ChatGPT และผลกระทบเชิงลบต่อการพัฒนาศักยภาพของนักศึกษา

ปัจจุบัน การใช้ ChatGPT ในการเรียนรู้กลายเป็นเทรนด์ที่ได้รับความนิยมในหมู่นักเรียน ซึ่งนำมาซึ่งประโยชน์มากมาย เช่น การสนับสนุนการเรียนรู้แบบเฉพาะบุคคลและการประมวลผลข้อมูลที่รวดเร็ว อย่างไรก็ตาม การใช้เครื่องมือนี้ในทางที่ผิดกำลังก่อให้เกิดความกังวลเกี่ยวกับการลดลงของความสามารถในการคิด ความคิดสร้างสรรค์ และทักษะทางสังคม ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญต่อการพัฒนาอย่างรอบด้านของนักเรียน

เหตุผลสำคัญบางประการที่การพึ่งพา ChatGPT อาจส่งผลเสียต่อการเรียนรู้และการเติบโตของนักเรียน ได้แก่:

ลดความสามารถในการทำความเข้าใจในการอ่านและการรวบรวมข้อมูล

เมื่อใช้ ChatGPT นักเรียนจะได้รับคำตอบอย่างรวดเร็วโดยไม่ต้องค้นหาและวิเคราะห์ข้อมูลจากหลายแหล่ง ส่งผลให้นักเรียนสูญเสียความสามารถในการอ่านเชิงลึกและทักษะในการรวบรวมและเปรียบเทียบข้อมูล การพึ่งพาเครื่องมือ AI เพียงตัวเดียวทำให้นักเรียนมีโอกาสน้อยที่จะใช้การคิดวิเคราะห์ และได้รับข้อมูลด้านเดียวโดยไม่ได้ประเมินแหล่งที่มาของเอกสารอย่างรอบคอบ สถานการณ์เช่นนี้ลดความสามารถในการอ่าน วิเคราะห์เอกสาร และพัฒนาทักษะการคิดอย่างอิสระของนักเรียน ส่งผลให้ไม่สามารถจัดการกับปัญหาการเรียนรู้ที่ซับซ้อนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ลดความสามารถในการคิดและใช้เหตุผลอย่างอิสระ

หากนักเรียนไม่คิดด้วยตนเอง แต่ยอมรับคำตอบที่มีอยู่ พวกเขาจะค่อยๆ สูญเสียความสามารถในการวิเคราะห์อย่างอิสระ และเผชิญกับสถานการณ์ที่ต้องการความยืดหยุ่นในการเรียนและการทำงาน ความสะดวกสบายของ ChatGPT ทำให้นักเรียนไม่ต้องค้นคว้าหรือคิดวิเคราะห์เพื่อแก้ปัญหา เมื่อนักเรียนสามารถพิมพ์คำถามและได้รับคำตอบทันที พวกเขาอาจข้ามการค้นคว้า วิเคราะห์ และการใช้เหตุผลด้วยตนเอง ส่งผลให้ขาดทักษะการแก้ปัญหาและการคิดเชิงตรรกะ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการฝึกฝนความรู้และนำไปประยุกต์ใช้ในทางปฏิบัติ

ความสามารถในการสร้างสรรค์และหาทางแก้ปัญหาลดลง

เมื่อต้องใช้ ChatGPT ในการทำการบ้าน นักเรียนมักจะยอมรับคำตอบเดิมที่มีอยู่แล้วและไม่ค่อยเสนอวิธีแก้ปัญหาใหม่ๆ ด้วยตนเอง ส่งผลให้ขาดความคิดสร้างสรรค์และการคิดอย่างยืดหยุ่น เพราะความคิดสร้างสรรค์ไม่ได้หมายถึงแค่การแสวงหาความรู้เท่านั้น แต่ยังต้องอาศัยการไตร่ตรองและการทดลองวิธีการต่างๆ อีกด้วย เมื่อใช้ ChatGPT เป็น "ทางลัด" นักเรียนมักจะพลาดโอกาสในการพัฒนาความคิดของตนเอง ซึ่งเป็นการลดทอนความคิดสร้างสรรค์ของพวกเขา

การได้รับความรู้ทางวิชาชีพไม่เพียงพอ

การใช้ ChatGPT มากเกินไปทำให้นักเรียนซึมซับความรู้เพียงผิวเผินและลืมง่าย เพราะเข้าใจแต่ข้อมูลโดยไม่เข้าใจแก่นแท้ แทนที่จะใช้เวลาฝึกฝนความรู้ พวกเขากลับศึกษาเพียงเพื่อให้งานสำเร็จลุล่วง ทำให้เกิดช่องว่างความรู้ทางวิชาชีพ ส่งผลกระทบต่อการพัฒนาระยะยาวของนักศึกษาในสาขาที่ต้องการพื้นฐานที่มั่นคง การพึ่งพา ChatGPT อาจทำให้นักเรียนไม่สามารถสะสมความรู้ที่แท้จริงได้ ซึ่งเป็นอันตรายอย่างยิ่งเมื่อต้องเผชิญกับความท้าทายในวิชาชีพระดับสูงในอนาคต

การสูญเสียความอดทนและความอดกลั้น

ChatGPT ให้คำตอบภายในไม่กี่วินาที ซึ่งทำลายนิสัยสมาธิและความอดทนของนักเรียนในระยะยาว แม้ว่างานการเรียนรู้แบบเดิมมักต้องใช้สมาธิ 30-45 นาทีจึงจะเห็นผล แต่ ChatGPT ให้คำตอบได้ทันที ทำให้นักเรียนหงุดหงิดและใจร้อนได้ง่ายเมื่อต้องเผชิญกับงานที่ต้องอาศัยการศึกษาและความพยายามอย่างมาก นิสัยการทำงานอย่างต่อเนื่องเป็นทักษะที่จำเป็นต่อสภาพแวดล้อมการทำงานในอนาคต และหากนักเรียนไม่ฝึกฝนความอดทนและความอดทน พวกเขาก็จะประสบปัญหาในสถานการณ์ที่ต้องใช้สมาธิและแรงกดดันเป็นเวลานาน

การเรียนแบบอัตนัย การข้ามการบรรยายและการจดบันทึก

การฟังบรรยายและการจดบันทึก ด้วยความคิดที่ว่า "ChatGPT มีครบทุกอย่าง" นักศึกษาหลายคนจึงไม่สนใจฟังบรรยายหรือจดบันทึกในห้องเรียนอีกต่อไป พวกเขาอาจมีอคติส่วนตัว มองข้ามความสำคัญของการฟังและการแบ่งปันความรู้จากอาจารย์ โดยคิดว่าแค่การใช้ ChatGPT ก็ช่วยให้เข้าใจข้อมูลที่จำเป็นได้ สิ่งนี้นำไปสู่การพลาดโอกาสในการทำความเข้าใจความรู้อย่างเป็นระบบ และส่งผลกระทบต่อพัฒนาการที่ครอบคลุมของนักศึกษาในการแสวงหาความรู้และทักษะการวิเคราะห์จากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้

แรงจูงใจในการแสวงหาความรู้ใหม่ลดลง

ChatGPT มอบความสะดวกสบายแต่ก็ทำให้นักเรียนขาดแรงจูงใจในการค้นคว้าและ ค้นพบ ความรู้ใหม่ๆ จิตวิญญาณแห่งการเรียนรู้ด้วยตนเองและการแสวงหาความรู้เป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาความยืดหยุ่นและความคิดสร้างสรรค์ในการทำงานในอนาคต เมื่อนักเรียนเพียงแค่ถาม AI โดยไม่พยายามเรียนรู้ ก็จะเป็นการยากสำหรับพวกเขาในการพัฒนาทักษะการเรียนรู้ด้วยตนเอง ซึ่งนำไปสู่การขาดความคิดริเริ่มในการทำงานในอนาคต

ทักษะการทำงานเป็นทีมและการโต้ตอบลดลง

ChatGPT ให้คำตอบที่รวดเร็ว ทำให้นักศึกษาไม่จำเป็นต้องทำงานร่วมกันหรือสื่อสารกับเพื่อนหรือกลุ่มศึกษามากนัก แทนที่จะทำงานร่วมกันและพูดคุยเพื่อหาทางออก นักศึกษาสามารถทำงานร่วมกับ AI ได้อย่างง่ายดาย การขาดปฏิสัมพันธ์ในกลุ่มทำให้ทักษะการทำงานเป็นทีมลดลง ซึ่งเป็นหนึ่งในทักษะสำคัญในสภาพแวดล้อมการทำงานในอนาคต ทักษะการทำงานร่วมกันและการสื่อสารมีบทบาทสำคัญต่อความสำเร็จของบุคลากร โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อทำงานในสภาพแวดล้อมที่มีหลายมิติและหลากหลายวัฒนธรรม

ขาดความเชี่ยวชาญในการควบคุม ChatGPT

ความเสี่ยงสำคัญประการหนึ่งเมื่อใช้ ChatGPT คือ นักศึกษาไม่มีความรู้ความเชี่ยวชาญเพียงพอที่จะประเมินความถูกต้องของข้อมูลที่ AI นำเสนอ ChatGPT ไม่รับประกันความถูกต้อง 100% และอาจให้ข้อมูลที่ไม่ถูกต้อง หากนักศึกษาไม่มีความรู้เพียงพอในการตรวจสอบความถูกต้อง นักศึกษาจะยอมรับคำตอบใดๆ ได้อย่างง่ายดายโดยปราศจากความสามารถในการวิเคราะห์ ซึ่งจะนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ร้ายแรงเมื่อนำความรู้ที่ไม่ถูกต้องนี้ไปใช้ในทางปฏิบัติ

การใช้ ChatGPT มีประโยชน์มากมาย เช่น การเรียนรู้แบบเฉพาะบุคคล การประหยัดเวลา และการสนับสนุนการประเมินผลอย่างรวดเร็ว อย่างไรก็ตาม เพื่อให้ได้รับประโยชน์อย่างแท้จริง นักเรียนจำเป็นต้องเรียนรู้การใช้ ChatGPT อย่างมีการควบคุม โดยมองว่าเป็นเพียงเครื่องมือสนับสนุนการเรียนรู้ ไม่ใช่เครื่องมือทดแทนการเรียนรู้ด้วยตนเองและการสะท้อนตนเอง นักเรียนจำเป็นต้องฝึกฝนการคิดเชิงวิพากษ์ ความสามารถในการเรียนรู้ด้วยตนเอง และพัฒนาทักษะการทำงานเป็นทีมและความคิดสร้างสรรค์ เพื่อความสำเร็จในระยะยาว ในยุคที่เทคโนโลยีพัฒนาอย่างรวดเร็ว การรักษาทักษะการคิดและการเรียนรู้แบบดั้งเดิมยังคงเป็นหัวใจสำคัญของอาชีพและชีวิต

อาจารย์ หวู่ ตวน อันห์

ผู้เชี่ยวชาญด้านอาชีพ - คำแนะนำด้านอาชีพ - การเป็นผู้ประกอบการ - นวัตกรรม

ที่มา: https://doanhnghiepvn.vn/cong-nghe/chatgpt-va-nhung-he-qua-tieu-cuc-phat-trien-nang-luc-cho-sinh-vien/20241121122303149