Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, kết thúc phần chất vấn và trả lời chất vấn đối với Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh có 62 đại biểu Quốc hội đăng ký chất vấn, trong đó có 35 đại biểu tham gia chất vấn, gồm 28 đại biểu chất vấn và 7 đại biểu tranh luận. Còn 27 đại biểu đăng ký chất vấn nhưng hết thời gian, Chủ tịch Quốc hội đề nghị đại biểu gửi câu hỏi để Bộ trưởng Hầu A Lềnh trả lời bằng văn bản theo quy định, Tổng thư ký Quốc hội tổng hợp.

 

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu kết thúc phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Hầu A Lềnh. Ảnh: TUẤN HUY 

Việc thực hiện chính sách dân tộc đã đạt được kết quả khá toàn diện

Qua các báo cáo và phần chất vấn, trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, thời gian qua, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, công tác dân tộc và việc thực hiện chính sách dân tộc đã đạt được những kết quả quan trọng, khá toàn diện, tạo nên nhiều chuyển biến trong đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc thiểu số và miền núi nước ta; góp phần tăng cường an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và khối đại đoàn kết toàn dân tộc; củng cố lòng tin của đồng bào dân tộc thiểu số đối với Đảng, Nhà nước. 

Đặc biệt, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18-11-2019 phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030; Nghị quyết số 120/2020/QH14 ngày 19-6-2020 phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. “Đây là chương trình mục tiêu thứ 3 sau chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững, tích hợp gần 200 chính sách về đồng bào dân tộc vào chương trình này”, Chủ tịch Quốc hội nói. 

Đồng thời, Quốc hội cũng đã ban hành các luật, nghị quyết khác nhằm tạo cơ chế thu hút nguồn lực hỗ trợ đầu tư phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn.

 Quang cảnh phiên chất vấn. Ảnh: TUẤN HUY

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế trong lĩnh vực này. Nhìn chung, các chính sách dân tộc còn phân tán, dàn trải, hiệu quả còn chưa cao. Việc triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia nói chung, trong đó có Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi còn rất chậm. 

Kết quả đạt được đến nay còn hạn chế. Các văn bản hướng dẫn ban hành chậm hoặc thiếu đồng bộ, chưa rõ ràng, chưa có định mức cụ thể; thủ tục tiếp nhận, phê duyệt các chương trình, dự án còn phức tạp, sự phối hợp giữa các cơ quan, chính quyền các cấp còn bất cập, lúng túng; việc phân định các xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi chưa được giải quyết dứt điểm; việc huy động các nguồn lực cho chương trình và quản lý, phân bổ các nguồn lực còn khó khăn; việc thực hiện chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số chưa được triển khai hiệu quả…

Nghiên cứu thí điểm phân cấp, khoán gọn kinh phí

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, các bộ trưởng, trưởng ngành có liên quan tiếp thu tối đa ý kiến của đại biểu Quốc hội, chỉ đạo quyết liệt thực hiện các giải pháp đã đề ra nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế đã được chỉ ra.

Cụ thể là cần quyết liệt triển khai các giải pháp để thực hiện hiệu quả Kết luận 65-KL/TW ngày 30-10-2019 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18-11-2019 của Quốc hội; nghiên cứu sửa đổi Nghị định số 05/2011/NĐ-CP ngày 14-1-2011 của Chính phủ về công tác dân tộc để thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các chủ trương, định hướng quan trọng về chính sách dân tộc cho giai đoạn 2021-2030. 

 
 Các đại biểu Quốc hội tại phiên chất vấn. Ảnh: TUẤN HUY

Khẩn trương hoàn thành việc rà soát, sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền những quy định, hướng dẫn còn chưa phù hợp, chưa rõ ràng, chưa đầy đủ; tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn để đẩy nhanh tiến độ, tăng tốc, tạo đột phá và chuyển biến căn bản trong thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia để bù lại thời gian chậm trễ vừa qua, nhất là việc phân bổ, quản lý, sử dụng vốn thực hiện chương trình. Chỉ đạo, đôn đốc triển khai các dự án, tiểu dự án, nội dung trong chương trình đảm bảo hiệu quả, thực hiện đạt các mục tiêu, chỉ tiêu đã đề ra trong năm 2023 và giai đoạn 2021-2025. 

Đặc biệt, Chủ tịch Quốc hội đề nghị nghiên cứu thí điểm việc phân cấp, khoán gọn kinh phí của 3 Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn một huyện, báo cáo Quốc hội tại kỳ giám sát tối cao của Quốc hội đối với 3 Chương trình mục tiêu quốc gia vào Kỳ họp tháng 6-2023. “Chúng ta đều nói rất khó khăn trong vấn đề phân cấp, phân quyền. Chúng ta xem xét xem có thí điểm trên địa bàn một huyện nào đó để lồng ghép 3 chương trình này hay không, giao toàn quyền cho huyện bố trí làm sao đạt được mục tiêu của cả 3 chương trình, không chi ly đến mức là “đồng này là mua muối, đồng này là mua mắm”, đồng này của chương trình này, đồng kia của chương trình kia”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Đến năm 2025 giải quyết đất ở cho hơn 17.400 hộ

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị huy động mọi nguồn lực để đầu tư phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; trong đó, tập trung vào địa bàn đặc biệt khó khăn, nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn và có khó khăn đặc biệt, ưu tiên nhóm đối tượng nghèo là phụ nữ và trẻ em dân tộc thiểu số; đồng thời, chú trọng phát huy truyền thống đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau, nâng cao tinh thần tự lực, tự cường, vượt khó, vươn lên của người dân.

 Các vị khách mời dự phiên chất vấn. Ảnh: TUẤN HUY

Tập trung nguồn lực đầu tư các dự án quan trọng quốc gia, các dự án liên kết có tác động lan tỏa về phát triển kinh tế – xã hội của vùng để rút ngắn thời gian lưu thông hàng hóa từ các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện khó khăn tới các thị trường tiêu thụ. 

Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030; thực hiện hiệu quả chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, chuyển đổi nghề cho các hộ đồng bào dân tộc thiểu số chưa có hoặc thiếu đất ở, đất sản xuất; trong đó, cần chủ động nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh nguồn vốn phù hợp với điều kiện của các địa phương; tính toán cơ chế hỗ trợ nhà ở, đất ở, đất sản xuất sát thực tiễn…

“Đến năm 2025 phấn đấu đạt được các mục tiêu: giải quyết đất ở cho hơn 17.400 hộ; giải quyết trực tiếp đất sản xuất cho hơn 47.200 hộ; giải quyết sinh kế cho 271.800 hộ; cơ bản không còn tình trạng dân di cư tự do; hoàn thành công tác bố trí toàn bộ số dân đã di cư tự do vào các điểm dân cư theo quy hoạch; hoàn thành việc nhập hộ khẩu, hộ tịch cho các hộ dân di cư tự do theo quy định”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

CHIẾN THẮNG