2021年から2023年までの農村新規建設に関する国家目標プログラムの実施状況の監視結果

7月8日午後、第18期タインホア省人民評議会第20回会議初日の業務に続き、省党委員会委員で省人民評議会副議長のグエン・クアン・ハイ同志が、2021年から2023年にかけてのタインホア省における国家新農村建設目標計画（以下、新農村建設計画）の実施状況のモニタリング結果に関する省人民評議会報告書を提出した。タインホア紙が報告書全文を紹介している。

第18期タインホア省人民評議会の第20回会議（任期2021～2026年）。

省人民評議会副議長のグエン・クアン・ハイ氏が報告書を提出した。

パート1

2021年から2023年にかけて省内で実施された新しい農村地域研究プログラムの成果

I. 新たな農村地域改革プログラムの実施におけるリーダーシップと方向性

1. 中央政府とタインホア省による新農村開発計画の実施に関する文書の普及と実施の組織化

省人民委員会、省の各部、支部、各レベルの人民委員会は、2021年から2025年までの新農村開発プログラムを承認する2022年2月22日付の決定第263/QD-TTg号、決議25/2021/QH15の実施計画を公布する2021年10月11日付の決定第1689/QD-TTg号、2021年から2025年までの国家目標プログラムのための中央指導委員会の2022年作業プログラムを公布する2022年3月25日付の中央指導委員会委員長の決定第35/QD-BCDCMTQG号、政府の法令、決議、および政府の文書など、新農村開発プログラムの実施に関する中央政府および省の文書の普及と実施に注意を払っています。中央政府、「2021～2025年、全人民が団結して新農村と文明都市を建設する」運動における各級党委員会の指導力強化に関する省党委員会指令第09-CT/TU号… 普及と実施の組織は、中央から地方へのオンライン、オンラインと直接の組み合わせ（省では直接、地区・社レベルではオンライン）、文書のコピーと送付、実施要請文書の発行、上位レベルの文書の普及と実施を統合したテーマ別会議の開催など、さまざまな形式で組織されています。上位レベルの文書の普及と実施の組織は、基本的に、適時性、品質、効率性を確保するように行われます。

2. 実施を指示、管理、ガイドするための文書の発行

中央委員会の文書、省党委員会指令第09-CT/TU号「2021～2025年期における全人民が団結して新農村と文明都市を建設する」運動における各クラス党委員会の指導力強化に関する指示、省党委員会2021年7月23日付決定第622-QD/TU号「2021～2025年期における農業発展と新農村建設綱領の公布に関する決定」に基づき、省人民委員会は省人民評議会に対し、新農村建設綱領実施に関する16件の決議を提出した。この中には、新農村建設を奨励するためのメカニズムと政策に関する決議2件、国家目標綱領実施における資金源統合メカニズムに関する決議1件が含まれている。発布された決議は、法令を遵守し、時宜に適い、省の実情に適合し、新農村建設綱領の目標に合致している。

省人民委員会は、新農村建設計画を規定、指示、実施するための多数の文書を発行しており、その中には 46 件の決定、17 件の計画、その他多数の個別文書が含まれています。

新農村建設調整室、各部署、支部は、それぞれに割り当てられた機能と任務に応じて、割り当てられた各新農村建設基準の実施を指導する文書を積極的に発行してきました。

地区および町レベルの人民評議会および人民委員会は、新農村建設運動を支援し奨励するためのプログラムやプロジェクトを承認する人民評議会の多くの決議を含む、プログラムの実施を組織するための多くの文書を発行しており、これらは効果的であり、この地域の新農村建設運動を促進しています。

基本的に、省内の新農村計画の実施に関する指導、方向、管理、ガイダンスに関するメカニズム、政策、文書は、実際のニーズに合わせて多くの革新を伴って全面的に発行され、定められた計画に従って2021年から2025年の間に地方が新農村地帯の建設の進捗を加速し、先進的な新農村地帯とモデル新農村地帯を建設するための基準の質を向上させるための条件を整えています。

3. 宣伝と動員活動

新農村発展計画の実施に向けた宣伝動員活動は、豊富で効果的な形態を以て広く展開され、幹部、党員、人民の農業発展計画と新農村発展に対する意識を高め、新農村発展への模範運動やキャンペーンの質の向上に注力し、新農村発展に参加する人民とコミュニティの役割を推進することで実践に移し、各村落、集落、家庭に前向きで明確な変化をもたらしました。新農村発展の宣伝動員活動は、祖国戦線と各レベルの社会政治組織によって、同期的に、豊富に、効果的に、そして実質的に実施され、「明るく、緑豊かで、清潔で、美しく、安全」住宅地区モデル、祖国戦線の「食品安全自主管理」住宅地区、青年連合の「青年が手を携えて新農村発展と文明都市を築く」運動など、多くの運動によって実現されました。女性連合の「5ノー、3クリーンの家族を築き、ベトナムの家族の価値観の育成に貢献する」キャンペーン、退役軍人協会の「退役軍人が互いに助け合い、貧困を減らし、良いビジネスを行う」運動... 省の新農村開発計画調整事務所は、新農村開発に関する写真とニュースレター32,400部/36号の編集と発行を主導しました。タインホア省のOCOP製品のカタログ1,000部とニュースレター990部を編集して発行しました。タインホア新聞と協力して「新農村開発の質的価値の向上を目指す」をテーマにした宣伝トピックを開発しました。省のラジオテレビ局で放送された4つの宣伝レポートを作成しました。ウェブサイトに掲載された数百のニュース、記事、ビデオ、レポートを編集して更新しました。各区から社級までの国家目標計画指導委員会は、党と国家の新型農村建設計画実施に関する政策と方針を人民に広く宣伝することに注力している。宣伝活動は多様な実践形式で広く展開され、新型農村建設を宣伝する記事や放送が数多く発表された。区級文化宣伝部は、新型農村建設に関する数千枚の看板、壁掛けスローガン、宣伝絵画など、視覚的な宣伝活動を指導した。政治・社会組織は、党員、労働組合員、各階層の人民を対象に、新型農村建設に共に取り組む運動を展開した。宣伝活動においては、優れた実践例の普及、組織・個人の模範、生産における先進モデルの提示、新型農村建設への支援への参加などに重点が置かれている。

クアンニンコミューン（クアンスオン）の一角。写真: 資料。

4. 各レベルの新農村開発計画運営委員会の設立、強化、運営、各レベルの新農村開発計画運営委員会を支援する機関の組織機構

省党常務委員会は、2021年3月5日付で第404-QD/TU号決定を公布し、2021～2025年のタインホア省における国家目標プログラム実施指導委員会を設立した。同委員会は、省党書記を委員長、省人民委員会委員長と省人民委員会副委員長を副委員長とする。人事異動があった場合は、速やかに指導委員会を編成し直す。国家目標プログラム指導委員会は、作業規則、指導委員会委員への任務分担に関する決定を公布した。また、2021～2025年の新農村開発プログラムを指導、指揮、管理するための多くの文書を公布した。さらに、省における国家目標プログラムの2年間の実施状況を振り返る会議や、11の山岳地区における国家目標プログラムに関するオンライン会議を開催した。

県と社は、県と社レベルの国家目標計画指導委員会を設立し、強化しました。指導委員会は100％、同じクラスの党書記が主宰し、各レベルと部門間の指導、指示、計画実施の組織において団結と緊密な調整を築きました。県と社レベルの指導委員会は、計画実施の指導、指示、管理に多大な努力を払い、組織と実施の過程で困難と障害を取り除くよう指導しました。省人民委員会は、省の国家目標計画の実施指導委員会に助言するため、引き続き省の新型農村開発計画調整事務所の運営を維持し、定期的に検討と強化を行っています。地区、町、市は、地区新農村開発プログラム調整事務所と社町レベルの新農村開発担当者を維持し、地元での新農村開発の組織と実施について助言する任務を遂行し、プログラムの継続的かつ効果的な実施を確保しています。一般的に、省レベルから社町レベルまでの新農村建設プログラム実施の指導および組織化装置は確立され、強化され、効果的かつ体系的に運用されています。省レベルと地区レベルの指導委員会メンバーの調整は比較的スムーズで、指導委員会メンバーの役割を促進しています。国家目標プログラム省指導委員会は、2021年から2025年までのタインホア省における新農村建設プログラムの2年間の実施の予備レビューを組織しました。 2023年の新型農村建設計画の実施状況を評価し、2024年の任務を配置する会議を開催した。会議はいずれも新型農村建設の模範運動、特に土地を寄付して新型農村道路を建設する運動における典型的な先進モデルを称賛するものであり、先進的な集団や個人を称えるだけでなく、省内各地に模範運動を広く宣伝・普及させる効果もある。

5.指導、検査及び監督業務

省レベルの本プログラム指導委員会のメンバーは、割り当てられた任務に従い、定期的に地方を訪問し、本プログラムの実施を組織するよう地方を指導、検査、促した。また、実施過程で地方に生じた困難や障害を指導委員会に速やかに報告し、助言し、計画通りの進捗を確保した。省人民委員会は、部、支部、セクターに対し、その機能と任務に従い、省内のセクターの専門分野において期間中および毎年、3つのレベルすべて（NTM基準を満たす、先進的NTM、モデルNTM）のNTM基準の実施を指導および誘導する計画を策定するよう割り当てた。部、支部、セクターは、その機能と任務に従い、全期間および毎年、地区、町、市のすべてのレベルでのNTM基準の実施を指導および誘導する計画を策定した。同時に、規定に従って業界の専門分野内のレベルでNTM基準の完了レベルの検査、鑑定、評価、決定を組織し、条件に該当する地域に対するNTM、先進的NTM、モデルNTM基準の適合の検討と認定を提案するための基礎とします。

省の新農村開発計画調整弁公室は、地方に対し、新農村開発計画の実施を指導、組織し、達成した新農村基準の質の維持・向上に引き続き重点的に取り組み、必要に応じて持続可能性を確保するよう指導・促すため、52通の文書を発行した。地方における新農村開発計画の実施に関する年次検査計画の策定と実施組織化を指導・促した。新農村開発計画の目標と指標の実施状況に対する指導・検査業務は、地方において定期的に、かつ定期的に実施され、実施過程における進捗状況、困難、問題点を迅速に把握し、それらを解消するための方向性と解決策を策定している。計画の実施を組織する過程において、地区指導委員会のメンバーは、段階計画と年次計画に基づき、定期的に、適時に指導、指示、検査、促しを行っている。同時に、計画の政策とプロジェクトの実施において民主的な運営を促進し、人々が理解し、議論し、実行し、検査し、監督し、そして享受できるようにした。

II. 2021年から2023年にかけての省における新たな農村地域研究プログラムの実施結果

1. 2021年から2025年までの新たな農村地域に関する国家基準の実施

首相が決定した2021～2025年の各レベル（標準、先進、モデル）の新農村地区に対する国家基準セットに基づき、省内の統一的な実施と実情の把握を図るため、省人民委員会は2022年8月10日、その権限の下、2022～2025年までの具体的な基準セットを発行した。これには、決定第32/2022/QD-UBND号の新農村社基準セット、決定第33/2022/QD-UBND号の先進的新農村社基準セット、決定第31/2022/QD-UBND号の先進的新農村地区基準セット、決定第35/2022/QD-UBND号の最も優れた分野によるスマートビレッジ基準とモデル新農村社基準が含まれる。同時に、2022年9月5日付決定第41/2022/QD-UBND号において、2022年から2025年までの省内のNTM基準およびモデルNTMを満たす村落および集落の認定に関する決定の検討、認定、発表および取り消しの基準、条件、順序、手順、記録に関する規則を公布する。

2. 2021年から2025年までの新たな農村基準の実施結果

2.1. コミューンレベル

計画に関する基準1：社町建設総計画について：省全体で社町建設総計画を策定しなければならない社町は344社あり、そのうち125社は都市開発を指向している。344社中298社が社町建設総計画を承認しており、承認率は86.6%に達している。そのうち、山岳地帯の社町建設総計画承認率は153社中110社で、71.9%に達している。平地の社町建設総計画承認率は191社中188社で、98.4%に達している。社町建設総計画が承認されていない社町は46社で、13.4%を占めている。そのうち5つの山岳地帯の43社、3つの平地の社町を含む。 2 つの山岳地区では、主にリソースが限られているため、コミューン建設の総合計画が承認されておらず、実施が遅れています。

- 交通に関する基準2：402のコミューン（86.5%）が交通基準を満たしており、2020年末と比較して1.1%増加しました。

2021年から2023年にかけて、地方は4,583キロ以上の農村道路、1,368キロの圃場内道路の新設、改修、改築に投資し、農村道路開通のための土地寄付運動は人民の支持と同意を得ている。道路の幅員と路面は基本的に規定の基準を満たしている。コミューンは定期的に人民と大衆組織を動員して道路清掃運動に参加させ、人民を動員して沿道や歩道の交通安全通路の違反を撤去させ、道路拡張後の電柱を移設し、人民を動員して沿道に日陰となる木や花を植えて住宅地の景観を整備し、定期的にメンテナンスと補修工事を行っている。

・灌漑と自然災害の予防・管理に関する基準3：灌漑と自然災害の予防・管理に関する基準を満たしたコミューンは456社（98.1%）で、2020年末比2.3%増加した。各区は重点工事、内部灌漑工事、暗渠、河川堤防、海岸堤防の改修・補修に重点的に投資した。灌漑施設の強化率が向上し、自然災害の予防・管理、持続可能性の確保、気候変動への適応の要件を満たした。堤防を有するコミューンは、堤防の管理と違反処理を規則に従って適切に行い、堤防法違反を削減した。

電力に関する基準4：462のコミューン（99.4%）が電力基準を満たし、2020年末比で2.9%増加しました。省内の電力網システムは、毎年、電力事業管理機関によって投資、改修、アップグレードされ、技術要件が確保され、人々の日常生活と生産のニーズに応えています。中圧、低圧電力設備と変電所のシステムは、同期、技術パラメータ、電気安全が規定の基準を満たしていることを保証しています。3年間（2021～2023年）で、省内の電力網改修への総投資額は約2兆4,600億ドンに達し、多くの県とコミューンが電力網の新設と改修を順調に進めています。商工省の2016年10月28日付決定第4293/QD-BCT号および2022年11月7日付決定第2332/QD-BCT号のガイドラインに準拠し、「直接登録され、定期的に安全に電力源から電力を使用している世帯の割合」に関する基準4.2を満たしたコミューンは465のうち454ある。電力に関する基準4を満たしていないコミューンは3つある。

学校に関する基準5：421のコミューン（90.5％）が学校基準を満たしており、2020年末と比較して9.6％増加しています。これまで、各地区やコミューンは、幼稚園、小学校、中学校、高校、多段階の普通学校、職業教育センター、継続教育センターの施設が教育訓練省の規定に従って基準を満たすよう、多大な努力を払ってきました。多くの地区が、地区の学校制度に投資し、比較的完全で同期的で広々とした学校制度へとアップグレードしてきました。しかし、一部のコミューンでは、投資資源が依然として限られているため、実際のニーズや教育訓練省の規定を満たしていません。仮設教室の割合は依然として高く、教科教室の割合は依然として低く、2018年度の一般教育プログラムを小中学校で実施するために提供される設備の数も依然として限られています。多くの地方自治体は、学校に関する基準5を満たすために、国家基準を満たす施設や教育設備を建設するための財政的困難に直面しています。国家基準を満たす学校建設への投資は依然として分散しており、この基準を満たすコミューンの割合は高くありません。

- 文化施設に関する基準6：377のコミューン（81.1％）が文化施設の基準を満たしており、2020年末と比較して0.9％減少しました。基準6を実施するため、省人民委員会は2022年12月31日付の決定第4794/QD-UBND号を発行し、「2030年までに省内に草の根文化・スポーツ施設を建設・発展させる」プロジェクトを承認しました。また、2023年6月6日付の計画第151/KHUBND号を発行し、「2023～2025年に省内に草の根文化・スポーツ施設を建設・発展させる」プロジェクトを実施しました。 2021年から2023年にかけて、省は3つの地区レベルの文化スポーツセンター、88の社町レベルの文化スポーツセンター、279の文化会館、村、集落、近隣のスポーツエリアの建設と完成に投資してきました。現在までに、省全体で20/27の地区、町、市に地区レベルの文化スポーツセンターがあり（そのうち13のセンターは文化スポーツ観光省が規定した基準を満たしています）、442/465の社町に文化スポーツ施設（多目的ホールと社町文化スポーツセンターを含む）があり、3,698/3,835の村と集落に村と集落の文化会館とスポーツエリアがあります。

しかし、社村レベルの文化体育施設の施設設備は、主に住民の寄付や購入によって賄われているため、均一性に欠け、住民の地域活動のニーズを満たしていない。一部の地域では、NTMに認定された後も、文化施設の質の維持・向上に十分な配慮が払われておらず、成果も限定的となっている。

農村貿易インフラに関する基準7：433のコミューン（93.1%）が農村貿易インフラの基準を満たしており、2020年末と比較して2.6%増加しています。近年、省内の農村貿易インフラは多くの変化を遂げており、施設はますます改善され、人々の売買や商品の交換のニーズに応えています。施設建設、管理能力の向上、事業、貿易インフラの活用への投資には、民間経済部門（企業、協同組合、個人商店）が積極的に参加しています。2021年から2023年の期間に、地方自治体は580億ドン以上を動員しました。そのうち、地区およびコミューンの予算は約500億ドンで、市場の新設、改修、設備の購入、市場管理部門および市場内の商店向けの食品安全、消防などの研修および教育に投資されます。規定の基準を満たす小売店の改装に個人世帯から投資する資金は約80億ドンです。

情報通信に関する基準第8号：454のコミューン（97.6%）が情報通信基準を満たした。2020年末と比較すると0.3%減少。電気通信ネットワークへの投資は継続され、現代技術でカバレッジを拡大することで、特に省内の農村部や山岳地帯における社会経済発展と人々のニーズに対応し、省のサービス向上と変革プロセスの促進に貢献している。省のデジタル変革タスクを遂行するために、政府機関のITインフラへの投資、補完、アップグレードが継続されている。その結果、465/465のコミューンに少なくとも1つのコミューン文化郵便局があり、サービス半径は3km以内で、情報通信省の規制に従った建物、設備、サービス、郵便サービスの提供に関する基準を満たしている。省内の465のコミューンには、党の方針や政策、国の政策や法律、政治的出来事、地元の社会経済発展活動を宣伝するためのラジオ局と村への拡声器システムがあり、465のコミューンでは、コミューンの行政手続き決済記録の総数に対するオンライン決済記録の比率が規定を超えています。

住宅に関する基準第9号：416のコミューン（89.5%）が住宅に関する基準を満たしており、2020年末と比較して1.5%減少した。多くの世帯の住宅が新築、改築、リフォームされ、仮設住宅や老朽住宅の割合が減少した。世帯の住宅建築は基本的に人民の伝統と習慣に合致し、伝統的な特徴を確保しながら現代建築と融合し、清潔で美しい住宅街を形成している。住宅街と居住区の景観は基本的に整然としていて清潔で美しい。しかし、山間部の一部のコミューンでは、耐用年数の短い建材を使った半永久的な住宅や老朽化した住宅に住む世帯の割合が依然として比較的高い。さらに、一部の世帯（主に山間部）は、経済状況により住宅を改築する条件が整っていない。

・所得に関する基準10：390のコミューン（83.9％）が所得基準を満たし、2020年末と比較して3.6％増加した。近年、地方自治体は所得を新たな農村建設の重要な基準と捉え、インフラ投資、生産モデル、融資支援などの資金源を優先するプログラム、プロジェクト、政策を多数実施し、住民の所得向上のための条件を整えている（トースアン郡、ティエウホア郡、イエンディン郡など）。しかし、依然として75のコミューンが所得基準を満たしておらず、特に遠隔地、孤立した地域、極めて困難な地域にあるコミューンが顕著である。いずれの基準も満たしていない地区が3つあり、基準を満たすコミューンが少ない地区もある。

多次元貧困に関する基準11：359のコミューン（77.2%）が多次元貧困の基準を満たし、2020年末と比較して11.5%減少した。これは、住民の収入不足レベルと基礎社会サービスへのアクセスを測定・監視するための基礎とされ、貧困削減・社会保障政策の実施主体を特定し、その他の社会経済政策を立案するための基礎となる。省レベルの部門と支局は、担当分野に応じて、貧困世帯と準貧困世帯の見直しの実施について、積極的に計画を策定し、指導、検査、監督を組織した。地方は、生産発展を促進し、雇用を創出し、住民の収入を増やすための解決策の指導と同時実施を継続的に強化している。多くの地区でコミューンの100%が完了している。また、基準を満たしていないコミューンが106あり、3地区では基準を満たしたコミューンが全くなく、一部の地区では基準を満たしていないコミューンが多数存在する。

- Tiêu chí số 12 về lao động: Có 392 xã (84,3%) đạt tiêu chí về Lao động; giảm 15,7% so với cuối năm 2020. Lao động và việc làm có ảnh hưởng rất lớn đối với chất lượng, hiệu quả của chương trình xây dựng NTM, tác động trực tiếp đến nâng cao chất lượng đời sống cho người dân nông thôn. Trong giai đoạn 2021-2023, công tác giải quyết việc làm, an sinh xã hội được quan tâm; trong 3 năm 2021-2023, toàn tỉnh tạo việc làm mới cho trên 185.000 lao động, trong đó có trên 26.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; cơ cấu lao động chuyển dịch theo hướng tích cực, tỷ lệ lao động làm việc trong ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản giảm mạnh xuống 31,1% năm 2023.

- Tiêu chí số 13 về tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn: Đến nay, có 404 xã (86,9%) đạt tiêu chí Tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn; giảm 8,1% so với cuối năm 2020. Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu sản xuất nông nghiệp theo hướng phát triển sản xuất hàng hóa có hiệu quả kinh tế cao trên địa bàn tỉnh được quan tâm, đã hình thành các chuỗi liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm với quy mô diện tích 82.000 ha; hình thành nhiều mô hình du lịch nông nghiệp, nông thôn, như: Nông trại sinh thái Linh Kỳ Mộc, Công viên sinh thái tre luồng Thanh Tam, Nông trại Ánh Dương, Làng du lịch Yên Trung... Các mô hình sản xuất nông nghiệp tập trung theo hướng hữu cơ, công nghệ cao kết hợp với du lịch thu hút đông đảo du khách tham quan, mua sắm các sản phẩm nông nghiệp. Công tác chuyển đổi đất trồng lúa hiệu quả kinh tế thấp sang các loại cây trồng có giá trị cao hơn có nhiều chuyển biến tích cực, giai đoạn 2021-2023, đã chuyển đổi 2.458,9 ha. Đưa vào sản xuất được một loại cây trồng có giá trị cao và đã được xuất khẩu. Việc củng cố, phát triển hợp tác xã được quan tâm thực hiện; đến hết năm 2023, trên địa bàn toàn tỉnh có 1.192 tổ hợp tác hoạt động trong lĩnh vực nông - lâm - ngư và diêm nghiệp với hơn 12.635 thành viên; có 815 hợp tác xã nông nghiệp với 62.100 thành viên, trong đó có 598 hợp tác xã nông nghiệp đang hoạt động có hiệu quả (chủ yếu tập trung ở các xã đã đạt chuẩn NTM). Các hợp tác xã, tổ hợp tác đã sử dụng có hiệu quả hơn về đất đai, lao động, vật tư, tiền vốn, tiếp cận được những thông tin tiến bộ khoa học kỹ thuật; góp phần đáp ứng được yêu cầu phát triển sản xuất, đã khai thác và sử dụng có hiệu quả nguồn lực về đất đai, lao động tại chỗ và góp phần thay đổi tập quán canh tác, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa. Chương trình OCOP được triển khai quyết liệt, hiệu quả; đến ngày 31/12/2023, toàn tỉnh có 496 sản phẩm OCOP được công nhận, trong đó có 1 sản phẩm 5 sao, 57 sản phẩm hạng 4 sao, 438 sản phẩm 3 sao. Còn 94 xã chưa đạt tiêu chí số 12, đặc biệt các huyện miền núi, số xã đạt tiêu chí 12 còn thấp.

- Tiêu chí số 14 về giáo dục và đào tạo: Có 457 xã (98,3%) đạt tiêu chí Giáo dục và Đào tạo; tăng 1,8% so với cuối năm 2020. Các địa phương đã quan tâm, tập trung xây mới, tu sửa, bổ sung cơ sở vật chất, thiết bị giảng dạy tại các trường học theo hướng chuẩn Quốc gia, nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Công tác phổ cập giáo dục ở các cấp học trong toàn tỉnh thực hiện kiểm tra, đánh giá, công nhận theo đúng kế hoạch. Năm 2023, có 100% các xã, phường, thị trấn của 27 huyện, thị xã, thành phố đạt phổ cập giáo dục mầm non trẻ em 5 tuổi; phổ cập giáo dục tiểu học đạt mức độ 3; phổ cập giáo dục trung học cơ sở đạt mức độ 2; xóa mù chữ đạt mức độ 2. Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS được tiếp tục học trung học (phổ thông, bổ túc, học nghề) đạt 90,34%. Tỷ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia, đạt chuẩn về cơ sở vật chất là 84,79%. Tuy nhiên, công tác xã hội hoá trong việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học cho các cơ sở giáo dục còn hạn chế, hiệu quả chưa cao.

- Tiêu chí số 15 về y tế: Có 412 xã (86,6%) đạt tiêu chí về Y tế; giảm 7,8% so với cuối năm 2020. Công tác y tế dự phòng và chăm sóc sức khỏe ban đầu cho Nhân dân tiếp tục được quan tâm; tăng cường phòng, chống dịch COVID-19 và các dịch bệnh khác không để phát sinh thành ổ dịch, lan rộng ra cộng đồng. Các cơ sở y tế tiếp tục nâng cao chất lượng, ứng dụng kỹ thuật mới trong khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân. Người dân được tiếp cận các dịch vụ y tế cơ bản dễ dàng hơn, có chất lượng, tiết kiệm thời gian và chi phí; triển khai mô hình khám chữa bệnh BHYT bằng căn cước công dân gắn chíp điện tử và ứng dụng VNeID; đến nay, 100% trạm y tế xã, phường, thị trấn đã thực hiện khám, chữa bệnh BHYT. Toàn tỉnh đến hết ngày 31/12/2023, tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 91,95%. Bên cạnh những kết quả đạt được, chất lượng dịch vụ y tế tuyến xã chưa đáp ứng yêu cầu; cơ sở vật chất, trang thiết bị tại trạm y tế xã còn hạn chế, trang thiết bị tối thiểu một số trạm y tế vẫn còn thiếu; nguồn nhân lực của Trạm y tế còn thiếu, nhất là bác sĩ, hộ sinh, dược sĩ, y học cổ truyền. Hầu hết các xã, phường, thị trấn không có lực lượng nhân viên y tế thôn, bản nên việc triển khai công tác y tế dự phòng, y tế, dân số tại cộng đồng còn gặp nhiều khó khăn.

- Tiêu chí số 16 về văn hóa: Có 450 xã (96,8%) đạt tiêu chí về văn hóa; tăng 2,9% so với cuối năm 2020. Thực hiện Quyết định số 696-QĐ/TU ngày 9/9/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh phê duyệt Chương trình nâng cao chất lượng văn hoá giai đoạn 2021-2025; trong thời gian qua, hoạt động văn hóa, thể dục, thể thao, bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích được quan tâm thực hiện. Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa gắn với XDNTM, phong trào xây dựng xã đạt chuẩn văn hóa NTM tiếp tục được triển khai thực hiện; nâng cao chất lượng xây dựng và công nhận danh hiệu gia đình văn hoá, khu dân cư văn hoá, gắn XDNTM với bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hoá, giữ gìn phong tục tập quán tốt đẹp, văn hóa đặc trưng của các dân tộc, các địa phương trong tỉnh. Tỷ lệ dân số tham gia luyện tập thể dục thể thao thường xuyên, số gia đình được công nhận danh hiệu gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa tăng lên, các lễ hội truyền thống được tổ chức đúng quy định. Việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống được phát triển mạnh, nhiều CLB văn nghệ dân gian, CLB thơ, chèo, tuồng, dân ca, dân vũ được hình thành duy trì có hiệu quả, nâng cao và làm phong phú thêm đời sống văn hóa của Nhân dân.

- Tiêu chí số 17 về môi trường và an toàn thực phẩm: Có 277 xã (59,6%) đạt tiêu chí về môi trường và an toàn thực phẩm; giảm 20,9% so với cuối năm 2020. Công tác bảo vệ môi trường và xây dựng cảnh quan sáng - xanh - sạch - đẹp được các ngành, các địa phương tập trung chỉ đạo thực hiện. Ý thức bảo vệ môi trường của người dân đã đi vào nền nếp, quan tâm đến việc thu gom, xử lý rác thải, cải tạo cảnh quan môi trường, trồng hoa, cây xanh dọc hai bên đường, trong khu dân cư, xây dựng mương rãnh thoát nước... nhiều mô hình về bảo vệ môi trường được duy trì và ngày càng nhân rộng.

Tỷ lệ hộ dân được dùng nước sạch của một số huyện tăng. Đây là tiêu chí khó đạt và khó duy trì của các xã XDNTM, có 277 xã đạt và giảm 20,9% so với năm 2020; có 4 huyện chưa có xã nào đạt tiêu chí này (do chưa đạt chỉ tiêu 17.1 về tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn); nhiều huyện đạt rất thấp (do chưa có nhà máy nước sạch, hoặc có nhưng độ bao phủ chưa khắp các xã, thị trấn). Do đó, có xã được công nhận đạt chuẩn NTM giai đoạn 2013-2020, rà soát theo Bộ tiêu chí 2021-2025, lại không đạt Tiêu chí số 17.

- Tiêu chí số 18 về hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật: Có 452 xã (97,2%) đạt tiêu chí về Hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật; tăng 0,6% so với cuối năm 2020. Các cấp ủy đảng đã tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, kịp thời các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng, tạo sự thống nhất cao về nhận thức và tổ chức thực hiện trong toàn Đảng bộ tỉnh. Các địa phương tiếp tục nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và đã có sự chuyển biến đáng kể, chất lượng được nâng lên.

- Tiêu chí số 19 về quốc phòng và an ninh: Có 462 xã (99,4%) đạt tiêu chí về Quốc phòng và An ninh; giảm 0,2% so với cuối năm 2020. Công an các huyện đã triển khai đồng bộ phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Toàn tỉnh có 398 xã, thị trấn được đưa ra khỏi diện trọng điểm, phức tạp về ANTT. Có nhiều mô hình về phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, trong đó có những mô hình hoạt động mang lại hiệu quả góp phần bảo đảm ANTT ở nông thôn, như mô hình camera giám sát gắn với công tác bảo đảm ANTT đã được nhân rộng. Lực lượng dân quân tiếp tục được xây dựng vững mạnh, rộng khắp, hoàn thành các chỉ tiêu quân sự, quốc phòng được giao; góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân; tích cực xây dựng địa bàn nông thôn vững mạnh toàn diện, bảo đảm giữ vững tiêu chí quân sự, quốc phòng trong XDNTM.

Qua số liệu về kết quả thực hiện các mục tiêu theo Bộ Tiêu chí NTM giai đoạn 2021-2025, cho thấy: Có 8 tiêu chí tăng so với năm 2020. Nguyên nhân tăng các tiêu chí là do các xã mới đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021-2023. Có 11 tiêu chí giảm so với năm 2020. Nguyên nhân giảm các tiêu chí: Do bộ tiêu chí xã NTM giai đoạn 2021-2025 có nhiều chỉ tiêu hơn so với bộ tiêu chí giai đoạn 2016-2020, tăng từ 49 chỉ tiêu lên 57 chỉ tiêu/19 tiêu chí. Nhiều tiêu chí mức độ đạt chuẩn của từng chỉ tiêu cũng được quy định cao hơn như: Tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch từ nguồn cấp nước tập trung; tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ; cấp mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc sản phẩm chủ lực của xã và được chứng nhận VietGAP; tỷ lệ người dân có sổ khám chữa bệnh điện tử và sử dụng ứng dụng khám chữa bệnh từ xa; gắn mã địa chỉ cơ quan, tổ chức, cá nhân, hộ gia đình trên nền tảng bản đồ số quốc gia; tỷ lệ nghèo đa chiều... Ngoài ra, trong bộ tiêu chí mới, có một số chỉ tiêu mà giai đoạn trước không có. Bên cạnh đó, một số địa phương sau khi được công nhận NTM thì việc duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí chưa được quan tâm đúng mức.

Nhà văn hoá thôn Đa Nẫm, xã Yên Phú (Yên Định). Ảnh tư liệu

2.2. Cấp huyện

Thực hiện Quyết định số 320/QĐ-TTg ngày 8/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về huyện NTM; quy định thị xã, thành phố trực thuộc cấp tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM và Bộ tiêu chí quốc gia về huyện NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025; qua rà soát, đánh giá của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM tỉnh, kết quả XDNTM của 23 huyện như sau:

- Tiêu chí số 1 về quy hoạch: có 23/23 huyện (100%) đạt tiêu chí về Quy hoạch; tăng 69,6% so với cuối năm 2020.

- Tiêu chí số 2 về giao thông: Có 14/23 huyện (60,9%) đạt tiêu chí về Giao thông; giảm 8,7% so với cuối năm 2020.

- Tiêu chí số 3 về thủy lợi và phòng, chống thiên tai: Có 22/23 huyện (95,7%) đạt tiêu chí về thủy lợi và phòng, chống thiên tai; tăng 21,7% so với cuối năm 2020.

- Tiêu chí số 4 về điện: Có 21/23 huyện (91,3%) đạt tiêu chí về Điện; tăng 4,3% so với cuối năm 2020.

- Tiêu chí số 5 về y tế - văn hóa - giáo dục: Có 9/23 huyện (39,1%) đạt tiêu chí về y tế - văn hóa - giáo dục; giữ nguyên so với cuối năm 2020.

- Tiêu chí số 6 về kinh tế: Có 11/23 huyện (47,8%) đạt tiêu chí về Kinh tế; giảm 30,4% so với cuối năm 2020.

- Tiêu chí số 7 về môi trường: Có 8/23 huyện (34,8%) đạt tiêu chí về Môi trường; giảm 4,3% so với cuối năm 2020.

- Tiêu chí số 8 về chất lượng môi trường sống: Có 8/23 huyện (34,8%) đạt tiêu chí về Chất lượng môi trường sống; giảm 65,2% so với cuối năm 2020.

- Tiêu chí số 9 về hệ thống chính trị - an ninh trật tự - hành chính công: Có 17/23 huyện (73,9%) đạt tiêu chí về hệ thống chính trị - an ninh trật tự - hành chính công; giảm 26,1% so với cuối năm 2020.

Như vậy, có 4/23 huyện đạt 9/9 tiêu chí; có 2/23 huyện đạt 7/9 tiêu chí; có 2/23 huyện đạt 6/9 tiêu chí; có 1/23 huyện đạt 5/9 tiêu chí; có 6/23 huyện đạt 4/9 tiêu chí; có 5/23 huyện đạt 3/9 tiêu chí so với Bộ tiêu chí huyện NTM giai đoạn 2021 - 2025. Có tiêu chí tăng cao so với năm 2020, như: Tiêu chí số 1 về quy hoạch tăng 69,6%, nhưng cũng có tiêu chí giảm sâu, như: Tiêu chí số 8 về chất lượng môi trường sống giảm 65,2%. Có tiêu chí nhiều huyện không đạt như: Tiêu chí số 7 về môi trường, Tiêu chí số 8 về chất lượng môi trường sống, Tiêu chí số 5 về y tế - văn hóa - giáo dục.

Nguyên nhân chưa đạt các tiêu chí huyện NTM giai đoạn 2021-2025: So với Bộ tiêu chí 2016 -2020, giai đoạn 2021-2025, có nhiều tiêu chí khó, cần nhiều thời gian, nguồn lực mới có thể triển khai thực hiện. Cụ thể một số tiêu chí như: Tiêu chí số 2 về giao thông có thêm chỉ tiêu về tỷ lệ đường huyện được trồng cây xanh, bến xe khách tại trung tâm huyện; Tiêu chí số 6 về kinh tế: Có chỉ tiêu về kết cấu hạ tầng khu công nghiệp; Tiêu chí số 7 về môi trường: Có chỉ tiêu về phân loại rác thải; công trình xử lý nước thải...

3. Kết quả triển khai 6 Chương trình chuyên đề hỗ trợ thực hiện Chương trình XDNTM

3.1. Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP)

Chương trình OCOP trên địa bàn tỉnh được triển khai đồng bộ, hiệu quả. Sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Bộ tiêu chí và quy trình đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành, các huyện bám sát hướng dẫn của Trung ương, Kế hoạch của tỉnh, tiếp tục triển khai các hoạt động phát triển sản phẩm OCOP. Toàn tỉnh có 496 sản phẩm OCOP được công nhận, trong đó có 1 sản phẩm 5 sao, 57 sản phẩm hạng 4 sao, 438 sản phẩm 3 sao của 344 chủ thể OCOP (73 doanh nghiệp, 102 HTX, 10 tổ hợp tác, 159 hộ sản xuất, kinh doanh); phần lớn các sản phẩm sau khi được công nhận xếp hạng OCOP đều có tăng trưởng về quy mô, số lượng và doanh thu bán hàng (khoảng 15 - 20%). Nhiều sản phẩm OCOP đã tạo dựng được thương hiệu, có chỗ đứng trên thị trường trong và ngoài tỉnh, đặc biệt, có một số sản phẩm xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật... So với mục tiêu đến năm 2025, tỉnh đã đạt 85,7% kế hoạch về số sản phẩm OCOP 3 - 4 sao, 20% kế hoạch về số sản phẩm OCOP 5 sao. Tổ chức nhiều đợt xúc tiến, giới thiệu sản phẩm OCOP tại các siêu thị và tại một số tỉnh, thành phố; tạo điều kiện, hỗ trợ các chủ thể sản phẩm OCOP tham gia các hội chợ giới thiệu sản phẩm; biên tập và phát hành hàng năm cuốn Catalog và cuốn bản tin sản xuất, thị trường và tiêu thụ sản phẩm OCOP để giới thiệu, quảng bá sản phẩm OCOP của tỉnh; nhiều sản phẩm OCOP được quảng bá, giới thiệu trên các sàn thương mại điện tử như: Voso.vn, Posmart.vn, Lazada, Shopee, Tiki...

3.2. Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong XDNTM

UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 90/KH-UBND ngày 14/4/2023 về Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng NTM giai đoạn 2023-2025. Công tác hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện việc bảo tồn, phục dựng, khai thác các hoạt động văn hóa truyền thống phục vụ phát triển du lịch nông thôn được quan tâm, đẩy mạnh: Tổ chức thành công các lễ hội truyền thống trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là các lễ hội được Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; triển khai thực hiện dự án truyền dạy dân ca, dân vũ, dân nhạc truyền thống gắn với hoạt động phát triển du lịch trên địa bàn các huyện, nhất là các huyện miền núi... Tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức và tổ chức học tập kinh nghiệm về quản lý di sản văn hoá phi vật thể, nghệ thuật dân ca, dân vũ, dân nhạc cho cán bộ, công chức văn hóa cơ sở và cho cộng đồng. Văn phòng Điều phối NTM tỉnh đã tổ chức 2 lớp tập huấn Chương trình phát triển du lịch nông thôn cho các chủ cơ sở và người lao động du lịch nông thôn. Công tác quản lý và bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử được các huyện quan tâm triển khai thực hiện; tổ chức thành công nhiều sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch thu hút được du khách và Nhân dân tham gia; đẩy mạnh tuyên truyền quảng bá du lịch cộng đồng, tập trung xây dựng các mô hình phát triển du lịch cộng đồng trải nghiệm, các trang trại vườn đồi, hang động... các hình thái du lịch này ngày càng nhận được sự quan tâm, thu hút du khách trong và ngoài tỉnh, đặc biệt là khách nước ngoài, góp phần nâng cao đời sống, thu nhập của Nhân dân địa phương.

3.3. Chương trình khoa học và công nghệ phục vụ XDNTM

Trong Đề án Phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2021 - 2025 ban hành kèm theo Quyết định số 5060/QĐ-UBND ngày 25/11/2020 của UBND tỉnh, Chương trình Khoa học công nghệ phục vụ XDNTM đã được lồng ghép vào 2 Chương trình: Ứng dụng khoa học, công nghệ phục vụ phát triển nông nghiệp công nghệ cao, thông minh và XDNTM của Đề án. Từ năm 2021 đến nay, hằng năm, Sở Khoa học và Công nghệ đã tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt các nhiệm vụ khoa học và công nghệ thuộc 06 chương trình khoa học và công nghệ trọng điểm của tỉnh, giai đoạn 2021-2025. Trong số các nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt, có từ 10 - 15 nhiệm vụ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và XDNTM. Nhiều huyện đã thực hiện Chương trình khoa học và công nghệ phục vụ XDNTM; triển khai thực hiện có hiệu quả các dự án khoa học công nghệ vào sản xuất.

3.4. Chương trình chuyển đổi số trong XDNTM hướng tới NTM thông minh

Thực hiện Kế hoạch số 252/KH-UBND ngày 20/10/2022 của UBND tỉnh về Chương trình chuyển đổi số trong XDNTM, hướng tới NTM thông minh trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2022-2025; các ngành, địa phương đã triển khai thực hiện thúc đẩy chuyển đổi số, góp phần nâng cao năng lực hạ tầng ứng dụng CNTT, chuyển đổi số cho các địa phương; chỉ đạo, hướng dẫn các doanh nghiệp bưu chính, viễn thông phát triển hạ tầng, mở rộng mạng lưới, nâng cao chất lượng dịch vụ bưu chính, viễn thông trên địa bàn tỉnh; phối hợp với các đơn vị có liên quan để tham mưu, thẩm định các chương trình, dự án ứng dụng CNTT, chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh. Chương trình XDNTM được tổ chức đồng bộ, thống nhất trên nền tảng công nghệ số, 100% hồ sơ công việc cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã được xử lý trên môi trường mạng, vượt chỉ tiêu so với mục tiêu đến năm 2025. Toàn tỉnh đã triển khai xây dựng được 15 thôn thông minh thuộc các xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; 8 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu với lĩnh vực nổi trội về chuyển đổi số.

3.5. Chương trình tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn trong XDNTM

UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 148/KH-UBND ngày 5/6/2023 về thực hiện các mô hình thôn, xóm “Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp - An toàn”, khu dân cư kiểu mẫu năm 2023; Quyết định số 431/QĐ-UBND ngày 06/02/2023 ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2023-2025; các sở, ngành và các địa phương theo chức năng, nhiệm vụ được giao đã chủ động thực hiện và phối hợp thực hiện các nội dung của Kế hoạch, bước đầu đạt được những kết quả tích cực. Một số mô hình về bảo vệ môi trường được duy trì và ngày càng phát huy nhân rộng, như: Phân loại rác thải tại nguồn kết hợp chống rác thải nhựa, xử lý chất thải rắn sinh hoạt hữu cơ làm phân bón vi sinh quy mô hộ gia đình, mô hình ngôi nhà thu gom phế liệu phòng chống rác thải nhựa tại trường học...

3.6. Chương trình nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện tiêu chí ANTT trong XDNTM

Thực hiện Kế hoạch số 71/KH-BCA-V05 ngày 23/02/2023 của Bộ Công an về thực hiện Chương trình nâng cao chất lượng, hiệu quả tiêu chí an ninh, trật tự trong XDNTM, Công an tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Chương trình nâng cao chất lượng hiệu quả thực hiện tiêu chí ANTT trong XDNTM năm 2023.

An ninh trên các tuyến, lĩnh vực, địa bàn, mục tiêu trọng điểm tiếp tục được giữ vững ổn định, không để xảy ra đột xuất, bất ngờ, hình thành điểm nóng. Tội phạm về trật tự xã hội giảm, hoạt động của các loại tội phạm được kiềm chế; không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm và người phạm tội; không để phát sinh các loại tội phạm có tổ chức nhất là hoạt động của băng nhóm, không có các tụ điểm tệ nạn xã hội phức tạp; đấu tranh trấn áp mạnh với các đối tượng, điểm, đường dây hoạt động tín dụng đen; triệt xóa nhiều điểm, đường dây ma túy lớn hoạt động liên tỉnh, xuyên quốc gia và triệt xóa cơ bản các điểm, tụ điểm, đối tượng mua bán trái phép chất ma túy trong toàn tỉnh. Toàn tỉnh có 640 mô hình tự quản về ANTT trong đó có nhiều mô hình hoạt động mang lại hiệu quả góp phần bảo đảm an ninh, trật tự ở cơ sở. Tổ chức Hội nghị điểm sơ kết công tác xây dựng mô hình camera với ANTT trong XDNTM giai đoạn 2021-2023 và được Bộ Công an nhân rộng trên toàn quốc. Nhiều huyện đã có nhiều mô hình, cách làm hay trong việc thực hiện tiêu chí an ninh, trật tự trong xây dựng XDNTM.

4. Kết quả thực hiện XDNTM, NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu

4.1. Kết quả thực hiện XDNTM

a) Cấp huyện

Đến hết năm 2023, toàn tỉnh có 13 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn NTM/hoàn thành nhiệm vụ XDNTM, đạt 76,47% so với mục tiêu đến năm 2025 Trung ương giao (17 đơn vị cấp huyện) và 68,42% so với mục tiêu phấn đấu của tỉnh (19 đơn vị cấp huyện). Giai đoạn 2021 - 2023, có thêm 5 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn NTM/hoàn thành nhiệm vụ XDNTM (Triệu Sơn, Nông Cống, Thiệu Hóa, Sầm Sơn, Bỉm Sơn).

b) Cấp xã

Đến hết năm 2023, toàn tỉnh có 360/465 xã đạt chuẩn NTM, đạt 87,8% so với mục tiêu đến năm 2025 (410 xã đạt chuẩn NTM). Giai đoạn 2021-2023, có thêm 43 xã được công nhận đạt chuẩn NTM. Bình quân đạt 17,39 tiêu chí/xã. Còn 105 xã chưa đạt chuẩn NTM, trong đó: có 04 xã đạt 19 tiêu chí; có 16 xã đạt từ 15 - 18 tiêu chí; có 53 xã đạt từ 10 – 14 tiêu chí; có 32 xã đạt từ 5 - 9 tiêu chí; không còn xã dưới 5 tiêu chí.

c) Thôn, bản (đối với các địa phương đặc biệt khó khăn)

Đến hết năm 2023, toàn tỉnh có 717 thôn, bản miền núi đạt chuẩn NTM, đạt 81,8% so với mục tiêu đến năm 2025 (876 thôn, bản đạt chuẩn NTM); có 66 thôn, bản thuộc các xã đặc biệt khó khăn đạt chuẩn NTM, đạt 65,3% so với mục tiêu đến năm 2025 (101 thôn, bản đạt chuẩn NTM). Giai đoạn 2021 - 2023, có 167 thôn, bản (trong đó, có 29 thôn, bản thuộc các xã đặc biệt khó khăn).

Số thôn, bản thuộc các xã đặc biệt khó khăn chưa được công nhận đạt chuẩn NTM là 103 thôn, bản.

4.2. Kết quả thực hiện NTM nâng cao

Đến hết năm 2023, toàn tỉnh có 90 xã được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao, đạt 54,5% so với mục tiêu đến năm 2025 (165 xã đạt chuẩn NTM nâng cao).

Giai đoạn 2021-2023, có thêm 68 xã được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao.

4.3. Kết quả thực hiện NTM kiểu mẫu

a) Cấp xã

Đến hết năm 2023, toàn tỉnh có 16 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, đạt 39% so với mục tiêu đến năm 2025 (41 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu). Giai đoạn 2021 - 2023, có thêm 15 xã được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.

b) Thôn, bản

Đến hết năm 2023, toàn tỉnh có 450 thôn, bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, đạt 132,1% so với mục tiêu đến năm 2025 (340 thôn, bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu).

4.4. Kết quả thực hiện XDNTM trên địa bàn 15 xã biên giới và xã Mường Lý, huyện Mường Lát đến hết năm 2023.

15 xã biên giới và xã Mường Lý (Mường Lát) là những xã có vị trí an ninh quốc gia rất quan trọng, đều là các xã đặc biệt khó khăn (có 4 xã thuộc khu vực I; 2 xã thuộc khu vực II và 10 xã thuộc khu vực III), vị trí địa lý không thuận lợi, địa hình hiểm trở, thường xuyên bị ảnh hưởng nặng nề của lũ ống, lũ quét, cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội thiếu và yếu, sản xuất chưa phát triển, đời sống của người dân còn nhiều khó khăn, xuất phát điểm XDNTM rất thấp.

Đến tháng 12/2023, chưa có xã nào trong 16 xã nêu trên đạt chuẩn NTM; bình quân mới đạt 9,6 tiêu chí/xã; có 6 xã đạt từ 10 - 14 tiêu chí, 10 xã đạt từ 6 - 9 tiêu chí. Có 3 tiêu chí: Thu nhập, Nghèo đa chiều, Môi trường và ATTP chưa có xã nào đạt.

5. Tình hình huy động, sử dụng các nguồn vốn thực hiện Chương trình

Tổng huy động nguồn lực thực hiện Chương trình XDNTM giai đoạn 2021-2023 là 19.453.810/44.700.000 triệu đồng đạt 43.52% so với kế hoạch đến năm 2025. Bao gồm:

5.1. Ngân sách trung ương: 1.442.696 triệu đồng, chiếm 7,42%.

a) Vốn đầu tư phát triển:

- Giai đoạn 2021-2025: 2.154.920 triệu đồng (Đợt 1: 1.920.500 triệu đồng; đợt 2 (vốn bổ sung): 234.420 triệu đồng).

- Số vốn trung hạn đã phân bổ chi tiết đến từng dự án và mức vốn: 2.139.920 triệu đồng. Số vốn chưa phân bổ chi tiết: 15.000 triệu đồng.

- Số vốn Trung ương giao năm 2021, 2022 và 2023: 1.092.850 triệu đồng:

+ Năm 2022 (bao gồm cả của năm 2021): 564.660 triệu đồng. Tiến độ giải ngân đến nay đạt 99,16%.

+ Năm 2023: 528.190 triệu đồng. Tiến độ giải ngân đến nay đạt 91,49%. Vốn sự nghiệp: Tổng số vốn trung ương giao năm 2021, 2022 và 2023: 339.846 triệu đồng; đã phân bổ chi tiết: 339.846 triệu đồng.

Theo báo cáo của các địa phương, tiến độ giải ngân vốn năm 2021 (chuyển nguồn năm 2022 thực hiện) đạt 100%; vốn năm 2022 và 2023, tiến độ giải ngân đạt 80,38%.

5.2. Ngân sách tỉnh

Thực hiện chính sách khuyến khích XDNTM của tỉnh, năm 2021, năm 2022 và năm 2023, ngân sách tỉnh đã bố trí 437.505 triệu đồng, chiếm 2,25%. Tiến độ giải ngân đến nay: vốn năm 2021 đạt 100%, vốn năm 2022 và 2023 đạt 87,8%.

5.3. Ngân sách huyện, xã : 8.588.876 triệu đồng, chiếm 44,15%. Trong đó:

+ Ngân sách huyện: 3.255.883 triệu đồng, chiếm 16,73%;

+ Ngân sách xã: 5.332.993 triệu đồng, chiếm 27,42%;

5.4. Vốn lồng ghép: 2.949.419 triệu đồng, chiếm 15,16%;

5.5. Vốn tín dụng: 2.213.413 triệu đồng, chiếm 11,38%;

5.6. Vốn doanh nghiệp, HTX: 713.135 triệu đồng, chiếm 3,67%;

5.7. Vốn huy động của cộng đồng dân cư (bao gồm tiền mặt và giá trị ngày công lao động, vật tư, vật liệu, hiến đất): 3.118.766 triệu đồng, chiếm 16,03% (không bao gồm kinh phí người dân tự chỉnh trang nhà ở dân cư).

III. ĐÁNH GIÁ CHUNG

1. 利点

Trong thời gian từ năm 2021 đến năm 2023, mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức; song, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và Ban Chỉ đạo các Chương trình MTQG tỉnh, sự nỗ lực của các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp Nhân dân, Chương trình XDNTM của tỉnh tiếp tục đạt được những kết quả quan trọng, tích cực.

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Chương trình đã được các cấp, các ngành thực hiện quyết liệt, đồng bộ; về cơ bản các cơ chế, chính sách, các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và hướng dẫn thực hiện Chương trình XDNTM trên địa bàn tỉnh đã được ban hành kịp thời, có nhiều đổi mới, phù hợp với yêu cầu của thực tiễn, tạo điều kiện để các địa phương đẩy nhanh tiến độ XDNTM, nâng cao chất lượng các tiêu chí để XDNTM nâng cao, NTM kiểu mẫu trong giai đoạn 2021-2025 theo Kế hoạch đã đề ra.

Công tác tuyên truyền, vận động thực hiện Chương trình XDNTM được triển khai sâu rộng với nhiều hình thức phong phú, hiệu quả; qua đó, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và người dân về Chương trình phát triển Nông nghiệp và XDNTM; chú trọng nâng cao chất lượng các phong trào thi đua XDNTM, các cuộc vận động; đề cao vai trò chủ thể của người dân và cộng đồng tham gia XDNTM đi vào thực chất, đem lại sự chuyển biến tích cực, rõ nét tới từng thôn, bản, hộ gia đình và cuộc sống của mỗi người dân nông thôn. Nhiều mô hình, phong trào thi đua XDNTM được triển khai, nhân rộng và phát huy hiệu quả; nổi bật là phong trào thi đua hiến đất chung sức XDNTM thu hút đông đảo các tầng lớp Nhân dân tham gia, hưởng ứng.

Bộ máy chỉ đạo, tổ chức thực hiện Chương trình XDNTM từ cấp tỉnh đến cấp xã đã được thành lập, kiện toàn, đi vào hoạt động có hiệu quả, nền nếp. Công tác phối hợp của các thành viên Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, cấp huyện tương đối nhịp nhàng. Công tác hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra, giám sát được quan tâm thực hiện. Thanh Hóa là tỉnh lớn, có nhiều huyện miền núi khó khăn, nhưng một số chỉ tiêu XDNTM vượt kế hoạch đề ra, số lượng xã NTM đứng thứ hai, xã NTM nâng cao đứng thứ ba và xã NTM kiểu mẫu đứng thứ năm cả nước. Chất lượng của các xã được công nhận đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu được nâng lên; số lượng sản phẩm OCOP thuộc nhóm 5 tỉnh dẫn đầu cả nước và đa dạng về chủng loại. Thực hiện XDNTM đồng bộ cả quy mô cấp huyện, xã, thôn, bản và các cấp độ NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, phù hợp với điều kiện thực tế, từng vùng miền của tỉnh.

Kết quả thực hiện Chương trình XDNTM tiếp tục góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống đại bộ phận người dân nông thôn, hạ tầng kinh tế, xã hội được tăng cường; nhiều mô hình phát triển sản xuất theo chuỗi liên kết giá trị đã đem lại hiệu quả; các hoạt động văn hoá - thể thao và học tập trong cộng đồng được duy trì và phát triển; y tế, giáo dục tiếp tục được chăm lo; môi trường từng bước được cải thiện; ANTT và an toàn xã hội được đảm bảo; diện mạo nông thôn được đổi mới mạnh mẽ. Trên địa bàn toàn tỉnh, phong trào XDNTM đã phát triển rộng khắp, thu hút được sự tham gia của người dân, doanh nghiệp; từng bước thay đổi diện mạo nông thôn của tỉnh, đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân được nâng cao, khối đại đoàn kết toàn dân được củng cố vững chắc là nền tảng cho công cuộc xây dựng quê hương, đất nước và phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn toàn tỉnh.

2. Khó khăn, vướng mắc và tồn tại, hạn chế

2.1. Khó khăn, vướng mắc

- Bộ tiêu chí NTM của Trung ương và của tỉnh giai đoạn 2021 - 2025 có nhiều tiêu chí, chỉ tiêu mới và khó. Cụ thể: (1) Bộ tiêu chí xã NTM nâng cao giai đoạn 2016 - 2020 có 15 tiêu chí và 41 chỉ tiêu, giai đoạn 2021 - 2025 là 19 tiêu chí và 75 chỉ tiêu, tăng 4 tiêu chí và 34 chỉ tiêu. (2) xã kiểu mẫu phải có thôn thông minh và các tiêu chí nổi trội để thực hiện cũng đòi hỏi mức độ cao hơn nên lựa chọn xây dựng tiêu chí nổi trội nhiều xã khó khăn, lúng túng.

- Một số nội dung, tiêu chí xã NTM, xã NTM nâng cao được quy định quácao, chưa phù hợp với điều kiện thực tế của các địa phương, gây khó khăn, bất cập trong quá trình triển khai thực hiện, như: Quy hoạch đối với các xã thuộc quy hoạch đô thị; nghèo đa chiều; thực hiện truy xuất nguồn gốc các sản phẩm chủ lực; vùng nguyên liệu tập trung đối với nông sản chủ lực của xã được cấp mã vùng; tỷ lệ dân số có sổ khám chữa bệnh điện tử; gắn mã địa chỉ số; tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn từ hệ thống cấp nước sạch tập trung đối với các xã miền núi; tỷ lệ sử dụng hình thức hỏa táng; hình thức thu gom xử lý chất thải rắn, nước thải sinh hoạt; mô hình xử lý nước mặt...

- Nghị quyết số 185/2021/NQ-HĐND của HĐND tỉnh chưa có chính sách hỗ trợ các xã XDNTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, trong khi nhu cầu nguồn lực rất lớn, chưa kịp thời động viên phong trào XDNTM nâng cao, NTM kiểu mẫu của các địa phương.

- Nguồn thu ngân sách từ đấu giá quyền sử dụng đất của nhiều huyện, xã năm 2022, 2023 không đạt kế hoạch, ảnh hưởng rất lớn đến nguồn lực đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế - xã hội phục vụ XDNTM.

- Khó hoàn thành chỉ tiêu nước sạch tập trung: Do phải phụ thuộc vào nhà máy nước sạch lắp nối về địa phương. Trong khi đó cơ chế nhà nước không đầu tư nhà máy nước sạch. Hầu hết các xã người dân có thu nhập chưa cao, dân số ít, địa bàn dân cư rộng nên phải đầu tư hệ thống đường ống lớn, chi phí đầu tư cao nên nhiều hộ gia đình không có điều kiện sử dụng nước sạch tập trung.

- Trong 105 xã chưa đạt chuẩn NTM, có 99 xã thuộc các huyện miền núi, điều kiện rất khó khăn, ảnh hưởng lớn đến việc khả năng hoàn thành mục tiêu XDNTM của cả giai đoạn 2021 - 2025.

2.2. Tồn tại, hạn chế

- Công tác triển khai, tuyên truyền ở một số địa phương chưa thường xuyên, chưa sâu rộng, chưa thực sự có chiều sâu; nội dung tuyên truyền chưa sát với tình hình thực tế. Nhận thức của một số bộ phận cán bộ, đảng viên và Nhân dân về XDNTM còn hạn chế; chưa nhận thức đầy đủ vai trò chủ thể của mình trong XDNTM, vẫn còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước; chưa tích cực, chủ động và tự nguyện trong đóng góp XDNTM, nhất là ở khu vực miền núi cao. Hoạt động của một số Ban Chỉ đạo, Văn phòng điều phối NTM cấp huyện chưa khoa học, chưa sâu sát, thiếu hiệu quả. Tỉnh chưa ban hành Chương trình khoa học, công nghệ phục vụ XDNTM.

- Kết quả thực hiện Chương trình XDNTM tại một số địa phương chưa thực sự bền vững; còn có sự chênh lệch khá lớn giữa các vùng, miền trong tỉnh. Chưa có huyện miền núi được công nhận đạt chuẩn huyện NTM. Huyện Mường Lát chưa có xã đạt chuẩn NTM. Tiến độ XDNTM trên khu vực miền núi chậm, nhất là các huyện miền núi cao. Kết quả thực hiện giảm nghèo chưa thực sự bền vững, số hộ thoát nghèo nhưng mức thu nhập nằm sát chuẩn nghèo còn lớn, đời sống của số ít người dân còn khó khăn. Việc thực hiện các tiêu chí: Thu nhập, lao động, giao thông, nghèo đa chiều, tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, môi trường và ATTP ở các huyện miền núi gặp nhiều khó khăn, khó hoàn thành. Một số địa phương chủ yếu tập trung huy động nguồn lực để đầu tư kết cấu hạ tầng, chưa quan tâm, chú trọng nhiều đến việc hỗ trợ phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập của người dân. Một số xã đạt chuẩn NTM giai đoạn 2016 - 2020 nhưng một số tiêu chí chưa đạt so với Bộ tiêu chí giai đoạn 2021 - 2025. Công tác duy trì và nâng cao các tiêu chí sau đạt chuẩn còn hạn chế, chất lượng các công trình cơ sở hạ tầng sau khi đạt chuẩn xuống cấp do chưa được sửa chữa, nâng cấp kịp thời. Một số tiêu chí NTM chưa thực sự bền vững, khó duy trì như: Tổ chức sản xuất, Môi trường và ATTP, Tỷ lệ người dân tham gia BHYT. Trong đó tiêu chí môi trường và ATTP nhiều xã không đạt, tỷ lệ hộ dân được dùng nước sinh hoạt tập trung còn ít do nhiều nơi khó khăn trong việc kêu gọi nhà đầu tư dự án nhà máy nước sạch. Cảnh quan môi trường nông thôn tuy được quan tâm nhưng chưa được duy trì thường xuyên, liên tục; việc xử lý chất thải rắn, nước thải sinh hoạt... chưa được xử lý triệt để; tỷ lệ cây xanh trên địa bàn chưa cao. Có huyện sau 3 năm đạt chuẩn NTM chưa có xã được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao, NTM mới kiểu mẫu.

- Tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị và phát triển bền vững đã được quan tâm, tuy nhiên quy mô sản xuất còn nhỏ, sức cạnh tranh chưa cao, tỷ lệ nông sản được sản xuất theo các tiêu chuẩn VietGap, hữu cơ vẫn còn ít; việc áp dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp còn hạn chế. Số lượng sản phẩm OCOP nhiều nhưng sản phẩm có thương hiệu mạnh, sản phẩm xuất khẩu còn ít. Một số sản phẩm thị trường tiêu thụ chưa ổn định, chủ yếu là sản phẩm truyền thống, chưa áp dụng công nghệ, tính hàng hóa chưa cao, không ổn định, tính cạnh tranh thấp; nhiều sản phẩm OCOP chưa được đưa lên sàn giao dịch điện tử hoặc đã được đưa lên sàn nhưng ít có giao dịch. Doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và khu vực nông thôn chưa nhiều; một số HTX trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn hoạt động chưa hiệu quả.

- Việc huy động các nguồn lực thực hiện Chương trình XDNTM còn rất khó khăn, nhất là các nguồn từ các doanh nghiệp, hợp tác xã và trong Nhân dân. Nguồn lực để XDNTM ở nhiều huyện miền núi còn hạn chế, kết quả XDNTM còn thấp, số xã đạt chuẩn NTM còn ít. Tổng huy động nguồn lực thực hiện Chương trình XDNTM giai đoạn 2021 - 2023 mới đạt 43,52% so với kế hoạch đến năm 2025. Còn có huyện chậm lập dự án nên không đủ điều kiện để tỉnh phân bổ vốn đầu tư.

3. Nguyên nhân tồn tại, hạn chế

3.1. Nguyên nhân khách quan

- Sự tác động bất lợi của suy thoái kinh tế, tình hình thiên tai và biến đổi khí hậu diễn ra phức tạp, ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch COVID-19 đã tác động đến sản xuất và đời sống của người dân, ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện Chương trình XDNTM.

- Tiêu chí giai đoạn 2021 - 2025 được nâng cao, một số nội dung, tiêu chí xã NTM, xã NTM nâng cao được quy định chưa phù hợp với điều kiện thực tế của các địa phương, rất khó thực hiện.

- Địa bàn tỉnh rộng, địa hình phức tạp, có nhiều huyện miền núi; một số xã có điểm xuất phát rất thấp, địa bàn rộng, dân cư thưa thớt (nhất là các huyện miền núi cao), nguồn lực hạn chế, hạ tầng kinh tế - xã hội chưa đảm bảo.

- Bộ máy tham mưu, giúp việc cho BCĐ thực hiện các Chương trình MTQG từ huyện đến xã hoạt động theo chế độ kiêm nhiệm nên ảnh hưởng đến chất lượng công việc.

- Các xã gặp nhiều khó khăn về nguồn lực; nguồn đấu giá đất xã chỉ được hưởng tỷ lệ (%) thấp hơn nhiều so với thời kỳ trước, thị trường bất động sản trầm lắng, các mặt bằng khu dân cư đấu giá không có người mua, nên ảnh hưởng đến nguồn vốn đầu tư triển khai thực hiện các công trình để hoàn thành các tiêu chí NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

3.2. Nguyên nhân chủ quan

- Một số cấp ủy, chính quyền các cấp chưa thật sự chủ động, thiếu quyết liệt và sáng tạo trong giải quyết những khó khăn, vướng mắc thực hiện Chương trình XDNTM; có biểu hiện thiếu quyết tâm, ngại khó, trông chờ vào sự chỉ đạo và hỗ trợ của cấp trên. Một số cấp ủy, chính quyền cấp xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM có biểu hiện thỏa mãn, bằng lòng, giảm động lực phấn đấu; chưa chú trọng hoàn thiện, duy trì và nâng cao các tiêu chí NTM, nên một số tiêu chí không bền vững, thậm chí không đạt chuẩn theo tiêu chí mới. Mặt trận Tổ quốc và các hội đoàn thể, các chi tổ hội ở thôn, bản, có nơi chưa phát huy hết trách nhiệm trong việc tuyên truyền, vận động người dân. Tư duy, trình độ sản xuất của một bộ phận người dân còn thấp, chậm thay đổi, quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ, thiếu gắn kết. Nhiều hộ gia đình có điều kiện nhưng chưa mạnh dạn tham gia đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

- Một số xã việc xác định lộ trình, giải pháp thực hiện Chương trình XDNTM còn chung chung, thiếu tính thực tế, khoa học, việc giao nhiệm vụ cho các thành viên Ban Chỉ đạo chưa cụ thể và chồng chéo về nhiệm vụ. Việc sơ kết, tổng kết để rút kinh nghiệm trong chỉ đạo, điều hành chưa đúng thực chất, còn hình thức nên khi thực hiện còn lúng túng.

- Việc kêu gọi, huy động thu hút nguồn vốn đầu tư của các đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức và nhân dân cùng tham gia bỏ vốn đầu tư thực hiện còn hạn chế.

Nguồn lực thực hiện các chính sách của Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững còn dàn trải. Nguồn vốn ngân sách tỉnh, huyện, xã còn hạn chế, phụ thuộc nhiều vào nguồn thu đấu giá quyền sử dụng đất.

パート2

KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT

1 . Đối với Trung ương

- Sớm ban hành các chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông dân và nông thôn phù hợp với các Bộ tiêu chí mới để các địa phương có cơ sở bổ sung, điều chỉnh những nội dung đã ban hành giai đoạn trước, hiện không còn phù hợp.

- Xem xét, bổ sung nguồn vốn thực hiện Chương trình MTQG cho các xã chưa đạt chuẩn NTM, nhất là các xã thuộc khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó khăn.

2. Đối với HĐND tỉnh

- Xem xét, sửa đổi Nghị quyết 185/2021/NQ-HĐND ngày 10/12/2021 về việc Ban hành chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn, nông dân, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2022 - 2025.

- Bổ sung thêm kinh phí để thực hiện chính sách hỗ trợ XDNTM và đối ứng với nguồn ngân sách Trung ương, theo đúng Nghị quyết đã được HĐND tỉnh quyết nghị.

- Quan tâm hỗ trợ đầu tư một số hạng mục công trình điểm nhấn xây dựng huyện NTM nâng cao như cảnh quan môi trường văn hóa.

- Có cơ chế để hỗ trợ xi măng cho các xã XDNTM nâng cao ngoài kế hoạch; hỗ trợ kinh phí xây dựng NTM thông qua việc cung ứng xi măng; có cơ chế, chính sách bố trí nguồn vốn để hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

3. Đối với UBND tỉnh

- Rà soát, đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết 185/2021/NQ-HĐND ngày 10/12/2021 của HĐND tỉnh về việc Ban hành chính sách phát triển nông nghiệp, nông thôn, nông dân, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2022 – 2025 để trình HĐND tỉnh xem xét, sửa đổi cho phù hợp với tình hình thực tế.

- Chỉ đạo các sở, ngành đôn đốc, kiểm tra, hỗ trợ các địa phương trong quá trình XDNTM thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của sở, ngành và địa bàn được phân công phụ trách.

- Rà soát tất cả các tiêu chí, xác định mức độ đạt chuẩn (xã NTM, xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu) so với Bộ tiêu chí giai đoạn 2021 - 2025 để chỉ đạo các sở, ngành phối hợp với địa phương hỗ trợ các xã giữ vững và nâng cao các tiêu chí đã đạt được; tập trung củng cố, nâng cao những tiêu chí yếu, tiêu chí sụt giảm. Chỉ đạo các sở, ngành kịp thời ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện bộ tiêu chí xã NTM giai đoạn 2021 - 2025.

- Chỉ đạo cấp huyện, cấp xã thường xuyên duy tu, bảo dưỡng và vận hành các công trình của các xã NTM; hỗ trợ kinh phí cho các đơn vị không đủ nguồn lực để tránh xuống cấp các công trình.

- Tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn các huyện, xã hoàn thành các tiêu chí NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

- Nghiên cứu đề xuất của các huyện về việc giao chủ đầu tư các dự án hạ tầng khu dân cư cho UBND cấp xã để tránh quá tải cho Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng cấp huyện.

4. Đối với các sở, ban, ngành cấp tỉnh

- Theo chức năng, nhiệm vụ được giao, các sở, ban, ngành tăng cường trách nhiệm trong thực hiện các tiêu chí có liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của sở, ngành. Thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, hỗ trợ các địa phương trong quá trình XDNTM thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của sở, ngành và địa bàn được phân công phụ trách. Nghiêm túc, chặt chẽ, chính xác trong việc thẩm định, xét công nhận xã đạt chuẩn NTM, xã NTM, xã NTM kiểu mẫu đảm bảo chất lượng, thực chất, không chạy theo thành tích. Tạo điều kiện thuận lợi, đẩy nhanh các thủ tục hành chính về đất đai, đầu tư, xây dựng cho các công trình, dự án XDNTM.

- Đối với các sở chuyên ngành:

+ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện tốt vai trò là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo XDNTM tỉnh. Chỉ đạo đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng phát triển bền vững, mở rộng quy mô sản xuất, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm nông nghiệp, tăng tỷ lệ sản phẩm nông nghiệp được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap, sản phẩm hữu cơ, đẩy mạnh áp dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị.

Tăng cường thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, tiếp tục phát triển đa dạng các hình thức tổ chức sản xuất, củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX.

+ Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh: Thực hiện tốt chức năng tham mưu cho BCĐ tỉnh, UBND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện hiệu quả chương trình; làm tốt chức năng điều phối, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn thực hiện các nội dung tiêu chí thuộc lĩnh vực chuyên môn của từng ngành.

Thực hiện theo dõi, tổng hợp tình hình, kết quả XDNTM tại các địa phương, định kỳ báo cáo BCĐ tỉnh, UBND tỉnh.

+ Sở Tài chính tham mưu cho UBND tỉnh ưu tiên bố trí ngân sách để thực hiện các chính sách đặc thù khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, chính sách hỗ trợ liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp...

+ Sở Giao thông vận tải hướng dẫn các địa phương về công tác bàn giao, quản lý, sử dụng các công trình giao thông nông thôn sau khi hoàn thành nghiệm thu để quản lý chất lượng công trình; gắn trách nhiệm địa phương về công tác bảo trì, duy tu hoặc bảo vệ đối với các tuyến đường liên xã, liên thôn để nâng cao hiệu quả sử dụng, kéo dài tuổi thọ công trình.

+ Sở Xây dựng hướng dẫn, chỉ đạo các xã rà soát lại công tác quy hoạch NTM để tiến hành lập quy hoạch mới thay thế quy hoạch đã hết thời hạn; hoặc bổ sung, điều chỉnh những quy hoạch chất lượng thấp đảm bảo phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong từng giai đoạn. Đồng thời, tích cực hướng dẫn các địa phương thực hiện tiêu chí quy hoạch theo chuẩn mới. Ban hành thiết kế mẫu, thiết kế điển hình thay thế những mẫu cũ không còn phù hợp, tạo điều kiện cho các xã tiết kiệm được chi phí đầu tư và thời gian lập hồ sơ thiết kế, dự toán.

+ Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu cho UBND tỉnh về chỉ tiêu sử dụng đất của các địa phương để có đất xây dựng các công trình NTM. Hướng dẫn các địa phương thực hiện đầy đủ các nội dung của tiêu chí môi trường một cách bền vững.

+ Sở Công thương thẩm định quy hoạch, xây dựng chợ nông thôn cần quan tâm đến nhu cầu, hiệu quả sử dụng; vị trí, địa điểm xây dựng không ảnh hưởng đến giao thông, mỹ quan đô thị, phù hợp với các quy hoạch liên quan và thực tiễn từng địa phương.

+ Sở Lao động - Thương binh và Xã hội hướng dẫn các địa phương tăng cường các biện pháp giảm nghèo bền vững, nâng cao chất lượng công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn gắn với giải quyết việc làm.

5. Các huyện, thị xã, thành phố

- Thường xuyên kiện toàn và nâng cao năng lực của Ban Chỉ đạo cấp huyện, Ban quản lý cấp xã, Ban phát triển thôn và phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên. Đưa nội dung XDNTM vào các cuộc họp giao ban định kỳ để đánh giá những việc đã làm được, những khó khăn, tồn tại nhằm giúp cho công tác chỉ đạo, điều hành được hiệu quả hơn.

- Chỉ đạo các xã xây dựng Kế hoạch thực hiện Chương trình hàng năm theo đúng quy định và tổ chức thực hiện có hiệu quả; đề ra giải pháp nâng cao chất lượng các tiêu chí đảm bảo đạt chuẩn, bền vững.

- Khẩn trương rà soát các tiêu chí so với bộ tiêu chí 2021 - 2025; có kế hoạch nâng cao chất lượng thực hiện các tiêu chí bảo đảm 19/19 đều đạt chuẩn. Các xã đạt chuẩn NTM trong các thời kỳ phải tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí, tránh tình trạng thỏa mãn, đạt chuẩn NTM là xong nhiệm vụ; phải xác định XDNTM chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc. Đối với các xã chưa đạt chuẩn NTM, phải duy trì các tiêu chí đã đạt, có kế hoạch, lộ trình cụ thể phấn đấu đạt chuẩn các tiêu chí còn lại; phân công các thành viên phụ trách từng tiêu chí, huy động nguồn lực, tập trung chỉ đạo đạt chuẩn theo kế hoạch.

- Tăng cường công tác quản lý đầu tư, chấn chỉnh công tác lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh các dự án đầu tư đảm bảo phù hợp với nguồn vốn và khả năng cân đối vốn, không để phát sinh nợ xây dựng cơ bản.

- Có cơ chế quản lý, khai thác hiệu quả các công trình đã hoàn thành đưa vào sử dụng do xã quản lý. Hàng năm, ưu tiên bố trí nguồn vốn để duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa các công trình hạ tầng nông thôn đã xuống cấp; bố trí kinh phí giải quyết dứt điểm nợ xây dựng cơ bản.

- Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thực hiện chương trình; tiến hành tổng kết, sơ kết theo yêu cầu. Phát huy vai trò phản biện của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và các đoàn thể; phát huy vai trò giám sát cộng đồng trong XDNTM.

Trên đây là Báo cáo kết quả giám sát việc triển khai thực hiện Chương trình XDNTM từ năm 2021 đến năm 2023 trên địa bàn tỉnh; Thường trực HĐND tỉnh kính trình HĐND tỉnh xem xét, quyết định.

PVグループ

Nguồn: https://baothanhhoa.vn/ky-hop-thu-20-hdnd-tinh-thanh-hoa-khoa-xviii-ket-qua-giam-sat-viec-trien-khai-thuc-hien-chuong-trinh-mtqg-xay-dung-nong-thon-moi-tu-nam-2021-den-nam-2023-218894.htm