โครงพลูของยาย - หนังสือพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์กวางบินห์

(QBĐT) - ยามบ่ายในชนบทมักมีสีสันอ่อนหวาน ราวกับว่าท้องฟ้าและผืนดินก็ต้องการความเงียบสงบบ้างเช่นกัน เพื่อหลีกทางให้กับความสงบสุข ในสวนเล็กๆ แห่งนี้ โครงพยุงของยายแผ่กว้างออกไปรับแสงแดดอ่อนๆ ใบเขียวเย็นๆ ไหวเอนไปตามสายลมอ่อนๆ

กลิ่นหอมหวานและเผ็ดร้อนของใบพลูลอยฟุ้งในอากาศ ก่อภาพความทรงจำที่ใบและกิ่งก้านแต่ละกิ่งมีร่วมกัน ฉันยังจำเช้าตรู่ที่คุณยายยืนอยู่ข้างซุ้มพลู มือที่ด้านชาลูบไล้ใบพลูอย่างแผ่วเบา ดวงตาที่เปี่ยมด้วยความรักใคร่ราวกับจะเทหัวใจทั้งหมดลงในสีเขียวนั้น ซุ้มพลูคือสิ่งที่ท่านผูกพันมาตลอดชีวิต ตั้งแต่ผมยังเขียวอยู่จนหลังค่อมและผมมีสีเงิน ใบพลูยังคงเปี่ยมชีวิตชีวา เฉกเช่นความรักที่ท่านมีต่อครอบครัว ต่อลูกๆ หลานๆ และต่อสวนอันคุ้นเคยที่เต็มไปด้วยความทรงจำ

ทุกครั้งที่ฉันกลับบ้านจากโรงเรียน ฉันจะวิ่งไปหาเธอด้วยความหลงใหลในฝีมืออันคล่องแคล่วของเธอที่เด็ดใบพลูสดๆ เธอวางใบพลูลงบนมือฉันเบาๆ ก่อนจะหัวเราะเมื่อฉันหยิบกิ่งไม้เล็กๆ ขึ้นมาดมอย่างสนใจ กลิ่นของพลูค่อนข้างเผ็ดเล็กน้อย แต่น่าแปลกที่มันกลับให้ความรู้สึกอบอุ่นคุ้นเคย เธอเคยบอกว่าพลูไม่ได้มีไว้เคี้ยวเพียงอย่างเดียว แต่ยังเป็นยาวิเศษที่ช่วยรักษาโรค บำรุงร่างกาย และปัดเป่าวิญญาณร้าย เสียงของเธอในตอนนั้นแผ่วเบาและอบอุ่นราวกับเพลงกล่อมเด็กที่ค่อยๆ ซึมซาบเข้าสู่จิตใจของฉัน คำพูดแต่ละคำเปรียบเสมือนเมล็ดพันธุ์ที่ถูกปลูกอย่างเงียบๆ ในความทรงจำ กลายเป็นความทรงจำอันงดงามที่ฉันยังคงหวงแหนมาเนิ่นนาน

ภาพประกอบ ที่มา: อินเทอร์เน็ต

ทุกฤดูของหมาก เธอจะเด็ดใบหมากเขียวขจีอย่างระมัดระวัง ตากแห้งอย่างอดทน แล้วเก็บไว้ในโหลเซรามิกเพื่อนำไปใช้ในภายหลัง ขณะเคี้ยวหมาก เธอมักจะเล่าเรื่องราวในอดีตกาลอันไกลโพ้น ไม่ว่าจะเป็นเรื่องราวในวัยเยาว์ เรื่องราวในตลาดชนบทที่คึกคัก ความรักครั้งแรกของสามีที่ผูกพันกับหมากและหมากชิ้นเล็กๆ และเรื่องราวความทรงจำที่เลือนหายไปตามกาลเวลา เธอกล่าวว่าหมากไม่ได้เป็นเพียงแค่ใบไม้ แต่มันคือความรู้สึก วัฒนธรรม และจิตวิญญาณของชาวเวียดนาม ในหมากแต่ละชิ้น พิธีกรรมและประเพณีต่างๆ ของบรรพบุรุษจะถูกห่อหุ้มและสืบทอดกันมา ดังนั้น โครงหมากของเธอจึงไม่ใช่แค่แถวต้นไม้ที่เรียงรายอยู่มุมสวน แต่ยังเป็นสถานที่เก็บรักษาความทรงจำอันศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่ไม่อาจลบเลือนของจิตวิญญาณแห่งชนบท

ครั้งหนึ่ง ฉันถามเธอว่า “คุณยายคะ ทำไมคุณยายปลูกใบพลูเยอะจังคะ” เธอยิ้มแล้วบอกว่า ใบพลูมีไว้ให้ปู่ย่าตายายเคี้ยว ไว้ต้อนรับแขก หรือไว้วางบนแท่นบูชาในวันคล้ายวันตายและวันสำคัญ บางครั้งคุณยายยังใช้ใบพลูรักษาโรคอีกด้วย ฉันเคยได้ยินเรื่องราวเกี่ยวกับการแพทย์แผนตะวันออกมากมายสมัยคุณยายยังเด็ก ตอนนั้นคุณยายเป็นหมอที่คอยช่วยเหลือเพื่อนบ้านด้วยความยินดีและกระตือรือร้น ท่านไม่เคยปฏิเสธใคร และเมื่อใดก็ตามที่ใครต้องการ ท่านก็เต็มใจเสมอ

ทุกบ่ายเมื่อพระอาทิตย์ลับขอบฟ้า เหล่าหญิงชราในละแวกบ้านจะมารวมตัวกันรอบซุ้มหมากพลู ฉันยังจำพวกเธอแต่ละคนได้อย่างชัดเจน พวกเธอคือคุณนายตูที่เดินโซเซเล็กน้อยเพราะขาที่ปวด พวกเธอคือคุณนายเซาผมหงอกแต่ดวงตายังคงสดใส และคุณนายนามที่ยิ้มแย้มแจ่มใส แม้จะสูญเสียฟันไปบ้าง แต่ก็ยังไม่สามารถเลิกนิสัยเคี้ยวหมากพลูได้ พวกเธอเป็นเพื่อนสนิทกัน เป็นเพื่อนรักกันผ่านฤดูหมากพลูมาหลายฤดู ผ่านตลาดในหมู่บ้านมามากมาย สนิทกันมาตั้งแต่ผมยังเขียวอยู่จนผมขาว แต่ละคนมีหมากพลูอยู่กำมือ เคี้ยวหมากพลูจนฟันแทบหลุด สูดกลิ่นเผ็ดร้อนที่ติดปลายลิ้น หลังจากเคี้ยวหมากพลูเสร็จ เหล่าหญิงชราก็หัวเราะกันไม่หยุด เล่าเรื่องเก่าๆ ตั้งแต่ตอนปลูกข้าวกลางฝน วันที่ตากแดดจ้าในทุ่งนา จนกระทั่งวันแรกๆ ของการเป็นลูกสะใภ้ ที่ยังงุ่มง่ามและเงอะงะอยู่ แต่ละเรื่องดูเหมือนจะถูกเล่าซ้ำแล้วซ้ำเล่าเป็นร้อยครั้ง แต่ทุกครั้งที่ได้ยิน ฉันรู้สึกอบอุ่นภายใน ราวกับว่าความทรงจำเหล่านั้นถูกกลั่นออกมาจากความรักและความเสน่หา

ทุกครั้งที่พวกเขาเอ่ยถึงคนที่รัก ดวงตาของพวกเขาก็เป็นประกายราวกับความทรงจำเก่าๆ มากมายกำลังหลั่งไหลกลับมา ผู้หญิงบางคนถึงกับน้ำตาคลอเมื่อนึกถึงลูกๆ ที่อยู่ไกลบ้าน หรือหลานๆ ที่พวกเขาเจอครั้งสุดท้ายตอนยังเด็ก จากนั้นเรื่องราวแสนสุขก็ดำเนินต่อไป เสียงหัวเราะสดใสก็ดังขึ้น ทำให้ทั้งสวนมีชีวิตชีวา พวกเราเด็กๆ นั่งฟังอย่างเงียบๆ อยู่ไกลๆ โดยไม่เข้าใจเรื่องราวทั้งหมด เห็นเพียงแต่ผู้หญิงเคี้ยวหมาก ยิ้มแย้ม แก้มแดงระเรื่อราวกับวัยเยาว์กำลังหวนคืน

บัดนี้ เมื่อผมเติบโตขึ้นและต้องจากหมู่บ้านไปไกล โครงระแนงหมากของยายก็ยังคงเขียวขจี ยืนต้นอยู่ตรงมุมสวน เฝ้ามองฤดูฝนและแดดอย่างเงียบเชียบ ทุกครั้งที่ผมกลับไปบ้านเกิด มองดูโครงระแนงหมากเขียวขจี หัวใจของผมจะนึกถึงมือเก่าๆ ของยาย ช่วงเวลาที่ท่านนั่งเล่านิทาน เศษหมากขมขื่นที่เปี่ยมล้นด้วยความรักที่ท่านมีต่อครอบครัว โครงระแนงหมากนั้นเปรียบเสมือนส่วนหนึ่งของจิตวิญญาณแห่งบ้านเกิด เตือนใจผมถึงช่วงเวลาอันสงบสุขและเรียบง่ายกับยาย และความรักอันยิ่งใหญ่ที่ท่านยังคงมีให้เราเสมอ เหมือนโครงระแนงหมากนั้น เขียวขจีอยู่ในความทรงจำของผมตลอดไป

ลินห์ เชา

ที่มา: https://www.baoquangbinh.vn/van-hoa/202504/gian-trau-cua-ba-2225623/