຂດຊາຍແດນ Tan Dong (ຕາແສງ Tan Dong, ແຂວງ ໄຕນິງ ) ເບິ່ງຄືວ່າຈະນັບມື້ນັບຮ້າຍແຮງກວ່າ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຢູ່ຖະໜົນດິນແດງທີ່ມີຂີ້ຝຸ່ນດິນ, ຮູບພາບຂອງທ່ານຜູ້ອຳນວຍການໃຫຍ່ ເລວັນບ໋າວ ໂຮງຮຽນປະຖົມ ເຕີນດົງ ແລະ ບັນດາຄູອາຈານທີ່ເດີນທາງໄປຮອດໝູ່ບ້ານ ແລະ ແຕ່ລະເຮືອນທີ່ລຽບງ່າຍ.

ເຂົາເຈົ້າບໍ່ໄດ້ດຳເນີນການເຄື່ອນໄຫວໂຄງການໃຫຍ່ໃດໆ, ແຕ່ຖືເອົາພາລະກິດທີ່ສູງກວ່າ: ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ເດັກຊາວຂະເໝນທຸກຄົນເຂົ້າຮຽນ, ກຽມພ້ອມສຳລັບປີຮຽນໃໝ່.

ການເດີນທາງເຜີຍແຜ່ຄວາມຮູ້ໃນດິນແດນແຫ່ງນີ້ບໍ່ເຄີຍງ່າຍເລີຍ. ມັນເປັນການສູ້ຮົບທີ່ງຽບສະຫງົບກັບຄວາມທຸກຍາກ, ອຸປະສັກພາສາແລະພາສາ. ຢູ່ທີ່ນັ້ນ, ພຽງແຕ່ "ອາວຸດ" ຂອງຄູອາຈານແມ່ນຄວາມຮັກແລະຄວາມອົດທົນທີ່ບໍ່ມີຂອບເຂດ.

ໂຮງຮຽນພິເສດຢູ່ຊາຍແດນ

ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃນປີ 1995, ໂຮງຮຽນປະຖົມ ເຕີນດົງ ໄດ້ກາຍເປັນຫົວໜ່ວຍ ການສຶກສາ ຢູ່ເຂດປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ. ປະຈຸບັນໂຮງຮຽນມີສາມແຍກ, ຫ່າງຈາກສະຖານທີ່ຫຼັກ 4 ຫາ 6 ກິໂລແມັດ. ໃນນັ້ນ, Tam Pho ເກືອບເປັນ "ໂລກທີ່ແຕກຕ່າງ", ໃນນັ້ນ 100% ຂອງນັກຮຽນແມ່ນເດັກນ້ອຍຊາວເຜົ່າ ຂະແມ. ສິ່ງອຳນວຍຄວາມສະດວກຍັງຂາດເຂີນ; ສະໜາມເດັກນ້ອຍ, ສະໜາມຝຶກອົບຮົມ, ແລະ ຮົ້ວແມ່ນຍັງເປັນພຽງແຕ່ສິ່ງຂອງຊົ່ວຄາວ ແລະງ່າຍດາຍ.

ຕາມທ່ານ ເລວັນບ໋າວ, ອຳນວຍການໂຮງຮຽນປະຖົມ ເຕີນດົງ ແລ້ວ, ທົ່ວໂຮງຮຽນມີນັກຮຽນທັງໝົດ 427 ຄົນ, ໃນນັ້ນ ຊົນເຜົ່າ 171 ຄົນ, ກວມເອົາກວ່າ 40%. ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກບໍ່ພຽງແຕ່ມາຈາກເງື່ອນໄຂທາງດ້ານວັດຖຸເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງມາຈາກອຸປະສັກທີ່ເບິ່ງບໍ່ເຫັນ. ຫຼາຍຄອບຄົວມີພໍ່ແມ່ໄປເຮັດວຽກຢູ່ຫ່າງໄກຢູ່ກຳປູເຈຍ, ດັ່ງນັ້ນລູກຫຼານຕ້ອງຢູ່ກັບພໍ່ເຖົ້າແມ່ເຖົ້າທີ່ບໍ່ເກັ່ງພາສາຫວຽດນາມ.

“ການຕິດຕໍ່ສື່ສານກັບພໍ່ແມ່ແມ່ນຍາກທີ່ສຸດ, ເພາະວ່າຫຼາຍຄອບຄົວບໍ່ມີໂທລະສັບສະມາດໂຟນ ຫຼືໃຊ້ Zalo, ຖ້າຄູຢາກສື່ສານ, ບາງຄັ້ງເຂົາເຈົ້າຕ້ອງຂໍໃຫ້ນັກຮຽນຊັ້ນປໍ 4 ແລະ ມ5 ເປັນນາຍພາສາ”.

ນັກຮຽນໂຮງຮຽນປະຖົມ ເຕີນດົງ (ຕາແສງ ເຕີນດົງ, ແຂວງ ໄຕນິງ).

ຕາມທ່ານອຳນວຍການໂຮງຮຽນປະຖົມ Tan Dong ແລ້ວ, ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຂອງໂຮງຮຽນບໍ່ຢຸດຢັ້ງ. ໂຮງຮຽນໄດ້ຮັບການແຕ່ງຕັ້ງພະນັກງານ 34 ຄົນ ແຕ່ປະຈຸບັນມີພະນັກງານ, ຄູ-ອາຈານ ແລະ ພະນັກງານພຽງແຕ່ 27 ຄົນ. ມີ 7 ຕໍາແຫນ່ງທີ່ຂາດຫາຍໄປ, ລວມທັງວິຊາທີ່ສໍາຄັນເຊັ່ນ: ພາສາອັງກິດ, ເຕັກໂນໂລຊີຂໍ້ມູນຂ່າວສານ, ແລະຕໍາແຫນ່ງ clerical ແລະ ທາງການແພດ . ດັ່ງນັ້ນ ພາລະຈຶ່ງຖືກວາງໄວ້ກັບຄົນທີ່ຍັງເຫຼືອ, ແຕ່ບໍ່ໄດ້ທໍ້ຖອຍໃຈເຖິງມື້ດຽວ. ອັດຕາສ່ວນຂອງຄູສອນ 1.37 ຄົນຕໍ່ຫ້ອງຮຽນເປັນຕົວເລກບອກໄດ້, ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນຄວາມພະຍາຍາມພິເສດຂອງຊຸມຊົນໂຮງຮຽນເພື່ອຮັບປະກັນວ່າການຮຽນ-ການສອນບໍ່ມີການຂັດຂວາງ.

ຢູ່ສະຖານທີ່ “ທົດລອງດ້ວຍໄຟ” ຄືຕານດົງ, ພິເສດແມ່ນຢູ່ໂຮງຮຽນ Tam Pho, ຄວາມຮັກຕໍ່ອາຊີບ ແລະຄວາມຮັກແພງຂອງນັກຮຽນບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຄຳຂວັນເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ໄດ້ສະແດງອອກຜ່ານບັນດາການກະທຳທີ່ລຽບງ່າຍ, ປະຈໍາວັນ, ສະຫງ່າງາມທີ່ສຸດ.

ທ່ານນາງ ຈູເຟືອງອຽນ, ຄູສອນທີ່ຢູ່ກັບຫ້ອງຮຽນມາເປັນເວລາຫຼາຍປີ, ແບ່ງປັນວ່າ: ຜົວເຮັດວຽກຢູ່ນະຄອນ ໂຮ່ຈີມິນ, ແມ່ແລະລູກສາມາດເຕົ້າໂຮມກັນຄືນໃໝ່ໃນວັນບຸນທີ່ຫາຍາກ ແລະ ເທດ.

ໃນຊ່ວງລະດູຮ້ອນ, ແທນທີ່ຈະພັກຜ່ອນ, ນາງໄດ້ເດີນທາງໄປເຮືອນຂອງນັກຮຽນແຕ່ລະຄົນ, ໄປຢ້ຽມຢາມພວກເຂົາ, ຊ່ວຍພວກເຂົາທົບທວນບົດຮຽນຂອງເຂົາເຈົ້າ, ແລະກະກຽມປື້ມສໍາລັບປີຮຽນໃຫມ່.

ນາງ Uyen ກ່າວຕື່ມວ່າ "ຂ້ອຍຫວັງວ່າເດັກນ້ອຍສາມາດອ່ານແລະຂຽນແລະໄປໂຮງຮຽນເພື່ອຫຼຸດພົ້ນອອກຈາກຄວາມທຸກຍາກແລະຄວາມທຸກທໍລະມານ. ໂດຍສະເພາະແມ່ນຜູ້ທີ່ຕິດຕາມພໍ່ແມ່ຂອງພວກເຂົາໄປປະເທດກໍາປູເຈຍ, ຂ້ອຍພະຍາຍາມຕິດຕໍ່ພວກເຂົາແລະເຕືອນພວກເຂົາໃຫ້ກັບຄືນສູ່ໂຮງຮຽນໃນມື້ທໍາອິດ," ນາງ Uyen ຢືນຢັນ.

ຢູ່ໂຮງຮຽນ, ມີຄູອາຈານບາງຄົນທີ່ເປັນຊາວເຜົ່າ ຂະແມ ຄືທ່ານນາງ Lam Thi Ra ໄດ້ຮັບການຝຶກອົບຮົມພາສາຂະແມຢ່າງເປັນທາງການ 5 ປີຢູ່ກຳປູເຈຍ. ເຖິງວ່າຈະປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນຄອບຄົວກໍ່ຕາມ, ແຕ່ນາງຍັງເຕັມໃຈນຳເອົາຄວາມຮູ້ຂອງຕົນກັບຄືນສູ່ບ້ານເກີດເມືອງນອນ, ກາຍເປັນຂົວທາງວັດທະນະທຳອັນລ້ຳຄ່າລະຫວ່າງຄູອາຈານກັບນັກຮຽນ, ລະຫວ່າງໂຮງຮຽນກັບພໍ່ແມ່.
ມ. ເລວັນບ໋າວ, ອຳນວຍການໂຮງຮຽນປະຖົມ ເຕີນດົງ

ນອກຈາກນັ້ນ, ດ້ວຍຄວາມປາຖະໜາວ່າບໍ່ມີນັກຮຽນຈະບໍ່ຮູ້ໜັງສື, ເປັນເວລາຫຼາຍກວ່າ 10 ປີ, ຍັງມີຄູສອນທີ່ເດີນທາງຫຼາຍກວ່າ 60 ກິໂລແມັດດ້ວຍລົດເມທຸກໆມື້ໄປໂຮງຮຽນ ແລະ ໄປໂຮງຮຽນ.

“ແມ່ນຄວາມເຂົ້າໃຈຢ່າງເລິກເຊິ່ງກ່ຽວກັບພາສາ, ຮີດຄອງປະເພນີ, ການເສຍສະຫຼະອັນງຽບສະຫງັດທີ່ໄດ້ຊ່ວຍແກ້ໄຂບັນດາຂໍ້ຄົງຄ້າງຫຼາຍຢ່າງໃນວຽກງານປຸກລະດົມ, ຄູອາຈານທຸກຄົນຢູ່ທີ່ນີ້ແມ່ນຮັກແພງ, ເຄົາລົບນັບຖືຈາກພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນ.

"ໄປທຸກຊອຍ, ເຄາະປະຕູທຸກຄັ້ງ"

ປະເຊີນກັບສະພາບນັກຮຽນສັບສົນ ແລະ ເລີກໂຮງຮຽນ, ຄະນະອຳນວຍການໂຮງຮຽນປະຖົມ ເຕີນດົງ ກຳນົດວ່າ ເຂົາເຈົ້າບໍ່ສາມາດນັ່ງລໍຖ້ານັກຮຽນເຂົ້າຫ້ອງຮຽນໄດ້, ແຕ່ຕ້ອງມີຄວາມຫ້າວຫັນ, ຕ້ອງໄປ ແລະ ຕ້ອງໄດ້ມາ. ຈາກນັ້ນ, ຍຸດທະສາດ “ໄປທຸກຊອຍ, ເຄາະທຸກປະຕູ” ໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງຢ່າງເປັນລະບົບ ແລະ ປະຕິບັດດ້ວຍຄວາມຕັ້ງໃຈສູງສຸດ.

ໃນຕົ້ນເດືອນມັງກອນຂອງແຕ່ລະປີ, ໂຮງຮຽນໄດ້ມອບຫມາຍໃຫ້ຄູອາຈານທົບທວນແລະເຂົ້າໃຈບັນຊີລາຍຊື່ຂອງເດັກນ້ອຍໃນອາຍຸສູງສຸດເພື່ອກະກຽມສໍາລັບຊັ້ນຮຽນທີຫນຶ່ງ, ແລະກະຕືລືລົ້ນແນະນໍາພໍ່ແມ່ໃນການເຮັດໃບຢັ້ງຢືນການເກີດແລະຂັ້ນຕອນທີ່ຈໍາເປັນອື່ນໆ. ໃນທ້າຍເດືອນກໍລະກົດ, "ແຄມເປນ" ທີ່ສໍາຄັນທີ່ສຸດເລີ່ມຕົ້ນຢ່າງເປັນທາງການ.

ທ່ານ ບາວ ກ່າວວ່າ, “ຄູອາຈານທີ່ອຸທິດຕົນຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ແລະ ຂ້າພະເຈົ້າ, ບໍ່ວ່າຈະເດີນທາງໄກ ຫຼື ຕາເວັນຕົກແຮງ, ໄດ້ໄປບ້ານຂອງນັກຮຽນແຕ່ລະຄົນ, ພວກເຮົາຍັງໄດ້ຂໍການສະໜັບສະໜູນຈາກນາຍບ້ານ ແລະ ຜູ້ເຖົ້າແກ່ໃນໝູ່ບ້ານ ເພື່ອຮ່ວມກັນຊັກຊວນເຂົາເຈົ້າ”.

ບໍ່ພຽງແຕ່ຢຸດຕິການໂຄສະນາເທົ່ານັ້ນ, ໂຮງຮຽນຍັງໄດ້ເຊື່ອມຕໍ່ກັບຜູ້ມີຄຸນປະໂຫຍດ, ບໍລິຈາກປຶ້ມ, ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ, ເຄັກເພື່ອໜູນຊ່ວຍ ແລະ ຊຸກຍູ້ໃຫ້ເດັກນ້ອຍ. ຄວາມຮັກແພງໄດ້ແຜ່ລາມ, ການດູແລໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນໂດຍການປະຕິບັດສີມັງ, imbued ກັບຄວາມຮັກຢູ່ໃນເຂດຊາຍແດນ.

ອໍານວຍການ ແລະ ຄູ-ອາຈານ ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມ ແລະ ຊຸກຍູ້ໃຫ້ນ້ອງໆນັກຮຽນ ມ.3 ບີ ກຽມເປີດສົກຮຽນໃໝ່.

ການອຸທິດຕົນຂອງຜູ້ທີ່ເຜີຍແຜ່ຄວາມຮູ້ຢູ່ເຂດຊາຍແດນໄດ້ຮັບລາງວັນ “ໝາກໄມ້ຫວານ” ທີ່ບໍ່ຄາດຄິດ. ຈຳນວນນັກຮຽນເຂົ້າຮຽນໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ ແລະ ເປັນປົກກະຕິ. ເຂົາເຈົ້າບໍ່ອາຍແລະລັງເລອີກຕໍ່ໄປ, ແຕ່ແທນທີ່ຈະມີຄວາມຫມັ້ນໃຈແລະກະຕືລືລົ້ນທີ່ຈະຮຽນຮູ້.

ຈາກການຮູ້ອ່ານຂຽນພາສາຫວຽດນາມ, ຄວາມຮັບຮູ້ຂອງປະຊາຊົນນັບມື້ນັບເພີ່ມຂຶ້ນ, ຊີວິດການເປັນຢູ່ນັບມື້ນັບດີຂຶ້ນ. ອັດຕາການບໍ່ຮູ້ໜັງສືຄືນໃໝ່ໄດ້ຫຼຸດລົງຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ, ແລະ ການສຶກສາທົ່ວໂລກໄດ້ຮັບການຮັກສາຢູ່ໃນລະດັບສູງ.

ປະສິດທິຜົນຂອງການຝຶກອົບຮົມແລະອັດຕາການຮຽນຮູ້ທີ່ເຫມາະສົມກັບອາຍຸໄດ້ທັງສອງມີຄວາມຄືບຫນ້າຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ. ການຮູ້ໜັງສືໄດ້ກາຍເປັນ “ກະແຈຄຳ” ຢ່າງແທ້ຈິງ ທີ່ເປີດປະຕູສູ່ອະນາຄົດຂອງເດັກນ້ອຍຜູ້ທຸກຍາກໃນເຂດຊາຍແດນ.

"ຜົນໄດ້ຮັບແມ່ນເກີນຄວາມຄາດຫວັງຂອງພວກເຮົາ. ເດັກນ້ອຍມີຄວາມກ້າວຫນ້າ, ມ່ວນຊື່ນກັບໂຮງຮຽນຫຼາຍ, ແລະພໍ່ແມ່ຂອງພວກເຂົາກໍ່ເອົາໃຈໃສ່ຫຼາຍຂຶ້ນ. ເມື່ອເຫັນນັກຮຽນຂອງພວກເຮົາໄດ້ຮັບໃບຢັ້ງຢືນ, ຈົບຊັ້ນປະຖົມແລະເຂົ້າໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຢ່າງຫມັ້ນໃຈ, ແລະບາງຄົນກໍ່ເຂົ້າໂຮງຮຽນກິນນອນຊົນເຜົ່າ, ຄວາມເມື່ອຍລ້າຂອງພວກເຮົາຫາຍໄປ."

ທີ່ມາ: https://giaoducthoidai.vn/geo-chu-vung-bien-gioi-hanh-trinh-di-tung-ngo-go-tung-nha-post744876.html