Αδελφότητα μεταξύ των εθνοτικών ομάδων Kinh και Thượng: Ο σιωπηλός «μεσολαβητής»

Κεραμικά και χάλκινα αντικείμενα που προέρχονται από τις πεδινές περιοχές...

Οι αξίες είναι πολύτιμες, εμπιστεύσου τους ανθρώπους.

«...Το σπίτι του είναι μεγάλο και γεμάτο πιθάρια,/ Είναι ο καλύτερος κυνηγός στη χώρα/ Και τα χωράφια του είναι τα πιο όμορφα/ Ο πετεινός θα κάνει μια συμφωνία για εμάς/ Και θα σας πάει στο δάσος/ Όποιος προσπαθήσει να τον σταματήσει/ Θα χτυπηθεί είκοσι φορές από το δόρυ του.»

Το τραγούδι που επαινεί τα βάζα (jớ/chớ) της φυλής Cơ Tu, το οποίο αναφέρει ο ερευνητής Trần Kỳ Phương από το Le Pichon (περιοδικό Bulletin des Amis du Vieux Hué, που εκδόθηκε το 1938), αποκάλυψε τον πλούτο τους «γεμάτο με βάζα». Ωστόσο, το ταξίδι που πρέπει να κάνουν αυτά τα βάζα, από τα πεδινά στα ορεινά, πριν τοποθετηθούν με τάξη και σεβασμό μέσα στα σπίτια των Cơ Tu, παραμένει «κρυφό». Αργότερα, τα βάζα και άλλα κεραμικά αντικείμενα έγιναν ακόμη πιο διαδεδομένα στην κοινοτική ζωή των εθνοτικών μειονοτήτων των ορεινών περιοχών.

Για να αποκτήσουν όμορφα βάζα, οι Κο Του έπρεπε να πηγαίνουν στις αγορές των πεδινών για να κάνουν εμπόριο με στενούς/αδελφικούς (pr'di noh) εμπόρους Kinh. Στο έργο "Champa Art - Research on Temple and Tower Architecture and Sculpture" ( World Publishing House 2021), ο ερευνητής Tran Ky Phuong υποστηρίζει ότι κάθε οικογένεια Κο Του είχε την ανάγκη να συλλέγει πολλά βάζα, επομένως είχαν τις δικές τους στενές εμπορικές σχέσεις, θεωρούμενοι ως φίλοι/αδελφοί, για να ανταλλάσσουν τακτικά αυτά τα προϊόντα.

Άλλες κοινότητες στα ορεινά έχουν παρόμοιες ανάγκες. Αλλά πρώτα, χρειάζονται ισοδύναμα προϊόντα για ανταλλαγή ή χρήματα. Σε ένα νανούρισμα που τραγουδάει μια μητέρα Ca Dong στο Quang Nam , το οποίο συλλέγει η ερευνήτρια Nguyen Van Bon (Tan Hoai Da Vu), βλέπουμε μια διαδικασία απόκτησης χρημάτων για την αγορά αγαθών και δώρων:

«...Μην κλαις τόσο πολύ, παιδί μου/ Πονάει το στόμα σου/ Μην κλαις τόσο πολύ/ Ο πατέρας σου πήγε να κόψει κανέλα/ Για να την πουλήσει στο Τρα Μι/ Για να σου αγοράσει πράγματα.» (Νγκουγιέν Βαν Μπον, Λαϊκή Λογοτεχνία του Κουάνγκ Ναμ - Ντα Νανγκ , Τόμος 3).

Η περιγραφή του εμπορικού δικτύου μεταξύ των πεδινών και των ορεινών περιοχών από τον ερευνητή Tran Ky Phuong αποκαλύπτει ότι στο παρελθόν, οι άνθρωποι της φυλής Co Tu μετέφεραν αγαθά σε μεγάλες αγορές όπως η Ha Tan, η Ai Nghia και η Tuy Loan για να τα ανταλλάξουν με διάφορα είδη βάζων και γκονγκ. Αντίθετα, οι αντίστοιχοί τους Kinh συχνά έφερναν αγαθά σε απομακρυσμένα χωριά για να πουλήσουν ή να ανταλλάξουν. Συνήθως, η εμπορία ακριβών αντικειμένων, όπως πολύτιμα βάζα, διευκολύνονταν από ενδιάμεσους «εμπόρους».

Φυσικά, είναι αξιόπιστοι. «Επειδή τα βάζα είναι ένα αγαθό υψηλής ποιότητας, η ανταλλαγή τους συνήθως απαιτεί τη χρήση μεσαζόντων. Αυτοί είναι άνθρωποι που μπορούν να επικοινωνήσουν στις γλώσσες Katu ή Kinh. Οι Katu αποκαλούν τον μεσάζοντα «ador lướt dơl», που σημαίνει πωλητής. Ο μεσάζων μπορεί να είναι Kinh ή Katu. Όταν ακούσουν ότι κάποιος θέλει να αγοράσει ένα βάζο, θα καθοδηγήσουν απευθείας τον αγοραστή να συναντήσει τον πωλητή για να επιθεωρήσει το βάζο και στη συνέχεια οι δυο τους θα συζητήσουν την ανταλλαγή» (Tran Ky Phuong, ό.π.).

«Ο μεταφορέας» στο απέραντο δάσος

Στο άνω ρου του ποταμού Βου Τζία, περίπου 30 χλμ. από το Μπεν Τζιάνγκ, υπάρχει μια μεγάλη αμμουδιά που ονομάζεται "Μπάι Τράου" (Παραλία Μπέτελ) - κάποτε μια πολύβουη αγορά, που τώρα βρίσκεται στην κοινότητα Ντάι Ντονγκ (περιοχή Ντάι Λοκ). Μάρτυρες λένε ότι οι άνθρωποι από τις πεδινές περιοχές έφερναν κοινά αγαθά όπως σάλτσα ψαριού, αλάτι, χαλάκια και ύφασμα για να τα ανταλλάξουν με φύλλα μπέτελ, μέλι και φλοιό δέντρου τσάι (που χρησιμοποιείται για το μάσημα μπέτελ). Όσο για τους ανθρώπους Κο Του, αν ήθελαν πιο πολύτιμα αντικείμενα όπως βάζα, γκονγκ, χάλκινα δοχεία και χάλκινους δίσκους, έπρεπε να μεταφέρουν τα αγαθά τους στις αγορές της μεσαίας περιοχής Χα Ταν, Χα Να και Άι Νγκία για να τα ανταλλάξουν ή να τα αγοράσουν.

...έχει γίνει ιδιωτικό περιουσιακό στοιχείο και είναι παρόν στην πολιτιστική και πνευματική ζωή του λαού Κο Του στο Κουάνγκ Ναμ. Φωτογραφία: HXH

Με την πάροδο του χρόνου, η σχέση μεταξύ των Kinh και των εθνοτικών μειονοτήτων έγινε πιο στενή, ειδικά μέσω των εμπορικών δρόμων. Για αυτόν τον λόγο, από τις αρχές του 20ού αιώνα, οι Γάλλοι αποικιοκράτες ίδρυσαν το φυλάκιο An Diem (στην περιοχή των συνόρων μεταξύ της μεσογείου περιοχής Dai Loc και της ορεινής περιοχής Hien-Giang) με το πρόσχημα της επέκτασης της ελευθερίας του εμπορίου, με σκοπό να προσελκύσουν τις εθνοτικές μειονότητες στις ορεινές περιοχές. Πιο ουσιαστικά, ο εχθρός ήθελε να ελαχιστοποιήσει την επιρροή των εμπόρων Kinh στις πηγές των ποταμών Bung και Cai.

Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1950, ορισμένοι έμποροι Kinh αποκαλούνταν με σεβασμό «πατέρας» ή «θείος» από τους ανθρώπους Co Tu λόγω στενών σχέσεων. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τους «Πατέρα Lac» και «Πατέρα Bon» στην αγορά Ai Nghia· τους «Πατέρα Suong», «Πατέρα Lau» και «Πατέρα Truong» στις αγορές Ha Tan και Ha Nha· και τον «Θείο De» στην αγορά Tuy Loan. Σύμφωνα με έρευνα του Tran Ky Phuong (που αναφέρθηκε νωρίτερα), το άτομο που αποκαλούνταν «Θείος De» στην αγορά Tuy Loan είχε το πλήρες όνομα Mai De, γεννημένο το 1913.

Τον Απρίλιο του 1975, όταν έμαθε ότι είχε κληθεί να συνεργαστεί με την επαναστατική κυβέρνηση (επειδή ήταν αξιωματικός ασφαλείας του παλαιού καθεστώτος), μια ομάδα ανθρώπων του Κο Του στην περιοχή Τρουνγκ Μαν ήρθε να ζητήσει την απελευθέρωσή του. Υποστήριξαν ότι, κατά τη διάρκεια του αντιαμερικανικού πολέμου, χωρίς τη βοήθεια του «θείου Ντε», δεν θα μπορούσαν να αγοράσουν τρόφιμα και φάρμακα για να προμηθεύσουν τα επαναστατικά στελέχη που δρούσαν στην περιοχή... Μετά από αυτή την έκκληση, ο «θείος Ντε» αφέθηκε ελεύθερος, εργαζόμενος μάλιστα για έναν μικρής κλίμακας συνεταιρισμό χειροτεχνίας στο Χόα Βανγκ και συνεχίζοντας να εμπορεύεται δασικά προϊόντα με τους ανθρώπους του Κο Του στο Τρουνγκ Μαν μέχρι τον θάνατό του (το 1988).

Μερικές φορές, αυτοί οι «μεταφορείς» αντιμετώπιζαν επίσης μικρούς κινδύνους λόγω συγκρούσεων συμφερόντων, κυρίως λόγω άδικων τιμών στην ανταλλαγή αγαθών. Υπήρξε κάποτε μια περίπτωση εκδίκησης που συνέβη στις αρχές της δεκαετίας του 1920 (σύμφωνα με την αφήγηση του κ. Quách Xân, ενός βετεράνου επαναστατικού στελέχους) εναντίον μιας εμπόρου ονόματι «κυρίας Tâm» στην αγορά Hà Nha. Αλλά οι συγκρούσεις αυτού του είδους δεν ήταν συνηθισμένες. ως επί το πλείστον, αυτοί οι «μεσάζοντες» ήταν πάντα σεβαστοί, αξιόπιστοι και αξιόπιστοι. Αξίζουν να αναφερθούν στο συνολικό πλαίσιο των αδελφικών σχέσεων μεταξύ των Kinh και των εθνοτικών μειονοτήτων στην επαρχία Quảng.

Πηγή: https://baoquangnam.vn/ket-nghia-kinh-thuong-tham-lang-nguoi-trung-gian-3145318.html