การขาดการนอนหลับเรื้อรังทำให้สมองเสื่อมเร็วขึ้นและเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อม

อาการนอนไม่หลับเรื้อรังไม่เพียงทำให้ร่างกายเหนื่อยล้าเท่านั้น แต่ยังทำให้สมองเสื่อมเร็วขึ้นถึง 4 ปีอีกด้วย ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อม โรคซึมเศร้า และโรคอันตรายอื่นๆ อีกมากมาย

โรคนอนไม่หลับ โดยเฉพาะโรคนอนไม่หลับเรื้อรัง ไม่เพียงแต่ทำให้คุณรู้สึกเหนื่อยล้าตลอดเวลาและขาดพลังงานเท่านั้น แต่ยังเป็น “ตัวการแอบแฝง” ที่ทำให้สมองเสื่อมเร็วขึ้น เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคสมองเสื่อมและโรคร้ายแรงอื่นๆ อีกมากมาย

การนอนหลับไม่เพียงพอเป็นสัญญาณเตือนล่วงหน้าของการเสื่อมถอยทางสติปัญญา

ตามนิยามทางการแพทย์ โรคนอนไม่หลับเรื้อรังคือภาวะที่นอนหลับยากอย่างน้อย 3 วันต่อสัปดาห์และเป็นอยู่นานกว่า 3 เดือน ซึ่งไม่เพียงแต่เป็นความผิดปกติในการนอนหลับเท่านั้น แต่ยังอาจเป็นสัญญาณเตือนล่วงหน้าของโรคทางระบบประสาทได้อีกด้วย

ในช่วงหลับลึก สมองจะจัดระเบียบและจัดเก็บความทรงจำ รวมถึงเสริมสร้างการเรียนรู้ คุณภาพการนอนหลับที่ไม่ดีจะรบกวนกระบวนการนี้ ทำให้ผู้ป่วยมีสมาธิและหลงลืมน้อยลง

การศึกษาที่ตีพิมพ์ในวารสาร Neurology ซึ่งติดตามผู้สูงอายุที่มีสุขภาพแข็งแรงเกือบ 2,800 คน เป็นเวลานานกว่า 5 ปี พบว่าผู้ที่มีอาการนอนไม่หลับเรื้อรังมีความเสี่ยงที่จะเกิดความบกพร่องทางสติปัญญาเล็กน้อย (MCI) หรือภาวะสมองเสื่อมสูงกว่ากลุ่มอื่นถึงร้อยละ 40

ผลการศึกษายังแสดงให้เห็นว่าการอดนอนเป็นเวลานานสามารถทำให้สมองแก่ลงเทียบเท่ากับสี่ปี การสแกน CT แสดงให้เห็นการสะสมของคราบพลัคอะไมลอยด์และรอยโรคในเนื้อขาว ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงที่เป็นลักษณะเฉพาะของโรคอัลไซเมอร์

อาการนอนไม่หลับเรื้อรังอาจเป็น “จุดเริ่มต้น” ของความผิดปกติทางความจำร้ายแรงในภายหลัง (ภาพ: iStock)

สิ่งนี้ทำให้ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่า อาการนอนไม่หลับเรื้อรังไม่ใช่เพียงอาการชั่วคราวเท่านั้น แต่สามารถเป็น "จุดเริ่มต้น" ของความผิดปกติทางความจำที่ร้ายแรงในภายหลังได้

ผลกระทบร้ายแรงอื่นๆ ของการนอนไม่หลับเป็นเวลานาน

การอดนอนไม่เพียงแต่ทำให้ความจำเสื่อมเท่านั้น แต่ยังส่งผลเสียต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิตอีกด้วย ผลกระทบที่เป็นอันตรายที่พบบ่อยที่สุด ได้แก่:

อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิด

การนอนไม่เพียงพอทำให้ร่างกายเหนื่อยล้า นำไปสู่อารมณ์ด้านลบ ผู้ที่เป็นโรคนอนไม่หลับมักโกรธง่าย แสดงออกมากเกินไป และควบคุมอารมณ์ได้ยาก ส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ทางสังคม

ความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้าเพิ่มขึ้น

การนอนหลับน้อยกว่า 6 ชั่วโมงต่อคืนเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้าอย่างมาก การขาดการนอนหลับเรื้อรังนำไปสู่สุขภาพจิตที่ย่ำแย่ และก่อให้เกิดภาวะวิตกกังวลและความผิดปกติทางอารมณ์

ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ

ระหว่างการนอนหลับ ร่างกายจะหลั่งไซโตไคน์ ซึ่งเป็นสารประกอบที่จำเป็นต่อการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน การอดนอนจะลดการผลิตไซโตไคน์ ทำให้ร่างกายเสี่ยงต่อการเกิดโรคมากขึ้นและใช้เวลานานขึ้นในการฟื้นตัวจากโรค

อาการนอนไม่หลับส่งผลเสียต่อสุขภาพมากมาย (ภาพ: iStock)

โรคหัวใจและหลอดเลือดสมอง

งานวิจัยหลายชิ้นแสดงให้เห็นว่าอาการนอนไม่หลับมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับความดันโลหิตสูง ภาวะหัวใจล้มเหลว และหลอดเลือดแดงแข็ง สมาคมโรคหลอดเลือดสมอง โลก (World Stroke Association) เตือนว่า คนหนุ่มสาวที่นอนไม่หลับบ่อย (อายุ 18-34 ปี) มีความเสี่ยงเป็นโรคหลอดเลือดสมองสูงกว่าคนที่นอนหลับเพียงพอถึง 8 เท่า

ความผิดปกติของระบบเผาผลาญ ความเสี่ยงต่อโรคเบาหวาน

การนอนหลับไม่เพียงพอทำให้ฮอร์โมนอินซูลินและคอร์ติซอลไม่สมดุล ส่งผลให้เกิดความผิดปกติของการเผาผลาญน้ำตาลในเลือด และเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคอ้วนและเบาหวานประเภท 2

ทำอย่างไรให้หลุดพ้นจาก “วังวน” ของโรคนอนไม่หลับ?

อาการนอนไม่หลับเรื้อรังจำเป็นต้องได้รับการตรวจและรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ อย่างไรก็ตาม นอกจากการรักษาตามคำแนะนำของแพทย์แล้ว คุณสามารถปรับปรุงการนอนหลับให้ดีขึ้นได้อย่างสมบูรณ์ด้วยนิสัยง่ายๆ

สร้าง “จังหวะชีวภาพ” ให้กับร่างกาย

พยายามเข้านอนและตื่นนอนเวลาเดียวกันทุกวัน แม้กระทั่งวันหยุดสุดสัปดาห์ หลีกเลี่ยงการนอนดึกเกินไปในระหว่างวัน งดใช้โทรศัพท์ก่อนนอน และจำกัดการดื่มคาเฟอีนและแอลกอฮอล์ในตอนเย็น

กินและดื่มเพื่อช่วยในการนอนหลับ

อาหารบางชนิด เช่น ปลาแซลมอน อัลมอนด์ กีวี หรือวอลนัท อุดมไปด้วยสารอาหารที่ช่วยสร้างเมลาโทนิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ควบคุมการนอนหลับ หลีกเลี่ยงอาหารมัน ขนมหวาน หรืออาหารแปรรูปในตอนเย็น

ด้วยพลังแห่งสมุนไพร

ชาคาโมมายล์ ชาดอกบัว และชาเสาวรส ถูกนำมาใช้เป็นยาระงับประสาทตามธรรมชาติมานานแล้ว นอกจากนี้ แปะก๊วยและบลูเบอร์รี่ยังได้รับการพิสูจน์แล้วว่าช่วยปรับปรุงการไหลเวียนโลหิตในสมอง ช่วยให้คุณภาพการนอนหลับดีขึ้น

ปล่อยให้กลิ่นหอมจากธรรมชาติช่วยผ่อนคลายการนอนหลับของคุณ

น้ำมันหอมระเหยจากลาเวนเดอร์ มะลิ หรือตะไคร้ มีฤทธิ์ผ่อนคลายประสาท ช่วยให้คุณหลับได้ง่ายขึ้น น้ำมันหอมระเหยเพียงเล็กน้อยในห้องนอนสามารถเปลี่ยนบรรยากาศให้กลายเป็นสถานที่พักผ่อนอย่างแท้จริง

ออกกำลังกายเพื่อ “คลายเครียด”

การออกกำลังกายเป็นประจำไม่เพียงแต่ดีต่อสุขภาพหัวใจเท่านั้น แต่ยังช่วยให้คุณนอนหลับได้ดีขึ้นอีกด้วย ลองเดินเร็ว โยคะ หรือว่ายน้ำวันละ 30 นาทีดูสิ แล้วคุณจะพบว่าการนอนหลับของคุณเป็นไปอย่างเป็นธรรมชาติมากขึ้น

(เวียดนาม+)

ที่มา: https://www.vietnamplus.vn/mat-ngu-man-tinh-day-nhanh-qua-trinh-lao-hoa-nao-va-tang-nguy-co-mat-tri-post1061708.vnp