ກຳນົດ​ທີ່​ຕັ້ງ​ເພື່ອ​ສ້າງ​ເສົາ​ທຸງ​ຢູ່​ຫໍ​ພິ​ເສດ​ຂອງ​ເມືອງ ດ້ຽນ​ຫາຍ

ກ່ຽວ​ກັບ​ໂຄງການ​ສ້ອມ​ແປງ, ບູລະນະ ​ແລະ ປະດັບ​ປະດາ​ປູຊະນີຍະສະຖານ​ພິ​ເສດ​ແຫ່ງ​ຊາດ​ນະຄອນ ດ້ຽນ​ຫາຍ (​ໄລຍະ 2), ທ່ານ ຮ່ວາງ​ດິ່ງ​ກວກ​ທຽນ, ຫົວໜ້າ​ຫໍພິພິທະ​ພັນ​ນະຄອນ ດ່າໜັງ ​ໃຫ້​ຮູ້​ວ່າ: ໜ່ວຍ​ງານ​ໄດ້​ສົມທົບ​ກັບ​ກົມ​ວັດທະນະທຳ, ກິລາ ​ແລະ ທ່ອງ​ທ່ຽວ, ຄະນະ​ຄຸ້ມ​ຄອງ​ໂຄງການ​ລົງທຶນ​ກໍ່ສ້າງ​ພົນລະ​ເຮືອນ, ອຸດສາຫະກຳ ​ແລະ ​ເຕັກ​ໂນ​ໂລ​ຊີ ​ໄດ້​ຈັດ​ຕັ້ງ​ກອງ​ປະຊຸມ​ສຳ​ມະ​ນາ​ສະ​ແດງ​ຄວາມ​ເຫັນ​ຂອງ​ຄະນະ​ຜູ້​ຊ່ຽວຊານ​ນະຄອນ ດ່າໜັງ. ແລະ​ທີ່​ຕັ້ງ​ຂອງ​ການ​ກໍ່​ສ້າງ​ເສົາ​ທຸງ​ຊາດ​.

ທີ່​ກອງ​ປະຊຸມ, ຄະນະ​ຈັດ​ຕັ້ງ​ໄດ້​ຮັບ​ຄວາມ​ເຫັນ​ຢ່າງ​ເລິກ​ເຊິ່ງຈາກ​ບັນດາ​ນັກ​ຄົ້ນ​ຄ້ວາ​ປະຫວັດສາດ ​ແລະ ຜູ້​ຄຸ້ມ​ຄອງ. ບົນ​ພື້ນຖານ​ນັ້ນ, ໜ່ວຍ​ປະຕິບັດ​ຈະ​ສັງ​ລວມ ​ແລະ ດັດ​ແປງ​ແຜນການ​ວາງສະ​ແດງ​ພາຍ​ໃນ, ພ້ອມ​ທັງ​ກຳນົດ​ສະຖານ​ທີ່​ທີ່​ເໝາະ​ສົມ​ໃນ​ການ​ກໍ່ສ້າງ​ອະນຸສາວະລີ, ຮັບປະກັນ​ຄວາມ​ກົມກຽວ​ກັບ​ຄຸນຄ່າ​ປະຫວັດສາດ ​ແລະ ສະພາບ​ການ​ກ່ອນ​ການ​ປະຕິບັດ.

ທາງ​ທິດ​ໃຕ້​ຂອງ​ເມືອງ ດ້ຽນ​ຫາຍ ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ກຳນົດ​ວ່າ​ແມ່ນ​ສະຖານ​ທີ່​ທີ່​ມີ​ການ​ກໍ່ສ້າງ​ອະນຸສາວະລີ​ບູຮານ. (ພາບ: ຮວ່າງເຊີນ)

ທ່ານ​ທ້ຽນ​ເຍີນ ກ່າວ​ວ່າ: ອີງ​ຕາມ​ຄຳ​ເຫັນ​ເບື້ອງ​ຕົ້ນ ​ແລະ ​ເອກະສານ​ປະຫວັດສາດ, ອະນຸສາວະລີ​ດັ່ງກ່າວ​ຕັ້ງ​ຢູ່​ທາງ​ທິດ​ໃຕ້​ຂອງ​ເມືອງ ດ້ຽນ​ຫາຍ, ນັ້ນ​ແມ່ນ, ​ໃກ້​ກັບ​ປະຕູ​ເມືອງ​ມຸ່ງ​ໜ້າ​ໄປ​ສູ່​ຖະໜົນ​ກວາງ​ເຈື່ອງ (​ຕາ​ແສງ ຫາຍ​ເຈົາ) ​ໃນ​ປະຈຸ​ບັນ.

ສະຖານ​ທີ່​ອະນຸສາວະລີ​ຢູ່​ໃນ​ເຂດ​ປູຊະນີຍະສະຖານ ດ້ຽນ​ຫາຍ ​ໄດ້​ກຳນົດ​ທິດ​ທາງ​ທິດ​ໃຕ້. (ພາບ: ຮວ່າງເຊີນ)

ຕາມປຶ້ມ “ປ້ອມ ດ້ຽນຮ່ວາ - ປະຫວັດສາດສະຖາປັດຕະຍະກຳ ແລະ ບົດບາດໃນສົງຄາມຕ້ານການຮຸກຮານຂອງຕາເວັນຕົກຢູ່ ນະຄອນ ດ່າໜັງ (1858-1860)” ແຕ່ງໂດຍທ່ານ ຮ່ວາງດິງກວ໋ກຕຽນ ແລະ ນັກຄົ້ນຄ້ວາ ຫງວຽນກວາງຈຸງຕຽນ (ພິມຈຳໜ່າຍໂດຍສຳນັກພິມຈຳໜ່າຍ ດ່າໜັງ ປີ 2020), ຫໍບູຊາ ດ້ຽນເຍີນ ແຫ່ງທຳອິດ, ເມື່ອປີ 2020 ຕັ້ງຢູ່ທາງທິດເໜືອຂອງນະຄອນ ດ່າໜັງ. ດັ່ງທີ່ສະແດງຢູ່ໃນຮູບແຕ້ມລົງວັນທີ 2 ເດືອນກໍລະກົດ, 1823, ເກັບໄວ້ໃນໂຮງຮຽນຝຣັ່ງຕາເວັນອອກໄກ. ແຕ່​ປີ 1824 ​ເປັນ​ຕົ້ນ​ໄປ, ສານ​ນະ ຄອນ​ເຫ້ວ ​ໄດ້​ກຳນົດ​ວ່າ ​ເມືອງ ດ້ຽນ​ຫາຍ ຄວນ​ມີ​ເສົາ​ທຸງ ​ແລະ ຫໍ​ທຸງ​ຢູ່​ທາງ​ທິດ​ໃຕ້​ຂອງ​ປ້ອມ, ​ໃກ້​ກັບ​ກຳ​ແພງ​ນະຄອນ ​ແລະ ຫັນ​ໜ້າ​ເຂົ້າ​ສູ່​ໜ້າ​ນ້ຳ.

ລະບຽບ​ການ​ກ່ຽວ​ກັບ​ປ້ອມ ດ້ຽນ​ຫາຍ ຂອງ​ລາຊະວົງ ຫງວຽນ ​ໄດ້​ສະ​ແດງ​ໃຫ້​ເຫັນ​ວ່າ, ​ແຕ່​ກ່ອນ​ແມ່ນ​ເສົາ​ຫຼັກ​ຂອງ​ປ້ອມ​ມຸ່ງ​ໜ້າ​ໄປ​ທາງ​ທິດ​ໃຕ້, ​ໃນ​ເບື້ອງ​ຕົ້ນ​ເສົາ​ທຸງ​ແມ່ນ​ຕັ້ງ​ຢູ່​ໃກ້​ກຳ​ແພງ​ທາງ​ທິດ​ເໜືອ. ນັບແຕ່ປີ 1824 ເປັນຕົ້ນມາ, ເສົາທຸງໄດ້ຖືກຍ້າຍໄປຢູ່ກຳແພງພາກໃຕ້ຕາມລະບຽບການຂອງສານນະຄອນເຫ້ວ.

ທີ່ມາ: https://thanhnien.vn/xac-dinh-vi-tri-xay-dung-ky-dai-tai-di-tich-dac-biet-thanh-dien-hai-185250805224221507.htm