เส้นแบ่งระหว่างความคิดสร้างสรรค์และการเสแสร้ง

ในยุคดิจิทัลที่ใครๆ ก็สามารถถือกล้องถ่ายภาพได้ คุณค่าที่แท้จริงของการถ่ายภาพไม่ได้อยู่ที่จำนวนภาพที่ถ่ายได้ แต่เป็นจำนวนช่วงเวลาอันแท้จริงที่ศิลปินถ่ายทอดออกมา

เหตุการณ์ “ภาพถ่ายงูถูกจัดฉากให้ถ่าย” ในการประกวด “Wild Nature Dance” เมื่อเร็ว ๆ นี้ ถือเป็นช่วงเวลาแห่งการครุ่นคิด ผู้จัดงานถูกบังคับให้ถอนรางวัลชนะเลิศรางวัลหนึ่งเพียงหนึ่งรางวัลเพียงไม่กี่วันหลังจากการประกาศผล เนื่องจากพบว่าผลงานดังกล่าวละเมิดหลักการและข้อบังคับของการประกวดอย่างร้ายแรง (อนุญาตให้ใช้เฉพาะภาพถ่ายธรรมชาติเท่านั้น ห้ามแทรกแซง จัดเตรียม หรือจัดฉาก) เหตุการณ์นี้อีกครั้งหนึ่งเป็นสัญญาณเตือนถึงวงการภาพถ่ายว่า ในยุคเทคโนโลยี เส้นแบ่งระหว่างความคิดสร้างสรรค์กับความจอมปลอมอยู่ตรงไหน!?

การถ่ายภาพไม่เพียงแต่เป็นเครื่องมือบันทึกความเป็นจริงเท่านั้น แต่ยังเป็นรูปแบบศิลปะอันเป็นเอกลักษณ์ที่สะท้อนถึงจังหวะชีวิตและความลึกซึ้งของจิตวิญญาณมนุษย์ในแต่ละช่วงเวลา ต่างจากศิลปะแขนงอื่นๆ การถ่ายภาพเชื่อมโยงอย่างใกล้ชิดกับความก้าวหน้าทาง วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ตั้งแต่ห้องมืดคับแคบไปจนถึงกล้องดิจิทัล จากเลนส์กลไกไปจนถึงปัญญาประดิษฐ์ (AI) ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีแต่ละก้าวย่างจะเปิดประตูสู่พื้นที่สร้างสรรค์ใหม่ๆ มอบขอบเขตความคิดสร้างสรรค์ที่กว้างไกล ทรงพลัง และแทบจะไร้ขีดจำกัดให้กับช่างภาพ

แต่เทคโนโลยี ไม่ว่าจะทันสมัยแค่ไหน ก็ยังคงเป็นเพียงเครื่องมือ คุณค่าที่แท้จริงของศิลปะอยู่ที่มือ จิตใจ และที่สำคัญที่สุดคือหัวใจของช่างภาพ ภาพถ่ายที่สวยงามไม่ได้เกิดจากแสงที่เหมาะสมหรือองค์ประกอบที่สมบูรณ์แบบเท่านั้น แต่เกิดจากอารมณ์ความรู้สึกที่แฝงอยู่ในนั้น ซึ่งเป็นแรงสั่นสะเทือนอันจริงใจที่ศิลปินส่งผ่านมาในขณะนั้น ช่างภาพที่แท้จริงไม่ได้แค่ "ถ่ายภาพ" ด้วยเลนส์ แต่เกิดจากหัวใจ

ท่ามกลางชีวิตที่เร่งรีบและวุ่นวายในปัจจุบัน เมื่อการแข่งขัน รางวัล และตำแหน่งต่างๆ ปรากฏขึ้นมากขึ้นเรื่อยๆ รัศมีแห่งความสำเร็จบางครั้งก็ทำให้ช่างภาพหลงทางได้ง่าย บางคนหมกมุ่นอยู่กับการไล่ล่ารางวัล ความนิยม หรือชื่อเสียงจนลืมคุณค่าหลักของการถ่ายภาพ นั่นคือ ความซื่อสัตย์และความเป็นมนุษย์ ด้วยเหตุนี้ วงจรอันเลวร้ายของ “การมอบรางวัล - ความคิดเห็นสาธารณะ - การเพิกถอนรางวัล” จึงยังคงเกิดขึ้นอยู่เป็นครั้งคราว ทำลายความเชื่อมั่นของสาธารณชนที่มีต่อศิลปะการถ่ายภาพ

นอกจากผู้สร้างผลงานแล้ว คณะกรรมการก็มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งเช่นกัน ในยุคที่เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงไปทุกวัน เกณฑ์การประเมินผลงานจึงจำเป็นต้องได้รับการปรับปรุงให้เข้มงวดยิ่งขึ้น โดยผสมผสานความเชี่ยวชาญ ความเป็นกลาง และความรับผิดชอบเข้าไว้ด้วยกัน รางวัลที่มอบให้กับบุคคลที่เหมาะสมและมีคุณค่าเหมาะสม ไม่เพียงแต่เป็นเกียรติแก่ผู้สร้างผลงานเท่านั้น แต่ยังเป็นการยืนยันถึงเกียรติประวัติของการประกวดและสร้างความไว้วางใจอันยั่งยืนให้กับผู้รักการถ่ายภาพอีกด้วย

การถ่ายภาพคือศิลปะแห่งช่วงเวลา แต่การจะบันทึกช่วงเวลาอันน่าประทับใจ ช่างภาพต้องมุ่งมั่น อดทน และใช้ชีวิตอย่างเต็มที่กับสิ่งที่ถ่าย ภาพเหนือกาลเวลามักเกิดจากความเห็นอกเห็นใจอย่างลึกซึ้ง ตั้งแต่แววตาของแม่ในตลาดยามบ่าย รอยยิ้มไร้เดียงสาของเด็กน้อยในที่ราบสูง ไปจนถึงมือที่ด้านชาของคนงาน... ไม่มีซอฟต์แวร์หรือเทคนิคใด ที่จะสามารถสร้างอารมณ์ที่สมจริงได้เช่นนี้

เทคโนโลยี โดยเฉพาะปัญญาประดิษฐ์ หากนำมาประยุกต์ใช้อย่างเหมาะสม จะเป็นเสมือนส่วนขยายของความคิดสร้างสรรค์ แต่หากผู้คนสูญเสียจิตสำนึกในวิชาชีพของตน ไม่ว่าเทคนิคจะซับซ้อนเพียงใด ภาพถ่ายก็ยังคงเป็นเพียงเปลือกที่ว่างเปล่า ท้ายที่สุดแล้ว การถ่ายภาพคือการเดินทางแห่งความงามและความจริง ที่ศิลปินต้องเคารพตัวแบบที่ถูกถ่ายภาพ เคารพอารมณ์ความรู้สึกของตนเองและของผู้ชม

เหตุการณ์ “ถ่ายภาพงู” จึงไม่เพียงแต่เป็นเรื่องเศร้าเท่านั้น แต่ยังเป็นเครื่องเตือนใจอันทรงคุณค่าอีกด้วย รางวัลอาจมีการมอบรางวัลแล้วถูกเพิกถอนได้ แต่บุคลิกภาพและชื่อเสียงในวิชาชีพ หากสร้างขึ้นด้วยความมุ่งมั่นและความซื่อสัตย์ จะคงอยู่ตลอดไป

ในยุค ดิจิทัล ที่ใครๆ ก็สามารถถือกล้องถ่ายภาพได้ คุณค่าที่แท้จริงของการถ่ายภาพไม่ได้อยู่ที่จำนวนภาพถ่ายที่ถ่ายได้ หากแต่อยู่ที่ช่วงเวลาอันน่าประทับใจที่ศิลปินถ่ายทอดออกมาอย่างแท้จริง เทคโนโลยีอาจเปลี่ยนแปลงไปทุกวัน แต่ "หัวใจ" ของช่างภาพคือเลนส์ที่คมชัดที่สุดเสมอ ช่วยให้ศิลปะแห่งการถ่ายภาพเข้าถึงใจผู้ชมและคงอยู่ตลอดไป

DOAN HOAI TRUNG ประธานสมาคมภาพถ่ายนครโฮจิมินห์

ที่มา: https://www.sggp.org.vn/ranh-gioi-giua-sang-tao-va-gia-tao-post823669.html