Wspólne oświadczenie Wietnamu i Bułgarii w sprawie ustanowienia strategicznego partnerstwa

Podpis pod zdjęciem — Sekretarz generalnyTo Lam i prezydent Bułgarii Rumen Radew na konferencji prasowej. Zdjęcie: Thong Nhat/VNA

Z okazji 75. rocznicy nawiązania stosunków dyplomatycznych między Wietnamem a Bułgarią w 2025 r., na zaproszenie prezydenta Bułgarii Rumena Radewa, sekretarz generalny Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Wietnamu To Lam złożył oficjalną wizytę w Bułgarii w dniach od 22 do 24 października 2025 r. Od czasu nawiązania stosunków dyplomatycznych w 1950 r. Wietnam i Bułgaria zbudowały i rozwinęły tradycyjną przyjaźń oraz wielopłaszczyznową współpracę opartą na zaufaniu, równości, wzajemnym szacunku i na rzecz dobra narodów obu krajów.

Relacje wietnamsko-bułgarskie są mocno zakorzenione we wspólnych interesach, przestrzeganiu Karty Narodów Zjednoczonych oraz wspólnych zasadach uzgodnionych w Umowie ramowej o wszechstronnym partnerstwie i współpracy między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi a Wietnamem. Zasady te obejmują poszanowanie niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej wszystkich krajów i ich systemów politycznych; nieingerencję w sprawy wewnętrzne drugiej strony; poszanowanie i ochronę wzajemnych interesów; zobowiązanie do promowania globalnego wolnego handlu, prawa międzynarodowego i multilateralizmu; oraz promowanie pokoju , bezpieczeństwa i dobrobytu, zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych.

Opierając się na wybitnych osiągnięciach stosunków dwustronnych we wszystkich dziedzinach w ciągu ostatnich 75 lat, mając na uwadze ogromny potencjał współpracy i niezachwianą wiarę w świetlaną przyszłość stosunków między oboma krajami, a także w celu spełnienia aspiracji narodów obu krajów, Sekretarz Generalny Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Wietnamu To Lam i Prezydent Republiki Bułgarii Rumen Radew zgodzili się przyjąć Wspólną Deklarację w sprawie podniesienia rangi stosunków wietnamsko-bułgarskich do rangi „Strategicznego Partnerstwa”.

Ustanowienie ram strategicznego partnerstwa Wietnamu i Bułgarii ma na celu podniesienie relacji między oboma krajami na nowy poziom, zarówno na płaszczyźnie dwustronnej, jak i wielostronnej, wzmocnienie i konsolidację istniejących mechanizmów współpracy dwustronnej oraz promowanie tworzenia nowych mechanizmów w celu dalszego pogłębiania współpracy między oboma krajami.

W ramach Strategicznego Partnerstwa Wietnam i Bułgaria będą nadal pogłębiać współpracę w różnych dziedzinach, aby zapewnić realizację praktycznych interesów obywateli obu krajów, przyczyniając się do pokoju, stabilności, współpracy i dobrobytu w obu regionach i na świecie, koncentrując się na następujących obszarach:

I. Wzmocnienie współpracy politycznej i dyplomatycznej

1. Obie strony zgodziły się na wzmocnienie dialogu politycznego i wymiany delegacji na wszystkich szczeblach, zwłaszcza na szczeblu wysokim, a także na zbadanie i ustanowienie nowych mechanizmów współpracy między ministerstwami, departamentami i miejscowościami obu stron.

2. Obie strony zgodziły się na zacieśnienie kontaktów wszystkimi kanałami między Partią, Państwem, Rządem, Zgromadzeniem Narodowym oraz centralnymi i lokalnymi agencjami Wietnamu i Bułgarii w celu zacieśnienia współpracy politycznej i wzajemnego zrozumienia. Obie strony uznały konsultacje polityczne za główny mechanizm przeglądu i aktualizacji działań w zakresie współpracy.

3. Obie strony pragną dalszego zacieśniania relacji między organami ustawodawczymi, w tym zwiększenia wymiany delegacji, kontaktów dwustronnych i wielostronnych, zwłaszcza między liderami, komisjami specjalistycznymi i grupami przyjaźni parlamentarnej obu stron, zgodnie z ramami nowego partnerstwa między obydwoma krajami.

4. Obie strony zgodziły się na skuteczne wdrażanie dwustronnych umów o współpracy; przeglądanie, zmienianie, uzupełnianie, podpisywanie nowych i ulepszanie wspólnych dokumentów i umów między oboma krajami oraz między właściwymi agencjami obu stron w celu stworzenia solidnych podstaw prawnych do promowania dwustronnych stosunków we wszystkich dziedzinach.

5. Obie strony zgodziły się na promowanie dialogu między Ministerstwami Spraw Zagranicznych i wyraziły chęć rozszerzenia współpracy w kwestiach międzynarodowych i regionalnych, w tym konsultacji w sprawie stanowisk na forach wielostronnych, w szczególności w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych, ASEAN-UE i ASEM.

II. Wzmocnienie współpracy w zakresie obronności i bezpieczeństwa

6. Obie strony wyraziły gotowość do promowania wymiany delegacji na wszystkich szczeblach w celu wzmocnienia współpracy dwustronnej w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa oraz zwiększenia współpracy w zakresie szkoleń, przemysłu zbrojeniowego, wywiadu obronnego, operacji pokojowych ONZ i bezpieczeństwa niestandardowych.

7. Obie strony zgodziły się powołać Wspólną Grupę Roboczą ds. Współpracy Obronnej, której celem będzie utworzenie rotacyjnego mechanizmu Dialogu Polityki Obronnej na szczeblu wiceministrów, służącego wymianie informacji na temat kwestii strategicznych, obronnych i bezpieczeństwa, wzmocnieniu wymiany naukowej między akademiami obrony i bezpieczeństwa a instytucjami badawczymi oraz promowaniu mechanizmów współpracy w ramach stosunków dwustronnych i wielostronnych.

8. Obie strony wyraziły chęć promowania współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i egzekwowania prawa, przyspieszenia negocjacji i podpisania nowych umów między odpowiednimi agencjami, zwiększenia wymiany informacji w dziedzinie bezpieczeństwa i policji oraz promowania współpracy w zakresie cyberbezpieczeństwa, zwalczania przestępczości związanej z wysokimi technologiami, handlu narkotykami i międzynarodowej przestępczości zorganizowanej.

9. Obie strony zgodziły się kontynuować skuteczną realizację istniejących porozumień o współpracy, zwłaszcza w zakresie zapobiegania przestępczości, szkolenia i rozwoju zawodowego personelu, zacieśniania współpracy w zakresie wymiany informacji oraz koordynowania oceny i prognozowania kwestii związanych z interesami narodowymi i bezpieczeństwem obu krajów.

III. Rozszerzanie współpracy gospodarczej i handlowej

10. Obie strony zgodziły się promować współpracę gospodarczą i handlową, uznając ją za jeden z filarów i głównych sił napędowych przemiany relacji wietnamsko-bułgarskich z „tradycyjnych” na „strategiczne, merytoryczne i efektywne”. W oparciu o istniejące dwustronne i wielostronne umowy o współpracy gospodarczej, obie strony wyraziły chęć rozwijania i rozszerzania dwustronnej wymiany handlowej.

11. Obie strony podkreśliły rolę Bułgarii i Wietnamu jako pomostu dla towarów w dostępie do rynków azjatyckich i unijnych; zgodziły się również, że ich członkostwo w UE i ASEAN stwarza możliwości rozwoju współpracy gospodarczej. Obie strony zgodziły się wzmocnić rolę i skuteczność mechanizmów współpracy dwustronnej oraz zmaksymalizować potencjał obu krajów.

12. Obie strony potwierdziły znaczenie Międzyrządowego Komitetu ds. Współpracy Gospodarczej, Handlowej, Naukowej i Technicznej oraz zgodziły się wspierać wzajemnie swój udział w globalnych łańcuchach wartości, takich jak transformacja zielona, transformacja cyfrowa, pojazdy elektryczne itp. w kontekście Czwartej Rewolucji Przemysłowej, która zmienia podstawy i struktury tradycyjnych gospodarek, aby przejść w kierunku gospodarek opartych na wiedzy i innowacjach.

13. Obie strony wyraziły chęć promowania współpracy między przedsiębiorstwami obu krajów i wspierania zasad otwartego, opartego na regułach handlu międzynarodowego, uwzględniającego regulacje UE.

14. Obie strony wyraziły chęć zacieśnienia efektywnej koordynacji i wzajemnego wsparcia w ramach partnerstwa Wietnam–UE, kontynuowania ścisłej współpracy, promowania handlu i inwestycji oraz efektywnego wdrażania i wykorzystywania możliwości wynikających z Umowy o wolnym handlu między Wietnamem a UE (EVFTA). Obie strony będą się wzajemnie wspierać we współpracy gospodarczej i poprawiać dostęp do rynku w UE i ASEAN.

IV. Promowanie merytorycznej współpracy w dziedzinie nauki i technologii, edukacji i szkoleń, rolnictwa, kultury i turystyki, sportu, pracy, środowiska i zdrowia.

Nauka i technologia

15. Obie strony uznały naukę i technologię za priorytetowy filar współpracy, który może przynieść dużą wartość i wnieść praktyczny wkład w rozwój społeczno-gospodarczy oraz transformację modeli wzrostu gospodarczego w obu krajach.

Na podstawie Umowy o współpracy naukowej i technologicznej z 1998 r. obie strony zgodziły się przyspieszyć organizację V sesji Komitetu ds. współpracy naukowej i technologicznej, koncentrując się na obszarach, w których obie strony mają potencjał, mocne strony i potrzeby współpracy, takich jak szkolenie zasobów ludzkich w zakresie technologii informatycznych w dziedzinach transformacji cyfrowej, gospodarki cyfrowej, infrastruktury cyfrowej i e-administracji, farmaceutyki i nauk biomedycznych, sztucznej inteligencji (AI) i nowoczesnej informatyki, zielonej energii itp., które zostały uznane za priorytety strategiczne na okres 2030–2045.

Edukacja i szkolenia

16. Obie strony zobowiązują się do efektywnego wdrażania Umowy ramowej o wymianie stypendialnej między oboma krajami, począwszy od Programu współpracy edukacyjnej na lata 2025–2028, zachęcając do przyznawania stypendiów studentom każdej ze stron zgodnie z potrzebami i kierunkami studiów.

17. Obie strony zgodziły się na zacieśnienie wszechstronnej i ciągłej współpracy, stworzenie mechanizmów wymiany ekspertów, wykładowców i studentów między oboma krajami, nie tylko w formie wymiany akademickiej studentów i wykładowców, ale także poprzez rozszerzenie jej na szkolenie wysoko wykwalifikowanych ekspertów; a także promowanie otwierania kursów języka wietnamskiego i bułgarskiego w instytucjach szkoleniowych obu stron.

18. Obie strony zgodziły się zacieśnić współpracę w tradycyjnych dziedzinach, takich jak biotechnologia, rolnictwo, farmaceutyka, żywność funkcjonalna, technologia materiałowa i ochrona środowiska; rozważyć utworzenie wspólnego centrum badawczego i promowanie transferu technologii poprzez powiązania między przedsiębiorstwami, stowarzyszeniami i instytucjami akademickimi; a także promować programy współpracy naukowo-technicznej w ramach unijnych lub trójstronnych mechanizmów współpracy.

Rolnictwo

19. Obie strony zgodziły się na negocjacje i podpisanie Umowy o współpracy w rolnictwie i hodowli, aby podnieść współpracę w tej dziedzinie do rangi istotnego filaru współpracy strategicznej, maksymalizując potencjał i mocne strony każdej ze stron w zakresie gruntów ornych, a także możliwości naukowych i technicznych w rolnictwie i hodowli, co przyniesie obopólne korzyści.

20. Obie strony potwierdziły swoje zaangażowanie na rzecz wzmocnienia wymiany informacji na temat przepisów, norm i wymogów technicznych związanych z kontrolą jakości i bezpieczeństwem żywności w sektorach rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa; współpracy w budowaniu bezpośrednich łańcuchów dostaw rolnych między oboma krajami; opracowywania wspólnych modeli stosowania technologii w produkcji rolnej; oraz promowania współpracy w zakresie badań i wymiany ras roślin i zwierząt, biotechnologii i produkcji pasz dla zwierząt.

Kultura, Sport i Turystyka

21. Obie strony zgodziły się promować istniejące mechanizmy współpracy, takie jak Program Współpracy Kulturalnej na lata 2024–2026, w celu koordynowania organizacji tygodni kulturalnych, wystaw fotograficznych, wymian muzycznych i filmowych oraz innych wydarzeń z okazji najważniejszych świąt obu krajów, a także w celu upamiętnienia rocznic nawiązania stosunków dyplomatycznych.

22. Obie strony są gotowe zacieśnić współpracę w dziedzinie sportu młodzieżowego, dążąc do stworzenia systemu szkolenia młodych sportowców; zachęcać do wymiany dokumentów i treści związanych z krajowymi programami sportowymi, a także do opracowywania strategii i polityk na rzecz rozwoju sportu w obu krajach.

23. Obie strony pragną wzmocnić wymianę, nawiązać kontakty z partnerami turystycznymi, dzielić się doświadczeniami w obszarach, w których każda ze stron jest silna, promować turystykę i rozwijać zasoby ludzkie w branży turystycznej w oparciu o Plan Współpracy Turystycznej na lata 2024-2026.

24. Obie strony zachęcały linie lotnicze do współpracy i zbadania możliwości uruchomienia bezpośrednich lotów w celu usprawnienia połączeń transportowych i wymiany kulturalnej między oboma krajami. Strona bułgarska przyjęła do wiadomości i doceniła jednostronne 45-dniowe zwolnienie obywateli Bułgarii z obowiązku wizowego w Wietnamie w okresie od 15 sierpnia 2025 r. do 14 sierpnia 2028 r., co ma ułatwić działalność bułgarskich przedsiębiorstw, ekspertów, inwestorów i turystów. Strona wietnamska zwróciła się do Bułgarii o podjęcie działań w celu ułatwienia wjazdu, wyjazdu i pobytu oraz o zbadanie możliwości dwustronnego zwolnienia obywateli obu krajów z obowiązku wizowego, zgodnie z przepisami UE, w odpowiednim czasie, w celu promowania współpracy dwustronnej i wymiany międzyludzkiej.

Praca

25. Obie strony zgodziły się na wzmocnienie efektywnej współpracy w dziedzinie pracy na podstawie Umowy o współpracy pracowniczej podpisanej w 2018 r.

26. Obie strony zgodziły się na pogłębienie współpracy w dziedzinie migracji zarobkowej i wzmocnienie współpracy w zakresie kształcenia zawodowego poprzez podpisanie Memorandum o porozumieniu między Ministerstwem Spraw Wewnętrznych Socjalistycznej Republiki Wietnamu a Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej Republiki Bułgarii.

Środowisko

27. Obie strony są gotowe zacieśniać współpracę i dzielić się technologiami i doświadczeniami w obszarach gospodarki o obiegu zamkniętym, oczyszczania ścieków, gospodarowania odpadami stałymi i odpadami z tworzyw sztucznych, kontroli zanieczyszczenia powietrza, zaopatrzenia w czystą wodę i higieny na obszarach wiejskich, a także promować współpracę w dziedzinie geologii, minerałów i transformacji energetycznej.

28. Obie strony potwierdziły swoje zaangażowanie na rzecz pogłębiania współpracy rozwojowej, zwłaszcza w kluczowych obszarach, takich jak włączenie społeczne, zrównoważony wzrost gospodarczy i odporność środowiskowa, w tym integrację ram współpracy, takich jak inicjatywa Team Europe i program Global Gateway.

Medyczny

29. Obie strony zgodziły się zacieśnić współpracę w dziedzinie zdrowia publicznego i medycyny profilaktycznej; poszerzyć możliwości wymiany doświadczeń w zakresie kształcenia wysokiej jakości personelu medycznego, badań i rozwoju farmaceutycznego, biotechnologii oraz e-zdrowia. Obie strony zgodziły się promować podpisanie międzyrządowej umowy o współpracy lub planu wdrożeniowego w dziedzinie zdrowia.

V. Wzmocnienie współpracy między miejscowościami i wymiany międzyludzkiej.

30. Obie strony wyraziły gotowość do zacieśnienia współpracy między samorządami lokalnymi o podobnych cechach gospodarczych, geograficznych i kulturowych, a także między organizacjami społecznymi i zawodowymi, w celu wykorzystania uzupełniających się mocnych stron, promowania powiązań w takich obszarach jak handel, inwestycje, edukacja i wymiana kulturalna, co przyniesie praktyczne korzyści i wzmocni przyjaźń między Wietnamem a Bułgarią.

31. Obie strony są gotowe ułatwiać regularną wymianę i współpracę między organizacjami społecznymi i stowarzyszeniami przyjaźni obu krajów podczas ważnych wydarzeń w ich życiu; są również gotowe podpisać więcej nowych dokumentów o współpracy w celu dalszego zacieśniania relacji między oboma krajami.

32. Obie strony będą wspierać społeczność wietnamską w Bułgarii oraz obywateli Bułgarii mieszkających w Wietnamie, umożliwiając im wnoszenie dalszego pozytywnego wkładu w tradycyjną przyjaźń i wielopłaszczyznową współpracę między oboma krajami.

VI. Wzmocnienie współpracy regionalnej i międzynarodowej

33. Obie strony wysoko cenią sobie bliską współpracę w ramach organizacji regionalnych i międzynarodowych oraz oczekują dalszej ścisłej koordynacji i wzajemnego wsparcia w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz innych organizacji i forów międzynarodowych, przy jednoczesnym utrzymaniu regularnej wymiany poglądów na temat bezpieczeństwa regionalnego i kwestii politycznych oraz sytuacji międzynarodowych będących przedmiotem wzajemnego zainteresowania.

34. Obie strony zgodziły się kontynuować bliską współpracę w ramach regionalnych i międzynarodowych struktur wielostronnych, takich jak WTO, ASEAN-UE, ASEM, OECD, UNESCO oraz inne organizacje i fora.

35. Obie strony zgodziły się na wzmocnienie konsultacji w kwestiach regionalnych i międzynarodowych, koordynację działań w zakresie rozwiązywania tradycyjnych i nietypowych problemów bezpieczeństwa, w tym epidemii, zmian klimatycznych, terroryzmu, bezpieczeństwa żywnościowego, energetycznego i wodnego, a także koordynację działań w zakresie promowania zrównoważonego rozwoju, liberalizacji handlu i regionalnej integracji gospodarczej.

36. Obie strony potwierdziły, że Wietnam i Bułgaria popierają multilateralizm, w pełni szanują i przestrzegają prawa międzynarodowego oraz rozwiązują spory pokojowo, w oparciu o prawo międzynarodowe, a zwłaszcza Kartę Narodów Zjednoczonych, bez użycia siły ani groźby jej użycia. Obie strony podkreśliły wagę utrzymania pokoju i stabilności, zapewnienia bezpieczeństwa, ochrony oraz wolności żeglugi, przelotu i handlu bez przeszkód, a także zapewnienia praworządności na morzu zgodnie z prawem międzynarodowym, w tym Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza z 1982 roku (UNCLOS 1982).

37. Obie strony potwierdziły istotną rolę wizyt na wysokim szczeblu w umacnianiu tradycyjnej przyjaźni i otwieraniu perspektyw skutecznej i merytorycznej współpracy między Wietnamem a Bułgarią, dla dobra narodów obu krajów oraz pokoju, stabilności i rozwoju w regionie.

Na podstawie treści Wspólnego Oświadczenia Ministerstwa Spraw Zagranicznych obu krajów będą koordynować działania z właściwymi ministerstwami i agencjami w celu wdrożenia wyżej wymienionych celów.

Source: https://baotintuc.vn/chinh-polit/tuyen-bo-chung-viet-nam-va-bulgaria-ve-thiet-lap-doi-tac-chien-luoc-20251024054316641.htm