Bat Trang yemek pişirme bilgisini öğrenin - Ulusal somut olmayan kültürel miras

Hanoi şehrinin Bat Trang ilçesindeki Bat Trang köyü, sadece çanak çömlek yapımıyla ünlü değil, aynı zamanda özellikle geleneksel pişirme yöntemleri olmak üzere mutfak kültürü hakkında zengin halk bilgisini de koruyor.

"Sekiz hazine"den oluşan bir ziyafet ve kendine özgü "Bat Trang" tarzı yemekler.

Geleneksel Bat Trang seramik ziyafetleri genellikle lüks ve bolluğu simgeleyen "sekiz hazine" (6 kase, 8 tabak) olurdu. Orta sınıf aileler 4 kase ve 4 tabaktan oluşan bir ziyafet hazırlayabilirdi. Geleneksel bir ziyafet doyurucu, estetik açıdan hoş ve uygun ritüellere uygun olmalıdır. Zamanla değişse de, geleneksel ziyafetler haşlanmış tavuk, bambu filizi ve kalamar çorbası, kalamarlı sotelenmiş alabaş, banh chung (pirinç keki), tatlı çorba ve güvercin güveci gibi temel yemekleri hâlâ korumaktadır.

Bunlar arasında, bambu filizi ve kalamar çorbası ve kalamarlı sotelenmiş alabaş, Bat Trang'ın kendine özgü özelliklerini taşıyan ve her adımda yüksek beceri ve titizlik gerektiren iki yemektir. Her iki yemek de ziyafeti zenginleştirmekle kalmaz, aynı zamanda ova ve kıyı ürünlerinin iç içe geçtiğinin canlı bir kanıtı olarak, Bat Trang halkının nesiller boyu aktardığı mutfak uzmanlığını sergiler.

Kalamar ve bambu filizi çorbası, malzemeler, pişirme teknikleri ve estetik sunum anlayışını sergileyen bir yemektir. Seçilen kalamar, genellikle Co To veya Thanh Hoa'dan gelen yüksek kaliteli, güneşte kurutulmuş kalamar olmalıdır. Kalamar, balık kokusunu gidermek ve zarını temizlemek için zencefil şarabı ile önceden işlenir, ardından tamamen pişene, yüzeyi kuru ama yanmayana kadar ızgarada pişirilir ve lifleri boyunca küçük şeritler halinde doğranır. Daha sonra kalamar, domuz yağı veya yemeklik yağda hafifçe altın rengi, hoş kokulu ve orta derecede çıtır olana kadar sotelenir.

Kurutulmuş bambu filizleri Tuyen Quang'dan gelir, dikkatlice seçilir, sert kısımları çıkarılır, temizlenir ve uzunlamasına eşit şeritlere bölünür. Bambu filizleri, ekşiliğini azaltmak için birkaç kez kaynatılır, ardından zengin bir lezzet için balık sosu, tuz ve kızarmış soğanla sotelenir. Et suyu, tavuk suyu, kemik suyu ve karides suyunun bir birleşimidir ve hafif tatlı bir tat yaratır. Sotelendikten sonra, bambu filizleri ve kalamar bir tencereye eklenir ve yaklaşık 45 dakika kısık ateşte pişirilir. Bitmiş yemek, berrak bir et suyuna, çıtır bambu filizlerine, yumuşak ve çiğnenebilir kalamara ve zengin, tatlı bir lezzete sahip olmalıdır - titiz bir hazırlık ve yüksek standartları gösteren basit bir yemek. Bambu filizlerinin kendine özgü aroması, kalamarın tatlı tadıyla harmanlanarak hem lezzetli hem de Kızıl Nehir boyunca kırsalın özünü çağrıştıran bir çorba yaratır.

Kalamar çorbası basit görünse de, hazırlanışı inanılmaz derecede özenli ve inceliklidir. (Fotoğraf: Mai Mai/Vietnam+)

Kalamarlı sote alabaş yapmak için, genç ve yumuşak alabaşları seçin, incecik dilimleyin, yumuşaması için tuzla karıştırın, ardından sıcak suda hızlıca haşlayın ve doğal çıtırlığını koruması için hafifçe sıkın. Çorba gibi hazırlanan kalamar, önceden sotelenir ve alabaş, havuç ve baharatlarla karıştırılır. Kuru soğanları güzelce soteleyin, ardından malzemeleri ekleyin ve pişene kadar soteleyin. Süslemek için karabiber ve kişniş ekleyin. Bu yemek, ısıyı, karıştırma süresini, baharatları ve sunumu kontrol etmede beceri gerektirir. Yemek çıtır çıtır olmalı, yağlı veya balık gibi olmamalı ve kalamarın doğal tatlılığı, sebzelerin ferahlatıcı tadıyla birleşerek sebzelerin tatlılığı ile denizin lezzetli ve aromatik aromasının eşsiz bir karışımını oluşturmalıdır.

Bat Trang halkının yemek tepsileri her zaman özenle hazırlanır; tuzlu yemeklerden çorbalara, sotelerden haşlanmış yemeklere, tatlı çorbalardan yapışkan pirinçli tatlılara kadar şekil ve lezzet arasında bir uyum, denge ve düzgünlük vardır... hepsi buradaki ev hanımlarının inceliğini ve yaratıcılığını yansıtır.

Bat Trang tepsilerinde topluluk ruhu

Bat Trang ziyafetinin hazırlanması sadece yemek pişirmekten ibaret değildir; kolektif çaba ve ritüellere bağlılığın iyi yapılandırılmış bir sürecidir. Her festival veya köy kutlamasından önce, kadınların bir araya gelerek menüyü planladığı, şef aşçıyı, her yemeğin sorumlularını ve yemeği hazırlayanları atadığı bir "ziyafet pişirme grubu" oluşturulur... Hazırlık süreci 3 ila 7 gün sürer.

Herkes, köylerini koruyan koruyucu tanrıya en lezzetli yemekleri sunmak ve köyün kuruluşuna katkıda bulunan atalarına şükranlarını sunmak için özel bir anlayışla yemeğe katılıyor. Herkes neşe, paylaşım ve memleketiyle gurur duyarak çalışıyor. Malzemeler, pişirme yöntemleri, yemek kombinasyonları ve sunum, ziyafeti hazırlayanların uyumlu koordinasyonunu, nesilden nesile aktarılan bir inceliği yansıtıyor.

Bat Trang mutfağının değeri yalnızca yemeklerin kendisinde değil, aynı zamanda mirasın nesilden nesile korunması ve aktarılmasındaki topluluk ruhunda da yatmaktadır. Aşçılık loncasındaki iş bölümü, örgütlenme süreci, halk deyişleri ("Tavuk kaynayana kadar haşlama, suyu daha tatlı olur", "Usta işi ziyafet, gösterişli ziyafetten iyidir" vb.), güçlü topluluk duygusu ve her yemeğin yüksek sembolik değeri, Bat Trang'ın mutfak bilgisinin sadece bir beceri değil, aynı zamanda Vietnam halkının ruhunu, kültürünü ve geleneklerini yansıtan yaşayan bir miras olduğunu göstermektedir.

Ayrıca, birlikte yemek pişirme süreci nesiller arası bağ kurmaya, kültürel değerleri aktarmaya ve topluluk ruhunu beslemeye yardımcı olmuştur. Bu bilgi, özellikle bayram ve düğünlerde, çoğunlukla uygulama ve kulaktan kulağa aktarılarak öğretilir.

Bat Trang'ın mutfak bilgisini korumak ve tanıtmak.

Kızıl Nehir kıyısındaki kadim köylerde, Bat Trang'da çömlekçiliğin gelişmesi ve istikrarlı ekonomik yaşam, ziyafet hazırlama sanatının yerel topluluk içinde kültür, ritüel ve sosyal normların bir ifadesi haline gelmesi için gerekli koşulları yaratmıştır. Buradaki ziyafet hazırlama bilgisi sadece "lezzetli yemek" ile ilgili değildir, aynı zamanda aile ve soy ritüellerinin onurunu, statüsünü ve anlayışını da yansıtır. Özellikle, pişirme ve servis kaplarında genellikle Bat Trang seramik ürünleri kullanılır ve bu da mutfak ile geleneksel el sanatları arasında benzersiz bir bağ oluşturur.

Bat Trang'ın mutfak gelenekleri, öncelikle aile içinde, özellikle de hem yemek pişirmede hem de ev işlerinde usta kadınların becerikli elleriyle, nesilden nesile aktarılır. Bat Trang ziyafetleri genellikle bayramlarda, düğünlerde, ataları anma törenlerinde, köy festivallerinde vb. düzenlenir ve her ziyafet ev sahibinin düşünceliliğini, bilgisini ve statüsünü yansıtır.

Geleneksel Bat Trang yemek pişirme teknikleri, Kültür, Spor ve Turizm Bakanlığı tarafından Ulusal Somut Olmayan Kültürel Miras olarak tanınmıştır. (Fotoğraf: Vietnam+)

Bat Trang'ın mutfak bilgisi sadece pişirme tekniklerine değil, aynı zamanda tepsi düzenine, mevsimlik malzemelerin kullanımına, görgü kurallarına ve misafirperverlik kültüründeki davranış biçimlerine de yansır. Bat Trang'ın yemekleri, rustiklik ve sofistikeliğin bir uyumudur; dengeyi, sadeliği hedefler, hem besleyici hem de sağlığa yararlıdır, sembolizm açısından zengindir ve derin bir mutfak bilgisi içerir.

Bat Trang'ın mutfak gelenekleri, köyün 500 yılı aşkın tarihiyle iç içe geçmiş olup, tören kültürünün ve topluluk ruhunun canlı bir ifadesidir. Geleneksel bir ziyafet sadece yemekten ibaret değildir; estetiği, yin-yang felsefesini ve Vietnam yaşamındaki beş elementi yansıtan bir mutfak düzenleme sanatıdır.

Kültür, Spor ve Turizm Bakanlığı, Bat Trang yemek pişirme bilgisini, miras değerleriyle birlikte Ulusal Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne dahil etmiştir (Karar No: 2229/QD-BVHTTDL, 27 Haziran 2025).

Bat Trang'ın geleneksel ziyafet yemeklerinin, Bat Trang çömlek köyünün köklü bir mutfak geleneği olduğu söylenebilir. Bu gelenek, yalnızca lezzetli yemekleriyle değil, aynı zamanda sofistike ve özenli hazırlama teknikleriyle de ulusun kendine özgü kimliğini yansıtır. Bu sadece bir yemek hazırlama sanatı değil, aynı zamanda korunması ve tanıtılması gereken kültürel mirasın bir parçasıdır.

Bat Trang'ın mutfak bilgisinin korunması, kültürel mirasın değerli bir parçasının korunmasına yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda gelecek nesillerin anavatanlarının geleneksel kültürel değerlerini daha iyi anlamaları için fırsatlar da yaratır. Bu nedenle, işleme süreçlerini öğretmek ve belgelemek için faaliyetlerde bulunmak, ayrıca genç zanaatkarların ve şeflerin bu geleneksel zanaatı sürdürüp geliştirebilmeleri için dersler ve atölyeler düzenlemek son derece önemlidir.

Bat Trang yemekleriyle ilgili festivallerin ve gastronomi etkinliklerinin yeniden canlandırılması, bu kültürel mirası korumanın önemi konusunda kamuoyunun farkındalığını artırmaya da yardımcı olacaktır.

(Vietnam+)

Kaynak: https://www.vietnamplus.vn/tim-hieu-ve-tri-thuc-nau-co-bat-trang-di-san-van-hoa-phi-vat-the-quoc-gia-post1081971.vnp