درباره دانش آشپزی بت ترانگ اطلاعات کسب کنید - میراث فرهنگی ناملموس ملی

غذاهای بت ترانگ ترکیبی هماهنگ از روستایی بودن و پیچیدگی هستند که با هدف تعادل و سادگی، هم مغذی و هم سالم، غنی از نمادگرایی و حاوی دانش عمیق آشپزی تهیه می‌شوند.

روستای بت ترانگ، بخش بت ترانگ، شهر هانوی نه تنها به خاطر سفالگری‌اش مشهور است، بلکه دانش غنی مردمی زیادی در مورد فرهنگ آشپزی ، به ویژه در روش‌های سنتی آشپزی، در خود جای داده است.

ضیافتی از «هشت گنج» و غذاهایی با سبک متمایز «بات ترانگ».

ضیافت‌های سنتی سرامیکی بت ترانگ اغلب «هشت گنج» (۶ کاسه، ۸ بشقاب) بودند که نماد تجمل و فراوانی بودند. خانواده‌های طبقه متوسط ​​ممکن است ضیافتی با ۴ کاسه و ۴ بشقاب آماده کنند. یک ضیافت سنتی باید اساسی، از نظر زیبایی‌شناسی دلپذیر و مطابق با آیین‌های مناسب باشد. اگرچه در طول زمان تغییر کرده است، اما ضیافت سنتی هنوز غذاهای اساسی مانند مرغ آب‌پز، سوپ ساقه بامبو و ماهی مرکب، کلم قمری سرخ‌شده با ماهی مرکب، بان چونگ (کیک برنج)، سوپ شیرین و خورشت کبوتر را حفظ کرده است...

در میان آنها، سوپ ساقه بامبو و ماهی مرکب و کلم قمری سرخ شده با ماهی مرکب، دو غذایی هستند که نشان متمایز بت ترانگ را دارند و در هر مرحله به مهارت بالا و توجه دقیق به جزئیات نیاز دارند. هر دو غذا نه تنها ضیافت را غنی می‌کنند، بلکه به عنوان شاهدی زنده از تلفیق محصولات دشت و ساحلی نیز عمل می‌کنند، در حالی که تخصص آشپزی منتقل شده از طریق نسل‌های مردم بت ترانگ را به نمایش می‌گذارند.

سوپ ماهی مرکب و ساقه بامبو غذایی است که درک مواد اولیه، تکنیک‌های پخت و پز و ارائه زیبایی‌شناختی را به نمایش می‌گذارد. ماهی مرکب انتخاب شده باید از نوع ماهی مرکب خشک شده در آفتاب با کیفیت بالا باشد، معمولاً از کو تو یا تان هوآ . ماهی مرکب از قبل با شراب زنجبیل فرآوری می‌شود تا بوی ماهی از بین برود و غشاء آن تمیز شود، سپس کباب می‌شود تا کاملاً پخته شود، روی سطح خشک می‌شود اما نمی‌سوزد و به صورت رشته‌های کوچک در امتداد دانه خرد می‌شود. پس از آن، ماهی مرکب در روغن خوک یا روغن پخت و پز سرخ می‌شود تا کمی طلایی، معطر و نسبتاً ترد شود.

شاخه‌های بامبو خشک‌شده از توین کوانگ هستند که با دقت انتخاب شده‌اند، قسمت‌های سفت آنها جدا شده، تمیز بریده شده و از طول به نوارهای مساوی تقسیم شده‌اند. شاخه‌های بامبو چندین بار جوشانده می‌شوند تا ترشی آنها کاهش یابد، سپس با سس ماهی، نمک و پیاز سرخ‌شده سرخ می‌شوند تا طعم غنی‌تری داشته باشند. این آبگوشت ترکیبی از آب مرغ، آب استخوان و آب میگو است که طعمی شیرین و ملایم ایجاد می‌کند. پس از سرخ کردن، شاخه‌های بامبو و ماهی مرکب به قابلمه اضافه می‌شوند و حدود ۴۵ دقیقه روی حرارت کم می‌جوشند. غذای نهایی باید آبگوشتی شفاف، شاخه‌های بامبو ترد، ماهی مرکب نرم و جویدنی و طعمی غنی و شیرین داشته باشد - یک غذای ساده که نشان دهنده آماده‌سازی دقیق و استانداردهای بالا است. عطر متمایز شاخه‌های بامبو با طعم شیرین ماهی مرکب ترکیب می‌شود تا سوپی ایجاد شود که هم خوش طعم است و هم تداعی کننده طبیعت روستایی در امتداد رودخانه سرخ است.

اگرچه سوپ ماهی مرکب ساده به نظر می‌رسد، اما تهیه آن فوق‌العاده پیچیده و ظریف است. (عکس: مای مای/ویتنام پلاس)

برای تهیه کلم قمری سرخ‌شده با ماهی مرکب، کلم قمری جوان و لطیف را انتخاب کنید، آن را به صورت نازک و یکدست برش دهید، با نمک مخلوط کنید تا نرم شود، سپس به سرعت در آب داغ بجوشانید و به آرامی فشار دهید تا تردی طبیعی آن حفظ شود. ماهی مرکب که مانند سوپ آماده می‌شود، از قبل سرخ شده و با کلم قمری، هویج و چاشنی‌ها مخلوط می‌شود. پیاز خشک را تفت دهید تا معطر شود، سپس مواد را اضافه کنید و تفت دهید تا کاملاً پخته شود. فلفل و گشنیز را برای تزئین اضافه کنید. این غذا نیاز به مهارت در کنترل حرارت، زمان هم زدن، چاشنی و نحوه سرو دارد. غذا باید ترد، نه چرب، نه ماهی باشد و شیرینی طبیعی ماهی مرکب را با طعم طراوت‌بخش سبزیجات ترکیب کند و ترکیبی بی‌نظیر از شیرینی سبزیجات و طعم خوش و معطر دریا ایجاد کند.

سینی‌های غذای مردم بات ترانگ همیشه با دقت و ظرافت تهیه می‌شوند، با هماهنگی بین شکل و طعم، تعادل و مرتب بودن، از غذاهای خوش‌طعم، سوپ، غذاهای سرخ‌شده، غذاهای آب‌پز گرفته تا دسرهایی مانند سوپ شیرین، برنج چسبناک با سوپ شیرین... همه و همه نشان دهنده پیچیدگی و نبوغ زنان خانه‌دار اینجا هستند.

روحیه جمعی در سینی‌های بت ترانگ

آماده‌سازی ضیافت بت ترانگ صرفاً آشپزی نیست؛ بلکه فرآیندی ساختارمند از تلاش جمعی و پایبندی به آیین‌ها است. قبل از هر جشنواره یا جشن روستایی، یک «گروه آشپزی ضیافت» تشکیل می‌شود که در آن زنان برای برنامه‌ریزی منو، تعیین آشپز اصلی، مسئولین هر غذا و کسانی که غذا را ترتیب می‌دهند، گرد هم می‌آیند... فرآیند آماده‌سازی از ۳ تا ۷ روز طول می‌کشد.

همه با طرز فکر خاصی در آشپزی شرکت می‌کنند: برای خلق خوشمزه‌ترین غذاها برای تقدیم به خدای نگهبانِ محافظ روستایشان، و برای ابراز قدردانی از اجدادشان که در تأسیس روستا نقش داشته‌اند. همه با شادی، مشارکت و افتخار به سرزمین مادری خود کار می‌کنند. مواد اولیه، روش‌های پخت، ترکیب غذاها و نحوه‌ی ارائه، نشان‌دهنده‌ی هماهنگی هماهنگ افراد درگیر در تهیه‌ی این ضیافت است، ظرافتی که نسل به نسل منتقل شده است.

ارزش آشپزی بت ترانگ نه تنها در خود غذاها، بلکه در روحیه جمعی در حفظ و ترویج میراث از نسلی به نسل دیگر نیز نهفته است. تقسیم کار در صنف آشپزی، فرآیند سازمانی، ضرب‌المثل‌های عامیانه ("مرغ را تا زمانی که نجوشد نجوشانید، آبگوشت شیرین‌تر می‌شود"، "یک ضیافت ماهرانه بهتر از یک ضیافت مجلل است" و غیره)، همراه با حس قوی اجتماعی و ارزش نمادین بالا در هر غذا، نشان می‌دهد که دانش آشپزی بت ترانگ فقط یک مهارت نیست، بلکه میراثی زنده است که روح، فرهنگ و سنت‌های مردم ویتنام را در بر می‌گیرد.

علاوه بر این، فرآیند آشپزی با هم به پیوند نسل‌ها، انتقال ارزش‌های فرهنگی و تقویت روحیه جمعی کمک کرده است. این دانش عمدتاً از طریق تمرین و گفتگو، به ویژه در تعطیلات و عروسی‌ها، آموزش داده می‌شود.

حفظ و ترویج دانش آشپزی بت ترانگ.

در روستاهای باستانی کنار رودخانه سرخ، توسعه سفالگری در بت ترانگ و یک زندگی اقتصادی پایدار، شرایطی را ایجاد کرده است که هنر تهیه ضیافت‌ها به بیانی از فرهنگ، آیین و هنجارهای اجتماعی در جامعه محلی ارتقا یابد. دانش تهیه ضیافت‌ها در اینجا فقط مربوط به "غذای خوشمزه" نیست، بلکه نشان دهنده شأن، جایگاه و درک آیین‌های خانوادگی و دودمانی نیز هست. به طور خاص، ظروف پخت و پز و سرو غذا اغلب از محصولات سرامیکی بت ترانگ استفاده می‌کنند و پیوندی منحصر به فرد بین آشپزی و صنایع دستی سنتی ایجاد می‌کنند.

سنت‌های آشپزی بت ترانگ از نسلی به نسل دیگر از طریق یادگیری، عمدتاً در خانواده‌ها، و به ویژه از طریق دستان ماهر زنانی که هم در آشپزی و هم در خانه‌داری مهارت دارند، منتقل می‌شود. ضیافت‌های بت ترانگ معمولاً در طول تعطیلات، عروسی‌ها، بزرگداشت‌های اجدادی، جشنواره‌های روستایی و غیره برگزار می‌شود و هر ضیافت منعکس‌کننده اندیشه، دانش و جایگاه میزبان است.

تکنیک‌های سنتی پخت و پز بت ترانگ توسط وزارت فرهنگ، ورزش و گردشگری به عنوان میراث فرهنگی ناملموس ملی شناخته شده است. (عکس: ویتنام+)

دانش آشپزی بت ترانگ نه تنها در تکنیک‌های آشپزی، بلکه در چیدمان سینی، استفاده از مواد اولیه فصلی، قوانین آداب معاشرت و نحوه رفتار در فرهنگ مهمان‌نوازی نیز منعکس شده است. غذاهای بت ترانگ هماهنگی بین روستایی بودن و پیچیدگی هستند، با هدف تعادل، سادگی، مغذی و مفید برای سلامتی، سرشار از نمادگرایی، حاوی دانش عمیق آشپزی.

دانش آشپزی بت ترانگ با تاریخ بیش از ۵۰۰ ساله روستای سفالگری پیوند نزدیکی دارد، که بیانی زنده از فرهنگ آیینی و روح جامعه است. این ضیافت نه تنها یک غذا، بلکه هنر سازماندهی آشپزی است که منعکس کننده زیبایی شناسی، فلسفه یین-یانگ و پنج عنصر در زندگی ویتنامی است.

با توجه به ارزش‌های میراث، وزارت فرهنگ، ورزش و گردشگری، دانش آشپزی بات ترانگ را در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس (تصمیم شماره 2229/QD-BVHTTDL مورخ 27 ژوئن 2025) ثبت کرده است.

می‌توان گفت که آشپزی سنتی جشن‌های بات ترانگ، یک سنت آشپزی دیرینه در روستای سفالگری بات ترانگ است، که نه تنها به خاطر غذاهای خوشمزه‌اش، بلکه به خاطر تکنیک‌های پیچیده و استادانه آماده‌سازی‌اش نیز شناخته می‌شود و هویت متمایز این ملت را منعکس می‌کند. این فقط یک هنر تهیه غذا نیست، بلکه بخشی از میراث فرهنگی است که باید حفظ و ترویج شود.

حفظ دانش آشپزی بت ترانگ نه تنها به حفظ بخش ارزشمندی از میراث فرهنگی کمک می‌کند، بلکه فرصت‌هایی را برای نسل‌های آینده ایجاد می‌کند تا ارزش‌های فرهنگی سنتی سرزمین خود را بهتر درک کنند. بنابراین، ضروری است که فعالیت‌هایی برای آموزش و مستندسازی مراحل فرآوری و همچنین سازماندهی کلاس‌ها و کارگاه‌های آموزشی انجام شود تا صنعتگران و سرآشپزهای جوان بتوانند این هنر سنتی را ادامه داده و توسعه دهند.

احیای جشنواره‌ها و رویدادهای آشپزی مرتبط با غذاهای بت ترانگ به افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت حفظ این میراث فرهنگی نیز کمک خواهد کرد.

(ویتنام+)

منبع: https://www.vietnamplus.vn/tim-hieu-ve-tri-thuc-nau-co-bat-trang-di-san-van-hoa-phi-vat-the-quoc-gia-post1081971.vnp