ອົດສະຕາລີ-ອາຊຽນ: ແບ່ງປັນພາກພື້ນດຽວກັນ, ແບ່ງປັນອະນາຄົດອັນດຽວກັນ

ພ້ອມກັບຫວຽດນາມ ແລະ ອາຊຽນ, ອົດສະຕາລີ ຈະສືບຕໍ່ເຮັດວຽກງານໃຫ້ພາກພື້ນສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ວັດທະນາຖາວອນ, ກໍ່ສ້າງການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືໃນອະນາຄົດ.

Báo Quốc Tế•05/08/2025

Australia-ASEAN: Cùng chung một khu vực, cùng chia sẻ tương lai

Tiffany McDonald ເອກອັກຄະລັດຖະທູດອົດສະຕຣາລີ ປະຈຳອາຊຽນ. (ທີ່ມາ: asean.org)

ນັບແຕ່ໄດ້ສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃນປີ 1967, ອາຊຽນໄດ້ມີບົດບາດສຳຄັນໃນການສ້າງພາກພື້ນຂອງພວກເຮົາ. ປີ 1974, ອົດສະຕາລີໄດ້ກ້າວເຂົ້າສູ່ການເປັນຄູ່ຮ່ວມມືສົນທະນາຄັ້ງທຳອິດຂອງອາຊຽນ.

ທ່ານ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ອົດສະຕາລີ Gough Whitlam ຖືວ່າ: ບັນດາກົນໄກ ແລະ ສະຖາບັນຂອງພາກພື້ນ, ອາຊຽນ ແມ່ນ “ສຳຄັນທີ່ສຸດ, ເໝາະສົມທີ່ສຸດ ແລະ ເປັນທຳມະຊາດທີ່ສຸດ”.

ໃນເວລານັ້ນ, ອາຊຽນມີພຽງແຕ່ 5 ປະເທດ. ແຕ່ 20 ກວ່າປີຜ່ານມາ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກອາຊຽນ ໃນປີ 1995. ແລະ ຮອດປີ 2025, ອົດສະຕາລີ ຮູ້ສຶກດີໃຈທີ່ ອາຊຽນ ໄດ້ຕ້ອນຮັບສະມາຊິກທີ 11 ແມ່ນ Timor Leste.

ການເຂົ້າຮ່ວມອາຊຽນຂອງຫວຽດນາມໃນເວລານັ້ນໄດ້ເສີມຂະຫຍາຍຄວາມສຳຄັນຂອງອາຊຽນໃນພາກພື້ນ. ການເຂົ້າເປັນສະມາຊິກຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ການຂະຫຍາຍອາຊຽນ ໄດ້ຊ່ວຍເຊື່ອມຕໍ່ບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ - ພາກກາງຂອງອິນໂດ ປາຊີຟິກ .

ອາຊຽນໃນການປ່ຽນແປງ ຂອງໂລກ

ພວກເຮົາກໍາລັງດໍາລົງຊີວິດຢູ່ໃນໄລຍະເວລາຂອງການຫັນເປັນໂລກທີ່ເລິກເຊິ່ງ. ອາຊຽນ ແລະ ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືພວມມານະພະຍາຍາມຜ່ານຜ່າສິ່ງທ້າທາຍທັງເກົ່າ ແລະ ໃໝ່ ໃນຂະນະທີ່ສະແຫວງຫາກາລະໂອກາດໃນພາກພື້ນຮ່ວມຂອງພວກເຮົາ ເຊິ່ງແມ່ນພາກພື້ນທີ່ມີການເຄື່ອນໄຫວທີ່ສຸດໃນໂລກ.

ອົດສະຕຣາລີ ຍາມໃດກໍ່ຖືເປັນສຳຄັນບົດບາດຂອງອາຊຽນ ແລະ ສະຖາປັດຕະຍະກຳພາກພື້ນທີ່ນຳພາໂດຍອາຊຽນ. ນອກຈາກເປັນຄູ່ເຈລະຈາທຳອິດ, ອົດສະຕາລີຍັງແມ່ນສະມາຊິກກໍ່ຕັ້ງຂອງເວທີປາໄສພາກພື້ນອາຊຽນ (ARF, 1994), ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊີຕາເວັນອອກ (EAS, 2005) ແລະ ກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີປ້ອງກັນປະເທດອາຊຽນບວກ (ADMM+, 2010 – ກອງປະຊຸມຄັ້ງທຳອິດໄດ້ຈັດຂຶ້ນຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ).

ໃນປີ 2021, ອົດສະຕຣາລີ ກາຍເປັນໜຶ່ງໃນບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດຮອບດ້ານແຫ່ງທຳອິດຂອງອາຊຽນ ແລະ ໄດ້ປະກາດຂໍ້ລິເລີ່ມ Aus4ASEAN Future Initiative, ໂຄງການຮ່ວມມືພັດທະນາມູນຄ່າ 204 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ເພື່ອຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືໃນຂົງເຂດບຸລິມະສິດຂອງອາຊຽນ.

ອົດສະຕຣາລີເຊື່ອວ່າພວກເຮົາເຂັ້ມແຂງຂຶ້ນໂດຍການເຮັດສິ່ງຕ່າງໆຮ່ວມກັນ. ນີ້ແມ່ນຈຸດໃຈກາງຂອງວິທີການຂອງອົສຕຣາລີຕໍ່ການເປັນໃຈກາງຂອງອາຊຽນ. ອົດສະຕາລີໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຫຼັກໝັ້ນຂອງຕົນຕໍ່ການເປັນໃຈກາງຂອງອາຊຽນ ແລະ ບັນດາກົນໄກນຳພາຂອງອາຊຽນ ໃນການຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຂອງພາກພື້ນ.

ດັ່ງທີ່ລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ Penny Wong ກ່າວຢູ່ມາເລເຊຍເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ວ່າ: “ອາຊຽນມີສຽງທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະທີ່ຜ່ານຄຳເວົ້າ ແລະ ການກະທຳ, ສາມາດກຳນົດມາດຕະຖານ ແລະ ສ້າງຄວາມຄາດຫວັງ, ທັງກັບບັນດາປະເທດມະຫາອຳນາດ ແລະ ລັດນ້ອຍ.” ຄວາມຄາດຫວັງ, ມາດຕະຖານ ແລະກົດລະບຽບເຫຼົ່ານັ້ນແມ່ນກຸນແຈສຳຄັນໃນການຮັກສາເອກະລັກຂອງພາກພື້ນຂອງພວກເຮົາ.

ໃນເດືອນແລ້ວນີ້, ອຳນາດການໂຮມຊຸມນຸມທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງອາຊຽນ ຍັງສືບຕໍ່ສະແດງອອກ ເມື່ອໄດ້ນຳເອົາບັນດາລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດຈາກທົ່ວພາກພື້ນອິນໂດ-ປາຊີຟິກ ເຂົ້າຮ່ວມ, ລວມທັງລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດອົດສະຕຣາລີ, ສະມາຊິກສະພາສູງ Penny Wong, ໃນກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ ອາຊຽນ-ອົດສະຕຣາລີ PMC+1, EAS ແລະ ARF ເພື່ອປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບບັນຫາຍຸດທະສາດ ແລະ ຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງພາກພື້ນ.

ອົດສະຕາລີ ເຫັນວ່າ ອາຊຽນ ເປັນເອກະພາບ ແລະ ຢືດໝັ້ນ ແມ່ນກຳລັງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ໃນການຮັກສາສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຢູ່ພາກພື້ນ.

ພາບບັນຍາກາດກອງປະຊຸມສຸດຍອດພິເສດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 50 ປີແຫ່ງການພົວພັນອາຊຽນ-ອົດສະຕາລີ ໃນວັນທີ 6 ມີນາ 2024.

ຮ່ວມມື ແລະ ໄປຄຽງຄູ່ກັບອາຊຽນ

ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ອົດສະຕາລີ ປະຈຳ ຫວຽດນາມ Gillian Bird ໄດ້ດຳລົງຕຳແໜ່ງເປັນເອກອັກຄະລັດຖະທູດ ອົດສະຕາລີ ປະຈຳ ອາຊຽນ ໃນປີ 2008, ແລະ ແມ່ນກຳລັງໜູນຢ່າງແຮງຂອງ ອາຊຽນ ແລະ ຫວຽດນາມ ໃນບັນດາອົງການພາກພື້ນສຳຄັນນີ້.

ປີກາຍນີ້, ອົດສະຕຣາລີໄດ້ຮັບກຽດເປັນເຈົ້າພາບຈັດກອງປະຊຸມຜູ້ນຳອາຊຽນທີ່ນະຄອນ Melbourne, ເພື່ອເປັນການສະເຫຼີມສະຫຼອງຄົບຮອບ 50 ປີຂອງການເຈລະຈາອາຊຽນ-ອົດສະຕຣາລີ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ທີ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດນະຄອນ Melbourne, ອົດສະຕາລີ ແລະ ຫວຽດນາມ ໄດ້ຍົກລະດັບການພົວພັນ 2 ຝ່າຍຂຶ້ນເປັນຄູ່ຮ່ວມມືຍຸດທະສາດຮອບດ້ານ (CSP). ເຊັ່ນດຽວກັນກັບ CSP ອາຊຽນ - ອົດສະຕາລີ, CSP ອົດສະຕາລີ - ຫວຽດນາມ ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມສໍາຄັນຂອງຄວາມສາມາດຮ່ວມກັນໃນການສ້າງພາກພື້ນແລະເຮັດວຽກຮ່ວມກັນເພື່ອແກ້ໄຂສິ່ງທ້າທາຍທົ່ວໄປ.

ໃນທີ່ສຸດ, ທັງສອງຂອບເຂດແນໃສ່ຊຸກຍູ້ໃຫ້ພາກພື້ນສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ວັດທະນາຖາວອນ, ນຳມາເຊິ່ງຜົນປະໂຫຍດຕົວຈິງໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ, ອາຊຽນ ແລະ ອົດສະຕາລີ.

ປີນີ້, ຖະແຫຼງການຮ່າໂນ້ຍ 2020 - ຂໍ້ລິເລີ່ມຂອງ ຫວຽດນາມ ເມື່ອດຳລົງຕຳແໜ່ງເປັນປະທານອາຊຽນ - ໄດ້ກາຍເປັນຄວາມຈິງດ້ວຍການຮັບຮອງເອົາ “ອາຊຽນ 2045: ອະນາຄົດຮ່ວມຂອງພວກເຮົາ”, ກຳນົດວິໄສທັດປະຊາຄົມອາຊຽນ ຮອດປີ 2045, ມຸ່ງໄປເຖິງອາຊຽນ ແບບຍືນຍົງ, ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ, ຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນ ແລະ ມີປະຊາຊົນເປັນໃຈກາງ.

ທີ່ກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດອາຊຽນໃນຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້, ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງການຕ່າງປະເທດອາຊຽນ ແລະ ອົດສະຕາລີ ໄດ້ຮັບຮອງເອົາຖະແຫຼງການຮ່ວມອາຊຽນ - ອົດສະຕາລີ, ໂດຍອົດສະຕຣາລີ - ຄູ່ເຈລະຈາທຳອິດທີ່ຈະຕ້ອນຮັບອາຊຽນ 2045 ຢ່າງເປັນທາງການ.

ອາຊຽນ ແລະ ອົດສະຕຣາລີ ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາລົງເລິກການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືສະໜັບສະໜູນວິໄສທັດປະຊາຄົມອາຊຽນ 2045. ອົດສະຕຣາລີ ຢືນຢັນຄືນຄຳໝັ້ນສັນຍາຂອງຕົນຕໍ່ກັບການເປັນໃຈກາງຂອງອາຊຽນ, ຜົນປະໂຫຍດຂອງການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດ, ເພີ່ມທະວີການສະໜັບສະໜູນການພັດທະນາໄລຍະຍາວໃຫ້ແກ່ບັນດາບຸລິມະສິດຂອງພາກພື້ນ. ອົດສະຕາລີ ຫວັງວ່າຈະສະໜັບສະໜູນການປະຕິບັດວິໄສທັດ 2045 ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນໃນໄລຍະຕໍ່ໄປຂອງການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືອາຊຽນ - ອົດສະຕາລີ.

ພວກເຮົາພວມເຮັດວຽກຮ່ວມກັບອາຊຽນ ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຮັບໝາກຜົນທີ່ແທດຈິງໃນທົ່ວທັງ 3 ເສົາຄ້ຳຂອງປະຊາຄົມອາຊຽນ, ແລະ ປະຕິບັດຄາດໝາຍອາຊຽນກ່ຽວກັບອິນໂດປາຊີຟິກ. ພວກເຮົາຍັງໄດ້ຮັບຮູ້ເຖິງຄວາມສໍາຄັນຂອງການຮ່ວມມືອະນຸພາກພື້ນ ແລະ ການສະໜັບສະໜູນຂອງອາຊຽນໃນຂະບວນການເຊື່ອມໂຍງ ແລະ ການສ້າງປະຊາຄົມ, ລວມທັງຜ່ານການສ້າງແຜນປະຕິບັດງານຂໍ້ລິເລີ່ມການເຊື່ອມໂຍງຂອງອາຊຽນໃນຕໍ່ໜ້າ. ພວກຂ້າພະເຈົ້າຍິນດີນຳການນຳທີ່ໝັ້ນຄົງຂອງຫວຽດນາມ ໃນການຊຸກຍູ້ຂໍ້ລິເລີ່ມເຊື່ອມໂຍງອາຊຽນ (IAI). ບົນຈິດໃຈນັ້ນ, ອົດສະຕາລີ ຫວັງວ່າຈະສືບຕໍ່ໜູນຊ່ວຍ Timor Leste ໃນການເດີນທາງເຂົ້າເປັນສະມາຊິກ ອາຊຽນ ແລະ ນອກນັ້ນ.

ພວກເຮົາເຂົ້າໃຈວ່າ ຄວາມໝັ້ນຄົງ, ຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ ແລະ ອະນາຄົດທາງເສດຖະກິດຂອງອົດສະຕາລີ ແມ່ນມີການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ, ເພາະວ່າພວກເຮົາມີພາກພື້ນດຽວກັນ ແລະ ພວກເຮົາມີອະນາຄົດອັນດຽວກັນ.

ປະຈຸບັນຫຼາຍກວ່າເກົ່າ, ພວກເຮົາຕ້ອງຮ່ວມມື, ເພີ່ມທະວີການປະສານງານ ແລະ ຊອກຫາວິທີແກ້ໄຂບັນດາສິ່ງທ້າທາຍຮ່ວມ. ພ້ອມກັບຫວຽດນາມ ແລະ ອາຊຽນ, ພວກເຮົາຈະສືບຕໍ່ເຮັດວຽກງານໃຫ້ພາກພື້ນສັນຕິພາບ, ສະຖຽນລະພາບ ແລະ ວັດທະນາຖາວອນ, ກໍ່ສ້າງການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືໃນອະນາຄົດ. ອີກເທື່ອໜຶ່ງ, ຊົມເຊີຍຫວຽດນາມ ເນື່ອງໃນໂອກາດສະເຫຼີມສະຫຼອງ 30 ປີແຫ່ງການເຂົ້າເປັນສະມາຊິກ ອາຊຽນ.